Czystek

Cistus incanus to naukowa nazwa czystka, rośliny znanej również jako czystek szary, czystek siwy oraz róża skalna. Ziele czystka cenione jest za przypisywane mu działanie wspierające odporność organizmu oraz opóźniające jego starzenie. Rosnąca popularność zioła skutkuje szeroką dostępnością w sklepach zielarskich, aptekach, a także w sklepach spożywczych. Jakie właściwości zdrowotne posiada czystek suszony i jak powinno przebiegać prawidłowe dawkowanie czystka? Odpowiedzi poszukamy w niniejszym artykule.

Czystek – wyjątkowe zioło

Opis rośliny

Zioło czystek jest krzewem, dorastającym do 1,5 m wysokości. Posiada piękne i delikatne różowe kwiaty, przypominające kwiaty dzikiej róży, które są powodem uprawy rośliny w celach dekoracyjnych. Na liściach znajdują się gruczoły wydzielające żywicę, zwaną ladanum, od najdawniejszych czasów stanowiącą składnik kadzideł, pachnideł oraz naparów leczniczych. Czystek jest ciepłolubny. Pochodzi z południa Europy, gdzie łagodny klimat sprzyja rozwojowi niezwykłej róży skalnej. W polskich warunkach najchętniej jest uprawiany na balkonach i tarasach. Do ogrodów wystawiany bywa od wiosny do jesieni, na stanowiska osłonięte i słoneczne, podobne do środowiska, jakie zajmuje w naturze.

Właściwości czystka

Liście oraz pędy rośliny zawierają przeciwutleniacze, zwane flawonoidami, dzięki którym z organizmu wymiatane są wolne rodniki. Dzięki obecności bioflawonoidów, czystek posiada właściwości zdrowotne. Opinie ekspertów wskazują, że zioło czystek wpływa na opóźnienie starzenia się oraz wzmacnia naczynia krwionośne. Zastosowanie czystka pozwala skutecznie walczyć z infekcjami i dolegliwościami alergicznymi. Niektórzy uważają, że ziele czystka może działać przeciwnowotworowo, jednak nie potwierdzają tego opinie, uzyskane w trakcie naukowych badań. Zioło czystek polecane jest osobom, które uskarżają się na dolegliwości górnych dróg oddechowych oraz dolegliwości gastryczne. Czystek suszony, w postaci naparu, łagodzi bóle reumatyczne, pomaga przy zaburzeniach menstruacyjnych, a skoncentrowany wywar dobrze działa na choroby skórne. Cennym surowcem do produkcji perfum jest olejek, pozyskiwany z żywicy, wytwarzanej przez czystek. Olejki eteryczne również posiadają właściwości lecznicze, działając bakteriobójczo.

Właściwości lecznicze różnych gatunków czystka

• Czystek kreteński Cistus creticus – zielona herbata z czystka przynosi ulgę w dolegliwościach górnych dróg oddechowych. Polecana jest w czasie przeziębienia, a uzyskany z rośliny olejek eteryczny działa antybakteryjnie.
• Czystek żywicowy, lada nowy Cistus ladanifer – dostarcza ladanum, żywicy wytwarzanej przez roślinę, cenionej w medycynie przy dolegliwościach jelitowych oraz nieżytach górnych dróg oddechowych.
• Czystek laurolistny, wawrzynolistny, cierek laurowy Cistus laurifollus – herbata z czystka przynosi ulgę w dolegliwościach układu pokarmowego, korzystnie działa na układ oddechowy oraz poprawia kondycję skóry. Opinie naukowców wskazują na pozytywny wpływ zioła przy leczeniu cukrzycy.

Zioło czystek na polskim rynku

Zastosowanie

Ziele czystka, w postaci suszu, umożliwia przygotowanie naparu, posiadającego właściwości lecznicze. Na rynku można spotkać coraz więcej produktów z czystka:

• ekspresowa herbata z czystka – jest najwygodniejszym i niekłopotliwym sposobem na otrzymanie naparu. Warto zwrócić uwagę, czy ziele czystka pochodzi z upraw ekologicznych, co gwarantuje oczekiwane właściwości czystka. W zależności od ilości suszu w torebce, cena za 20 sztuk herbaty wyniesie od około 6,90 zł do około 20 zł.

Zastosowanie: ziele czystka w torebce należy umieścić w filiżance i zalać 200 ml wrzątku. Czas parzenia wynosi około 15 minut.

Dawkowanie czystka: zalecane jest popijanie naparu dwa razy dziennie. Opinie osób, które zakupiły ekspresową herbatę, wskazują na bezproblemowe przygotowanie naparu. Dodatek miodu, cytryny, ewentualnie soku lub konfitur, znacznie podnosi walory smakowe.

• Herbata sypana – jej działanie wydobędzie wszystkie właściwości czystka po właściwym zaparzeniu. Ziele czystka, około 2 łyżeczki, zalewamy 200 ml wrzątku i parzymy przez 10-15 minut.

Cena herbaty uzależniona jest od zawartości suszu. Za 150 g zapłacimy około 11 zł, a za opakowanie 1000 g – około 60 zł.

• Ziele czystka, liść krojony – opinie klientów wskazują na możliwość wielokrotnego parzenia każdej porcji ziół. Cena za 100 g liściastej herbaty wynosi około 7 zł. Zdrowotne właściwości czystka wydobędzie zaparzenie 1 łyżki suszu 250 ml wrzątku. Zielona herbata gotowa jest do spożycia po około 8 minutach zaparzania.

Zdrowotne działanie posiadają także inne produkty uzyskane z czystka:

• Sok z czystka – za butelkę, o pojemności 500 ml zapłacimy około 30 zł. Produkt nie zawiera cukru i konserwantów, co dodatkowo podkreśla wyjątkowe właściwości czystka. Zdrowotne działanie uzyskamy przy stosowaniu soku 2 razy dziennie, po około 2 łyżki, przed posiłkiem.
• Spray – zawiera 86% ekstraktu z czystka oraz witaminy C i E. Taki skład pobudza odporność organizmu. Opinie użytkowników wskazują na wygodne zastosowanie specyfiku, nawet w czasie podróży. Zastosowanie preparatu 3x w ciągu dnia zmniejsza dolegliwości ze strony bolącego gardła, przyczynia się do zwalczenia chrypki i pomaga oddalić przeziębienie. Za buteleczkę 30 ml zapłacimy około 70 – 80 zł.
• Tabletki zawierające czystek – posiadają takie same właściwości jak napar i zawierają te same substancje aktywne, w odpowiednim stężeniu. Są wygodne w użyciu i pozbawione specyficznego smaku ziół. W ciągu dnia zaleca się przyjmowanie maksymalnie dwóch tabletek, przed posiłkami. Chociaż nie stwierdzono skutków ubocznych przy stosowaniu czystka, tabletek nie powinny przyjmować dzieci oraz kobiety w ciąży. Za tabletki zapłacimy od około 13 zł za kapsułki, zawierające w swoim składzie, oprócz ekstraktu z czystka, konserwanty - do około 150 zł, za kapsułki, zawierające 72% ekstraktu, 100mg polifenoli z ekstraktu czystka, 40 mg witaminy C oraz 1 mg cynku. Zanim dokonamy zakupu, warto zapoznać się ze składem specyfiku.
• Kosmetyki - np. BIO hydrolat z użyciem czystka, w cenie około 24 zł za opakowanie 75 ml, przeznaczony jest do zmęczonej i suchej cery. Korzystne działanie uzyskamy również, stosując kosmetyk na cerę z trądzikiem. Działanie antybakteryjne czystka przyczyni się do poprawy stanu skóry. Czystek korzystnie działa także na włosy, skutecznie zwalczając łupież.

Czystek - działanie

Na dolegliwości przewlekłe - wewnętrzne i zewnętrzne działanie

Cistus incanus ma lecznicze działanie w wypadku poważniejszych dolegliwości zewnętrznych i wewnętrznych. Do przygotowania odwaru należy wykorzystać około 10 g ziół czystka, które zalewamy 200 ml wrzątku, po czym doprowadzamy do wrzenia i gotujemy, mieszając, przez około 5 minut. Po przestudzeniu, napar odcedzamy. Jeśli interesują cię także inne zioła i rośliny lecznicze, inspiracje zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

• Działanie zewnętrzne – przemywanie zmian skórnych, okłady na chore miejsca oraz płukanki. Dobre rezultaty na dolegliwości górnych dróg oddechowych przynoszą inhalacje. Do ich przygotowania wystarczy 2-3 łyżeczki ziela czystka lub 2 torebki herbaty ekspresowej zalane gorącą wodą. Opary wdychane przez kwadrans pod przykryciem posiadają lecznicze właściwości: łagodzą stany zapalne zatok, nawilżają błony śluzowe, pomagają pozbyć się kataru i usuwają wszelkie niedrożności dróg oddechowych. Po zabiegu nie należy wychodzić na zimne powietrze i ograniczyć rozmowy – przez około 30 minut.
• Działanie wewnętrzne – dolegliwości układu pokarmowego. Dawkowanie: około 100 ml naparu należy popijać 3-4 razy dziennie.

Czystek: zastosowanie profilaktyczne

Ziele czystka nadaje się do przygotowania napoju, który może służyć wszystkim członkom rodziny, wzmacniając organizm i czyniąc go odporniejszym na infekcje. 1 łyżkę stołową na 1 litr herbaty z czystka należy zalać wrzątkiem i parzyć zioła przez około 10-15 minut. Następnie napar trzeba odcedzić. Smak napoju uatrakcyjni dodatek miodu, cytryny, soku lub konfitur. Napar z czystka sprawdzi się również w czasie letnich upałów. Zimna herbata z czystka, z dodatkiem kostek lodu, cytryny i listków mięty, doskonale ugasi pragnienie i ochłodzi organizm.

Przechowywanie czystka i skutki uboczne

Susz uzyskany z czystka wymaga właściwego przechowywania. Zioła umieszczamy w papierowych torebkach i przechowujemy w przewiewnych oraz suchych pomieszczeniach, w temperaturze pokojowej. Dzięki takiemu sposobowi przechowywania, zachowamy wszystkie zdrowotne właściwości czystka.

Nie zauważono skutków ubocznych u osób, które regularnie piją herbatę z czystka. Napar można podawać osobom w każdym wieku, nawet małym dzieciom, jednak po miesiącu stosowania robiąc przerwę. Popularny czystek nie jest remedium na wszystkie choroby. To suplementem diety, a więc nie zastąpi leków. Mieszanie ziół i lekarstw może okazać się groźne w skutkach. Zasięgnięcie opinii lekarza jest jedynym rozwiązaniem, zanim sięgniemy po stosowanie ziół czystka w celach leczniczych.