Dania świąteczne - przepisy na popularne dania i ciasta podawane na święta

Według tradycji najważniejsze święta łączą się ze świątecznym menu. Mało kto pamięta co symbolizują tradycyjne składniki i potrawy, jednak przestrzeganie tradycyjnych zasad i przepisów sprawia, że święta mają swój podniosły nastrój, który tak kochamy. Poznaj najlepsze przepisy na tradycyjne dania świąteczne, które przygotowujemy na Boże Narodzenie i Wielkanoc. Poddajemy również ciekawe pomysły jak zrobić dana na nowe święta, jak Walentynki czy Halloween.

Jakie potrawy przygotowujemy na tradycyjne święta

Jakie święta wymagają szczególnego świątecznego menu

W Polsce obchodzimy wiele świąt w ciągu roku, jednak tylko niektóre z nich łączą się z podawaniem tradycyjnego menu świątecznego. Głównym świętem, w czasie którego podajemy tradycyjne, świąteczne jedzenie, jest Boże Narodzenie. Najwięcej tradycji kulinarnych łączy się z Wigilią Bożego Narodzenia, kiedy to obowiązuje nie tylko post, lecz także tradycyjna liczba dań oraz szczególne przepisy na ten dzień.

Drugim, ważnym świętem w tradycji polskiej, jest Wielkanoc. Jest to święto radosne i wesołe, które upamiętnia Zmartwychwstanie i nowe życie. Dlatego też jego symbolem są jajka, które odgrywają główną rolę w świątecznym menu. Dania i wystrój świątecznego stołu symbolizują wiosnę, stąd królują żywe i jasne kolory.

Tradycyjnymi świętami, którymi łączą się szczególne potrawy, jest Tłusty Czwartek i Ostatki. W czasach historycznych były to hucznie obchodzone święta związane z końcem karnawału, prawdopodobnie związane z koniecznością zjedzenia ostatnich psujących się zapasów. Obecnie święta te nie są nawet dniem wolnym od pracy, jednak ich symbolem są tłuste ciastka smażone na głębokim tłuszczu, jak pączki, oponki i faworki.

Od niedawna zadomowiły się u nas nowe święta wywodzące się z tradycji amerykańskiej, jak Walentynki i Halloween. Nie łączą się one z tradycyjnymi potrawami, lecz staramy się obchodzić je poprzez ciekawe potrawy nawiązujące do ich symboliki.

Tradycyjne przepisy i nowe, ciekawe pomysły na dania świąteczne

Przepisy na tradycyjne potrawy na Boże Narodzenie

Boże Narodzenie uchodzi za najważniejsze święto roku, zaś główne przepisy na dania świąteczne dotyczą Wigilii Bożego Narodzenia. Wigilia jest dniem postnym, kiedy to nie jadamy mięsa i jego przetworów. Tego dnia głównym posiłkiem jest wieczerza podawana o zmierzchu i jest to najbardziej uroczyste przyjęcie w ciągu roku. Zgodnie z tradycją na stole powinno znaleźć się 12 potraw wykonanych z ryb, głównie karp i śledzie, warzyw, szczególnie kapusty, oraz grzybów, jajek i maku.

Jako przystawki podajemy przede wszystkim śledzie w postaci sałatek śledziowych, śledzi w oleju z cebulką, śledzi po kaszubsku itd. Jako sałatki króluje tradycyjna sałatka jarzynowa oraz pomidory z cebulką. Podajemy również jajka w majonezie, rybę po grecku oraz marynaty, jak grzybki, śliwki czy warzywa w occie.

Jako pierwsze danie podajemy zupę postną na bazie wywaru warzywnego, jak barszcz biały lub czerwony, zupa grzybowa, zupa rybna lub żur. Do barszczu podaje się pierogi lub uszka, tylko z kapustą i grzybami, natomiast do żuru jajka na twardo.

Jako danie główne podajemy kilka różnych potraw, tak aby razem z przystawkami było ich 12. W czasie wigilii obowiązują takie dania świąteczne, jak:

  • karp pod różnymi postaciami: karp pieczony, karp w galarecie,
  • pierogi z grzybami i z kapustą,
  • łazanki z kapustą,
  • kapusta z grochem.

Jako deser na Wigilię podawano kluski lub łazanki z makiem lub kutię. Potrawy te nieco odeszły w zapomnienie. Nadal utrzymuje się tradycja kompotu z suszonych śliwek. W czasie Bożego Narodzenia króluje mak, dlatego też tradycyjnym ciastem jest makowiec. Niegdyś robiono również pierniki, ciasto drożdżowe oraz małe pierniczki korzenne.

W czasie właściwych dnia Bożego Narodzenia nie obowiązuje post, dlatego też przygotowujemy dowolne dania, lecz bardziej wykwintne. Podaje się wtedy bigos oraz pieczone mięsa i ryby.

Dania świąteczne na Wielkanoc

Również Wielkanoc łączy się ze szczególnymi świątecznymi przepisami. Nie obowiązuje wówczas post, lecz dania i wystrój stołu nawiązują do wiosny. Królują przede wszystkim jajka na twardo, którymi dzielimy się składając sobie życzenia. Jajka podajemy jako przystawki w postaci jajek w majonezie, jajek faszerowanych oraz sałatek jajecznych. Na stole stawiamy również tradycyjne przystawki świąteczne, jak półmiski wędlin, pomidory z cebulką, sałatkę jarzynową, grzybki i śliwki w occie oraz śledzie.

Głównym daniem w czasie obiadu wielkanocnego jest żurek lub barszcz biały podawany z białą kiełbasą i jajkiem na twardo. Podaje się również zupę grzybową lub flaki. Na drugie danie serwujemy białą kiełbasę, pieczone mięsa lub bigos. Na święta warto pokusić się o zrobienie domowych wędlin, przede wszystkim domowego pasztetu.

Menu wielkanocne nie jest tak rozbudowane jak menu na Boże Narodzenie, za to zawiera klasyczny kanon ciast. Na Wielkanoc pieczemy tradycyjne baby drożdżowe, mazurki i makowce, królują zaś przepisy na sernik.

Ciekawe pomysły na świąteczne menu w czasie nowych świat

Nowe święta, które nie występują w tradycji polskiej, nie łączą się ze szczególnym menu. Jednak chcemy uatrakcyjnić świąteczne imprezy tego dnia poprzez ciekawe menu nawiązujące do charakteru święta.

W Walentynki, czyli święto zakochanych, organizujemy nie tylko kolację dla dwojga, lecz także imprezy dla przyjaciół. Symbolem tego święta jest czerwone serce. Jest to święto sympatyczne, wesołe i słodkie, dlatego też królują tu przede wszystkim desery, oczywiście w kształcie serca lub udekorowane serduszkami.

Również Halloween staramy się uczcić imprezami z menu nawiązującym do szczególnej symboliki. Tego dnia króluje dynia, dlatego też robimy zupy z dyni, placki z dyni czy zapiekanki z dyni. Warto w tym dniu wykorzystać pomysły i przepisy na fajne i sympatyczne dekoracje kanapek czy ciasteczek w motywy nietoperzy, pająków, duszków czy wydrążonej dyni.