Nazwa rośliny
Oliwka europejska (łac. Olea europaea) znana też jako drzewo oliwne, oliwnik europejski, oliwka uprawna
Systematyka
oliwkowate > oliwka > oliwka europejska

Drzewo oliwne – informacje, wymagania, uprawa, porady

Drzewo oliwne, a właściwie oliwka europejska jest gatunkiem wieloletnim. Słynie z niezwykle pysznych owoców i stał się przysmakiem na całym świecie. Oliwki nie tylko wykorzystywane są w kuchni, ale także wykorzystywane są do produkcji kosmetyków i farmaceutyków. Warto zatem poznać informacje, wymagania, zasady uprawy i porady dotyczące drzewa oliwnego.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o drzewach ogrodowych.

Drzewo oliwne – opis i charakterystyka

Drzewo oliwne towarzyszy ludzkości od tysięcy lat – niestety nie w naszym klimacie. Powszechne oliwki znajdziemy w Grecji, Hiszpanii, Włoszech i Maroku. Tę naturalnie rosnącą roślinę można zaobserwować również w Japonii i Ameryce Południowej. W naturze drzewo oliwne może dorastać do 10 metrów wysokości, ale posadzone w warunkach domowych może dorastać do 2 do 3 metrów.

Drzewo oliwne znane jest ze swoich znanych okazów długowieczności – niektóre okazy dożywają nawet do tysiąca lat. Dlatego też wielu ludzi uważa oliwki za bardzo zdrowe. Oliwka jest od kilku sezonów bardzo modną rośliną w aranżacji wnętrz, cenioną ze względu na swoje śródziemnomorski klimat, przez co pozwala na stworzenie w mieszkaniu lekko wakacyjnej, letniej atmosfery. Również i w Polsce drzewko oliwkowe zyskuje na popularności, także w uprawie w doniczce.

Drzewa oliwne mają piękne jasnozielone, a nawet lekko szare liście. Niestety nie możemy zbytnio spodziewać się owocowania w naszej domowej uprawie, ale przy łucie szczęścia możemy doprowadzić do tego, aby drzewo zakwitło i wydało trochę owoców. Owoce te mogą później dojrzewać, na pewno będą mniejsze, będą gorzej smakować i będą w zdecydowanie mniej liczne niż w naturalnych warunkach. Ale warto spróbować, jeśli nie ze względów smakowych, to przynajmniej ze względu na ten atrakcyjny widok owoców na drzewku uprawianym w doniczce.

Niezwykłym walorem dekoracyjnym tego drzewa jest to, że można je łatwo kształtować – przycinać koronę, a nawet kształtować pień i gałęzie drzewa. To dobry materiał na bonsai.

Wymagania uprawowe drzewka oliwnego

Drzewo oliwne w naturalnych warunkach rośnie na lekkim, suchym, mało żyznym kamienistym podłożu. Dlatego próbując je sadzić i uprawiać w doniczkach, zapewnijmy im podobne warunki. - pH gleby w doniczce, w której będziemy uprawiać drzewa oliwne, powinno wynosić 6-7. Jest to optymalne pH gleby dla wzrostu oliwek. Podłoże powinno być lekkie i przepuszczalne.

 Drzewa oliwne ze względu na swoje pochodzenie wymagają przede wszystkim nasłonecznienia. Idealne byłoby miejsce w oknie od strony południowej. Możemy zapomnieć o uprawie oliwek po północnej stronie okien – ponieważ jest za mało światła słonecznego. Takie drzewo na pewno nie będzie rosło. Miejsce, w którym postawimy doniczkę i drzewko, również powinno mieć stały dostęp do świeżego powietrza. Drzewa oliwne najlepiej rosną w glinianych doniczkach z warstwą drenażową z keramzytu. Dzięki drenażowi korzenie rośliny nie stoją w wodzie.

Drzewko oliwkowe dobrze wygląda w każdej naturalnej doniczce z terakoty, także w osłonie wiklinowej lub w koszu. Jest to idealna podstawa do aranżacji kompozycji z tych niezwykle ciekawych, egzotycznych roślin.

Drzewo oliwne o wiele lepiej radzi sobie z suszą, aniżeli z nadmiarem wody – ta może mu zaszkodzić. Dlatego też uprawa oliwek jest wprost idealna dla osób zapominalskich lub takich, które często podróżują, lub nie ma ich długo w domu. Jednak nie oznacza to, że kilkudniowa susza nie może zaszkodzić drzewku. Podczas podlewania powierzchnia gleby powinna być stale wilgotna. Musimy pamiętać, aby jednak korzenie rośliny nie stały stale w wodzie. Optymalnie oliwkę powinniśmy podlewać często, ale niezbyt obficie.

Drzewa oliwne wytrzymują krótkotrwałe niskie temperatury – nawet tak niskie, jak -5 stopni Celsjusza. Niższa temperatura również nie jest szkodliwa, ponieważ pobudzi jego kwitnienie. Dlatego, jeżeli chcemy pobudzić kwitnienie tego drzewa, powinniśmy pozostawić je na 2-3 miesiące, w chłodnym miejscu, w temperaturze 5-10 stopni Celsjusza.

W naszym polskim klimacie oliwki muszą być przeniesione do domu. Tutaj najlepiej jest zapewnić miejsce słoneczne, ale nieco chłodniejsze – temperatura powinna oscylować pomiędzy 16 a 18 stopni Celsjusza. W sezonie grzewczym musimy pamiętać, że doniczki z drzewkami oliwkowymi nie mogą stać blisko grzejników i źródeł ciepła. Jest to bardzo destrukcyjne dla naszych roślin. Sprawdź także ten artykuł o najpiękniejszych drzewach ozdobnych do ogrodu.

Pielęgnacja drzewka oliwkowego

Do podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych w przypadku drzewa oliwnego należą przede wszystkim:

  • Wystawienie rośliny na taras w maju i czerwcu, kiedy temperatura nie spada poniżej 15 stopni. Oliwkę także możemy postawić także w ogrodzie lub na balkonie.
  • Zabranie rośliny do jasnego, słonecznego, ale chłodnego pomieszczenia na okres zimowy,
  • Drzewko należy podlewać nie za dużo, latem najlepiej co drugi dzień, zimą co ok. 4-5 dni,
  • Kształtowanie, czyli przycinanie korony, formowanie pnia. Drzewo oliwne jest doskonałym materiałem na bonsai, dobrze znosi przycinanie, dzięki przycinaniu pędów wiosną zagęszczamy jego koronę,
  • W okresie letnim, raz w tygodniu możemy zasilić drzewka nawozem naturalnym – biohumusem, jest to niezwykle ważne dla optymalnego wzrostu rośliny,
  • Zimą, gdy oliwka stoi w pomieszczeniu, codziennie staramy się nawet zmoczyć jej liście – zwłaszcza gdy w naszym mieszkaniu jest suche powietrze.

Rozmnażanie oliwki

Jak rozmnożyć oliwkę? Na przykład z sadzonek. Aby to zrobić, w czerwcu należy odciąć kilkucentymetrowe kawałki pędów – najlepiej kawałek najstarszego pędu. Szybciej ukorzeni się, jeśli namoczymy go w ukorzeniaczu do sadzonek częściowo zdrewniałych. Następnie sadzonki umieszczamy w perlicie lub mieszance torfowo-piaskowej i przykrywamy folią aluminiową. W celu zwiększenia wilgotności wokół sadzonki wiercimy otwory, aby roślina miała dostęp do powietrza. Niestety tylko 10-15 procent takich sadzonek przyjmuje się.

Oliwkę możemy również rozmnożyć poprzez ukorzenianie pestek, jednak jest to metoda bardzo żmudna, ponieważ skiełkowanie takiego nasiona może trwać nawet i parę miesięcy. Sadzonki możemy trzymać na balkonie. Mała sadzonka może być trzymana w domu.

Oliwka europejska – przycinanie

Oliwka bardzo dobrze znosi przycinanie i modelowanie. Można ją przycinać przez cały rok, ale najlepiej poza sezonem wegetacyjnym. Po przycięciu najbardziej odstających gałązek, w ciągu kilku tygodni roślina wypuści następne pędy. Zadbany okaz może stać się żywą pamiątką przekazywaną z pokolenia na pokolenie.

Oliwki w połowie składają się z tłuszczu, ale wbrew pozorom nie tuczą – zawierają 3 -4 kalorie. Zaledwie kilka procent owoców trafia do słoików w całości. Z reszty wytwarzana jest oliwa. Najcenniejsza jest ta z pierwszego tłoczenia. Oliwa z oliwek uznawana jest za najzdrowszy z tłuszczy.

Warto zaznaczyć, że oliwa z oliwek wykorzystywana jest także w dermatologii. Stosuje się ją do produkcji kosmetyków, a także jako część maseczki nawilżającej na twarz. Wiele domowych przepisów na kosmetyki z wykorzystaniem oliwy z oliwek możemy znaleźć w Internecie.

Wygląd oliwki europejskiej

Pochodzenie:
obszar śródziemnomorski, Bliski Wschód, Afryka
Roczne przyrosty:
20 cm - 30 cm
Maksymalna wysokość:
200 cm - 300 cm
Maksymalna szerokość:
150 cm - 250 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
30 lat
W naturalnych warunkach oliwka europejska rośnie bardzo powoli ze względu na małe ilości opadów i ubogą ziemię. W doniczce regularnie nawożona i podlewana, rośnie znacznie szybciej.


Pokrój oliwki europejskiej:
wyprostowany, rozłożysty, rozgałęziony, nieregularny
Cechy charakterystyczne:
pachnąca
przyciąga zwierzęta
zimozielona
ciekawy pokrój, ozdobne liście, ozdobne owoce, jadalne owoce, zimozielona
Kolor kwiatów:
biały, białawy
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
lancetowate
Kolor liścia:
ciemnnozielone

Sadzenie i stanowisko dla oliwki europejskiej

Termin sadzenia:
marzec, kwiecień, wrzesień, październik
Rozstaw przy sadzeniu:
200 cm - 400 cm
Sposób rozmnażania:
sadzonki pędowe, nasiona, odrosty korzeniowe


Stanowisko:
Gleba:
przepuszczalna, próchniczna, żyzna, piaszczysto-próchniczna, kamienista, żwirowa
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane


Dogodne miejsca uprawy:
Nadaje się na:
soliter, nasadzenie grupowe, w pojemnikach

Pielęgnacja oliwki europejskiej

Trudność uprawy:
średni
Poziom odporności:
bardzo odporna
Typowe szkodniki:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Ze względu na powolny wzrost, oliwka europejska nie wymaga częstego przesadzania. W razie potrzeby należy ten zabieg wykonać wczesną wiosną.
Kiedy należy przycinać?
Dobrze znosi przycinanie.
Oliwka nie wymaga regularnego przycinania, jednak uprawiana jako roślina ozdobna może być wczesną wiosną korygowana. Cięcie nie wpływa na wielkość owocowania.
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy, organiczny. Nawozić raz na 2 tygodnie.
Podawać należy zmniejszone dawki nawozu.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu.
Ziemia nigdy nie powinna całkowicie wyschnąć. Bardziej obfite podlewanie jest wskazane w okresie wzrostu, natomiast zimą ograniczone.
Zimowanie
O ile oliwka europejska jest bardzo tolerancyjna wobec wysokich temperatur, to absolutnie nie znosi chłodu. Kiedy temperatura na zewnątrz padnie do ok. 5 stopni, należy donice z drzewkami przenieść do jasnego pomieszczenia z temperaturą 5-8 stopni.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
Typ pożytku:
owoce
Termin zbiorów:
styczeń, luty, listopad, grudzień
ikona podziel się Przekaż dalej