Nazwa rośliny
Firletka poszarpana (łac. Silene flos-cuculi)
Systematyka
goździkowate > lepnica > firletka poszarpana

Firletka poszarpana - informacje, uprawa, rozmnażanie

Firletka poszarpana (Silene flos-cuculi)należy do rodziny roślin goździkowatych. Jest gatunkiem europejsko-zachodniosyberyjskim. To typowa roślina łąkowa. Na wiosnę porasta miejsca mokre lub wilgotne, które w okresie letnim obsychają. Miododajna bylina dostarcza pszczołom duże ilości nektaru. Roślina ceniona jest również za właściwości lecznicze. Znanych jest około 10 gatunków firletek, z których dwa rodzaje – firletka chalcedońska i firletka kwiecista – najczęściej uprawiane są w ogrodzie. Poznaj najważniejsze informacje o uroczej bylinie, idealnej na kwietne łąki.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o firletkach.

Silene flos-cuculi – informacje o bylinie

Opis rośliny – wygląd, wymagania ekologiczne, nazwa

Firletka poszarpana dorasta do około 90 cm wysokości. Na wilgotnych stanowiskach tworzy całe połacie różowofioletowych miododajnych kwiatów, odwiedzanych przez pszczoły, motyle i trzmiele. Kwiatostan to wielokwiatowa wierzchotka, pojawiająca się w maju i w czerwcu na szczycie pojedynczej lub rozgałęzionej łodygi. Kielichy kwiatowe, o kształcie rurkowato dzwonkowatym, składają się z pięciu rozciętych płatków. Firletka tworzy liście dolne – łopatkowate oraz górne - lancetowate. Liście i łodyga pokryte są włoskami. Owoc, jajowata sucha torebka, zawierająca drobne brunatne nasiona, otwiera się dzięki pięciu ząbkom, wygiętym na zewnątrz.

W Europie bylina spotykana jest od niżu do rejonów górskich. Rośnie na słonecznych stanowiskach, utrzymujących wilgoć, w podłożu bogatym w próchnicę i składniki mineralne. Należy do hemikryptofitów - jest dobrze przystosowana do przetrwania zimy, dzięki tworzeniu pączków, zimujących tuż przy powierzchni ziemi. Z rozgałęzionego wielogłowego kłącza wyrastają boczne pędy.

Nazwa byliny składa się z dwóch łacińskich słów – ‘flos’ – kwiat oraz ‘cuculi’ – kukułek, bowiem firletka zakwita w maju, niejako witając przylatujące wówczas kukułki. Nazwy potoczne firletki to, między innymi, polne goździki, kukułki, strzapoczki, młynki lub wstążki. Biała piana, widoczna na łodygach, w której rozwijają się larwy pieników ślinianek, potocznie nazywana jest kukułczą śliną.

Uprawa i zastosowanie Silene flos-cuculi

W polskich warunkach klimatycznych firletka poszarpanajest byliną dwuletnią. Roślinę sadzimy na słonecznych i lekko zacienionych stanowiskach, o stale wilgotnym lub mokrym podłożu – gliniastym lub piaszczystym. Pielęgnacja rośliny polega na systematycznym usuwaniu przekwitłych kwiatów, co zapewni jej długie kwitnienie. Bylina nie wymaga zasilania nawozami, jest odporna na zimowe spadki temperatur, choroby grzybowe i rzadko atakowana jest przez szkodniki. Bardzo łatwo się rozmnaża przez nasiona. Firletkę możemy także rozmnożyć przez sadzonki i przez podział kłącza.

Urocza bylina, o delikatnych postrzępionych kwiatach, bywa wybierana do wiejskich ogrodów, zdobi bylinowe rabaty, jej nasiona wysiewane są na kwietnych łąkach. Szczególnie efektownie prezentuje się w dużych grupach. Kwietne łąki, w czasie kwitnienia firletki, przybierają różową barwę. Po skoszeniu łąki, firletka poszarpana zakwitnie powtórnie. Możemy wykorzystać bylinę do zadarniania większych przestrzeni ogrodowych. Pięknie prezentuje się nad oczkami wodnymi.

Silene flos-cuculi ma właściwości lecznicze, które wykorzystywała medycyna ludowa. Roślina zawiera saponiny i alkaloidy, stosowane w farmakologii. Łodygi i liście są surowcem do sporządzenia wyciągu alkoholowego, o działaniu przeciwgrzybicznym i antybakteryjnym.

Firletka poszarpana w ogrodzie – roślina na bylinowe rabaty

Dekoracyjne byliny w ogrodzie sadzimy w pobliżu miejsc przeznaczonych do wypoczynku, w pobliżu werandy, z której będziemy mogli podziwiać urodę roślin oraz w ulubionych ogrodowych zakątkach, umożliwiających bliską obserwację roślinnych kompozycji. Firletka poszarpanaobficie kwitnie, a jej intensywne wybarwienie najlepiej uwidacznia się w większych grupach. Różowofioletowe kwiaty tworzą roślinne kobierce, nad którymi uwijają się motyle i pszczoły.

Silene flos-cuculi możemy łączyć z innymi bylinami, np. z innymi gatunkami Lychnis. Atrakcyjnym sąsiadem może okazać się paciorecznik ogrodowy (Canna x generalis) – okazała bylina o dużych czerwonawych liściach i różnokolorowych kwiatach, które zdobią rabatki od lipca do jesieni, czyli wówczas, gdy firletka poszarpana skończyła kwitnienie. Paciorecznik ogrodowy nadaje się także do uprawy na tarasach oraz na kwiat cięty.

Dekoracyjnym tłem dla kwitnących firletek jest bez koralowy (Sambucus racemosa). W naturze krzewy rosną w rejonach podgórskich i górskich, osiągając około 3 m wysokości. Ogrodnicy cenią ozdobne krzewy za piękne żółtozielone wiechowate kwiatostany, pojawiające się w kwietniu i kwitnące do maja. Kwiaty bzu wydzielają przyjemny zapach. Jasnozielone liście, z czerwonymi ogonkami, pojawiają się równocześnie z kwiatami. Latem bez koralowy obsypany jest czerwonymi owocami, chętnie zjadanymi przez ptaki. Rosnące wśród krzewów firletki oraz inne byliny, tworzą oryginalne kompozycje od wczesnej wiosny do jesieni. Sprawdź także ten artykuł na temat uprawy i gatunków firletki.

Firletka – inne efektowne gatunki ogrodowe

Firletka chalcedońska (Lychnis chalcedonica)tworzy intensywnie czerwone kwiaty, na szczycie 60 cm prostej łodygi. Roślina kwitnie od czerwca do sierpnia. Jest delikatna, łatwo wypierana przez silniejsze rośliny. Dobrze rośnie na wilgotnym stanowisku, o żyznej i próchnicznej glebie. Znosi miejsca dość suche i nasłonecznione. Stanowi atrakcyjny element letnich bukietów.

Firletka kwiecista (Lychnis coronaria) – osiąga około 80 cm wysokości. Purpurowe kwiaty zdobią bylinę w lipcu i w sierpniu. Łodyga pokryta jest białawym kutnerem. Roślina nie jest kłopotliwa w uprawie. Odpowiada jej zarówno stanowisko wilgotne i półcieniste, jak i suche i nasłonecznione. Firletka łatwo się rozsiewa, więc w ogrodzie można cieszyć się jej urodą przez wiele lat. Nadaje się na kwiat cięty.

Firletka smółka (Lychnis viscaria) – bylina nadaje się do uprawy na niskich rabatach - dorasta do około 40 cm wysokości. Ozdobą rośliny są jaskrawe czerwone kwiaty, ujęte w wiechy, tworzone w maju i w czerwcu. Odpowiednie dla firletki smółki warunki, to słoneczne i lekko zacienione stanowisko. Na rabaty skalne i wrzosowiskowe warto wykorzystać odmianę ‘Plena’, osiągającą od 20 cm do 50 cm wysokości.

Wygląd firletki poszarpanej

Pochodzenie:
Europa, Azja Zachodnia
Roczne przyrosty:
40 cm - 80 cm
Maksymalna wysokość:
40 cm - 80 cm
Maksymalna szerokość:
20 cm - 30 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
3 lata


Pokrój firletki poszarpanej:
wyprostowany, kępiasty, luźny, wzniesiony
Cechy charakterystyczne:
Kolor kwiatów:
różowoczerwony
Wielkość i forma kwiatów:
pojedyncze
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
lancetowate
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla firletki poszarpanej

Termin sadzenia:
kwiecień, maj
Rozstaw przy sadzeniu:
15 cm - 30 cm
Sposób rozmnażania:
nasiona, odrosty korzeniowe


Stanowisko:
Gleba:
przepuszczalna, próchniczna, żyzna, wilgotna, gliniasto-piaszczysta
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
wilgotne
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Nadaje się na:
soliter, nasadzenie grupowe, w pojemnikach, rabaty, szpalery, kompozycje, nad wodą

Pielęgnacja firletki poszarpanej

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy, do roślin kwitnących. Nawozić raz w miesiącu.
Podlewanie
Obfite zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni.
Należy zapewnić firletce poszarpanej podłoże stale umiarkowanie wilgotne. Podlewanie jest szczególnie potrzebne zaraz po posadzeniu oraz w dłuższych okresach bez deszczu.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
ikona podziel się Przekaż dalej