Nazwa rośliny
Fitonia białożyłkowa (łac. Fittonia albivenis) znana też jako roślina mozaikowa, fitonia Verschaffelta
Systematyka
akantowate > fitonia > fitonia białożyłkowa

Fitonia - wymagania, odmiany, uprawa, pielęgnacja, rozmnażanie

Piękne liście fitonii prezentują się bardzo egzotycznie. Być może dlatego ta roślina jest tak ceniona i tak lubiana. Ten delikatny kwiatuszek potrzebuje jednak regularnego podlewania i lubi kaprysić. Dlatego określa się ją jako średnio trudną w uprawie. Jednakże warto, ponieważ jej barwne odmiany są niezwykle oryginalne i fitonia pięknie się prezentuje.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach doniczkowych.

Fitonia żyłkowana (Fittonia albivenis) – opis gatunku

Jak wygląda fitonia?

Fitonia jest bardzo charakterystyczną rośliną. Uroku dodają jej zwłaszcza liście, które są ciemnozielone i ozdobione bardzo wyraźnym białym rysunkiem. Wzór jest stworzony przez sieć unerwienia liści. Są one bardzo oryginalne i wspaniale się prezentują, mimo tego, że fitonia do olbrzymów nie należy.

Kwiat doniczkowy osiąga zaledwie od 10 do 50 cm wysokości. Nie rozrasta się wszerz – kępka ulistnionych pędów obejmuje maksymalnie 30 cm. Zdrowa, dobrze zadbana fitonia przyrasta mniej więcej 8-10 cm rocznie. To niewiele, ale dzięki temu kwiat dobrze sprawdza się na wysokich półkach lub jako ozdoba parapetów czy małych szafek. Liście fitonii są jej największą ozdobą. Roślina kwitnie, także w domu, jednakże jej kwiaty nie przedstawiają żadnej większej wartości. Są niepozorne, jasnozielone lub białe. Nie warto ich zostawiać – uszczykiwanie sprawi, że roślina bardziej zadba o wybarwienie i wielkość liści.

Fitonia ma niski pokrój, jednakże jej odmiany mogą być płożące. Czasami pojawiają się także gatunki pnące, które są wyposażone w wąsy czepne. Za ich pomocą mogą piąć się po ścianie, chociaż warto pomyśleć o zapewnieniu im podpór, na przykład ozdobnej drewnianej lub bambusowej kratki – drabinki.

Fitonia: gatunki i odmiany

Najbardziej popularnym gatunkiem fitonii jest właśnie ta żyłkowana (nazywana także białożyłkową). Pojawia się pod nazwą łacińską Fittonia albivenis, chociaż można ją znaleźć także jako fitonia Verschaffeltii lub po prostu fitonia Verschafelta. W uprawie pojawia się i podstawowy, zielony gatunek i kolorowe odmiany.

W sklepach raczej nie spotkasz nazw odmian. Bardzo często są one nazywane po prostu angielskimi słowami fitonia Red lub Green. Są one intensywniej wybarwione – liście mają czerwony, różowy lub żółtozielony kolor, co wspaniale wygląda z białym biegiem unerwienia. Jednakże kilka odmian jest znanych z nazwy, na przykład fitonia ‘Red Angel’, która wyróżnia się zielonymi liśćmi i czerwonym wzorem sieci unerwienia. Na uwagę zasługuje także ‘White Star’ – odmiana o niezwykle pięknych, białych liściach, które czasami mają wyraźnie zielone obrzeżenie. Są zachwycające. Fitonia ‘White Star’ to jedna z odmian o płożących pędach.

Drugim gatunkiem uprawianym w doniczkach jest Fittonia gigantea. Jest znacznie większa niż jej kuzynka, ale mniej urocza ze względu na bardziej pospolite liście. Sadzonki trudno jest znaleźć w sklepach ogrodniczych, ponieważ jest o wiele mniej popularna niż fitonia Varschaffelti. Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także ten artykuł o najlepszych kwiatach doniczkowych do pokoju.

Fitonia (Fittonia albicenis) – wymagania i uprawa

Kwiat fitonia na parapecie

Trudność w uprawie fitonii polega na tym, że jej atrakcyjny wygląd zależy od regularnej pielęgnacji i czynników zewnętrznych. Swoje niezadowolenie ten kwiat doniczkowy sygnalizuje natychmiastowym zasychaniem i pokładaniem się pędów i wcale nie jest trudno, by roślina obumarła. Dlatego lepiej spełnić jej wszystkie wymagania. W gruncie rzeczy nie są wcale wygórowane. Fitonia potrzebuje półcienistego miejsca z rozproszonym światłem. Pełne słońce może być dla niej zabójcze, ponieważ wtedy na jej liściach mogą tworzyć się brzydkie plamy i przebarwienia.

Kwiat potrzebuje także sporo wilgoci i w ziemi i w powietrzu. Dlatego należy zapewnić jej podłoże bogate w próchnicę i materię organiczną. Roślina potrzebuje żyznej i przepuszczalnej ziemi. Lubi lekko kwaśny odczyn pH, o co należy zadbać na przykład dodając do doniczki niewielką garść torfu do kwiatów. Przez cały rok fitonia potrzebuje dość wysokiej temperatury. Jest wrażliwa na chłód, a poniżej 16 stopni zamiera. Powinno się zapewnić jej temperaturę w granicach 18-24 stopni Celsjusza.

Przepiękna fitonia w akwarium

Moda na ogrody w słoiku sprawiła, że fitonia jest o wiele bardziej popularna niż jeszcze niedawno. Niewielkie gabaryty i ładny kolor sprawiają, że roślina często pojawia się właśnie w kwiatowych kompozycjach w szkle. Taką kompozycję można przygotować samodzielnie: mix niewielkich roślin, trochę kamieni, mchu i dobrej jakości podłoże. Kompozycje tworzy się zarówno w dużych słojach, ozdobnych butelkach, jak i w akwarium pozostałym po hodowli rybek. Fitonia przepięknie się prezentuje, zwłaszcza jeśli zastosujesz mix odmian: jedną fitonię Green i jedną w nietypowym odcieniu, różową, bordową lub białą.

Warto spróbować zrobić własną kompozycję. Nie jest to trudne, a cena gotowych produktów może być naprawdę zaskakująca. Zwłaszcza w porównaniu do środków, których wymaga zakup roślin i elementów dekoracyjnych osobno. Cena fitonii nie jest za wysoka. Roślina kosztuje zaledwie kilkanaście złotych i można kupić ją w wielu sklepach ogrodniczych i supermarketach.

Fitonia – pielęgnacja krok po kroku

Kwiat fitonia – podlewanie i zraszanie

Jeśli fitonia ma za mało wody w powietrzu, jej liście stopniowo usychają. Jeśli ma za mało wody w podłożu – pędy od razu opadają i roślina wygląda jakby nie żyła. Oczywiście szybkie podlanie może ją uratować i w ciągu kilkunastu minut pędy się podniosą, ale może okazać się, że za którymś razem przesuszenie będzie za duże. Dlatego zabiegi podlewania i zraszania są dla niej takie ważne.

Fitonię podlewa się raz na 5-7 dni niewielką ilością wody. Roślinę warto obserwować – jak tylko zauważysz, że zaczyna omdlewać, należy ją nieco podlać i na przyszłość zwiększyć częstotliwość nawadniania. Ważnym elementem jest zraszanie, zwłaszcza zimą, kiedy powietrze jest przesuszone ze względu na ogrzewanie centralne. Dlatego fitonia najlepiej będzie czuła się w pobliżu nawilżacza powietrza lub odkrytego akwarium. Można ją postawić także na podstawce z utrzymującymi wilgoć kulkami żelowymi lub po prostu wypełnionej wodą. Będzie ci za to naprawdę wdzięczna.

Uprawa fitonii: rozmnażanie

Warto wiedzieć, że fitonia bardzo dobrze znosi przycinanie. Silniej rosnącym pędom bez obaw można odcinać fragmenty. Nawet będzie to dla nich lepsze – dzięki temu roślina pięknie się rozkrzewi i zachowa ładny pokrój. Uzyskane w ten sposób pędy można wykorzystać do stworzenia sadzonek.

Gałązki fitonii wraz z liśćmi należy umieść w wazoniku lub słoiku z wodą. Ich końcówki bardzo szybko się ukorzenią, dlatego rozmnażanie fitonii nie jest trudne. Należy tylko pamiętać o regularnym dolewaniu wody. A jeśli wcześniej zanurzysz końcówki pędów w ukorzeniaczu, proces przebiegnie po prostu błyskawicznie. Kiedy gałązki w wodzie wypuszczą już spore korzenie, można wsadzić je do doniczki. Nie powinna być zbyt duża, najlepiej wypełniona mieszanką ziemi do roślin doniczkowych, piasku i torfu. Po kilku tygodniach powinien pojawić się nowy pęd. Stary może obumrzeć, jest to zupełnie normalne. Szybko zacznie przybywać kolejnych pędów, a kiedy będą już dość wysokie, warto je pouszczykiwać, by się rozkrzewiły na boki.

Wygląd fitonii białożyłkowej

Pochodzenie:
Ameryka Południowa
Roczne przyrosty:
8 cm - 10 cm
Maksymalna wysokość:
5 cm - 20 cm
Maksymalna szerokość:
5 cm - 20 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
3 lata


Pokrój fitonii białożyłkowej:
rozłożysty, płożący
Cechy charakterystyczne:
zimozielona
ozdobne liście
Kolor kwiatów:
biały
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
eliptyczne
Kolor liścia:
wielobarwne

Sadzenie i stanowisko dla fitonii białożyłkowej

Termin sadzenia:
marzec, kwiecień, maj, czerwiec
Rozstaw przy sadzeniu:
10 cm - 20 cm
Sposób rozmnażania:
sadzonki pędowe, sadzonki wierzchołkowe


Gleba:
przepuszczalna, żyzna, lekko wilgotna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane


Dogodne miejsca uprawy:
Nadaje się na:
roślina doniczkowa, w pojemnikach, kompozycje

Pielęgnacja fitonii białożyłkowej

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna
Typowe choroby:
Typowe szkodniki:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Fitonię białożyłkową przesadza się co 1-2 lata. W praktyce zamiast przesadzania odmładza się zwykle roślinę z sadzonek, które rosną bardzo szybko.
Kiedy należy przycinać?
Dobrze znosi przycinanie.
Aby uzyskać bardziej zwarty i rozgałęziony pokrój, stosuje się uszczykiwanie wierzchołków pędów. W razie potrzeby można też skracać zbyt wyrośnięte pędy.
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy, do roślin zielonych. Nawozić raz na 2 tygodnie.
Należy stosować zmniejszoną dawkę nawozu w stosunku do zaleceń na opakowaniu.
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy, do roślin zielonych. Nawozić raz w miesiącu.
Należy stosować zmniejszoną dawkę nawozu w stosunku do zaleceń na opakowaniu.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni.
Podłoże powinno być stale lekko wilgotne, ale bez zastoju wody.
Zraszanie
Fitonia lubi zraszanie przez cały rok.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
ikona podziel się Przekaż dalej