Goryczka w ogrodzie - gatunki, uprawa, pielęgnacja, porady praktyczne

Wyjątkowa bylina ogrodowa - najciekawsze gatunki goryczki

Gentiana - goryczka niebieska do ogrodu skalnego

• Goryczka wiosenna Gentiana verna – to drobna bylina, osiągająca 15 cm wysokości. W naszym kraju możemy spotkać dziko rosnące rośliny w Tatrach i w Pieninach. Są objęte prawną ochroną, podobnie jak pozostałe gatunki goryczki. Atrakcyjna goryczka niebieska, o białym środku, znajduje wielu zwolenników, dlatego jest chętnie uprawiana w ogrodach naturalistycznych i skalnych. Urodę dwucentymetrowych kwiatów podkreśla rozeta ciemnozielonych błyszczących i skórzastych liści. Goryczka wiosenna kwitnie od maja do jesieni. Preferuje słoneczne stanowiska, o przepuszczalnych glebach, z wysoką zawartością wapnia. Pielęgnacja tej mrozoodpornej byliny polega głównie na odchwaszczaniu miejsca nasadzenia.
• Goryczka bezłodygowa Gentiana acaulis – dorasta do 10 cm wysokości.Na tle zimozielonych liści, zebranych w ciemnozielone rozety wspaniale prezentują się intensywnie niebieskie kwiaty o 6 cm długości, pojawiające się w maju i w czerwcu. Uprawa goryczki udaje się na glebach lekko kwaśnych, próchnicznych i umiarkowanie wilgotnych. Pięknie wybarwione kwiaty, w niektórych odmianach również wybarwione na różowo i biało, pojawiają się na stanowiskach słonecznych. W zacienieniu lepiej rozwijają się liście. Sadzimy rośliny w grupach - około 16 roślin na 1 m kwadratowy. Goryczka bezłodygowa pięknie prezentują się na tle kamieni w ogrodach skalnych oraz na rabatach i w pojemnikach. A może zainteresuje cię także ten artykuł o najpopularniejszych bylinach ogrodowych?
• Goryczka alpejska Gentiana alpina – to górska jednoroczna goryczka. W naturalnych siedliskach porasta zachodnie Alpy, Pireneje i góry Hiszpanii, na wysokości 2000-2600 m. Prawie okrągłe liście zebrane są w rozety, wśród których pojawiają się ciemnoniebieskie kwiaty. Goryczka alpejska preferuje gleby bardzo kwaśne oraz kwaśne. Kwiaty ładnie wybarwiają się w miejscach słonecznych. W uprawie ogrodowej znajduje zastosowanie jako atrakcyjna roślina na skalniaki, rabaty bylinowe oraz do ozdoby balkonów i tarasów, przy uprawie w pojemnikach.
• Goryczka dynarska Gentiana dinarica – jest rośliną niewysoką, osiągającą od 5 cm do 10 cm wysokości. Duże kępy rośliny zdobią liczne, rurkowato-dzwonkowate, intensywnie niebieskie kwiaty. Pojawiają się w maju i w czerwcu, ładnie prezentując się na tle zielonych odziomkowych liści. Goryczka dynarska preferuje stanowiska słoneczne, ale liczne kwiaty pojawią się także w lekkim półcieniu. Sadzimy rośliny na podłożu żwirowo-gliniastym, umiarkowanie wilgotnym. Gentiana dinarica jest wspaniałą ozdobą skalników, nadaje się do osadzenia szczelin skalnych, a także do nasadzeń grupowych. Rozmnażamy ten gatunek przez podział i nasiona.
• Goryczka krótkołodygowa Gentiana clusii – nazywana jest również goryczką Klusjusza. W naszym kraju występuje wyłącznie w Tatrach - od dolnego regla do piętra hal. Byliny można często zobaczyć w ich naturalnym środowisku. Goryczka krótkołodygowa dorasta do 15 cm wysokości. Ciemnoniebieskie duże dzwonkowate kwiaty, z jaśniejszym środkiem, osiągają długość do 6 cm. Kwitną od kwietnia do czerwca, na słonecznych stanowiskach. Najpiękniej będą prezentować się w skalnych ogrodach, o wapiennym podłożu. Na 1 m kwadratowy powinno przypadać około 16 roślin. Sprawdź także ten artykuł o bylinach polecanych na skalniak.

Orientalne goryczki – azjatyckie piękności

• Goryczka siedmiodzielna Gentiana septemfida – jest wspaniałą mrozoodporną byliną, wywodzącą się z Azji. Kwitnie od lipca do sierpnia. Wzniesione i płożące się pędy, mocno ulistnione, osiągają do 30 cm długości. Walorem gatunku są liczne niebieskie i fioletowe kwiaty, z jasnym środkiem, ujęte w kwiatostany. Uprawa wymaga nasadzenia byliny na słonecznych stanowiskach, chociaż kwiaty wybarwiają się także w lekkim zacienieniu. Sadzimy rośliny na wiosnę i jesienią, w grupach do 10 roślin. Goryczka siedmiodzielna preferuje gleby wapienne, o odczynie pH 6-7,5, umiarkowanie wilgotne i przepuszczalne. Pielęgnacja stanowiska polega na dbałości o regularne odchwaszczanie. Ściółkowanie otoczenia byliny zapewni glebie utrzymanie odpowiedniej wilgotności. Goryczkę możemy również uprawiać w doniczkach, zdobiąc balkony i tarasy - chroniąc je przed mrozem.
• Goryczka paskowana Gentiana sino-ornata – bylina znana jest jako goryczka chińska i goryczka jesienna. Ojczyzną goryczki są Chiny oraz Tybet. Roślinę wyróżniają piękne duże kwiaty, o czystym lazurowym wybarwieniu, z fioletowymi paskami. Goryczka chińska zadarnia przestrzeń ogrodu, zdobiąc go jesienią pięknymi kwiatami, bowiem goryczka chińska kwitnie we wrześniu i w październiku. W naszym ogrodzie wspaniale zaprezentuje się na rabatach bylinowych, z innymi bylinami kwitnącymi jesienią, na skalniakach i w ogrodach wrzosowiskowych. Nadaje się do obsadzenia murków i obrzeży rabatek.

Uprawa goryczki chińskiej nie jest najłatwiejsza. Obfite kwitnienie zapewni jej nasadzenie na słonecznych lub lekko zacienionych stanowiskach, o lekko kwaśnym odczynie pH. Korzystne dla byliny jest wilgotne powietrze i stale wilgotne piaszczyste podłoże – próchniczne, przepuszczalne, z udziałem kwaśnego torfu oraz gliny. Zadaniem ogrodnika jest dobre zdrenowanie gleby, by uchronić goryczkę przed stojącą wodą. Mrozoodporna goryczka jesienna nie wymaga zimowego zabezpieczenia. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o kwiatach wieloletnich.

Goryczka – lecznicza bylina w naszym ogrodzie

Goryczka ma właściwości lecznicze, co przez stulecia wykorzystywała medycyna ludowa. Wiele gatunków znalazło zastosowanie w ziołolecznictwie, a najpopularniejsze goryczki lecznicze to goryczka żółta, goryczka wąskolistna i goryczka kropkowana. Z roślin pozyskiwany jest surowiec zielarski - kłącza i korzenie. Zawarte w nich gorzkie substancje, korzystnie wpływają na pracę jelit, pobudzają procesy trawienne, wydzielanie żółci, a także poprawiają łaknienie. Goryczki działają wzmacniająco i uspokajająco na nasz organizm. Z pozyskanego surowca sporządza się odwary, nalewki, a nawet zdrowotne wino. W aptekach i sklepach zielarskich dostępne są krople i kłącza goryczkowe. Warto w tym miejscu wspomnieć o środku dezynfekującym – fiolecie goryczki, występującym pod nazwami gencjana, fiolet gencjanowy i pioktanina. Poza kolorem, roztwór odkażający nie ma niczego wspólnego z roślinami gatunku Gentiana.