Goździk brodaty

Goździk brodaty wieloletni – uprawa, pielęgnacja, odmiany

Goździk brodaty (dianthus barbatus) wieloletni to idealny element wszystkich ogródków w stylu wiejskim, ale znakomicie sprawdzi się na rabatach wielokwiatowych i jako element kompozycji z bylinami, natomiast jako kwiat cięty wprowadzi charakterystyczny, miły, korzenny zapach w naszych domach. Co ciekawe, stanowi prawdziwy wabik na motyle!

Jeśli interesują cię także inne odmiany goździków ogrodowych, inspiracje zebraliśmy dla ciebie w tym artykule.

Charakterystyka goździka brodatego

Goździk brodaty - rys ogólny

Goździk brodaty (Dianthus barbatus) znany także pod nazwą goździk kamienny jest jednym z najchętniej sadzonych kwiatów w polskich ogrodach. Dziko rośnie w Azji (na terenie Chin i Korei Północnej) oraz w środkowej, wschodnie i południowej części Starego Kontynentu. W Europie pojawił się najprawdopodobniej w XVI wieku. Co interesujące, w Anglii nazywany jest „słodkim Williamem” (sweet William). Przypuszcza się kilka teorii pochodzenia tej nazwy, jedna mówi o arcybiskupie Yorku, inna o królu Williamie Zdobywcy, a jeszcze inna dopatruje się źródeł tego słowa w nieco przekształconym francuskim oilett oznaczającym oczko.

Ten wieloletni kwiat należący do rodziny goździkowatych, powszechnie uprawiany przez nasze babcie najczęściej gości w przydomowej przestrzeni jako goździki dwuletnie. Choć warto zaznaczyć, że w większości są tak naprawdę krótkowiecznymi bylinami, które uprawiamy jako dwuletnie kwiaty w ogrodzie. Jeśli szukasz więcej inspiracji na kwiaty ogrodowe, zebraliśmy je dla ciebie w tym miejscu.

Wygląd goździka brodatego

Może osiągnąć rozmiar od ok. 30 do 40 cm. Najmilszy czas w hodowli dianthus barbatus kwitnie od czerwca do końca sierpnia. Jego charakterystyczną cechą są duże kwiatostany zebrane na górze łodygi zdobiące ogródek licznymi kwiatami barwy białej, różowej oraz czerwonej. Występuje również w postaci wielobarwnej czy z oczkiem. Typowe dla ich budowy są także szerokolancetowate liście, dość bujne oraz twarda łodyga. Goździk kamienny łatwo rozpoznać za sprawą silnego korzennego zapachu.

Goździk brodaty dianthus barbatus - zastosowanie

Sadzonki znakomicie prezentują się w kwiatowych kompozycjach na rabatach oraz świetnie nadają się jako kwiaty cięte do wazonu (są niezwykle trwałe). Śmiało można wykorzystywać je do kwietników w przydomowych altankach i miejscach wypoczynku, w których tworzymy ściankę zieleni czy przestrzeń dla wiosenno-letnio-jesiennych kwiatów.

Odmiany goździka brodatego

W ogrodzie uprawiany jest zazwyczaj jako krzyżówka z innymi odmianami, głównie goździk brodaty wieloletni mieszany jest z chińskim kartuzkiem. Dość typową cechą większości jego odmian jest ich wzrost – karłowaty oraz o wiele większe i efektowniejsze kwiaty, których barwa jest dostrzegalnie bardziej intensywniejsza. Najczęściej goździki dwuletnie będą wielobarwne, zobaczymy na ich ozdobne plamki na płatkach kwiatów oraz dość typowa dla nich plamka w ich środku.

• Albus o białych kwiatach, jest rośliną idealnie nadającą się do sadzenia w klasycznych sklaniakach, stosowana jako obwódki do dróżek i ścieżek w ogrodzie oraz z przeznaczeniem do cięcia,
• Auricula-eyed o charakterystycznym środku i brzegach w kolorze białym. Kwiat natomiast występuje w kilku wariantach kolorystycznych: łososiowym, karmazynowy, purpurze i barwie różowej,
• Barbarini Purple Bicolour wyróżnia się białym brzegiem z czerwonymi płatkami. Może osiągnąć do 40 cm wysokości,
• Barbarini Purple Picotee podobnie jak Barbarini Purple Bicolour ma charakterystyczny biały brzeg, ale różni się od niego dwukolorowymi płatkami barwy różowo-purpurowej,
• Black Magic o kwiatach ciemnej barwy, ze swoimi ciemnopurpurowymi kwiatkami (czasem przybierającymi niemal odcień czarny) wygląda naprawdę oryginalnie. Przeciętnie osiąga wysokość ok. 35 – 50 cm, zdecydowanie polecany do rabat bylinowych i tworzenia różnokwiatowych kompozycji kwiatowych w ogrodzie oraz przeznaczony do cięcia,
• Green Trick wyróżnia się na tle pozostałych odmian niezwykle dekoracyjnymi i wpadającymi w oko kulistymi pomponowymi kwiatami. Jest rośliną dość nietypową i ekstrawagancką. Odpowiednio pielęgnowany potrafi zakwitnąć dwa razy do roku. Ze względu na swoją unikalność i trwałość idealny do ogrodowych kompozycji i bukietów kwiatów przeznaczonych do wazonów,
• Grupa Nigrescens posiada kwiaty barwy ciemnej. Najczęściej będą rdzawo-czerwone lub wręcz brunatne. Oryginalne kwiatostany czynią je niezwykle dekoracyjnymi roślinami. Idealnie sprawdzą się na rabatach oraz jako kwiat cięty. Spośród innych tych karłowatych odmian ta grupa goździków odznacza się dość bujnym wzrostem, osiągają aż do 60 cm wysokości,
• Heart Attack o ciemnoczerwonych kwiatach,
• Scarlet Beaty – piękne czerwone kwiaty zebrane są w baldachowate kwiatostany. Dorasta do pół metra wysokości. Idealnie nadaje się na przydomowe rabaty, do ogrodowych ścieżek jako obwódka, a także na kwiat cięty,
• Var. Albus i var. Rubrum – są to odmiany botaniczne, które mają największe znaczenie ze wszystkich odmian w ogrodnictwie. Odznaczają się większymi kwiatami i wcześniejszym terminem zakwitania. A może zainteresuje cię także pierwiosnek w ogrodzie?

Goździk brodaty dianthus barbatus (goździk kamienny) - uprawa

Uprawa jest dość prosta. Goździk brodaty nie ma specyficznych wymagań. Preferuje w uprawie w ogrodach stanowiska słoneczne, ale i dobrze rośnie w półcieniu. Uprawa powiedzie się zarówno na glebie żyznej, wilgotnej, jak oraz na tej piaszczysto-gliniastej czy zasadowej.

Rozmnażanie przez wysiew nasion do gruntu najlepiej zrobić w czerwcu. Rozsadnik najlepiej pikować z chwilą, kiedy młodziutkie sadzonki będę miały po dwa – trzy listki. Rozsadę należy robić co 5 x 5 cm, najlepiej w miesiącu sierpniu. Taki goździk kamienny sadzimy na miejsca stałe jesienią tego samego roku po zasianiu lub wiosną roku przyszłego. Radzi się pomiędzy sadzonkami zachować odstępy mniej więcej 30 cm. Goździki dwuletnie zakwitną nam w następnym roku. Natura tutaj przygotowała dla nas samosiew (wysiew z nasion) – po przekwitnięciu, a następnie dojrzeniu nasionek nastąpi ich naturalny wysiew z nasion do gruntu, będzie to takie naturalne rozmnażanie, stąd warto przemyśleć stałe miejsce ich nasady.

Goździki jednoroczne, goździki dwuletnie i wieloletni dość dobrze przechodzą okres zimy. By nasza uprawa jednak była bezpieczna przez czas mrozów, warto narzucić na kwiaty w ogrodzie warstwę uschniętych liści – to taka zapobiegawcza pielęgnacja. Może zainteresują cię także inspiracje na kwiaty jednoroczne?

Pielęgnacja goździka brodatego

Goździk brodaty jest kwiatem dość prostym w pielęgnacji. Choć w miarę dobrze przechodzi fale upałów, aby pięknie kwitł pielęgnacja wymaga prostych rzeczy. Trzeba utrzymać wilgotność podłoża. Jeśli ich pielęgnacja w tym zakresie nie jest odpowiednia może przełożyć się to na schnięcie liściu, słabe kwiaty i nie tak obficie kwitnące. Z tym, że jeśli chcemy, aby uprawa była dobra nie można przesadzić ze zbyt intensywnym zraszaniem ziemi pod nim. Jego pielęgnacja jest ważna jeszcze z jednego powodu – odmiany uprawne mogą dziczeć stąd wymagają regularnego ich doglądania i troski ogrodnika.

Zaleca się też delikatne nawożenie nawozami wieloskładnikowymi w okresie wegetacji (na wiosnę), a także przed samym wysadzeniem sadzonek bezpośrednio na miejsce stałe w ogrodzie.

Jeśli chcemy, aby goździk wieloletni dekorował nasz ogród latami pamiętać należy, aby go co dwa lub trzy lata nieznacznie porozsadzać (rozmnażanie goździka). Wykopujemy kępy goździka i sadzimy w innych miejscach.

Choroby są raczej bardzo rzadko spotykane, ponieważ goździki należą do odpornych roślin. Niemniej choroby, które wiążą się z tym gatunkiem to najczęściej fuzarioza, rdza czy szara pleśń. Sprawdź także nasze inspiracje na najpiękniejsze kwiaty wiosenne.