Nazwa rośliny
Gryka zwyczajna (łac. Fagopyrum esculentum)
Systematyka
rdestowate > gryka > gryka zwyczajna

Gryka zwyczajna - opis, uprawa, pielęgnacja, zastosowanie

Gryka zwyczajna to roślina, która tak jak i lipa szerokolistna występuje na terenie Polski. Jeśli interesujemy się uprawą tej rośliny, powinniśmy dowiedzieć się, czym charakteryzuje się roślina, kiedy zalecany jest wysiew jej nasion, jakie jest jej zastosowanie, właściwości lecznicze i cena. Poznajmy więc wyjątkową roślinę, jaką jest gryka zwyczajna.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o właściwościach leczniczych roślin.

Gryka zwyczajna - charakterystyka roślin

Gryka zwyczajna - skąd pochodzi

Gryka zwyczajna - Fagopyrum esculentum, to roślina, która zalicza się do rodziny rdestowatych - Polygonaceae. Do tej rodziny zaliczają się rośliny okrytonasienne, które znajdują się w grupie dwuliściennych roślin właściwych. Warto wiedzieć, że w rodzinie znajduje się 43-49 rodzajów roślin, w zależności od ujęcia systematycznego. W tych rodzajach mieści się około 1110 gatunków.

Rośliny z rodziny rdestowatych występują naturalnie w strefie klimatu umiarkowanego, zarówno na półkuli północnej, jak i półkuli południowej. Niektóre rodzaje roślin mogą pojawiać się także na obszarach tropikalnych. W Polsce naturalnie pojawia się około 30 gatunków z tej rodziny. Głównie są to rośliny ruderalne i łąkowe, takie jak gryka - Fagopyrum, rabarbar - Rheum, szczaw - Rumex, szczawiór - Oxyria, rdestówka - Fallopia, rdest - Polygonum, a także rdestowiec - Reynoutria.

Jeśli mowa natomiast o samej gryce zwyczajnej - Fagopyrum esculentum, powinniśmy wiedzieć, że w warunkach naturalnych pojawia się ona w klimacie umiarkowanym. Naturalnym środowiskiem jest obszar środkowej i wschodniej Azji. Natomiast w Polsce jest ona gatunkiem uprawnym, chociaż ze względu na popularność uprawy, zdarza się, że czasem dziczeje.

Fagopyrum esculentum - czym charakteryzują się kwiaty, nasiona i liście

Jeśli decydujemy się na uprawę lipy szerokolistnej, gryki zwyczajnej czy jakiegokolwiek innego ziela, drzewa lub krzewu, powinniśmy wiedzieć, jaka jest morfologia rośliny. Dzięki temu bez problemu będziemy wiedzieć, czym dana roślina różni się od innego gatunku tego samego rodzaju.

Gryka zwyczajn - Fagopyrum esculentum, charakteryzuje się walcowatą, lekko podłużnie prążkowaną i pustą w środku łodygą, która przybiera brunatno-zieloną lub czerwonawą barwę. Łodyga ma około 2-6 mm średnicy, natomiast w międzywęźlach jest ona widocznie zgrubiona.

Liście gryki ułożone są na pędach skrętolegle. Charakterystyczne są dla nich pochwiaste i błoniaste przylistki. Powierzchnia liści jest gładka, natomiast blisko przylistków znajdują się białe i krótkie włoski. Z wierzchu liście są ciemnozielone, natomiast od spodu ich kolor jest widocznie jaśniejszy. Blaszka liści jest gładka, a na brzegu lekko postrzępiona i pofalowana.

Kolejnym charakterystycznym elementem jest kwiat gryki zwyczajnej. Kwiat wydziela przyjemny zapach, tak samo, jak i owoce oraz inne części rośliny. Kwiaty wybarwione są na biały, różowy bądź czerwony kolor. Z kolei owocem jest trójkątny orzech, wewnątrz którego znajdują się nasiona. A może zainteresuje cię także ten artykuł o rdeście ostrogorzkim?

Uprawa Fagopyrum esculentum - prawidłowy wysiew ziarna

Ziarno gryki zwyczajnej - gdzie wysiewać

Cena za grykę zwyczajną jest niewielka, dlatego też ej uprawa jest tak popularna. Z reguły możemy zakupić ziarno w cenie około 5 zł za 1 kg. Bez względu jednak na to, czy wydamy mniej, czy więcej pieniędzy na ziele, przed wysiewem powinniśmy dowiedzieć się, jakie warunki uprawne musimy zapewnić roślinie.

Zacznijmy więc od tego, że najlepszym miejscem na uprawę gryki zwyczajnej - Fagopyrum esculentum, będą nasłonecznione i ciepłe stanowiska, ponieważ roślina ta jest wrażliwa na niskie temperatury. Dlatego też powinno się ją sadzić w cieplejszych częściach kraju. Co więcej, by gryka wykiełkowała, powinno się utrzymać nasiona w temperaturze około 15-18oC, a w trakcie wzrostu temperatura powinna być jeszcze wyższa.

Jeśli chodzi natomiast o glebę, musimy wiedzieć, że gryki zwyczajne powinny być posadzone na żyznych, umiarkowanie wilgotnych i próchniczych glebach, których pH będzie wynosiło od 5,6 do 7,2. Ważne jest to, by nie siać jej na podmokłych, ale także bardzo suchych stanowiskach.

Uprawa gryki - jak prawidłowo uprawiać to ziele i jaki jest termin siewu

Aby nasza gryka zwyczajna dobrze rosła, powinniśmy wiedzieć, jak ją siać, a także jak dbać o naszą roślinę. Takie informacje są bardzo istotne, bez względu na to, czy naszą rośliną uprawną będzie lipa szerokolistna, róża, czy właśnie gryka zwyczajna. Tylko, gdy znamy podstawowe zasady uprawy, będziemy mogli cieszyć się dużym plonem i prawidłowym wzrostem rośliny.

Zacznijmy jednak od początku, a dokładniej od terminu siewu i tego, na jakiej głębokości powinno się siać nasiona gryki zwyczajnej. Otóż odpowiedni termin siewu przypada na drugą połowę maja. Wtedy mamy pewność, że wiosenne przymrozki już nie powrócą, a dodatkowo będzie zachowana odpowiednia temperatura podczas kiełkowania, a następnie podczas rozwoju, kiedy powinno się utrzymywać temperaturę w granicy 18-20oC.

Ważne jest to, by termin wysiewu nie był opóźniony, bo sprawi to, że plon znacznie się opóźni, a tym samym rośliny słabo będą się rozgałęziały. Dodatkowym elementem podczas wysiewu jest zachowanie odpowiedniej głębokości podczas wysiewu nasion. Otóż nasiona gryki zwyczajnej powinny być sadzone na około 3 cm głębokości, w rozstawie około 20-45 cm.

Gryka zwyczajna - zastosowanie i właściwości lecznicze

Decydując się na uprawę gryki, powinniśmy znać jej zastosowania, a także wiedzieć, jakimi właściwościami leczniczymi się ona cechuje. W pierwszej kolejności zacznijmy od tego, że nasiona gryki mają o wiele więcej białka niż zboża. Dodatkowo zielem gryki są połamane lub całe części rośliny, które zbiera się przed owocowaniem i się suszy.

Warto wiedzieć, że liście gryki są bardzo popularne przy leczeniu żylaków, ale również i hemoroidów. Co więcej, pomagają one przy nadciśnieniu tętniczym, krwawieniach z przewodu pokarmowego i nosa, ale również wzmacniają one naczynia włosowate w naszym organizmie.

Poza właściwościami leczniczymi nie możemy zapomnieć, że z ziaren gryki wytwarzane są różne produkty spożywcze, takie jak otręby gryczane, kasza gryczana, płatki gryczane, a nawet mąka zwyczajna. Nawet w kuchni polskiej bardzo często możemy spotkać się z kaszą gryczaną zawartą w różnych daniach. Ponadto gryka zwyczajna to roślina paszowa, miododajna, a także wykorzystywana do zadymiania kwitnących sadów w okresach przymrozków wiosennych.

Wygląd gryki zwyczajnej

Pochodzenie:
Chiny, Nepal, północne Indie
Roczne przyrosty:
40 cm - 70 cm
Maksymalna wysokość:
40 cm - 70 cm
Maksymalna szerokość:
20 cm - 30 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok


Pokrój gryki zwyczajnej:
rozłożysty, rozkrzewiony, kępiasty, rozgałęziony, wzniesiony
Cechy charakterystyczne:
Kolor kwiatów:
biały, różowawy
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
sercowate
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla gryki zwyczajnej

Termin sadzenia:
maj
Rozstaw przy sadzeniu:
10 cm - 25 cm
Sposób rozmnażania:
nasiona


Gleba:
lekka, próchniczna, żyzna, piaszczysto-próchniczna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane


Nadaje się na:
nasadzenie grupowe, rabaty, kompozycje

Pielęgnacja gryki zwyczajnej

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
Nawóz wieloskładnikowy, organiczny. Nawozić raz w miesiącu.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni.
Dobrze znosi suszę, ale marnieje w dłuższych okresach bez deszczu.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
jadalna, lecznicza
Typ pożytku:
nasiona
Termin zbiorów:
sierpień
ikona podziel się Przekaż dalej