Hibiskus

Hibiskus -odmiany, wymagania, sadzenie, uprawa, właściwości

Hibiskus cieszy się złą sławą rośliny, która przynosi pecha. Dlatego też wielu rezygnuje z tej rośliny o pięknych, okazałych kwiatach przypominających swojskie malwy. Jest to kwiat egzotyczny, ale jeśli tylko mamy ciepłe i zaciszne miejsce w ogrodzie, możemy posadzić hibiskus ogrodowy. W mieszkaniu zaś możemy uprawiać różę chińską w doniczce. Wyjaśniamy, czy hibiskus naprawdę przynosi pecha i jakie gatunki tej rośliny możemy uprawiać w naszym klimacie.

Hibiskus - popularny kwiat hodowany w doniczce i w ogrodzie

Hibiskus - pochodzenie, gatunki i odmiany

Hibiskus, zwany też ketmią, różą chińską rośnie na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej. Roślina ta należy do rodziny ślazowatych. Na świecie występuje kilkaset gatunków, które zasiedlają bardzo różne środowiska, od bagien, poprzez lasy, do pustyń.

Charakterystyczną cechą hibiskusa są okazałe kwiaty w kształcie kielicha. Kwiat ten kształtem i kolorem przypomina malwy. W środku znajduje się długi i gruby pręcik. Niestety kwiat hibiskusa jest bardzo nietrwały. Utrzymuje się na gałązce 1 - 2 dni, po czym opada. Jednak na jego miejsce pojawiają się nowe. Hibiskus zaczyna kwitnienie na przełomie marca i kwietnia, a kończy we wrześniu, a nawet w październiku.

Wyhodowano odmiany hibiskusa o różnych kolorach kwiatów. Najczęściej spotykane są kwiaty w kolorach czerwonych i różowych. Ale znajdziemy także hibiskusy pomarańczowe, żółte, białe lub wielobarwne. Kwiat hibiskusa jest duży i często znacznie przekracza wielkość kwiatów malwy. Jego wielkość waha się od 4 do 20 cm średnicy. Ozdobna są także duże liście hibiskusa.

Kwiat hibiskusa stanowi ważny symbol i element narodowej kolorystyki i zwyczajów w krajach południowo wschodniej Azji i wysp Polinezji. Tam kobiety wpinają je sobie we włosy, aby zaznaczyć swój status małżeński. Kwiat hibiskusa znajdujemy na banknotach, herbach i w symbolice miast.

Co ciekawe, do hibiskusa przylgnęła opinia rośliny przynoszące pecha. Nie wiadomo, skąd wziął się ten przesąd. Roślina ta nie jest trująca ani rakotwórcza, co zostało potwierdzone przez badania naukowe.

Odmiany hibiskusa

Hibiskusy są zwykle krzewami, pół krzewami lub drzewami. Rzadziej występują rośliny zielne, wieloletnie lub jednoroczne. Występuje kilkaset gatunków hibiskusów, z których w Polsce najpopularniejsze są trzy z nich:

• ketmia syryjska,
• hibiskus bagienny,
• róża chińska.

Popularny hibiskus ogrodowy to właściwie ketmia syryjska. Jest to gatunek, który możemy uprawiać w ogrodzie, w gruncie. Mimo że roślina pochodzi ze strefy międzyzwrotnikowej, może przetrwać zimę w naszym klimacie. Jednak trzeba ją odpowiednio przykryć i zabezpieczyć przed chłodem. Jej kwiaty przypominają swojskie malwy i występują w kolorach: białym, różowym i fioletowym.

Innym gatunkiem hibiskusa, który możemy uprawiać w ogrodzie, jest hibiskus bagienny. Roślina jest byliną ta pochodzi z Ameryki Północnej. Jego charakterystyczną cechą są bardzo duże kwiaty, których średnica może dochodzić nawet do 20 cm. Jako roślina zielna, hibiskus bagienny zamiera na zimę. Zaś wiosną jego pędy odrastają. Również wymaga okrycia na zimę. Stanowisko dla hibiskusa bagiennego musi być słoneczne, lecz zaciszne. Ziemia dla hibiskusa bylinowego musi być żyzna, przepuszczalna i lekko kwaśna.

Róża chińska jest gatunkiem hibiskusa, który nie jest mrozoodporny i możemy go hodować wyłącznie w pomieszczeniu jako roślinę doniczkową. Róża chińska ma podobne wymagania uprawowe co hibiskus ogrodowy, z tą różnicą, że jest wrażliwa na bezpośrednie promienie słońca. Dlatego też należy ją ustawić w miejscu widnym, lecz nie bezpośrednio na słońcu.

Hibiskus zastosowanie

W naszym klimacie hibiskus rośnie jako krzew. Z uwagi na piękne kwiaty wykorzystywany jest jako roślina ozdobna. Sadzimy go jako krzew eksponowany w głównym punkcie ogrodu. Świetnie wygląda także w rzędach lub grupach. Hibiskus ogrodowy może osiągnąć spore rozmiary. Dlatego też do małych ogrodów przygotowano hibiskusy szczepione na pniu, które wyglądają jak małe drzewka. Warto wiedzieć, że hibiskus nie znosi dotykania. Dlatego też nie należy sadzić go blisko ścieżek czy tam, gdzie będzie często potrącany czy dotykany.

Hibiskus znany jest także ze swoich właściwości prozdrowotnych i jest znanym składnikiem herbat. Do preparatów i herbatek z hibiskusa stosuje się suszone kwiaty ketmii szczawiowej. Kwiat hibiskusa ma liczne właściwości i składniki lecznicze, jak flawonoidy, kwasy organiczne i witaminę C. Hibiskus ma właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne i moczopędne. Oczyszcza organizm i przyspiesza procesy metaboliczne. Obniża ciśnienie tętnicze. Z uwagi na dużą zawartość witaminy C sprzyja zwalczaniu przeziębienia i grypy. Stosowany zewnętrznie poprawia stan skóry i włosów.

Uprawa hibiskusa w ogrodzie, na balkonie i w doniczce

Czy możliwa jest uprawa hibiskusa w ogrodzie

W naturze hibiskus ogrodowy jest okazałym krzewem, który osiąga 6 metrów wysokości. Jego uprawa jest możliwa także w Polsce, choć nie należy ona do łatwych. Zaleca się hodowlę w ogrodzie w cieplejszych regionach Polski. W naszych warunkach hibiskus ogrodowy dorasta do 2 metrów wysokości.

Roślina ta pochodzi z tropików, dlatego też ma duże wymagania co do ilości światła. Konieczne jest stanowisko słoneczne i osłonięte od wiatru. Również jego wymagania co do gleby są duże. Ziemia musi być zasobna w składniki odżywcze. Nie może być ani za sucha, ani zbyt wilgotna. Jeśli uprawiamy krzew hibiskusa w domu, w donicze, warto zawiesić nawilżacz na kaloryferze. Liście rośliny należy regularnie zraszać, lecz tak, aby nie zmoczyć kwiatów i pąków. Konieczne jest także regularne lecz umiarkowane podlewanie.

Wymagania hibiskusa:

• stanowisko słoneczne,
• ziemia żyzna, próchnicza i przepuszczalna,
• odczyn lekko kwaśny lub zasadowy,
• duża wilgotność powietrza,
• regularne podlewanie.

Pielęgnacja hibiskusa ma głównie na celu zapewnienie obfitego kwitnienia. W tym celu stosuje się odpowiednie nawożenie, najlepiej nawozami długodziałającymi, dla roślin kwitnących. Pielęgnacja polega także na odpowiednim przycinaniu rośliny, tak aby zachować jej ładny pokrój i kształt.

Hibiskus ogrodowy - zimowanie w ogrodzie i na balkonie

Hibiskus ogrodowy nie jest mrozoodporny. Szczególnie narażone na przemarznięcie są młode okazy. Dlatego też, jeśli zdecydujemy się zostawić krzew w gruncie, konieczne będzie okrycie go gałązkami lub słomą. W przypadku hibiskusów szczepionych na pniu, należy zabezpieczyć przed mrozem ich podstawę pnia. Przemarznięcie nie jest dużym problemem, gdyż roślina odbije. Należy tylko przyciąć przemarznięte gałązki.

Różę chińską uprawiamy tylko w mieszkaniu. Możemy na lato, już po przymrozkach, wynieść ją na balkon lub taras. Ważne jest przy tym, aby krzew stał w miejscu osłoniętym od wiatru. Dobrym rozwiązaniem jest uprawa hibiskusa w pojemnikach na balkonie, gdyż pojemniki możemy z łatwością przenieść na zimę do pomieszczania. Niestety pozostawiony na zimę na balkonie, w pojemniku, nie przetrwa.

Hibiskus uprawiana w domu, jako roślina doniczkowa

Róża chińska, hodowana w pomieszczeniu, nie jest rośliną łatwą w uprawie. Należy znaleźć dla niej stanowisko dobrze oświetlone i nie narażone na przeciągi. Nie może też stać bezpośrednio na słońcu.

Ziemia dla hibiskusa musi być zasobna w składniki odżywcze i przepuszczalna. Ważny jest także odpowiedni drenaż w doniczce. Najbardziej odpowiedni jest odczyn lekko kwaśny. Młode rośliny przesadzamy co roku, gdyż szybko rosną. Natomiast starsze w miarę potrzeby. Przesadzanie wykonujemy na przełomie marca i kwietnia, gdy roślina budzi się z zimowego spoczynku.

Pielęgnacja róży chińskiej polega głównie na starannej regulacji podlewania. Ziemia nie może być ani przesuszona, ani za mokra. Zimą ograniczamy podlewanie, lecz nie dopuszczamy do wysuszenia podłoża. Przesuszony kwiat nie zakwitnie lub będzie szybko gubił kwiaty, zaś zalany obumrze. Ważna jest także duża wilgotność powietrza. Hibiskus wymaga zraszania, lecz tak aby nie moczyć kwiatów. Potrzebnę będą także nawilżacze powietrza w domu.

Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest przycinanie hibiskusa. Bez przycinania krzew ten wyrasta do 2 metrów wysokości i traci ładny pokrój. Dlatego też należy go przycinać. Przycinanie najlepiej przeprowadzić wiosną. Nie ma ono negatywnego wpływu na roślinę. Raczej pobudza ją do wzrostu.

Hibiskus jest rośliną egzotyczna, której uprawa w Polsce jest trudna z uwagi na wrażliwość na mróz. Hibiskusy uprawiamy w ogrodzie oraz jako kwiaty doniczkowe. Mają one spore wymagania co do stanowiska i ziemi.

Wielbiciele róż w ogrodzie mogą zdecydować się na zupełnie odmienny gatunek kwiatów. Do nich zalicza się róża chińska ogrodowa, czyli hibiskus ogrodowy. Delikatne, przepiękne kwiaty mogą przyozdobić nasz balkon lub ogród różnymi kolorami. Roślina jest dość wymagająca, ale na pewno będzie cieszyć nas swoją obecnością.

Hibiskus ogrodowy – charakterystyka

Hibiskus ogrodowy, a dokładniej ketmia syryjska, nazywany jest również chińską różą. Rzeczywiście dziko kwitnące krzewy, a nawet drzewa można spotkać na terenie Chin oraz Tajwanu. W swoim naturalnym środowisku dorasta nawet do 6 metrów w wysokości. Uprawiana w ogrodzie lub na balkonie ketmia syryjska osiąga maksymalnie 2 metry wysokości. W porównaniu do tradycyjnych róż hibiskus nie posiada kolczastych pędów.

Największym wyróżnikiem krzewu są jego duże kwiaty. W zależności od odmiany mamy do czynienia kwiatami w białym, niebieskim, różowym, pomarańczowym, a nawet fioletowym kolorze. Najczęściej składają się z 5 płatków, a ich rozpiętość sięga do 15 cm. Liście o ciemnozielonym zabarwieniu oraz błyszczącej powierzchni, również uznaje się za dekoracyjną część rośliny.

Do najpopularniejszych odmian róży chińskiej, zalicza się:

• Diana – ketmia syryjska o białych kwiatach
• Pinky Spot – roślina wyróżniająca się cieniowanymi kwiatami
• Speciosus – półpełna odmiana z białymi płatkami i czerwonym środkiem
• Lavender Chiffon – roślina o półpełnych kwiatach w odcieniu różowym, aż po fioletowy
• Ardens - ketmia syryjska o bardzo drobnych, różowych kwiatach
• Helene – kwitnienie tej odmiany wyróżnia się białymi kwiatami z bordowym środkiem
• Leopoldii - kwitnienie hibiskusa daje kwiaty biało różowe z bordowym środkiem i mocno zaznaczonymi żyłkami
• Oiseau Bleu – róża chińska ogrodowa charakteryzująca się niebieskimi płatkami z bordowym środkiem.

Róża chińska ogrodowa – wymagania i uprawa

Stworzenie idealnych warunków dla róży chińskiej wcale nie jest takie proste. Jak już wcześniej wspomniano, uprawa jest bardzo wymagająca, ale cierpliwi ogrodnicy na pewno będą zadowalać się pięknymi krzewami w ogrodzie. Wymagania rośliny stawiają na stanowisko słoneczne oraz osłonięte od wiatru. Krzew doskonale rozwinie się na żyznym podłożu z domieszką gleby próchnicznej. Istotne jest, by gleba była przepuszczalna, natomiast jej odczyn musi być zasadowy lub lekko kwaśny. Tutaj zapewne bardzo wiele zależy od konkretnej odmiany.

Niestety uprawa może zakończyć się niepowodzeniem, jeżeli gleba będzie przesuszona i uboga w potrzebne składniki odżywcze. Należy zwrócić uwagę na wymagania rośliny pod względem jej prawidłowego nawadniania. Ponieważ krzew nie tylko nie toleruje suszy, ale również nie może być przelewany. Dlatego dużą uwagę należy skupić na przepuszczalności podłoża, szczególnie gdy uprawa ma się odbywać w pojemnikach. Roślina doskonale czuje się w otoczeniu o wysokiej wilgotności powietrza. W tym celu możemy regularnie zraszać roślinę, by stworzyć jej odpowiedni mikroklimat.

Jak widać, wymagania stawiane przez ketmię syryjską są dość wysokie. Jednak prawidłowo prowadzona uprawa rośliny, odwdzięczy nam się pięknymi kwiatami. Jednak podczas zraszania przemoknięte pąki kwiatów nie rozwiną się tylko opadną. Zatem opanowanie tej trudnej sztuki będzie wymagało sporo czasu, by roślina w żaden sposób nie ucierpiała. Kwitnienie róży chińskiej jest długotrwałe, co zalicza się do niewątpliwych zalet tego krzewu. Rzeczywiście kwitnienie rozpoczyna się już w lipcu, a kończy dopiero we wrześniu. Jest to roślina, która świetnie sprawdzi się w ogrodzie. Chociaż nadaje się również na balkon lub taras w uprawie pojemnikowej.

Hibiskus ogrodowy - pielęgnacja

Pielęgnacja krzewu jest równie pracochłonna, co stworzenie dla niego idealnego stanowiska. Roślina wyda piękne kwiaty, jeżeli będzie odpowiednio nawożona. Okres nawożenia powinien rozpocząć się już w momencie pojawienia się pierwszych pąków. Tego typu pielęgnacja odbywa się przy zastosowaniu specjalnych nawozów dedykowanych do roślin, które kwitną. W okresie wiosennym należy przeprowadzić również przycinanie. Krzew musi mieć usunięte wszelkie uszkodzone i wysuszone pędy. Dodatkowo róża chińska ogrodowa może przejść cięcie formacyjne oraz odmładzające.

Pielęgnacja krzewu obejmuje również jego odpowiednie przygotowanie do sezonu zimowego. Niezależnie od tego, czy hibiskus jest wystawiony na balkon, czy w ogrodzie, roślina źle znosi bardzo niskie temperatury. W tym celu wykonujemy ściółkę, najlepiej z igliwia lub siana. Chociaż przy dorosłych osobnikach, które są bardziej odporne na przymrozki, sprawdzi się również ściółka z liści. Młode sadzonki, które rozmnażamy ze zdrewniałych pędów, warto najpierw wystawić na balkon. Dopiero później wsadzamy je do gruntu. Jak widzimy, ketmia syryjska jest wdzięczną rośliną, pod warunkiem, iż krzew dostanie od nas wszystko, czego potrzebuje. Nie musimy mieć ogrodu, by zdecydować się na uprawę hibiskusa. Nawet dorosłe krzewy nadają się na balkon lub taras, które jednocześnie pięknie zasłonią naszą prywatną przestrzeń.

Hibiskus to egzotyczna roślina, która z powodzeniem może rozwijać się w naszych ogrodach. Trzeba jednak wiedzieć, że jej uprawa nie należy do najłatwiejszych. Mimo tego hodowanie ketmii bardzo się opłaca. Krzew nie tylko pięknie wygląda, ale też posiada liczne właściwości lecznicze. Jakie jest zastosowanie i działanie hibiskusa? Odpowiedzi znajdują się poniżej.

Ketmia i jej popularne odmiany

Hibiskus występujący też pod nazwą ketmia to roślina wchodząca w skład rodziny ślazowatych. W naturalnym środowisku dorasta do 5 metrów wysokości. Pochodzi z Chin i Tajwanu, lecz rozpowszechnił się na wielu obszarach o ciepłym klimacie. Hibiskus wytwarza sztywne, wzniesione pędy pokryte błyszczącymi, ciemnozielonymi liśćmi. Największe walory dekoracyjne ma kwiat hibiskusa, przypomina nieco malwy ogrodowe lub róże. Jest stosunkowo duży, osiągają do 10 cm średnicy. Kwiaty przybierają różne barwy, najczęściej są białe, czerwone, fioletowe lub liliowe. Warto też dodać, że ketmia słynie z właściwości leczniczych.

W uprawie spotyka się różne odmiany tej rośliny. Jedną z nich jest hibiskus bagienny zwany też bylinowym. Pochodzi ze wschodniej części Stanów Zjednoczonych. W naturze rośnie na wilgotnych terenach umiejscowionych w pobliżu rzek czy też mokradeł. Dzikie okazy dorastają do 2 metrów wysokości a uprawowe osiągają zwykle 1,5 metra. Hibiskus bagienny to roślina zielna, jej pędy zamierają w okresie zimowym. Charakteryzuje się luźnym pokrojem i liśćmi mającymi różne kształty, Mogą być sercowate lub jajowate. Kwiat hibiskusa bylinowego jest pojedynczy i duży. Jego średnica sięga 20-30 cm.

Hibiskus bagienny jest dość wymagający, jeśli chodzi o uprawę. Do prawidłowego rozwoju potrzebuje stanowiska nasłonecznionego i osłoniętego przed wiatrem. Preferuje gleby żyzne, próchniczne i przepuszczalne. Optymalne pH powinno być zasadowe lub nieznacznie kwaśne. Należy dodać, że podłoże musi być też stale lekko wilgotne. Hibiskus bagienny nie toleruje zacienienia, suszy oraz zbyt mokrej gleby. Rekompensuje to dużą wytrzymałością na minusowe temperatury.

Hibiskus ogrodowy

Z uwagi na swoje egzotyczne pochodzenie ketmia jest zazwyczaj uprawiana w domach. Nasz klimat nie sprzyja rozwojowi tej rośliny. Nie dotyczy to jednak wszystkich odmian. Niektóre mogą z powodzeniem rozwijać się w ogrodach. Najlepszym przykładem potwierdzającym te słowa jest hibiskus ogrodowy. Bywa też nazywany ketmią syryjską. W naturze dorasta do około 4 metrów wysokości. Okazy uprawiane w ogrodach mogą osiągać maksymalnie 3 metry.

Hibiskus ogrodowy występuje w wielu odmianach. Dzięki temu można tworzyć różne, interesujące kompozycje. Piękną ozdobą tej rośliny są duże, gładkie, ciemnozielone liście. To one przez większą część roku stanowią akcent dekoracyjny. Dzieje się tak, dlatego, że kwiat hibiskusa pojawia się dopiero pod koniec lipca lub w sierpniu. Może być pojedynczy lub pełny, ważniejsze są jednak jego kolory. Płatki występują w kilku barwach, najczęściej są białe, różowe, czerwone, błękitne, fioletowe a nawet dwubarwne.

Hibiskus ogrodowy podobnie do gatunku bagiennego, preferuje ciepłe i nasłonecznione stanowiska. Należy też zadbać o ty by były osłonięte przed wiatrem. W przypadku gleby, ten kwiat również ma takie same potrzeby. Ziemia musi być żyzna, próchniczna i przepuszczalna. Do tego stale wilgotna, ale nie mokra. Opisywany hibiskus kwitnie bardzo obficie, z tego względu potrzebuje zasilania wieloskładnikowymi nawozami. Najlepiej rodzajami przeznaczonymi do nawożenia krzewów kwitnących. W pielęgnacji ważne jest też wiosenne przycinanie.

Kwiat hibiskusa – zastosowanie

Podstawowy zastosowaniem hibiskusa jest oczywiście dekorowanie ogrodu, balkonu lub tarasu. Przez cały okres wegetacji roślina wygląda znakomicie. W okresie kwitnienia jej walory ozdobne jeszcze się zwiększają. Pojawiają się, bowiem duże, kolorowe kwiaty. Krzew można posadzić pojedynczo lub w rzędzie z innymi odmianami. To pozwoli uzyskać zapierającą dech w piersiach kompozycję. To jednak nie jedyna zaleta tej rośliny.

Właściwości lecznicze hibiskusa są znane od dawna. Jego prozdrowotne działanie doceniła medycyna ludowa, ale też branża kosmetyczna. Do celów leczniczych najważniejszy jest suszony kwiat hibiskusa. Powstaje z niego napar do picia. W sklepach dostępna jest też herbata zawierająca opisywany kwiat. Regularne spożywanie tych płynów ma liczne korzyści dla zdrowia. Jednakże osoby z niskim ciśnieniem krwi i kobiety w ciąży muszą zachować ostrożność. Do tego tematu jeszcze powrócimy.

Ketmia syryjska jest też wykorzystywana przez branżę kosmetyczną. Wykonuje się z niej ekstrakty oraz olejki. Obie substancje wchodzą w skład kosmetyków do pielęgnacji skóry. Zawarte w nich składniki zwiększają elastyczność skóry, ujędrniają ją i wygładzają zmarszczki. Dodatkowo, dzięki właściwością nawilżającym, spowalniają procesy starzenia. Ekstrakt z hibiskusa znajduje się również w szamponach i odżywkach do włosów. Wyciąg oczyszcza skórę głowy i odbudowuje strukturę włosów. Widać, więc jak wiele zastosowań drzemie w tej pięknej roślinie.

Właściwości lecznicze hibiskusa

Suszony kwiat hibiskusa zawiera ogromną liczbę pożytecznych substancji. Jest to między innymi błonnik, antocyjan i duże pokłady witaminy C. Oprócz tego w roślinie znajdują się polifenole, flawonoidy, karoteny, jak również nienasycone kwasy tłuszczowe. Nic, więc dziwnego, że hibiskus ma bardzo pożyteczne dla zdrowia działanie. Po tym wstępie należy przejść do konkretnych przykładów.

Herbata lub napar do picia wspomaga układ immunologiczny, pobudza go do walki z wirusami i bakteriami. Suszony kwiat hibiskusa pozytywnie wpływa na trawienie i oczyszcza organizm z toksyn. Napar z suszu jest zalecany do picia osobom będącym na diecie. Wykazuje bowiem działanie odchudzające. Warto też dodać, że herbata z hibiskusa ma właściwości moczopędne. Dzięki temu wspomaga leczenie cukrzycy i zmniejsza ryzyko powstania kamieni nerkowych.

Suszony kwiat hibiskusa jest bardzo pożyteczny dla zdrowia. Jednakże by ukazał swoje walory musi być stosowany regularnie. Są też oczywiście pewne przeciwwskazania. Herbata nie jest polecana do picia kobietom w ciąży. Osłabia, bowiem mięśnie macicy, przez co może dojść do poronienia. Napar nie służy osobom z niskim ciśnieniem krwi. Hibiskus to roślina posiadająca liczne właściwości lecznicze, trzeba tylko korzystać z nich z rozwagą