Hortensja dębolistna

Hortensja dębolistna - odmiany, uprawa, pielęgnacja, cięcie

Hortensje zawdzięczają popularność głównie pięknym kwiatom, które przez wiele tygodni zdobią nasze ogrody. Zaliczane są ponadto do roślin niewymagających w uprawie, choć pielęgnacja hortensji zajmuje nieco czasu. Można sadzić hortensje w ogrodzie, na tarasie, a nawet na balkonie - w pełnym słońcu albo w miejscu częściowo zacienionym. Właściwie każdy sklep ogrodniczy posiada sadzonki hortensji. Ich cena, w zależności od gatunku i odmiany, waha się od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych.

Więcej niezbędnych porad, informacji i inspiracji na temat hortensji w ogrodzie zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Gatunki: hortensja bukietowa, ogrodowa, krzewiasta i pnąca

Klasyka na rabacie, czyli hortensja ogrodowa

Od wielu dziesięcioleci niezmiennie popularna, także w Polsce, jest hortensja ogrodowa. Hortensja ogrodowa to roślina dość wrażliwa na mróz, dlatego najlepiej rośnie w ciepłych regionach kraju, natomiast w pozostałych trzeba ją okrywać na zimę. Gatunek ten pochodzi ze środkowej Japonii. Hortensja ogrodowa kwitnie od czerwca do września i trudno w tym czasie przejść obok niej obojętnie. Najlepiej rośnie w miejscu słonecznym lub w półcieniu. Hortensja ogrodowa ma duże kuliste kwiatostany w kolorach białym, różowym, niebieskim i czerwonym, a barwa jej kwiatów zależy głównie od pH gleby. Rozmnaża się ją przez sadzonki zielne i w mniejszym stopniu przez zdrewniałe. Hortensja ogrodowa lubi ziemię o równomiernie rozłożonej wilgotności. Jeśli interesuje cię uprawa hortensji ogrodowej, w tym artykule znajdziesz wiele informacji i porad na temat jej uprawy.

Bardzo popularna w Polsce, obok hortensji ogrodowej, jest też w hortensja bukietowa (hydrangea paniculata) w ogrodzie, która wyrasta do trzech metrów wysokości. W sierpniu rozkwita białokremowymi kwiatami o różnym odcieniu. Gatunek ten wymaga silnego cięcia wiosną.

Hortensja bukietowa (hydrangea paniculata)

Niezwykle bujne, najpierw białe a później różowe kwiaty, ma hortensja bukietowa odmiany magical handle. Hortensja bukietowa hydrangea paniculata magical handle dorasta do ponad metra wysokości. Z kolei odmiany przyjazne dla pszczół to kyushu i tardiva. Obie jako nieliczne mają duże ilości kwiatów płodnych, dzięki czemu wabią owady. Niedawno pojawiła się na rynku kolejna odmiana o białych kwiatach, które później zmieniają się w zielone. Odmiana ta nosi wdzięczną nazwę magical himalaya. Hortensja bukietowa magical himalaya dorasta do ponad metra wysokości i szerokości. Ładną nazwę ma też inna odmiana - hortensja bukietowa hydrangea paniculata magical sweet summer o przebarwiających się jesienią na różowo dużych kwiatach. Na tarasie dobrze zaprezentuje się hortensja bukietowa odmiany polestar o kwiatach też białych, ale drobnych. Jest to stosunkowo niewysoka, dorastająca nieco ponad pół metra roślina, kwitnąca w okresie od czerwca do późnej jesieni. Odmiana ta dobrze znosi cień.

Bardzo popularna wśród hortensji bukietowych jest hortensja limelight. Jest to odmiana o dużych i gęstych kwiatostanach i sztywnych pędach. Hortensja limelight w trakcie kwitnienia zmienia kolor od jasnozielonego na początku kwitnienia do białego jesienią. Hortensja limelight to odmiana bardzo odporna na mróz, dlatego może rosnąć ogrodach polski wschodniej. Ładnie wygląda pojedynczo i w grupach. Hortensja limelight dostępna jest w wersji na pniu (cena około 100 złotych - internetowy sklep ogrodniczy i nieco mniej na aukcji). Więcej informacji o hortensji bukietowej znajdziesz w tym artykule.

Trochę odmienności - hortensja krzewiasta (hydrangea arborescens)

W ostatnich latach dużą popularnością w ogrodzie, obok hortensji bukietowej, cieszy się hortensja krzewiasta. Jest to gęsty i rozpostarty krzew pochodzący z Ameryki Północnej, który dorasta do trzech metrów wysokości i kwitnie w okresie od czerwca do sierpnia. Hortensja krzewiasta kwitnie na pędach tegorocznych, dlatego trzeba ją ciąć wiosną. Cięcie hortensji krzewiastej, na wysokości dwudziestu - trzydziestu centymetrów, pozwala na pozostawienie kilku par pąków, z których wyrosną nowe gałązki. Krzew dobrze się czuje w półcieniu, w kwaśnej, świeżej i zasobnej w składniki pokarmowe glebie. Na zimę warto przykryć korzenie. Hortensja krzewiasta zawiązuje kwiatostany na przełomie maja i czerwca. Hortensja krzewiasta występuje także jako odmiana wielkokwiatowa grandiflora, o atrakcyjnych, nawet dwudziestocentymetrowych kwiatach, które są bardzo trwałe.

Wśród odmian krzewiastych bardzo popularna jest hortensja anabelle. Odmiana ta lubi osłonięte od wiatru miejsca. Hortensja anabelle jest odporna na mrozy i wytrzymuje spadek temperatury nawet do -23^oC. Lubi glebę próchniczną i zasobną w składniki pokarmowe. Hortensja anabelle kwitnie od czerwca do sierpnia ogromnymi kremowobiałymi kwiatostanami w kształcie kul. Ich średnica dochodzi do czterdziestu centymetrów. Kwiatostany złożone są z kwiatów płonnych i wymagają podparcia, gdyż uginają się pod swoim ciężarem. Hortensja anabelle to krzew o luźnym pokroju, dorastający do półtora metra wysokości. Liście anabelle są jasnozielone.

Hortensja krzewiasta odmiany hayes starburst to niska roślina o kremowym, zmieniającym się później na jasnozielono kolorze. Krzew zawiązuje liczne pąki kwiatostanowe na pędach wytworzonych w danym roku i wymaga przycięcia na początku wiosny. Odmiana hayes starburst kwitnie bardzo długo. Hortensja krzewiasta abetwo, wyhodowana w 2000 roku w Stanach Zjednoczonych, tworzy śnieżnobiałe kuliste kwiatostany o średnicy ponad trzydziestu centymetrów. Kwiaty pojawiają się w lipcu i sierpniu i trwają na roślinie do końca października. Wtedy robią się zielonkawe. Odmiana ta najładniej wygląda posadzona w dużej grupie. Lubi przede wszystkim słońce i lekki cień. Hortensja krzewiasta abetwo może mieć lekko kwaśne lub obojętne podłoże. Jeśli zainteresowała się hortensja krzewiasta, w tym artykule znajdziesz porady dotyczące jej uprawy.

Hortensja pnąca (hydrangea petiolaris)

Specyficzny pokrój oraz nieco inne warunki siedliskowe ma hortensja pnąca. Hortensja pnąca to pnący krzew, osiągający co najmniej siedem metrów wysokości. Gatunek ten w młodym wieku charakteryzuje się powolnym wzrostem. Hortensja pnąca wymaga wilgotnej, lekko kwaśnej gleby próchnicznej oraz zacisznego stanowiska, osłoniętego od wiatru. Potrzebuje też podpór. Hortensja pnąca najlepiej rośnie w półcieniu, a nawet na silnie zacienionych stanowiskach. Można ją więc posadzić od północnej strony domu, gdzie słabo zazwyczaj rosną inne rośliny - na przykład krzewy owocowe. Pnącze to wspina się nawet na bardzo duże wysokości, pokrywając podpory ciemnozielonymi liśćmi, które utrzymują się na roślinie aż do początków zimy. Hortensja pnąca pnie się przy pomocy korzonków przybyszowych.

W czerwcu i lipcu pnącze okrywa się pachnącymi kwiatami. Hortensja pnąca ma ładne, troszkę spłaszczone kwiatostany o szerokości dwudziestu trzech centymetrów. Jej drobne kremowobiałe kwiaty płodne otoczone są przez liczne, bardzo dekoracyjne kwiaty płonne. Charakterystyczne są też błyszczące, ciemnozielone ząbkowane liście. To atrakcyjne pnącze ogrodowe wykorzystuje się do obsadzania murów i starych drzewach albo innych obiektów. Można je także posadzić jako roślinę okrywową. Hortensja pnąca jest bardzo efektowna nie tylko w trakcie kwitnienia, ale także później, gdyż częściowo zaschnięte kwiatostany pozostają na roślinie. Więcej o hortensji pnącej przeczytasz w tym artykule.

Hortensja dębolistna (hydrangea quercifolia)

Hortensja dębolistna (hydrangea quercifolia) wyróżnia się oryginalnym ulistnieniem, dzięki któremu jest atrakcyjna także wówczas, gdy nie kwitnie. Jej charakterystycznie powycinane, owalne dwudziestocentymetrowe liście, przebarwiają się jesienią na czerwono i purpurowo. Hortensja dębolistna zawiązuje pąki kwiatowe latem. Aby były liczne, należy krzew dokarmiać i podlewać już od wczesnej wiosny. Późnym latem i jesienią również jej ciężkie, szyszkowate, białe kwiatostany przebarwiają się na purpurowo. W naszym klimacie roślina osiąga półtora metra wysokości i rozrasta się na taką samą albo jeszcze większą szerokość.

Hortensja dębolistna lubi miejsca osłonięte od wiatru i słoneczne lub tylko lekko zacienione. Rośnie dobrze w wilgotnej, próchnicznej i lekko kwaśnej ziemi o dużej zawartości substancji organicznych, dlatego przed jej sadzeniem trzeba zmieszać kompost z kwaśnym torfem. Hortensja dębolistna wytrzymuje spadek temperatur do -23^oC. Z odmian polecanych przez hodowców na uwagę zasługuje hydrangea quercifolia snow queen (cena około 30 złotych) o białych kwiatach, które zmieniają potem kolor na czerwonobrązowy. Warto posadzić też odmianę snowflake, osiągającą dwa i pół metra szerokości oraz dwa metry wysokości. Hortensja dębolistna snowflake (cena 50-60 złotych) ma duże kwiatostany, złożone z kwiatów płonnych.

Hortensja dębolistna nie wymaga corocznego cięcia, bowiem ze wszystkich gatunków hortensji najsłabiej się regeneruje. W tym przypadku stosujemy jedynie cięcie hortensji kosmetyczne. Przycinamy hydrangea quercifolia tylko powierzchownie, usuwając zeszłoroczne kwiatostany oraz pędy słabe, martwe, zbytnio zagęszczone, połamane i przemarznięte. Hortensja dębolistna, podobnie jak hortensja ogrodowa, wytwarza pąki kwiatowe na zeszłorocznych pędach, w związku z tym nie należy skracać wyrastających od podstawy silnych pędów, które mają już pąki kwiatowe. Suche kwiatostany wycinamy pod koniec zimy lub wczesną wiosną i tniemy tuż nad pierwszą parą pąków.

Pielęgnacja hortensji

Jak pielęgnować hortensję: hortensja dębolistna i inne gatunki

Hortensja wymaga zazwyczaj żyznej, lekko kwaśnej, próchnicznej ziemi. Najlepiej rośnie w półcieniu, choć bardzo też lubi słońce. W okresie silnego wzrostu, który przypada w okresie od czerwca do sierpnia, hortensja potrzebuje częstego zasilania. Pielęgnacja hortensji wymaga też obfitego podlewania w czasie upałów. Wszystkie hortensje lubią wodę, dlatego podlewajmy je systematycznie, najlepiej deszczówką. Zapewnijmy im też odpowiednie zasilanie nawozami do roślin kwasolubnych lub specjalnie przeznaczonych do hortensji. Warto też wiedzieć, że cięcie hortensji jest zróżnicowane w zależności od gatunku.

Najgroźniejsze szkodniki i choroby hortensji to mączniak prawdziwy, chloroza, mszyce oraz przędziorek chmielowiec. Mączniak objawia się charakterystycznym mączystym nalotem oraz żółtawymi, z czasem brązowiejącymi plamami na liściach. Nalot jest grubszy na spodniej stronie liści. Mączniak poraża również kwiaty, które stają się niepozorne i drobne. Chloroza objawia się z kolei żółknięciem liści i uszkodzeniem korzeni. Przyczyny tej choroby hortensji zależą głównie od pH gleby. Hortensja doniczkowa jest atakowana także przez mszyce. Występują one głównie na wierzchołkach pędów i rozwijających się właśnie liściach. Hortensja doniczkowa jest też wrażliwa na przędziorka chmielowca, którego obecność zaznacza się głównie żółknięciem liści.

Choroby hortensji zwalczamy w momencie ich zaobserwowania, stosując odpowiedni oprysk zgodnie z instrukcją na opakowaniu. Wcześnie zniszczone szkodniki oraz choroby hortensji nie powinny poczynić dużych szkód w uprawie.

Robimy sadzonki, czyli jak pielęgnować hortensję (hortensja dębolistna i inne gatunki)

Rozmnażamy hortensje przez sadzonki pobrane z odrostów korzeniowych lub bocznych pędów. Najodpowiedniejszy termin sadzonkowania przypada na okres od lutego do końca maja. Roślinom matecznym należy zapewnić dużo światła, ponieważ tylko wówczas będą miały silne krótkie pędy, niezbędne do sadzonkowania.

Sadzonki wierzchołkowe tniemy z dwiema - trzema parami liści. Ponieważ krzewy te mają zdolność tworzenia liści na całych pędach, cięcie hortensji nie musi być wykonane konkretnie pod węzłem. Duże liście skracamy o połowę i umieszczamy sadzonki w mieszaninie piasku i torfu. Hortensje ukorzeniają się po trzech - czterech tygodniach w temperaturze od 18 o 20^oC. Zraszamy je w tym okresie bardzo często. Ukorzenione roślinki sadzimy do małych doniczek z torfem, kompostem i piaskiem i trzymamy w temperaturze 15^oC, często je zraszając.

Hortensje to bardzo lubiane i niewymagające rośliny, hodowane głównie w kwaśnym podłożu. Powinny więc rosnąć w miejscu, gdzie inne byliny lub krzewy owocowe sobie nie radzą. Najbardziej popularne, ogrodowa i bukietowa, powoli ustępują miejsca również innym gatunkiem, z których na uwagę zasługuje choćby hortensja dębolistna. Hortensja dębolistna zwraca uwagę przede wszystkim charakterystycznie wyciętymi liśćmi. Pielęgnacja hortensji komplikuje się z chwila, gdy chcemy uprawiać wszystkie gatunki jednocześnie. Trzeba bowiem dokładnie wiedzieć, która kwitnie na pędach ubiegłorocznych, a która na wytworzonych w roku bieżącym. Poza tym hortensje nie mają jakichś szczególnych wymagań.

Literatura:

1. Bąbelewski P., Hortensja niewymagająca co do podłoża. „Mój Piękny Ogród” 2016 nr 7, s. 56.
2. Bąbelewski P., Pielęgnacja hortensji dębolistnej. „Mój Piękny Ogród” 2016 nr 8, s. 44.
3. Eleganckie hortensje. „Mój Piękny Ogród” 2010 nr 8, s. 18-21.
4. Falkowski G., Jak przycinać hortensje. „Magnolia” 2013 nr 9, s. 48-49.
5. Latocha P., Kwitnąca elita. „Działkowiec” 2012 nr 2, s. 13-15.
6. Latocha P., Wakacyjne krzewy. „Działkowiec” 2015 nr 7, s. 10-12.
7. Mölzer W., Kwitnący ogród. Warszawa [1978].
8. Najpopularniejsze gatunki. „Przepis na Ogród” 2016 nr 8, s. 16-17.
9. Nałkowska D., Sztuka cięcia. „Przepis na Ogród” 2016 nr 8, s. 22-23.
10. Philips R., Rix M., Najpiękniejsze rośliny ogrodowe. Ponad 1500 specjalnie fotografowanych i starannie opisanych roślin możliwych do uprawiania w naszej strefie klimatycznej. Warszawa 1999.
11. Piękne i dostojne hortensje. „Mój Piękny Ogród” 2017 nr 5, s. 6-12.
12. Podstawy przycinania popularnych gatunków hortensji. „Mój Piękny Ogród” 2012 nr 2, s. 37.
13. Uprawa roślin ozdobnych. Podręcznik dla studentów akademii rolniczych. Warszawa 1984.