Irga pozioma (płożąca) - odmiany, sadzenie, uprawa, rozmnażanie
Cotoneaster horizontalis irga pozioma z rodziny różowatych należy do jednych z piękniejszych roślin, tworzących niskie płożące krzewy liściaste, o licznych gałęziach, których ozdobą są zimozielone liście i czerwone owoce, długo utrzymujące się na krzewach i chętnie zjadane przez ptaki. Irga płożąca i jej odmiany znajdują zastosowanie jako rośliny skalne do obsadzania skarp, do nasadzenia przy ścianach budynków, na których rozkłada gałęzie oraz na rabaty mieszane. Irgi nadają się na niewielkie drzewo bonsai, a także do uprawy pojemnikowej jako oryginalne rośliny doniczkowe. Przeczytaj, jak wygląda uprawa efektownej rośliny, jak sadzić i jak rozmnożyć irgę płożącą.
Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o irgach.
Irga horyzontalna w ogrodzie – uprawa i choroby
Uprawa irgi poziomej - zasady
Oryginalny krzew ozdobny irga wywodzi się z zachodnich Chin i z Himalajów. W Polsce jest dość często spotykany, a bezproblemowa uprawa sprawia, że irga pozioma znajduje swoje miejsce w ogrodzie początkujących i doświadczonych ogrodników. Cotoneaster horizontalis jest gatunkiem pokładającym się, dorastającym do 70 cm wysokości. Szeroko rozłożone gałęzie wznoszą się ukośnie. Na końcach przybierają pozycję horyzontalną. Dekoracyjne, częściowo zimozielone niewielkie liście, są ciemnozielone, okrągławe i błyszczące z wierzchu. Spodnia strona blaszki jest jaśniejsza. Jesienią liście przybierają ogniste kolory - pomarańczowe i szkarłatne. Kwitnienie ma miejsce w maju i w czerwcu - pojawiają się wówczas liczne różowobiałe miododajne kwiaty. Owoce, o średnicy 6 mm, dekorują krzewy liściaste przez cały okres jesienno-zimowy. Są bardzo liczne, kuliste i jaskrawoczerwone.
Uprawa rośliny jest bardzo łatwa. Irga płożąca preferuje stanowiska słoneczne i lekko zacienione. Piękne wybarwienie liści uzyska w miejscach nasłonecznionych. Toleruje różne rodzaje podłoża, poza ziemiami ciężkimi i mokrymi. Jest również tolerancyjna względem odczynu pH gleby, który może być lekko kwaśny, obojętny oraz lekko zasadowy. Irga horyzontalna nie jest w pełni odporna na niskie temperatury. Na zimę można osłonić krzewy, wiosną usuwając przemarznięte gałązki. Irga płożąca szybko regeneruje się, wypuszczając młode pędy. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie irgi Dammera Major?
Choroby i szkodniki irgi
Irga odporna jest na choroby i szkodniki. Na roślinie mogą pojawić się mszyce – drobne owady, wysysające soki młodych pędów. Pozbywamy się mszyc, stosując sposoby ekologiczne lub środki owadobójcze. Krzewy irgi może zaatakować choroba grzybowa:
- mączniak prawdziwy – grzyb, porażający krzewy liściaste. Objawem choroby jest biały mączysty nalot.
- rdza – choroba grzybowa, której objawami są rdzawe przebarwienia i zgrubienia na liściach.
Szybka reakcja na pojawiające się oznaki choroby i zastosowanie środków grzybobójczych, pozwolą na zwalczenie dolegliwości. Opryski roślin porażonych chorobą należy powtarzać. Najczęstszymi przyczynami chorób grzybowych jest moczenie liści, zbyt gęste nasadzenie roślin, co utrudnia cyrkulację powietrza oraz niesprzyjająca aura.
Jak sadzić krzew ozdobny irga - rozmnażanie i przycinanie
Jak rozmnożyć irgę płożącą?
Samodzielne rozmnażanie irgi możemy przeprowadzić na kilka sposobów:
- rozmnażanie z sadzonek pędowych, które pobieramy w okresie letnim. Sadzonki szybko ukorzenią się,
- rozmnażanie z sadzonek zdrewniałych, pozyskiwanych wczesną wiosną,
- rozmnażanie za pomocą odkładów pędowych, przygiętych do ziemi, to sposób na proste ukorzenienie się,
- rozmnażanie z nasion, po uprzedniej stratyfikacji. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o krzewach ogrodowych.
Rośliny nabywane w szkółkach i centrach ogrodniczych w pojemnikach, możemy sadzić wiosną – od marca do początku maja oraz jesienią – od września do końca listopada. Sadzonki łatwo się przyjmują. Młode roślinki nasadzamy na stanowisku odchwaszczonym i umiarkowanie wilgotnym. Na 1m2 powinny przypadać 3 krzewy. Pamiętajmy, że irga płożąca rozrośnie się, co, w przypadku małego ogrodu, należy wziąć pod uwagę, wybierając stanowisko. Rozstawa nasadzeń to około 50 cm. Po 10. latach wzrostu irga pozioma rozrośnie na szerokość około 250 cm. Dołek, do którego sadzimy młode rośliny, zaprawiamy żyzną ziemią. Zasilamy krzewy nawozami po 3-4 latach wzrostu. Młody krzew ozdobny irga podlewamy przez pierwsze dwa lata. Pielęgnacja starszej rośliny nie wymaga podlewania, bowiem irga pozioma dobrze znosi okresowe susze.
Cięcie irgi horyzontalnej
Irga horyzontalna dobrze znosi cięcie. Kwiaty zawiązują się na całej roślinie, na pędach rocznych, 2- i 3-letnich, dlatego roślina nie wymaga systematycznego przycinania. Od czasu do czasu pozbywamy się starszych pędów, zagłuszanych przez młode. Zabieg przycinania wykonujemy raz na trzy lata, usuwając wszystkie gałązki, które się dwukrotnie rozgałęziają. Częściej przeprowadzamy cięcia prześwietlające. Przy wykonywaniu tego zabiegu, należy zachować ostrożność, by nie pozbawić krzewów 2-letnich pędów, które wykształcają kwiaty.
Cena za komplet 10. sadzonek, o wysokości 25 cm – 40 cm, wynosi około 27 zł, czyli za 1 szt. zapłacimy jedynie 2,70 zł. Niska cena krzewów jest zachętą do nasadzenia roślin w ogrodzie. Sadzonki irgi, oferowane jako rośliny doniczkowe, przyjmują się bezproblemowo na docelowym stanowisku. Rośliny kopane z gruntu, których cena jest bardziej opłacalna, przyjmują się trudniej.
Irga płożąca – najciekawsze odmiany
Irga pozioma ‘Wilsonii’ - Cotoneaster horizontalis - dorasta do 2 m wysokości. Uprawa krzewu najlepiej udaje się na stanowisku nasłonecznionym i lekko zacienionym. Toleruje wszystkie rodzaje podłoża, poza glebami ciężkimi i mokrymi. Kwitnienie w maju i czerwcu dekoruje krzewy tej odmiany efektownymi różowopurpurowymi kwiatami, ujętymi w kwiatostany. Ciemnozielone liście, większe niż u gatunku, opadają na zimę. Kuliste owoce, wybarwione na czerwono, utrzymują się na krzewach od lipca do października. Irga ‘Wilsonii’ polecana jest na skalniaki jako okrywa murków i skarp.
Irga płożąca ‘Streib’s Findling’ – Cotoneaster procumbens – jest odmianą karłową, dorastającą do około 5-10 cm wysokości. Rozrasta się na szerokość około 50 cm. W maju ma miejsce kwitnienie rośliny. Do końca czerwca zdobią ją białoróżowawe kwiatki, ładnie prezentujące się na tle zimozielonych, drobnych i ciemnozielonych listków. Jesienią ozdobą irgi są czerwone koraliki owoców, długo utrzymujących się na gałązkach. Gatunek Cotoneaster procumbens toleruje wszystkie rodzaje gleby, poza bardzo mokrymi i ciężkimi. Starsze rośliny nie muszą być podlewane, bowiem znoszą okresowe susze. Uprawa udaje się na stanowiskach słonecznych i lekko zacienionych. Miniaturowa roślina nadaje się do zastosowania jako piękna okrywa w ogrodzie, tworząca zielony dywan, np. pod drzewami. Irga tej odmiany sprawdza się w uprawie pojemnikowej, na balkonach i tarasach, w alpinariach i w ogrodach skalnych. Możliwe jest także prowadzenie ‘Streib’s Findling’ jako niewielkie drzewo bonsai.
Irga Dammera ‘Major’ – Cotoneaster dammeri ‘Major’ – to krzew liściasty, zimozielony, o płożących się pędach. Dociśnięte do podłoża pędy, szybko ukorzeniają się. Irga płożąca osiąga wysokość około 15 cm. Jej ozdobą są ciemnozielone i lśniące liście oraz białe kwiaty, pojawiające się w maju i w czerwcu. Kwiaty są miododajne, stąd roślinę odwiedzają pszczoły i motyle. Liczne jasnoczerwone kuliste owoce dekorują krzewy od sierpnia. Odmiana tworzy oryginalne zimozielone dywany, pięknie prezentujące się zamiast trawników i jako okrywa stanowisk pod drzewami, murków i skarp. Irga toleruje wszystkie rodzaje gleby ogrodowej, za wyjątkiem zbyt mokrej i ciężkiej. Najlepiej rośnie w miejscach słonecznych i lekko zacienionych. Najczęściej wykorzystuje się krzewy irgi do nasadzeń w ogrodach skalnych, na rabatkach oraz w uprawie pojemnikowej – na balkonach i tarasach.