Jak skutecznie impregnować drewno?

Dlaczego impregnuje się drewno?

Na zewnątrz budynków, a także w ich wnętrzu drewno narażone jest na szereg czynników, które mogą prowadzić do jego uszkodzenia i zniszczenia, a także do utraty walorów estetycznych. Czynniki destrukcyjne można podzielić na:

• fizyczne (np. mechaniczne);
• biologiczne (np. grzyby czy owady).

Najbardziej narażone na zniszczenie jest drewno na zewnątrz budynków. Szkodzą mu czynniki atmosferyczne takie jak woda, mróz czy promieniowanie UV. Korozja mikrobiologiczna, ogień czy wilgoć, która powoduje pęcznienie i pękanie drewna oraz uszkodzenia mechaniczne, to zagrożenia, na które materiał narażony jest również we wnętrzach. Dlatego każdą powierzchnię drewnianą należy chronić i zabezpieczać. Tylko wówczas pozostaje zdrowa i cieszy swoim pięknem przez długie lata.

Czym impregnować drewno?

Dostępne na rynku środki do zabezpieczenia drewna można podzielić na impregnaty, czyli preparaty zabezpieczające drewno, jednak nienadające mu określonych walorów estetycznych, oraz pozostałe produkty, które poza zabezpieczeniem drewna, pozwalają na uzyskanie pożądanego efektu wizualnego. Impregnat do drewna to środek chemiczny, który służy zabezpieczeniu drewna przed warunkami atmosferycznymi (przedostawaniem się wody w głąb drewna, promieniowaniem UV, pękaniem mrozowym), korozją mikrobiologiczną i owadami, a także zwiększa ognioodporność materiału. Produkty do impregnacji można podzielić na bezbarwne lub koloryzujące – zarówno jedne, jak i drugie pozwalają zachować naturalny rysunek słojów.

Zobacz także: środki do drewna i impregnaty w sklepach Bricoman

Impregnaty można nanosić na drewno różnymi metodami, stosując:

• metodę próżniowo-ciśnieniową, dzięki której impregnat głęboko penetruje powierzchnię surowca i przedłuża znacząco żywotność drewna;
• metodę zanurzeniową – która polega na długotrwałym zanurzeniu drewnianych elementów w preparacie ochronnym, który w ten sposób wnika w głąb porowatej powierzchni,
• malowanie ręczne lub natryskowe – preparat wnika najpłycej.

W warunkach domowych można zastosować metodę zanurzeniową do stosunkowo niewielkich przedmiotów oraz oczywiście malowanie.

Poza impregnatami drewno zabezpiecza się także innymi preparatami. Do najczęściej stosowanych należą:

• Bejce – wnikają w głąb powierzchni, nadają drewnu kolor i podkreślają rysunek słojów, nie zabezpieczają jednak przed czynnikami atmosferycznymi oraz uszkodzeniami mechanicznymi, rozwojem grzybów i pleśni, a także przed owadami;
• Lakierobejce – nadają powierzchniom drewnianym ładną barwę, a jednocześnie blask. Tworzą na powierzchni warstwę, która chroni drewno przed uszkodzeniami mechanicznymi, wilgocią i promieniami słonecznymi. Podobnie jak bejce nie zabezpieczają przed owadami oraz grzybami.
• Lakiery – nie wnikają w strukturę, tworzą na powierzchni powłokę. Pozwalają na zachowanie rysunku słojów i zabezpieczają drewno przed uszkodzeniami mechanicznymi. Lakiery występują w wariancie bezbarwnym oraz w kolorowych;
• Oleje – wytwarzane na bazie olejów roślinnych, głęboko wnikają w strukturę drewna i nie tworzą na powierzchni powłoki. Zabezpieczają przed nadmiernym wchłanianiem wody, działaniem promieni UV, pękaniem drewna oraz jego wysychaniem. Podkreślają naturalne piękno drewna i stanowią doskonały sposób zabezpieczenie zwłaszcza twardszych gatunków drewna, które nie poddają się łatwo uszkodzeniom mechanicznym;
• Lazury – wnikają w głąb powierzchni, a jednocześnie tworzą powłokę zabezpieczającymi. Stanowią rodzaj transparentnej farby i chronią przed promieniowaniem UV oraz grzybami. Stanowią warstwę ozdobną;
• Emalie – zapewniają odporność mechaniczną i pozwalają na barwienie drewna. Ich zaletą jest trwałość oraz szybkie wysychanie.

Wybierając metodę zabezpieczenia drewna, należy wziąć pod uwagę warunki środowiskowe, gatunek materiały, ale także stopień jego wysuszenia. Przy suchym materiale można użyć praktycznie każdego środka zgodnie z przeznaczeniem, jednak jak impregnować drewno mokre? Do tego celu używa się specjalnych preparatów, których producent wyraźnie informuje, że są one przeznaczone do drewna mokrego. Najczęściej można je znaleźć w grupie impregnatów do drewna konstrukcyjnego.

Jak impregnować drewno na zewnątrz?

Dla impregnacji drewna na zewnątrz kluczowe jest jego zabezpieczenie przed działaniem czynników atmosferycznych. Surowe drewno zawsze w pierwszej kolejności należy pokryć impregnatem. Dopiero na zaimpregnowane powierzchnie można stosować inne preparaty:

• lakiery,
• lakierobejce,
• oleje.

Warto podkreślić, że chcąc zachować naturalny rysunek słojów oraz „drewniany” kolor (niekoniecznie właściwy dla danego gatunku), należy użyć lakieru, lakierobejcy lub oleju. Należy mieć na uwadze, że raz zaolejowane drewno w zasadzie można dalej poddawać wyłącznie tej metodzie konserwacji, dlatego trzeba dość dobrze przemyśleć decyzję o sposobie zabezpieczenia drewna w tym przypadku. Emalie z kolei dają wyraźny efekt barwiący. Szeroki wybór tych produktów sprawia, że drewno można pomalować na dowolny kolor.

Niezależnie od wyboru produktu impregnację drewna w warunkach domowych przeprowadza się zwykle ręcznie, malując poddawane konserwacji powierzchnie. Impregnowanie drewna można przeprowadzić w kilku krokach:

1. Zabezpieczając drewno na zewnątrz, zawsze należy wybrać słoneczny (ale nie upalny) i możliwie bezwietrzny dzień.
2. Jeśli drewno jest świeże, trzeba je oczyścić z kurzu i pyłków oraz odtłuścić, stosując wodę z delikatnym detergentem. Z drewna już użytkowanego należy wcześniej ściągnąć wcześniejsze warstwy zabezpieczające, jeśli zamierzamy zmienić metodę konserwacji, a jeśli nie – usunąć łuszczące się lakiery itp.
3. Na przygotowaną powierzchnię należy w przypadku świeżego drewna nałożyć impregnat.
4. Po czasie wskazanym przez producenta impregnatu można przystąpić do nakładania lakieru, lakierobejcy czy innego środka. Najczęściej należy nanieść 2 warstwy produktu. Drugą warstwę nanosi się po zachowaniu czasu schnięcia podanego na opakowaniu.

W ten sposób konserwować należy zarówno drewno konstrukcyjne, jak i altany ogrodowe, drewniane barierki oraz podłogi tarasów i balkonów, płoty, a także meble i donice ogrodowe.

Jak impregnować drewno wewnątrz?

Konserwację drewna wewnątrz pomieszczeń przeprowadza się podobnie jak na zewnątrz. Ułatwieniem jest większe okno czasowe jeśli chodzi o pogodę. Konserwację drewna wewnątrz pomieszczeń można przeprowadzić właściwie w każdych warunkach pogodowych, choć zaleca się, żeby wykonywać ją latem – otwarcie okien pozwala nie tylko na zachowanie lepszych warunków pracy, lecz także wpływa na przyspieszenie wysychania zabezpieczanych powierzchni.

Warto podkreślić, że wewnątrz pomieszczeń mamy do dyspozycji większą ilość rodzajów preparatów konserwujących – możemy użyć np. bejcy czy lazurów, które nie nadają się do trwałego i pełnego zabezpieczenia drewna na zewnątrz. Środkami do konserwacji drewna zabezpieczamy: podłogi i ściany, schody, meble, a także inne elementy drewniane.