Jak prawidłowo wykonać kompostownik? Zakładanie kompostownika

Budowa kompostownika – miejsce kompostowania

Kompostownik w ogrodzie lub na działce zwykle zakładany jest w części gospodarczej. Zanim nasz pomysł doczeka się realizacji, musimy wyznaczyć miejsce na przyszłą pryzmę kompostową. Pamiętajmy, że miejsce na kompostownik powinno spełniać kilka wymogów:

  • położenie kompostownika na działce powinno być szybko dostępne, dlatego najlepiej zbudować go niedaleko domu lub altany, w taki sposób, by nie utrudniać przejazdu taczką,
  • miejsce kompostowania musi być osłonięte przed zbytnim nasłonecznieniem i podmuchami wiatru,
  • warto wykonać większy pojemnik lub zbudować kilka mniejszych, by uformować następną pryzmę, gdy dojrzewa wcześniejsza,
  • kompostownik należy zbudować na gołym podłożu, co umożliwi organizmom glebowym przedostanie się do kompostowej pryzmy.

Ogrodowy kompostownik obsadzamy roślinami, które osłonią go przed wiatrem. W tej roli sprawdzą się krzewy, wysokie byliny oraz słoneczniki. Ładną ozdobą i zarazem osłoną kompostownika jest jednoroczny cyprysik letni. Kształt ozdobnych krzewów, np. irgi lśniącej lub ligustru, możemy regulować, poprzez przycinanie. Otoczony roślinami kompostownik drewniany lub kompostownik z palet, wpasuje się w ogrodową zieleń. Estetyczny pojemnik z desek harmonizuje z różnymi drewnianymi elementami, obecnymi w ogrodzie. Warto na działce wykorzystać zraszacz wahadłowy, dzięki któremu zapewnimy zraszanie wodą roślin oraz pryzmy kompostowej, co jest szczególnie istotne w czasie upalnego i suchego lata.

Drewniany pojemnik powinien zajmować około 1,2 m szerokości oraz 1,5 m wysokości. Takie wymiary kompostownika gwarantują bezproblemowy dostęp do kompostu oraz jego pielęgnację – polewanie wodą i przerabianie, co przyspieszy rozkład materiału organicznego. Jedynie pryzma kompostowa, o objętości poniżej 1 m 3, nie wymaga przerobienia.

Pomysł na pojemnik do kompostowania

Murowany kompostownik – pojemnik z cegieł jest bardzo trwały. Budowa kompostownika polega na ułożeniu trzech ścian z cegieł, w sposób naprzemienny, ażurowy, co jest warunkiem odpowiedniego napowietrzenia kompostu. Cegły łączymy przy pomocy zaprawy murarskiej, po uprzednim wykonaniu niezbyt głębokiego fundamentu. Przednią część zbiornika nie murujemy, a zakrywamy deskami, które, po zdjęciu, ułatwią nam pielęgnację kompostu. Dostęp do dojrzałego kompostu umożliwią większe otwory, pozostawione w dolnej części kompostownika. Gotowy murowany kompostownik zakrywamy pokrywą z desek, aby utrzymać wysoką temperaturę kompostu, co przyspieszy jego dojrzewanie.

Druciana siatka – to praktyczny i trwały sposób na wykonanie kompostownika. Rynek ogrodniczy oferuje gotowe pojemniki, o zróżnicowanej pojemności. Odpowiednim materiałem jest siatka o gęstych oczkach, powleczona tworzywem antykorozyjnym, odporna na działanie czynników atmosferycznych. Kompostownik możemy wykonać samodzielnie. Wystarczy drucianą siatkę przymocować do wbitych w podłoże drewnianych palików, zachowując odpowiednie wymiary zbiornika. Do zalet drucianego kompostownika należy zaliczyć jego bezproblemowy montaż i demontaż, lekkość oraz dobrą cyrkulację powietrza, co przyspiesza dojrzewanie kompostu.

Kompostownik z desek – to ażurowy pojemnik, który możemy wykonać samodzielnie lub nabyć gotowy w centrum budowlanym lub ogrodniczym. Zaimpregnowane odpowiednio deski zabezpieczają kompost przed mrozem, stanowią skuteczną osłonę przed wiatrem, a w czasie letnich upałów zapewniają utrzymanie wewnątrz kompostu odpowiedniej wilgoci. Drewniany kompostownik najczęściej jest otwarty, możemy wyposażyć go w pokrywę.

Popularne są kompostowniki z tworzywa sztucznego, z blachy lub specjalistyczne kompostowniki termiczne, które najszybciej dostarczają gotowej próchnicy. Kompostownik otwarty, bez pokrywy, to najczęściej zbiornik drewniany lub wykonany z europalet. Kompostowniki plastikowe oraz termokompostowniki są zamykane. Nadają się do małego ogrodu. Niezależnie od modelu, kompostowniki muszą posiadać boczne otwory, dzięki którym kompost jest dostatecznie napowietrzany. Brak otworów wentylacyjnych spowoduje gnicie kompostu. Sprawdź także ten artykuł z poradami, na czym polega kompostowanie.

Pomysł na kompostownik z palet – jak go zrobić krok po kroku

Palety EURO to używane powszechnie platformy transportowe, umożliwiające przewożenie i magazynowanie różnorodnych produktów. Wymiary podstawowe europalet wynoszą: długość 120 cm, szerokość 80 cm oraz 14,4 cm wysokości. Głównym surowcem do budowy europalet jest drewno sosnowe lub świerkowe. Palety rzadko produkowane są z drewna topoli. Spotykane są także podesty plastikowe i aluminiowe. Palety EURO należą do najbardziej wytrzymałych. Każdą z europalet tworzy 5 desek górnych oraz 3 płozy i 9 klocków. Palety są odpowiednio impregnowane.

Wrzucanie restek warzyw do pojemników kompostwoników z palet, a także wskazówki, jak zrobić kompostownik z palet
Kompostownik z palet, czyli domowy kompostownik prostym sposobem i podpowiedzi, jak zrobić kompostownik

Tanio i szybko możemy samodzielnie zrobić drewniany kompostownik z palet. Budowa pojemnika zajmie nam niewiele czasu. Używane palety możemy pozyskać na budowach, przy sklepowych magazynach, itp. Nowe palety oferują składy drewna oraz składy budowlane. Zanim przystąpimy do montażu kompostownika, musimy oczyścić podłoże, na którym stanie pojemnik na kompost. Będziemy potrzebować: 4 palety, z niewielkimi przerwami między deskami oraz śruby, z podkładkami i nakrętkami – potrzebna będzie wiertarka – do połączenia europalet. Gotowy kompostownik z palet, narażony na działanie czynników atmosferycznych, powinien sprawdzić się przez 3 - 4 lata. Znacznie dłuższą żywotność mają pojemniki plastikowe i murowane.

Pomysł na kompostownik z palet:

  1. Przy pomocy śrub mocujemy 3 ścianki kompostownika. Palety ustawiamy tak, by płozy znajdowały się na zewnątrz zbiornika - wewnętrzna część powinna pozostać jednolita, bez wystających elementów, które utrudnią przerabianie kompostu.
  2. Przednią ściankę dostawiamy w ten sposób, by stanowiła drzwiczki. Mocujemy ją przy pomocy zagiętych gwoździ, które, po odchyleniu, umożliwią zdjęcie ścianki lub montujemy zawiasy, uzyskując uchylną bramkę. Inny pomysł na przednią ściankę, to, np. przecięcie palety do połowy, co umożliwi szybki dostęp do pryzmy kompostowej.
  3. Gotowy pojemnik ustawiamy na pozbawionym roślin podłożu. Kompostownik z palet najczęściej jest zbiornikiem otwartym. Możemy wyposażyć go w pokrywę, wykorzystując, np. deski lub folię - znacznie przyspieszy to dojrzewanie nawozu i zabezpieczy pryzmę przed nadmiernymi opadami.
  4. Drewniany pojemnik na kompost możemy rozbudować o kolejne komory. Warto zrobić kompostownik trzykomorowy: w pierwszym pojemniku będziemy układać materiał na kompost, w drugim znajdzie swoje miejsce kompost przerobiony, a w trzecim – dojrzały gotowy kompost.

Na czym polega pielęgnacja kompostu? Polewanie i przerabianie pryzmy kompostowej

Materiał organiczny w kompostowniku rozkłada się w cieple i przy właściwej wilgotności. Zbyt suchy kompost, podczas upalnego lata, należy obficie polewać wodą. Ograniczymy nadmierne parowanie wody, okrywając pryzmę agrowłókniną. Jeśli zauważymy, że zawartość kompostownika jest przesuszona, należy przystąpić do systematycznego zraszania pryzmy. Na 1 m 3 kompostu powinno przypadać około 10 – 20 litrów wody. Zraszacz wahadłowy umożliwi regularne zraszanie ogrodu i gromadzonego kompostu.

Deszczowa aura może spowodować zbytnie nawodnienie kompostu. Wydostający się na zewnątrz pojemnika przykry zapach, świadczy o procesach gnilnych, zachodzących w pryźmie kompostowej. Możemy zapobiec rozwojowi bakterii gnilnych, dodając do kompostu, np. wapna nawozowe. Zaleca się dodawanie przyspieszaczy kompostowych, które przyspieszą dojrzewanie kompostu i poprawią jego jakość. Do korzystnych substancji zaliczamy:

  • azot - dodany w postaci nawozu organicznego, zwiększa aktywność mikroorganizmów w kompoście,
  • wapna nawozowe – regulują wartość pH gleby i zwiększają aktywność organizmów glebowych.

Pryzmę kompostową przerabiamy, co 3 – 4 miesiące, przemieszczając dolne warstwy do góry. W ten sposób rozłożone warstwy znajdą się na zewnątrz, a nierozłożone – wewnątrz pryzmy.

Gotowy kompost:

  • świeży kompost - nadaje się do ściółkowania krzewów i drzew owocowych. Uzyskamy go po około 3 – 5 miesiącach,
  • dojrzały kompost - gotowy jest do użycia po upływie roku. Wyróżnia się drobną gruzełkowatą strukturą i przyjemnym zapachem. Uzyskaną ziemię kompostową rozkłada się w ogrodzie na wiosnę, dostarczając glebie wartościowych składników pokarmowych,
  • torf kwaśny - odpowiedni jest dla roślin, preferujące kwaśny odczyn gleby. Nawóz uzyskamy z odpadów ogrodowych, uzyskanych z roślin kwasolubnych. Do ich gromadzenia musimy zrobić osobny kompostownik, w którym znajdą się szyszki, trociny, kora, liście, szpilki oraz gałązki. Torf kwaśny będzie dojrzały po około 2 latach. Jest cennym nawozem naturalnym, o pH 3,5 – 4,5. Rozkładamy go, np. w ogrodzie wrzosowym, pod magnoliami i azaliami oraz pod krzewami borówki amerykańskiej.
ikona podziel się Przekaż dalej