Z czego żywopłot? Popularne krzewy i rośliny żywopłotowe

Jaki krzew na żywopłoty?

Rośliny na żywopłot - co trzeba wiedzieć

Planując nasadzenia odgradzające posesję od sąsiadów, ruchliwej drogi albo zanieczyszczonego środowiska, zastanawiamy się często, jaki powinien być krzew na żywopłoty - czy lepszy jest ten zrzucający liście na zimę, czy może warto postawić na krzewy zimozielone, czy posadzimy rośliny kwitnące czy może jednak klasyczne iglaki na żywopłot? Jedno jest pewne: rośliny na żywopłot powinny pochodzić z wykwalifikowanych hodowli.

Żywopłot będzie pełnić swoje funkcje przez wiele lat, dlatego dobór roślin powinien być dobrze przemyślany. Wybierajmy tylko sadzonki zdrowe i silne, najlepiej kilkupędowe. Rośliny na żywopłot powinny odznaczać się ponadto regularnym pokrojem. Muszą też dobrze znosić cięcie i wykazywać zdolność do wypuszczania dużej ilości pędów po przycięciu. Rośliny na żywopłot nie powinny też tracić dolnych gałęzi i wydawać licznych odrostów korzeniowych, gdyż szpaler z nich złożony traci wówczas funkcje dekoracyjne oraz ochronne i zbyt szybko się rozrasta. Powinny być ponadto odporne na mróz, choroby i szkodniki oraz mało wymagające co do rodzaju gleby. A może zainteresuje cię wiąz turkiestanu na żywopłot?

Rośliny na żywopłot sprzedawane są w pojemnikach albo bezpośrednio z gruntu. Te w pojemnikach mają dużo większe szanse na przyjęcie się i mogą być sadzone przez cały okres wegetacyjny. Są jednak dość drogie. Niektóre rośliny z gruntu sprzedawane są z bryłą korzeniową (balotowane), która jest zabezpieczona siatką, workiem jutowym albo zapakowana w pojemnik. Rośliny balotowane sadzi się w okresie spoczynku. Najtańsze są rośliny na żywopłot z nagimi korzeniami i te sadzimy również w czasie spoczynku, czyli wczesną wiosną lub późną jesienią.

Najlepszy krzew na żywopłoty

Krzewy zimozielone - ligustr pospolity

Jaki jest najlepszy krzew na żywopłoty? W tej kwestii nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Istnieje jednak wiele roślin, które mają ku temu dobre rekomendacje.

Dobrą opinią cieszy się ligustr pospolity - krzew na żywopłoty należący do rodziny oliwkowatych, który w naturze rośnie między innymi na obrzeżach lasów. Warto jednak wiedzieć, że wszystkie jego części są trujące. Spośród wielu odmian do nasadzeń żywopłotowych polecany jest ligustr gibbsa oraz ligustr jajolistny aureum. W słońcu i cieniu urosną szpalery z odmian argenteum i variegatum. Ligustr to krzew na żywopłoty zarówno na niskie, jak i wysokie. Dobrze rośnie na każdej glebie, wykorzystując w trakcie wegetacji do maksimum dostępne mu składniki pokarmowe. Jest ponadto bardzo wytrzymały na niesprzyjające warunki pogodowe i dobrze znosi formowanie.

Ligustr rozmnaża się przez sadzonki. Kiedy rośliny się rozrosną, roczne ich pędy tniemy jesienią na odcinki o długości około dwudziestu centymetrów. Przechowujemy sadzonki do wiosny w piwnicy w wilgotnym piasku. Wiosną wysadzamy ligustr na zagonach - dość głęboko, aby górny pączek wystawał nieco nad powierzchnię ziemi. Odległość między sadzonkami powinna wynosić około trzydziestu centymetrów. Ligustr ukorzenia się bardzo łatwo. Sadzonki ukorzenione wiosną są na jesieni gotowe na żywopłot. Możemy je przygotować nawet w listopadzie, zanurzając w mokrym piasku i przechowując w piwnicy.

Krzewy ligustru posadzone w cieplejszych regionach traktuje się u nas jak krzewy zimozielone. W sprzyjających warunkach utrzymują bowiem liście aż do wiosny, a potem zastępują je nowymi. Ligustr pospolity jest bardzo gęsty i rośnie szybko, a niektóre jego odmiany bardzo ładnie pachną. W maju i czerwcu pojawiają się na nim wiechowate białe kwiatostany. Od września  do grudnia ligustr zdobią czerwone trujące jagody. Przycinamy te krzewy zimozielone zazwyczaj dwa razy w roku. Jeśli interesuje cię żywopłot szybko rosnący, w tym artykule znajdziesz inspiracje na rośliny.

Inne krzewy zimozielone na żywopłot

Do klasycznych roślin zimozielonych sadzonych w formie żywopłotu należy laurowiśnia wschodnia, w tym szczególnie polecane odmiany herbergii i rotundifolia. Popularne krzewy zimozielone na żywopłot o również bukszpany. Bukszpan wieczniezielony łatwo daje się formować w niemal każdy fantazyjny wzór i sprawdza się najlepiej w roli rośliny dzielącej przestrzenie. Trzeba jednak wiedzieć, że niektóre odmiany bukszpanu nawet po kilkunastu latach nie przekroczą jednego metra wysokości. Do karłowych należy bukszpan sufruticosa. Z kolei do dwóch i pół metra dorastają bukszpany bullata, hollandia, rotundifolia lub handsworthiensis.

Na żywopłot nadają się znakomicie drzewa i krzewy iglaste. Sprawdzone iglaki na żywopłot to przede wszystkim żywotniki, na przykład żywotnik zachodni (tuja) rheingold lub żywotnik wschodni aurea nana. Żółtą barwą przykuwa wzrok żywotnik zachodni yellow ribbon, sunkist, europe gold, waxen, aurescens i aureospicata. Niebieskozielone ulistnienie ma w młodości żywotnik zachodni ericoides. Ciemnozielony o stożkowym pokroju jest holmstrup, a jasnozielony - milky. Złocistożółte pędy ma jajowaty w kształcie rheingold. Żywotnik zachodni to bardzo popularny krzew na żywopłoty. Jest bardzo lubiany, ponieważ daje się łatwo formować i jest stosunkowo tani. Znakomicie nadaje się na żywopłot szybko rosnący. Żywotnik zachodni dobrze rośnie właściwie na każdej glebie.

Klasyczny szpaler ochronny utworzy też cis pospolity. Ten iglasty krzew na żywopłoty jest również bardzo trujący. Cisy łatwo się formuje. Występują ponadto w dużej tonacji kolorystycznej. Polecane w szczególności są odmiany fastigiata aurea i david. Bardzo dobrze sprawdzą się też takie iglaki na żywopłot, jak cyprysik groszkowy plumosa aurea i cyprysik lawsona - odmiany stewartii, sturdust i ivonne. Do nasadzeń żywopłotowych nadają się również takie iglaki na żywopłot jak jałowiec, modrzew, sosna i świerk, które dobrze znoszą cięcie.

Żywopłot z grabu

Grab w naturze jest drzewem lub krzewem liściastym z rodziny brzozowatych, który znakomicie nadaje się na formowane żywopłoty. Żywopłot formowany sadzi się gęściej, dlatego jest on zwarty i zajmuje mniej miejsca w ogrodzie. Wymaga ponadto częstszego strzyżenia, gdyż zaniedbany traci dekoracyjność.

Żywopłot z grabu pospolitego zdobi ogrody już od dawna. W szlacheckiej i magnackiej Polsce te rośliny na żywopłot należały do ogrodowej elity. Imponujący żywopłot z grabu wyznaczał swym wysokim szpalerem drogę z podkrakowskich Mogilan do miasta. Szpalery grabu spięte były kamienną balustradą z rzeźbami, odsłaniającą krajobraz niedalekich Tatr. Kunsztownie przycięty żywopłot z grabu dzielił też ogrody w Wilanowie na poszczególne segmenty.

Żywopłot z grabu pospolitego zdobi ogrody już od dawna. Grab w formie krzewu dorasta do trzech metrów i znakomicie daje się formować, dlatego doskonale nadaje się na żywopłot. Z grabów można wymodelować dowolne wysokości, od kilkudziesięciu centymetrów do kilku metrów. Sadząc żywopłot z grabu na jednym metrze bieżącym umieszczamy trzy drzewka. Grab silnie się rozrasta w szczelne ściany liści, które chronią przed hałasem i zanieczyszczeniami z zewnątrz. Jesienią liście krzewu żółkną, potem brązowieją i w końcu opadają. Zasychając zimą, utrzymują się czasami do przedwiośnia. Więcej inspiracji na krzewy na żywopłot znajdziesz w tym miejscu.

Jaki żywopłot wybrać?

Żywopłot szybko rosnący

Większość żywopłotów wymaga od ogrodnika dużej cierpliwości, ponieważ rosną dość wolno. Zanim klasyczne rośliny na żywopłot utworzą gęsty szpaler, minie kilka lat. Jeśli więc chcemy mieć w ogrodzie żywopłot szybko rosnący, warto postawić na rośliny mniej tradycyjne. Na przykład powojniki. Z pomocą podpór i obsadzonych nimi roślin jednorocznych możemy mieć jednorazowy żywopłot szybko rosnący - co roku inny. Niezbyt gęste żywopłoty z pnączy sprawiają, że ogród wydaje się większy niż jest w rzeczywistości.

Na żywopłot szybko rosnący warto wykorzystać różne odmiany wilca, sępoty (kobei), nasturcji pnącej, thunbergii, fasoli ozdobnej lub pachnącego groszku. Z kolei żywopłot szybko rosnący złożony z pnączy wieloletnich otrzymamy sadząc rdest auberta. Silnie rosnącym pnączem jest też winobluszcz pięciolistkowy, który jesienią przebarwia się na czerwono. Potrzebuje jednak podpory. Nieco wolniej rosną akebie i wiciokrzewy. Swoisty żywopłot szybko rosnący utworzą bambusy i wierzby. Te rośliny na żywopłot rozrastają się szybko, dlatego trzeba trzymać je w ryzach. Najmniej ekspansywne są bambusy z rodzaju fargesia. 

Na szybko rosnący żywopłot warto też wykorzystać byliny. Ładnie w żywopłotowym szpalerze zaprezentują się ostróżki, w tym bardzo wysokie odmiany berghimmel, finsteraarhon i jubelruf. W pięknym szeregu staną malwy, którym trzeba zapewnić wzmocnienia z tyczek. W miejscach cienistych sprawdzi się parzydło leśne, natomiast na słonecznych - lilie. Luki pomiędzy bylinami warto wypełnić kwiatami jednorocznymi albo ustawić rośliny doniczkowe. Roślinną ścianę w szybkim tempie utworzą też trawy ozdobne (na przykład trzcinnik ostrokwiatowy odmiany karl foerster), które nawet gdy przekwitną nie stracą uroku. Na żywopłot szybko rosnący nadają się też kompozycje traw ozdobnych uzupełnionych kwitnącymi bylinami. Kiedy posadzimy go wiosną, już na początku lata sprawdzi się w swojej roli. Gdy wybierzemy byliny kwitnące dość późno, warto do wypełnienia luk zastosować rośliny doniczkowe.

Kolorowe rośliny na żywopłot

Żywopłot może być też bardzo kolorowy. Jakie krzewy na żywopłot przykują uwagę barwą? Na przykład intensywnie czerwony berberys thunberga w odmianach atropurpurea nana, green cartpet, pink queen, red pillar, golden ring, bagatelle, admiration, hammond pillar, red rocket lub berberys ottawski superba.  Ładny żółty kolor ma berberys thunberga bogozam, golden rocken i bonanza gold. Berberys thunberga ma ostre kolce, dzięki czemu skutecznie chroni przed niepożądanymi zwierzętami. Dorasta zazwyczaj do półtora metra wysokości, ale są też w tej rodzinie gatunki bardzo niskie. Jego czerwone owoce są przysmakiem ptaków. Ładnie wyglądają na tle zimowego krajobrazu. Kwiaty berberysu są z kolei atrakcją dla pszczół. Więcej o uprawie berberysu znajdziesz w tym artykule.

Dowiedz się też więcej na temat berberysów.

Na obwódki nadają się kolorowe wrzosy o różnobarwnych kwiatach i liściach, na przykład silver knight, boskoop lub gold haze. A jakie krzewy na żywopłot w kolorze niebieskim? Przede wszystkim iglaki: cyprysik lawsona columnaris, jałowiec skalny blue barrow, jałowiec chiński obelisk, jałowiec skalny moonglow lub jałowiec wirginijski glaca.

 Najbardziej pożądany jest w aranżacjach romantycznych oraz utrzymanych w stylu rustykalnym. W takiej roli znakomicie spełnią się jaśminowce, róże i krzewuszki. Wyższe szpalery utworzą natomiast buki, graby, klony i głogi. Nieco niższe żywopłoty otrzymamy też z porzeczki alpejskiej, kaliny, lilaka lub pęcherznicy kalinolistnej.

Dobry efekt kolorystyczny dają też krzewy o barwnych pędach, na przykład derenie. Czerwone pędy ma dereń biały odmiany elegantissima i sibrica variegata, natomiast żółte - flaviramea. Niektóre odmiany dereni mają jadalne owoce. Na żywopłot nadają się też dające się łatwo zagęścić takie krzewy jadalne, jak dzika róża, czarny bez, głóg i śliwa tarnina. Żywopłot z roślin jadalnych powinien rosną jak najdalej od drogi, by nie przyciągał zanieczyszczeń powietrza.

Żywopłot naturalny

Żywopłoty możemy formować w regularne żywe osłony albo pozwolić roślinom swobodnie się rozrastać. Żywopłot nieformowany wymaga co prawda więcej miejsca i przestrzeni, ale za to wybór krzewów jest nieporównywalnie większy niż na żywopłoty formalne. Zatem jakie krzewy na żywopłot naturalny? Bardzo efektowne będą na przykład szpalery ze złotokapów, lilaków, forsycji, żylistków, karagan syberyjskich, tamaryszków, złotlinów, azalii itd.

Jeśli zdecydujemy się na mniej formalne kolumny roślin, warto zakupić też takie rośliny na żywopłot, jak tawuła japońska golden prince, goldflame, little princess czy genpei; jaśminowiec wonny ureus lub krzewuszka cudowna variegata. Rozrośnięte formy mają też krzewy zimozielone, na przykład trzmielina fortune’a emerald’n gold i emerald galety. Trzmieliny to krzewy o bardzo różnorodnej fakturze. Ze względu na przebarwiające się jesienią dekoracyjne liście i owoce znakomicie sprawdzają się w formie dekoracyjnych żywopłotów - na przykład niska odmiana compacta trzmieliny oskrzydlonej. Te atrakcyjne krzewy zimozielone są odporne na zanieczyszczenia powietrza. Mają też bardzo nektarodajne kwiaty, które przyciągają do ogrodu liczne owady. Z kolei ptaki lubią ich (toksyczne dla ludzi) owoce.

Wśród kwitnących krzewów na żywopłot wyróżnia się pięciornik krzewiasty i jego atrakcyjne odmiany w kolorach białym (abbotswood, manchu), żółtym (goldstar, kobold, sommerflor, goldteppich lub goldfinger), czerwonym (marrob), pomarańczowoczerwonym (red ace), pomarańczowym (tangerine, annette), morelowym (daydawn) i różowym (lovely pink, princess). Pięciornik krzewiasty długo kwitnie i jest niewymagający w uprawie. Roślina wyróżnia się drobnymi, ale za to bardzo licznymi kwiatami, które sukcesywnie rozkwitają przez całe lato. Pięciornik krzewiasty uwielbia słońce.