Jakie kwiaty są pod ochroną w Polsce? Oto lista gatunków
Czasami podczas spaceru po lesie lub łące widzimy jakiś piękny kwiat i mamy ochotę zerwać go i zabrać do domu. Albo wykopać i przenieść do swojego ogrodu. Nie zawsze jest to dobry pomysł! Bardzo duża część roślin, które spotykamy w czasie swoich wojaży po Polsce, jest objęta ochroną. Dowiedz się, które kwiaty są objęte ochroną!
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach objętych ochroną.
Z tego artykułu dowiesz się:
Rośliny prawnie chronione w Polsce
Roślin objętych ochroną w Polsce jest bardzo wiele. Cześć z nich jest objęta ochroną ścisłą, część częściową, a jeszcze inne częściową, ale mogą być pozyskiwane. Jest to regulowane prawnie – lista gatunków została opublikowana w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z 2014 roku, które co roku jest aktualizowane. Jest ono wynikiem ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody i na bieżąco bierze pod uwagę zmiany klimatyczne i zmiany w liczebności egzemplarzy różnych gatunków.
Objęte ochroną rośliny znajdujące się na tej liście mogą podlegać ochronie ścisłej, częściowej lub częściowej, ale mogą być pozyskiwane. Niektóre z nich są objęte ochroną tylko w strefach ochronnych i ostojach, czyli w stanowiskach, z których pochodzą.
Częściowa ochrona roślin oznacza, że niektóre gatunki mogą zostać zrywane czy usuwane, ale tylko w określonych w rozporządzeniu warunkach lub w różnych momentach roku. Ich pozyskiwanie, sprzedaż czy rozprowadzanie bez zezwolenia jest nielegalne.
Kwiaty pod ochroną ścisłą są chronione o wiele bardziej. Bezwzględnie nie można ich niszczyć ani zmniejszać ich populacji. Zabronione jest:
- umyślne niszczenie,
- umyślne zrywanie i uszkadzanie,
- niszczenie siedlisk,
- zbiór (na przykład w celach leczniczych),
- przetrzymywanie i posiadanie,
- sprzedaż, wymiana, darowizna i transport,
- wywożenie za granicę,
- przemieszczanie, czyli przesadzanie na nowe miejsce, także do swojego ogródka.
Jeśli naruszysz ścisłą ochronę, mogą czekać cię konsekwencje i nieprzyjemności prawne. Mandat może wystawić Policja lub Straż Leśna, oczywiście oznacza to także konfiskatę wykopanej czy zerwanej rośliny.
Kwiaty pod ochroną ścisłą – nazwy i opis
Lista roślin znajdujących się pod ścisłą ochroną jest bardzo szeroka. My przedstawiamy tylko znajdujące się na niej gatunki kwiatów chronionych, które możesz spotkać na swojej drodze. Są to zarówno rośliny leśne, łąkowe, jak i wodne.
Mikołajek nadmorski – jak sama nazwa na to wskazuje, możesz spotkać go nad morzem. Jest to roślina o niebieskich kwiatach i ciekawych liściach, która porasta wydma i wybrzeża w całej Europie. Niestety jego liczebność jest bardzo ograniczona.
Dzwonek brodaty – to typowy przedstawiciel dzwonników. W Polsce pojawia się tylko w Sudetach, a poza Polską można spotkać go w Alpach i Norwegii, dlatego tak ważne jest utrzymanie jego populacji. Ma niebieskie kwiaty.
Goryczka wąskolistna – to bardzo charakterystyczna roślina. Wytwarza kielichowate kwiaty na szczycie wzniesionych łodyg. Ma intensywny, szafirowy kolor, bardzo mocny i ciemny.
Goździk siny – najbardziej znany jest jako roślina ogrodowa, ale występuje także w naturalnym środowisku. Ma szare pędy i drobne różowe kwiaty. W szkółkach i sklepach ogrodniczych sprzedawany jest goździk z upraw – jest to jak najbardziej legalne.
Grążel błotny – nazywany jest czasami także lilią wodną, jednak w przeciwieństwie do niej ma żółte kwiaty. Duże liście pływają na powierzchni wody.
Ciemiernik czerwony – gatunek występuje zaledwie w kilku miejscach w Polsce. Ma intensywnie czerwone, wręcz purpurowe kwiaty i jest bardzo rzadki. Pojawia się głównie w Bieszczadach.
Miłek wiosenny – należy do rodziny jaskrowatych i przypomina je kolorem kwiatów. Są intensywnie żółte, osadzone na ciemnozielonych, ulistnionych pędach. Rośnie na nizinach i jest bardzo atrakcyjny.
Pełnik alpejski – wygląda trochę jak jaskry uprawiane w ogrodzie. Ma piękne, duże i pełne kwiaty, które zazwyczaj mają żółty kolor. Roślina pojawia się w górach, ale jest bardzo rzadka i pod żadnym pozorem nie można jej zrywać.
Powojnik prosty – roślina o drobnych, ciekawych białych kwiatuszkach, której pędy osiągają nawet 1 metr wysokości i mają tendencję do pięcia się. Są obsypane białymi kwiatami, które pięknie wyglądają.
Sasanka alpejska – typowy gatunek górski o białych kwiatach. Niska roślina, która tworzy pojedyncze białe kwiaty umieszczone na grubych, okrągłych wzniesionych pędach. Roślina zagrożona całkowitym wyginięciem.
Kosaciec syberyjski – kosaćce znane są nam z ogródka jako irysy, jednak w naturze są zagrożone. Mają piękne kwiaty, niebieskie lub żółte z wyraźną białą plamą w środku. To niski gatunek.
Lilia złotogłów – kolejna bylina, która pojawia się w uprawie, ale w naturze jest zagrożona wyginięciem. Ma ładne, różowe kwiaty o kształcie typowym dla wszystkich lilii, z wyraźnymi pylnikami.
Szachownica kostkowata – szachownice pojawiają się w uprawie, jednak ten gatunek jest unikatowy. I bardzo rzadki. Szachownica kostowata ma niewysokie pędy, na szczycie których pojawiają się purpurowo-białe dzwonki skierowane w dół, ozdobione wyraźnym wzorem szachownicy.
Storczyk błotny – to w zasadzie jedyna orchidea, która występuje w naszych warunkach klimatycznych naturalnie. Jest jednak na tyle rzadka, że ujrzenie jej pięknych, fioletowych kwiatów jest mało prawdopodobne. Dlatego też jest pod ścisłą ochroną.
Szarotka alpejska – to bardzo ciekawy gatunek. Kwiaty szarotki są nietypowe – białe, składają się z gęstych płatków, spomiędzy których wyrastają białe pylniki. Roślina ma liczne kwiaty i liście i z daleka może wyglądać jak kępa zawilców. Sprawdź także ten artykuł na temat szarotki alpejskiej.
Kwiaty pod ochroną częściową – nazwy i krótki opis
Chronione częściowo kwiaty w Polsce:
Pióropusznik strusi – gatunek paproci o pięknych, zielonych liściach, bardzo gęsto ułożonych, wzniesionych w typowym pokroju.
Śnieżyczka przebiśnieg - wiosenne kwiatki, które jako pierwsze pojawiają się tuż po ruszeniu wegetacji. Drobne, białe kwiaty są dostępne w uprawie, ale dziko rosnących nie można zrywać.
Dzwonek szerokolistny – wiosenne kwiaty o wzniesionym pokroju i około 60-70 cm wysokości. Ma gęsto ułożone dzwonkowate kwiaty o fioletowym kolorze wyrastające z kątów liści.
Goździk skupiony – to jeden z gatunków goździka brodatego. Jest bardzo charakterystyczny – ma gęste kwiatostany złożone z drobnych goździków, które mogą nieco przypominać dzwonek skupiony. To rośliny leśne i łąkowe.
Grzybień biały – wodne grzybienie białe kuszą swoimi pięknymi kwiatami. To właśnie te białe kwiaty zrywał pan Toliborski w Nocach i Dniach. Obecnie należą do kwiatów chronionych.
Cebulica dwulistna – gatunek byliny o niebieskich kwiatach, bardzo rzadki w Polsce. Rośnie głównie na południu naszego kraju.
Naparstnica zwyczajna – gatunek o ciekawych kwiatach – drobnych, żółtych dzwoneczkach, które układają się na całej wzniesionej łodydze. Naparstnice to gatunki popularne w Tatrach, na niżu są już bardzo rzadkie, ale wszędzie objęte ochroną.
Pierwiosnek wyniosły – wiosenne kwiaty stanowią bardzo dużą reprezentację gatunków na tej liście. Pierwiosnek także do niej należy. Roślina wytwarza ładne kwiaty, które układają się w bukietowaty kwiatostan na końcu wzniesionej, stosunkowo długiej łodyżki.