Nazwa rośliny
Jarząb szwedzki (łac. Sorbus intermedia)
Systematyka
różowate > jarząb > jarząb szwedzki

Jarząb szwedzki - opis, sadzenie, uprawa, porady praktyczne

Jarząb szwedzki, tak jak i brzoza pożyteczna, czy żywotnik japoński, to roślina, której uprawa cieszy dużą popularnością. Mowa tu zarówno o samym gatunku, jak i jego odmianach. Jednak zanim jarząb szwedzki znajdzie się w naszym ogrodzie, powinniśmy dowiedzieć się, czym charakteryzuje się drzewo, jakie ma wymagania, na jakie choroby musimy uważać, a także, jak przebiega uprawa i pielęgnacja.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o jarzębach.

Jarząb szwedzki - czym charakteryzuje się drzewo i skąd pochodzi

Jarząb szwedzki - skąd pochodzą te drzewa ozdobne

Jarząb szwedzki - Sorbus intermedia, to gatunek drzewa, który tak jak i wiele roślin, zalicza się do rodziny różowatych - Rosaceae. Rodzina różowatych jest rozpowszechniona praktycznie na całej kuli ziemskiej. Do tej rodziny zaliczanych jest 90 rodzajów roślin, w których znajduje się ponad 2500 gatunków i jeszcze więcej odmian. W samej Polsce znajdziemy około 150 gatunków z tej rodziny.

Przejdźmy jednak do tego, skąd pochodzi jarząb szwedzki - Sorbus intermedia. Otóż drzewo to występuje na terenie całej Europy. W Polsce występuje w stanie dzikim na Pomorzu, a dokładniej w lasach nad Bałtykiem w obszarze między Gdynią a Kołobrzegiem. Co więcej, coraz częściej możemy go spotkać w zaroślach i lasach na terenie całej Polski.

W Polsce jarząb szwedzki rozprzestrzenia się coraz bardziej, ponieważ rozsiewa się samoczynnie. W zachodniej części Polski, tak jak i w północnych oraz w północno-wschodnich częściach Niemiec, drzewo to jest bardzo często spotykanym drzewem przyulicznym, które występuje również w zadrzewieniach śródpolnych. Podobne znaczenie ma również żywotnik japoński oraz brzoza pożyteczna. Musimy wiedzieć, że jarząb szwedzki jest mieszańcem jarzębu pospolitego - Sorbus aucuparia, jarzębu brekini - Sorbus torminalis oraz jarzębu mącznego - Sorbus aria.

Jarzębina - czym charakteryzuje się roślina

Jeśli chcemy, by w naszym ogrodzie znalazły się brzozy pożyteczne, żywotniki japońskie, czy też jarzęby szwedzkie, powinniśmy zapoznać się z tym, czym charakteryzują się rośliny. Zacznijmy więc od tego, że jarząb szwedzki to drzewo lub wysoki krzew, który dorasta do około 15-20 m wysokości i charakteryzuje się regularną koroną. Korona tych drzew jest gęsta, początkowo kulista, natomiast z biegiem czasu staje się owalna.

Młode pędy jarzębu szwedzkiego są filcowato i szaro owłosione, natomiast w drugiej połowie lata stają się one nagie. Pąki rośliny są brązowe lub zielonkawe. Warto także wspomnieć o kwiatach, które zebrane są w owłosione kwiatostany i pojawiają się na roślinie w V.

Liście jarzębiny są pojedyncze, odwrotnie jajowate lub eliptyczne i mogą dorastać do około 6-10 cm długości. Blaszki liściowe są piłkowane i pierzastowrębne. Nasada liści jest szeroko klinowata, natomiast sam kształt może się zmieniać. Liście z wierzchu są ciemnozielone, natomiast od spodu pokryte są szarym, filcowatym nalotem. Bardzo ważną częścią są owoce jadalne, które wybarwiają się na pomarańczowoczerwony kolor. Średnica tych owoców jadalnych dochodzi do około 13 mm. Te prawie kuliste owoce pojawiają się na roślinie w X. Jeśli szukasz więcej porad, sprawdź także ten artykuł na temat uprawy jarzębu pospolitego.

Sorbus intermedia - jak przebiega uprawa

Jarząb szwecki - jakie wymagania ma jarzębina

Kiedy interesujemy się uprawą roślin, bez różnicy na to, jakie gatunki, czy też odmiany nas interesują, powinniśmy w pierwszej kolejności zapoznać się z wymaganiami, które dotyczą zarówno stopnia nasłonecznienia, jak i rodzaju gleby. To samo tyczy się jarzębu szwedzkiego i jego odmian.

Musimy pamiętać o tym, że jeśli nie sprostamy wymaganiom roślin, wtedy nie będą się one rozwijały prawidłowo, a dodatkowo mogą zostać one porażone przez choroby i szkodniki. Pojawienie się chorób może okazać się bardzo niebezpieczne, szczególnie, że z reguły są to choroby grzybowe, które mogą wyniszczać roślinę.

Jednak zacznijmy od tego, że jarząb szwedzki - Sorbus intermedia, to mało wymagająca roślina. Co więcej, ma on bardzo dobre właściwości przystosowawcze. Jednak musimy wiedzieć, że jarzębina najlepiej będzie rozwijała się na żyznych, przepuszczalnych i dostatecznie wilgotnych glebach, które będą dodatkowo zasobne w wapń. Nie zapominajmy również o tym, że najlepszym miejscem do zasadzenia tej rośliny będą stanowiska nasłonecznione.

Sorbus intermedia - co musimy wiedzieć na temat uprawy jarzębiny

Uprawa jarzębów szwedzkich nie jest trudna, szczególnie, że drzewo to jest odporne na działanie silnych wiatrów, a dodatkowo wykazuje również dużą mrozoodporność. Co więcej, powinniśmy wiedzieć, że roślina bardzo dobrze znosi suszę i upały. Ze względu na to, że jest to również odporne na zanieczyszczenia powietrza i zasolenie drzewo, może on rosnąć także w warunkach miejskich.

Podczas uprawy tego drzewa, powinniśmy również stosować się do kilku zasad. W pierwszej kolejności powinniśmy dobrać odpowiednie stanowisko do posadzenia tej rośliny, mając na uwadze, że w przyszłości osiągnie ona duże rozmiary. Dlatego, jeśli jarząb szwedzki ma być sadzony przy budynku, musimy zachować odległość minimum 8 m od danego muru. Co więcej, głębokość sadzenia powinna wynosić o około 10 cm więcej niż głębokość, w której drzewo rosło w donicy.

Jeśli chodzi o pielęgnację, istotne jest to, by wiosną, w pierwszych latach po posadzeniu, nawozić nasze drzewko. Starsze drzewa nie wymagają już nawożenia i podlewania. Dodatkowo młode sadzonki powinniśmy również podlewać w pierwszych latach uprawy. Co roku powinniśmy także wykonywać cięcie rośliny, które polega na usuwaniu połamanych lub chorych gałęzi. Takie cięcie najlepiej przeprowadzać zimą.

Jarząb szwedzki - jego popularne odmiany i zastosowanie rośliny

Jarząb szwedzki to piękne drzewo, które wydaje owoce jadalne. Owoce są bardzo cennym źródłem sorbitum, a także istotnej dla nas witaminy C. Owoce jarzębu mają działanie lecznicze, a dodatkowo mogą być wykorzystywane do przygotowywania dżemów, soków i nalewek.

Jarząb szwedzki to atrakcyjna roślina ozdobna, która znajduje swoje zastosowanie jako roślina ozdobna. Drzewo to nadaje się do sadzenia w ogrodach przydomowych, zarówno w grupach, jak i jako soliter. Jarząb chętnie sadzony jest także w parkach i wzdłuż dróg czy też alejek.

Jeśli chodzi natomiast o najbardziej popularną odmianę, musimy wiedzieć, że chętnie sadzona jest odmiana 'Brouwers'. Ta odmiana została wyselekcjonowana w Holandii i charakteryzuje się dość niskim wzrostem i szeroko-piramidalną koroną. Jest to odmiana odporna na choroby.

Wygląd jarzębu szwedzkiego

Pochodzenie:
Skandynawia, region bałtycki, północne Niemcy
Roczne przyrosty:
20 cm - 40 cm
Maksymalna wysokość:
800 cm - 1500 cm
Maksymalna szerokość:
400 cm - 700 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
50 lat


Pokrój jarzębu szwedzkiego:
wyprostowany, rozgałęziony, gęsty, stożkowy
Kolor kwiatów:
biały
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
eliptyczne
Kolor liścia:
ciemnnozielone

Sadzenie i stanowisko dla jarzębu szwedzkiego

Termin sadzenia:
marzec, kwiecień, październik, listopad
Rozstaw przy sadzeniu:
400 cm - 800 cm
Sposób rozmnażania:
sadzonki pędowe, nasiona, odrosty korzeniowe


Stanowisko:
Gleba:
przeciętna ogrodowa, przepuszczalna, próchniczna, żyzna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Nadaje się na:
soliter, nasadzenie grupowe, kompozycje, drzewo rodzinne

Pielęgnacja jarzębu szwedzkiego

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
bardzo odporna
Typowe choroby:
parch zwykły
Typowe szkodniki:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Przesadzane drzewko trzeba przenieść z odpowiednio dużą bryłą korzeniową.
Kiedy należy przycinać?
Dobrze znosi przycinanie.
Przycinanie jarzębu szwedzkiego nie jest konieczne, zwykle wykonuje się tylko cięcie sanitarne.
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz kompost. Nawozić 1 raz w roku.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni.
Podlewania wymagają drzewka świeżo posadzone, starsze dobrze radzą sobie same.

Zastosowanie w kuchni

ikona podziel sięPrzekaż dalej