Jeżyna bezkolcowa

Jeżyna bezkolcowa - sadzenie, uprawa, pielęgnacja

Do tej pory jeżyny kojarzyły nam się raczej z lasem. Odkąd uprawa jeżyn w ogrodzie jest możliwa, coraz więcej osób decyduje się znaleźć dla nich miejsce. Owoce jeżyny są nie tylko bardzo smaczne ale mają także szereg wyjątkowych właściwości leczniczych. Na dodatek uprawa jeżyny bezkolcowej nie jest wcale trudna, poradzi sobie z nią nawet początkujący amator ogrodnictwa. Dowiedz się, czym różni się od niej uprawa malin i poznaj najpopularniejsze odmiany jeżyny bezkolcowej.

Jeśli szukasz firmy, która wykona aranżację ogrodu, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza uzyskasz dostęp do najlepszych ofert sprawdzonych fachowców.

Jeżyna bezkolcowa – charakterystyka i inne gatunki

Jeżyna bezkolcowa - co ją wyróżnia?

Jeżyna bezkolcowa to jeden z najciekawszych i zarazem najbardziej popularnych gatunków, które są uprawiane w naszych ogrodach. Jest to gatunek, który powstał w wyniku skrzyżowania kilku gatunków dzikich. Dzięki temu odmiany jeżyny mają bardziej uporządkowany pokrój i są pozbawione kolców, więc świetnie się nadają nawet do małych ogródków. Naprawdę warto je do siebie zaprosić – uprawa jeżyn w ogrodzie jest szybka i łatwa, a owoce będą wyjątkowym przysmakiem dla wszystkich.

Cechą charakterystyczną tych wyjątkowych roślin jest fakt, że jeżyna bezkolcowa wytwarza brązowe, nieco wiotkie pędy, w zupełności pozbawione kolców. Jej łodygi mogą mieć różną długość – niektóre odmiany aż 5 metrów, częściej jednak około 3. Jeżyna bezkolcowa w maju wytwarza małe kwiaty, niezbyt atrakcyjne, które nie mają wartości dekoracyjnej, które jednak przyciągają do ogrodu mnóstwo latających owadów. Uprawa jeżyn w ogrodzie jest jednak raczej zorientowana na przepiękne i bardzo smaczne owoce na pędach, które zaczynają się pojedynczo pojawiać w lipcu. Ich prawdziwy wysyp pojawia się dopiero na przełomie sierpnia i września, wtedy też są najsłodsze. Owoce jeżyny są najczęściej czarne lub ciemnogranatowe, budową przypominają maliny. Mają lekko kwaskowaty, wyjątkowy smak i trudno odrywają się od szypułek. Ich ciemnoczerwony sok ma właściwości brudzące, trudno się spiera. Liść jeżyny ma wyjątkowy, klapowany kształt i ciemnozielony kolor. Być może zainteresuje cię także uprawa borówki amerykańskiej? Porady na ten temat znajdziesz w tym artykule.

Jeżyna popielica i fałdowana

Jeżyna bezkolcowa to nie jedyny gatunek jeżyny, który można zaprosić do swojego ogrodu. W uprawie sprawdza się także jeżyna popielica i jeżyna fałdowana. Łatwo je rozróżnić od tej pierwsze przede wszystkim obecnością kolców, ale różnic jest więcej. Jeżyna popielica to niewysoki krzew, który osiąga około 110 cm wysokości i wytwarza liczne, mocno ze sobą skłębione pędy, które raczej nie pną się zbyt wysoko. Jest to roślina o bardzo szerokim występowaniu, w Polsce i całej Europie wschodniej występuje bardzo pospolicie w lasach, wytwarza nieco bardziej kwaskowate owoce niż jeżyna bezkolcowa. Jeżyna popielica, podobnie jak jeżyna fałdowana, jest uważana za roślinę leczniczą. Ta druga jest podobnie niska i występuje tylko na niższych górskich partiach kraju. Więcej o roślinach leczniczych znajdziesz w tym miejscu.

Uprawa jeżyn w ogrodzie jest możliwa dzięki staraniom hodowców, którzy z roku na rok przedstawiają coraz bardziej odporne i wartościowe odmiany. Do najbardziej popularnych w całej Europie zdecydowanie można zaliczyć polską odmianę Orkan, która wyróżnia się dość dobrą odpornością na mróz. Jeżyny tej odmiany wytwarzają przepyszne i aromatyczne owoce, czarne i dość duże, o wysokiej wartości deserowej.

Najbardziej wartościowe odmiany jeżyny bezkolcowej

Kolejne ciekawe odmiany to Loch Ness i Navaho. Obie wyróżniają się bardzo wysoką odpornością na mróz, więc mogą być uprawiane w naszych warunkach atmosferycznych. Owoce jeżyny Loch Ness są bardzo duże i czarne, na rynku wyróżniają się słodkim smakiem i dużą zawartością soku. Navaho natomiast wyróżnia się ogromną plennością, więc często wykorzystuje się ją w nasadzeniach towarowych, przeznaczonych na handel. Jeżyny te są bardzo smaczne, w obu przypadkach pojawiają się pod koniec sierpnia.

Pozostałe odmiany jeżyny są mniej przydatne w uprawie w Polsce, ponieważ mogą nie być dostatecznie mrozoodporne. Jednak ze względu na smak owoców, czasami się je wybiera, zwłaszcza w cieplejszych miejscach w kraju. Warto jednak i tak starannie zabezpieczyć je na zimę przed mrozem, optymalnie kapturem z agrowłókniny.

Owoce jeżyny – właściwości

Smak i właściwości owoców jeżyny

Poza niezwykłym smakiem owoców, uprawa jeżyny bezkolcowej ma także inne zalety. Przede wszystkim owoce jeżyny to wyjątkowe źródło niezwykłych składników, które mają dobroczynne właściwości lecznicze. Za najbardziej wartościową uważana jest jeżyna popielica, jednak jeżynie bezkolcowej, uprawianej w ogrodzie także nie można niczego odmówić, zwłaszcza jeśli chodzi o wartości odżywcze. Te krzewy owocowe warto uprawiać w ogrodzie dla dzieci, które na pewno polubią sok z jeżyn, który łatwo można zrobić z tych wyjątkowych owoców.

Ze względu na skład, jeżyny mają bardzo wiele wyjątkowych właściwości i można używać je w przypadku różnych chorób i schorzeń. Stosuje się zarówno jej owoce, jak i liść jeżyny, który jest surowcem do stworzenia wywaru, który można pić w czasie grypy, ponieważ ma właściwości napotne i przeciwgorączkowe. Jeżyny to także doraźna pomoc w przypadku biegunki i różnych dolegliwości układu trawiennego.

Na co pomagają przetwory z jeżyn?

Niedawne badania wykazały, że jeżyna może wspierać walkę  z rakiem, ponieważ zawiera przeciwutleniacze, zwalczające wolne rodniki. Zawierają mnóstwo antyoksydantów, więc także zasługują na szczególną uwagę. Co więcej, owoce jeżyny mogą mieć także działanie wspierające układ krążenia, o czym świadczy fakt, że zawierają antocyjany, są bogate w witaminę C i błonnik. Wystarczy szklanka dziennie, by prawie zaspokoić zapotrzebowanie organizmu na kwas askorbinowy - stanowi bogate źródło witaminy C. Przetwory można przygotować nie tylko z jeżyn, ale także z liści. Warto, by te krzewy owocowe zagościły w ogrodzie.

Jednak to nie wszystko jeżyna bezkolcowa to prawdziwe wsparcie w walce z wieloma przypadłościami. Wpływa na piękną cerę i pomaga dbać o oczy. Co więcej, okazuje się, że może spowalniać proces starzenia się skóry. Niektórzy uważają, że dobrze działa na łagodzenie objawów PMS i menopauzy. Chociaż jeżyny są słodkie, to prawdziwe wybawienie dla cukrzyków, ponieważ ich indeks glikemiczny i ładunek glikemiczny są niskie. Na dodatek zmniejszają wchłanianie węglowodanów. To najlepszy owoc do stworzenia niskokalorycznego, zdrowego i przede wszystkim przepysznego deseru dla diabetyka lub osoby będącej na diecie.

Uprawa jeżyn w ogrodzie

Stanowisko pod uprawę jeżyn

Jak uprawiać jeżyny? Uprawa jeżyn w ogrodzie wymaga znalezienia im odpowiedniego stanowiska. Podobnie jak uprawa malin, może udać się tylko w pełnym słońcu – tylko w takim przypadku jeżyny dojrzeją, będą słodkie i smaczne. Warto jednak wiedzieć, że powinny być osłonięte dobrze przed porywistym wiatrem, który mógłby uszkodzić wiotkie pędy. Dawniej uważano, że uprawa jeżyny bezkolcowej udaje się najlepiej w ogrodach znajdujących się w pobliżu lasu, jednak okazuje się, że tak nie jest – najnowsze odmiany mogą przyjąć się naprawdę wszędzie. Jeśli interesują cię także inne rośliny do ogrodu, przeczytaj nasz artykuł: Jagoda kamczacka - odmiany do twojego ogródka i uprawa.

Podłoże, w które wsadza się sadzonki jeżyn powinno być wilgotne, jednak nie podmokłe, ponieważ to mogłoby grozić pojawieniem się chorób grzybowych. Wręcz przeciwnie, dobrze, gdyby szybko przesychało i odprowadzało wodę, jednak warto wiedzieć, że młode sadzonki źle znoszą nawet przejściową suszę.

Jakie warunki uprawy należy zapewnić?

Jak uprawiać jeżyny bezkolcowe? Aby uprawa jeżyny w ogrodzie się udała, gleba powinna być bogata w materię organiczną, więc stanowisko przed posadzeniem warto wzbogacić kompostem lub obornikiem, a przynajmniej nawozami wieloskładnikowymi. Dzięki nim sadzonki lepiej się przyjmą i szybciej podejmą wegetację. Podobnie jak uprawa malin, uprawa jeżyn wymaga ściółkowania, aby utrzymać odpowiednią wilgotność podłoża i powstrzymać rozwój chwastów.

Najlepszym rozwiązaniem jest sadzenie jeżyn balotowanych – takie sadzonki nie zahamowują rozwoju, ponadto ich korzenie są w lepszej kondycji, niż tych nagich. Sadzonki balotowane wszystkich odmian bez problemu można znaleźć w różnych sklepach ogrodniczych, jest więc w czym wybierać. Jeżyny sadzi się w odległości aż 1,5 – 2 metry od siebie, bo szybko się rozrastają i potrzebują naprawdę wiele przestrzeni. Sadzenie przeprowadza się zarówno wiosną, jak i jesienią.

Uprawa jeżyny bezkolcowej - pielęgnacja

Pielęgnacja jeżyn wiosną i latem

Uprawa jeżyn ogrodowych, podobnie jak uprawa malin jest dość wymagająca, zwłaszcza na początku. Młode rośliny muszą być często podlewane, ponieważ bardzo źle znoszą nawet przejściowe niedobory wody. W późniejszym etapie nie trzeba się tym szczególnie przejmować i nawadnia się rośliny tylko w ciepłe, upalne dni, podczas standardowego podlewania ogrodu. Jednym z najważniejszych zabiegów jest jednak nawożenie, które gwarantuje, że owoce będą słodkie, soczyste i bardzo duże.

Wiosną należy nawozić rośliny regularnie co kilka tygodni, najlepiej nawozami wieloskładnikowymi, szczególnie typu NPK, to znaczy zawierającymi azot, fosfor i potas, które utrzymują odpowiednie pH gleby i sprawią, że roślina stanie się bardziej bujna i silniejsza. Jesienią warto podawać krzewom niewielkie ilości nawozów jesiennych, które przygotują je do zimowych przymrozków. Nawożenie młodych roślin nie jest potrzebne jeżeli przygotujesz stanowisko z dodatkiem obornika lub innego rodzaju nawozu.

Pielęgnacja i cięcie jeżyny bezkolcowej po owocowaniu

Najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym jeżyn ogrodowych jest przycinanie. Dzięki temu krzewy szybko się zagęszczają i obficiej owocują. W pierwszym roku roślina dopiero wyrasta, więc nie ma potrzeby przeprowadzania cięcia. W drugim roku można już przeprowadzić pierwszy taki zabieg, ale dopiero po zbiorach. Roślina owocuje tylko raz na zeszłorocznym pędzie, dlatego późnym latem wycina się te, na których były owoce. Wiosną natomiast zabieg się powtarza – dokładnie obejrzyj roślinę i usuń wszystkie zmarznięte lub obumarłe pędy.

Niektóre odmiany jeżyny bezkolcowej dobrze znoszą zimno, jednak mimo wszystko warto je zabezpieczyć przed mrozem. Pędy można położyć na ziemi i przykryć liśćmi, gałązkami drzew iglastych, tkaniną jutową lub dobrej jakości agrowłókniną zimową. Można także usypać niewielkie kopczyki wokół pni – dzięki temu lepiej będą zabezpieczone korzenie rośliny. To ważne, ponieważ w przypadku bardzo mroźnych zim, roślina może szybko obumrzeć.

Smaczne owoce jeżyn z własnego ogrodu? To brzmi jak marzenie. Które jest całkowicie do spełnienia, ponieważ uprawa jeżyn jest bardzo prosta. Dobrze się na nią zdecydować nawet jeżeli nie masz zbyt wiele miejsca w ogrodzie. Jeden krzew nie zajmie zbyt dużo przestrzeni, a dostarczy mnóstwo owoców, które będziesz mógł przeznaczyć na przetwory, dodawać do deseru, albo po prostu pałaszować prosto z krzaczka. Tak w końcu smakują najlepiej. Więcej inspiracji, jeśli chodzi o krzewy owocowe do ogrodu, znajdziesz w tym miejscu.