Kapturnica (Sarracenia) - ciekawa roślina owadożerna - odmiany, uprawa, pielęgnacja
Hodowla roślin owadożernych cieszy się coraz większym zainteresowaniem, przede wszystkim ze względu na ciekawość oraz chęć zaobserwowania procesu wabienia i łapania owadów. Na korzyść z pewnością działa to, że rośliny owadożerne, takie jak kapturnica, muchołówka czy rosiczka, dostępne są w całkiem niskiej cenie. Cena zależy oczywiście od gatunku rośliny i tego, gdzie chcemy zakupić sam gatunek lub odmiany. Zajmijmy się jednak kapturnicą.
Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach mięsożernych.
Kapturnica - występowanie i pochodzenie
Kapturnica i jej odmiany, tak jak i kapturnik bajka, należą do rodziny kapturnicowatych - Sarraceniaceae, do której przynależą rośliny owadożerne. W przypadku tej rodziny owady zwabiane są do zmodyfikowanych liści, które mają postać rurki. Na szczycie rurki umiejscowione są gruczołki, które wytwarzają specyficzny nektar wabiący owady. W części niższej wydzielane są natomiast enzymy trawienne, dzięki którym ofiary rośliny zostają trawione, a komórki znajdujące się w liściu pobierają z nich składniki odżywcze.
Sam rodzaj kapturnica - Sarracenia liczy około 8-13 gatunków i o wiele więcej odmian. Bardzo popularne do hodowli są: kapturnica purpurowa (Sarracenia purpurea), kapturnica żółta (Sarracenia flava), kapturnica papuzia (Sarracenia psittacina), kapturnica Stevensa (Sarracenia stevensii) oraz inne, w tym Sarracenia farnhamii, Sarracenia alata i Sarracenia terrarium. W całym rodzaju wyodrębnia się poszczególne gatunki, odmiany oraz mieszańce.
Przejdźmy do tego, gdzie naturalnie spotykane są te rośliny. Otóż naturalnie kapturnica spotykana jest na jałowych lasach sosnowych i mokradłach, na wschodnim obszarze Ameryki Północnej. Poza tym została ona sprowadzona celowo bądź też nieumyślnie do Europy i Azji. Tam właśnie zajmują szeroko występujące stanowiska, na których jest wilgotno i jałowo. W Polsce najczęściej prowadzona jest jednak hodowla przez hobbystów, dlatego, że uprawa i pielęgnacja tej rośliny wymagają trochę wprawy. Jeśli szukasz więcej pomysłów, sprawdź także ten artykuł o roślinach owadożernych.
Kapturnica - cechy charakterystyczne dotyczące wyglądu rośliny
Kapturnica (Sarracenia) jest rośliną mięsożerną, dorastającą zazwyczaj do około 120 cm wysokości. Wysokość ta może się różnić w zależności od tego, jaki gatunek, odmianę lub jakiego mieszańca wybierzemy. Rośliny występują w płatach albo kępach, które są w postaci kłączy razem z liśćmi i pędami kwiatonośnymi. Owocem tego rodzaju są torebki, które zawierają w sobie od 400 do 1000 nasion. Mogą być one owalne albo bardziej jajowate.
Najważniejszym elementem tej wyjątkowej rośliny są jednak jej liście, dzięki którym łapane są owady. Zazwyczaj to wszystkie liście odziomkowe modyfikowane są w pułapkowe liście, które mogą być wzniesione, płożące lub delikatnie się unoszące. Zazwyczaj są one w postaci trąbek, natomiast zdarza się u nich kształt urnowaty i doskonałym przykładem są tu kapturnica purpurowa (Sarracenia purpurea) oraz Sarracenia rosea.
Blaszka liściowa u tej rośliny może być miękka lub twarda, a jej kolor zielony, żółty, czerwonawy, a nawet fioletowawy. Bardzo często żyłki liści przebarwione są na kolor czerwony lub kasztanowy. Blaszka liściowa od środka jest bardzo gładka i widoczne są na niej liczne włoski. Otwór, który wabi owady, może być jajowaty lub okrągły i osłonięty bardziej, lub mniej ruchomym kapturem. Kaptur z kolei może mieć okrągły, jajowaty lub nerkowy kształt i może być wysklepiony, albo też płaski. Sprawdź także ten artykuł o hodowli muchołówki amerykańskiej.
Kolejnym elementem kapturnic są ich kwiaty, które rozwijają się z bardzo dużych kulistych pąków kwiatowych. Średnica kwiatów ma około 7,5 cm. Wyrastają one na pojedynczych, bezlistnych i wzniesionych pionowo do góry głąbikach, które mogą być krótsze lub dłuższe od liści pułapkowych. Pod kwiatem znajdują się luźno przylegające lub przywierające trzy przysadki w kształcie od jajowato trójkątnego do jajowato podłużnego, których zakończenia są okrągłe lub tępe. Płatki kwiatów są zaokrąglone na szczycie, a ich kształt może być lancetowaty lub jajowaty. Kwiaty tych roślin owadożernych pojawiają się latem i kwitną do jesieni. Większość z nich jest wonna, niektóre pachną podobnie do róży, a inne wytwarzają nieprzyjemny i odurzający zapach, a jeszcze inne tak jak Sarracenia minor bezwonne.
Jak wygląda uprawa i pielęgnacja tych mięsożernych roślin?
Przed zakupem kapturnicy, powinniśmy zastanowić się, jakie źródło będzie najlepsze. Pamiętajmy, że zawsze lepiej jest skorzystać z zakupu roślin, które dostępne są u hodowcy. Owszem, cena ich może być nieco wyższa od tych, dostępnych w małych sklepach ogrodniczych, natomiast warto dopłacić i mieć pewność, że roślina będzie wolna od chorób i szkodników.
Kolejnym elementem będzie dobór odpowiedniego gatunku i odmiany, tak, aby nasze warunki domowe wystarczyły roślinie i podczas uprawy nie wystąpiły problemu z tym związane. Na rynku dostępnych jest naprawdę wiele roślin i warto zapoznać się z konkretnymi wymaganiami dotyczącymi stanowiska i pielęgnacji, ponieważ mogą się one od siebie różnić. Jeśli już zakupiliśmy roślinę, możemy przystąpić do jej uprawy. A może zainteresuje cię także ten artykuł o hodowli rosiczki w domu?
Z reguły wszystkie kapturnice wymagają, aby miejsce ich uprawy miało zachowaną wilgotność około 40-70%, a gleba była przepuszczalna, wilgotna o odczynie kwaśnym. Istotne jest też zachowanie słonecznego stanowiska, natomiast latem warto zwrócić uwagę na zbyt ostre promienie słoneczne. Udogodnieniem jest to, że w okresie wiosenno-letnim kapturnica może być uprawiana na dworze, natomiast w okresie jesiennym należy wnieść ją do domu, a zimą zachować 5-10 oC i ograniczyć ilość światła.
Co tyczy się zasad pielęgnacji, najważniejsze jest to, że kapturnica powinna być podlewana przez podsiąkanie, chyba że wiosną i latem uprawiana jest na dworze. Do tego zabiegu wykorzystywana powinna być woda destylowana lub woda z filtra odwróconej osmozy, ale nada się również odstana woda deszczowa. Co 2-3 lata warto przesadzić roślinę, a regularnie nie zapominajmy o obcinaniu wysychających liści.
Kapturnica to bardzo wdzięczna roślina ozdobna oraz roślina owadożerna, która świetnie sprawdza się jako roślina domowa, doniczkowa, balkonowa, ale także nada się ona na wiosenno-letnią aranżację ogrodu. Pamiętajmy o podstawowych zasadach jej pielęgnacji oraz o tym, aby jej nie nawozić. Sprawdź także ten artykuł o hodowli i pielęgnacji rosiczki przylądkowej.