Ketmia syryjska (hibiskus) - rodzaje, odmiany, uprawa i pielęgnacja

Ketmia syryjska (hibiscus syriacus) - rodzina ślazowate (malvaceae)

Podstawowe informacje o hubiskusie syryjskim

Hibiskus syryjski (ketmia syryjska) należy do rodziny ślazowatych, która obejmuje około siedemdziesięciu rodzajów roślin, w tym ponad tysiąc gatunków. Większość z nich to rośliny zielne i pokrzywiaste. Są też w rodzinie ślazowatych drzewa i krzewy kwitnące, które jednak nie dorastają wielkich rozmiarów. Wszystkie ślazowate lubią słoneczne miejsca, pochodzą bowiem z półpustynnych tropików i subtropików, natomiast w klimacie umiarkowanym rośnie ich niewiele. Większość ślazowatych wydziela śluz, którego zadaniem jest prawdopodobnie przystosowanie się do gospodarki wodnej stanowisk suchych. Śluz ten wykorzystywany jest często do celów leczniczych.

Ślazowate i ich gatunki

Wśród ślazowatych jest też wiele gatunków włóknodajnych, w tym z rodzaju hibiskus (ketmia). Należy do nich na przykład ketmia konopiowata, z której otrzymuje się łykowate włókno, zwane kenafem. Ketmia konopiowata w stanie dzikim występuje w południowej Afryce i w Indiach, natomiast jej uprawa jest rozpowszechniona w Sudanie i Brazylii. Rośliny z rodzaju hibiskus mają też zastosowanie w kosmetyce. Olejek z jednorocznej ketmii piżmowej jest składnikiem męskich perfum o orientalnym zapachu. Ketmia piżmowa pochodzi ze wschodnich Indii, ale jej uprawa jest popularna w wielu regionach świata. Roślina ceniona jest też ze względu na pachnące nasiona, zwane ambrowym albo piżmowym ziarnem. Jeśli interesują cię inne rośliny na żywopłot, przeczytaj ten artykuł o więzie turkiestanu.

Ketmia syryjska - ciekawostki

O ketmiach, znanych z leczniczych właściwości, wspominał już w pierwszym wieku naszej ery grecki lekarz Dioskorides w swojej księdze pt. „Wielka nauka o lekach”. W Stanach Zjednoczonych działa nawet towarzystwo przyjaciół ketmii, które rejestruje jej odmiany. Obecnie rejestr ten liczy kilka tysięcy egzemplarzy. W jego skład wchodzą również krzewy ozdobne. Na Hawajach uprawia się w celach dekoracyjnych ponad dwadzieścia gatunków ozdobnych tych roślin. W naszym kraju hoduje się tylko kilka. Szczególnie lubiane są kwitnące krzewy ozdobne ketmii syryjskiej (hibiskus syriacus).

Ketmia syryjska (hibiscus syriacus) - charakterystyka gatunku

Rodzaj ketmia występuje w nadmorskich lasach, sawannach i na pustyniach. Należą do niego gatunki wiecznie zielone oraz zrzucające liście na zimę, w tym byliny pokrzywiaste, rośliny jednoroczne, krzewinki, drzewa i krzewy.

Ketmia syryjska - systematyka botaniczna

Ketmia syryjska, hibiskus syryjski, ślazowiec syryjski, ślaz drzewny, poślubnik syryjski to określenia jednej i tej samej rośliny, w łacińskiej systematyce botanicznej zwanej hibiscus syriacus. Hibiskus syryjski nazywany jest też różą z Sharon, choć jego kwiaty z wyglądu bardziej przypominają malwy niż róże. Według źródeł internetowych, Sharon to jedna z największych i zarazem najpiękniejszych dolin w Palestynie czasów króla Salomona. Z Biblii hebrajskiej wiemy, że ziemia w tej krainie była bardzo urodzajna i rosły tam piękne kwiaty oraz kwitnące krzewy ozdobne. Był tam także hibiskus syryjski. Różą Sharonu nazywano też piękną Shulamite, jedną z oblubienic Salomona.

Skąd pochodzi hibiskus?

Hibiskus syryjski pochodzi ze wschodniej Azji - z Indii, Chin i Japonii. W Chinach znany był już dwa tysiące lat przed naszą erą. Z jego płatków oraz liści parzono wówczas herbatę. W ogrodach ketmia syryjska zadomowiła się w piętnastym wieku i od tego czasu jej uprawa jako rośliny ogrodowej upowszechniła się. Hibiskusy syryjskie to dorastające do trzech metrów wysokości krzewy kwitnące o jajowatych bądź romboidalnych grubo ząbkowanych liściach. W kątach liści znajdują się atrakcyjne kielichowate kwiaty o dużej średnicy. W środku kwiatu widoczny jest duży słupek z pręcikami, zwany prętosłupem. Stanowi on interesującą ozdobę rośliny. Kwiaty ketmii zamykają się na noc oraz w trakcie deszczowej pogody. Mają one biały, różowy, fioletowy bądź karminowy kolor. Najcenniejsze odmiany kwitną na lawendowoniebiesko. Kwiaty hibiskusa syryjskiego rozwijają się zazwyczaj od czerwca do sierpnia. Jeśli zastanawiasz się, ile mogą kosztować rośliny do ogrodu, w tym artykule znajdziesz cennik.

Hibiskus ogrodowy (hibiscus syriacus) - odmiany

W handlu dostępnych jest obecnie około trzydziestu odmian, w tym prowadzone w formie piennej.

Hibiscus syriacus diana dorasta do wysokości oraz szerokości dwóch metrów. Jest ceniony przede wszystkim z tego względu, że kwitnie dużo później niż inne odmiany. Jego kwiaty nie zamykają się na noc. Odmianę tę wyhodowano w Ameryce Północnej. Późnym latem i wczesną jesienią zachwyca białymi kwiatami o średnicy dwunastu centymetrów. Jak wszystkie ketmie lubi stanowisko zaciszne i słoneczne. O podobnej porze zakwita też hibiskus ogrodowy blue bird o fioletoworóżowych dziesięciocentymetrowych kwiatach, dorastający do trzech metrów wysokości oraz szerokości. Pochodzi z Himalajów i Chin, a jego uprawa została spopularyzowana w XVI wieku. W chłodniejszych regionach wymaga osłoniętego od wiatrów kącika, ale wytrzymuje nawet -23 stopnie Celsjusza.

Białe kwiaty o średnicy dziesięciu centymetrów ma hibiskus syryjski doroty crane. Ich wnętrza zdobią charakterystyczne czerwone środki. Hibiskus ogrodowy tej odmiany dorasta do trzech metrów wysokości, a wyhodowano go w Anglii. Z Anglii pochodzi też ketmia syryjska mauve queen, która rośnie do trzech metrów. Kwiaty ma fiołkoworóżowe. Z odmian francuskich na uwagę zasługuje hibiskus ogrodowy red heart o białych kwiatach dziesięciocentymetrowej średnicy. Roślina ta dorasta również trzech metrów. Duże, białe pojedyncze kwiaty ma hibiskus syryjski william r. smith. Różowe kwiaty dominują u odmiany woodbridge i flogi. Wrażenie dwubarwnych sprawiają z kolei płatki ketmii hamado, które mają ciemnoczerwone nasady na tle białej barwy zasadniczej. Fioletowe kwiaty mają odmiany blue bird, marina i oiseau bleu, a także pink giant. Z kolei kremowo obrzeżone liście harakteryzują odmiany purpureus variegatus i meehanii.

Na uwagę zasługują też ketmie o kwiatach półpełnych i pełnych. Kwiaty półpełne białe ma hibiskus ogrodowy monstrosus, natomiast różowawe -  pinky spot i notwoodone. Pełne różowe charakteryzują hibiskus ogrodowy lady stanley, duc de brabant i arends, niebieskie - blue chiffon, a fioletowe - lavender chiffon. Białe półpełne kwiaty mają odmiany bricutts i speciosus. Z kolei białe z ciemnymi nasadami są pełne kwiaty odmiany leopoldii. Czerwonoróżowe pełne kwiaty ma hibiskus ogrodowy puniceus plenum.

Hibiskus w ogrodzie - uprawa i pielęgnacja

Gdzie sadzić hibiskus?

Jak pielęgnować go krok po kroku? Ketmia syryjska sadzona jest w ogrodach i parkach przede wszystkim ze względu na piękne kwiaty. Można te krzewy ozdobne posadzić pojedynczo albo w grupach. Ładnie prezentuje się hibiskus w ogrodzie w połączeniu z niskimi trawami i bylinami. Niektóre odmiany można też uprawiać w pojemnikach, choć ich pielęgnacja wymaga więcej uwagi. Hibiskus syryjski dobrze znosi cięcie, dlatego polecany jest na kolorowe żywopłoty formowane, które przycina się wiosną, nadając im zaokrąglone kształty. Regularna pielęgnacja żywopłotu sprawi, że rośliny zakwitną na tegorocznych pędach. Jeśli planujesz aranżację ogrodu, w tym artykule znajdziesz informacje o szacowanych kosztach.

Ketmia syryjska w okresie zimy

Sadząc hibiskus w ogrodzie, trzeba pamiętać o delikatnej zimowej jego ochronie. W surowe zimy roślina może bowiem wymarzać do granicy śniegu. Krzewy łatwo jednak regenerują się. Ochrony zimowej wymaga zwłaszcza uprawa młodych roślin. Ich pielęgnacja przymusza bowiem do ściółkowania, kopczykowania i okrywania górnych części włókniną lub słomianymi chochołami. Hibiskus w ogrodzie rośnie na glebach żyznych, przepuszczalnych, lekkich i próchnicznych. Wskazane jest też, by podłoże miało lekko kwaśny odczyn. Bardzo ważne jest ponadto systematyczne nawożenie roślin. Hibiskus ogrodowy lubi miejsca słoneczne i osłonięte od wiatru. Potrzebuje umiarkowanej wilgoci i chyba właśnie dlatego nie lubi podmokłych gleb. Nie toleruje też suszy.

Kiedy kwitnie hibiskus?

Ponieważ hibiskus w ogrodzie kwitnie późnym latem, kwiaty zawiązuje na pędach pochodzących z tego samego roku. Proces ten rozpoczyna się w warunkach krótkiego dnia. Wkrótce po rozpoczęciu formowania kwiatów następuje dalszy, pełny ich rozwój. Hibiskus w ogrodzie rozpoczyna wegetację dość późno, czasami nawet w maju. Te rośliny ozdobne kwitną, w zależności od gatunku i odmiany, od czerwca do późnej jesieni. Pierwsze kwiaty pojawiają się w czerwcu i lipcu, ostatnie nawet w październiku. Hibiskus syryjski to krzew rosnący dość wolno. Dlatego jego pielęgnacja wymaga cierpliwości. Musimy czekać kilka lat, by móc cieszyć się urokiem rośliny. Hibiskus w ogrodzie sadzimy wczesną wiosną lub jesienią. Na dnie dołu pod roślinę warto wyłożyć obornik lub kompost, który nakrywa się warstwą ziemi. Glebę mieszamy dobrze z próchnicą i po sadzeniu obficie podlewamy. Warto też ułożyć wokół roślin ściółkę z kory drzew iglastych.