Kokoryczka

Kokoryczka - opis, zastosowanie, uprawa, porady praktyczne

Poszukując ciekawych gatunków, które można uprawiać w ogrodzie, warto zastanowić się nad kokoryczką. Jest to roślina swoim wyglądem przypominająca nieco konwalie, jednak pod wieloma względami się od niej mocno różni. Warto zobaczyć, jakie gatunki kokoryczki są najlepsze do uprawy, a także jakie ta roślina posiada konkretne wymagania.

Kokoryczka - charakterystyka

Kokoryczka jest byliną kłączową, która w zależności od gatunku dorasta maksymalnie od kilkunastu do ok. 50 cm wysokości. Pędy są porastane najczęściej przez naprzeciwległe liście, które przybierają lancetowaty lub sercowaty kształt. W okresie kwitnienia, który przypada od maja do czerwca, pojawiają się dzwonkowate kwiaty.

Roślina jest miododajna, jednak najczęściej kwiaty zapylane są przez trzmiele. Po okresie kwitnienia pojawiają się owoce, które swoim kształtem przypominają jagody o czarnym zabarwieniu. W każdej jagodzie znajdują się nasiona, które oczywiście służą do rozmnażania rośliny. Roślina doskonale sprawdzi się szczególnie w ogrodzie na rabatach kwiatowych, chociaż można spróbować jej uprawy również w pojemnikach.

Popularne gatunki i odmiany kokoryczki

Chociaż większość gatunków rośnie w klimacie umiarkowanym, to jednak nie wszystkie z nich są uprawiane na terenie Polski. Do popularnych gatunków, których uprawa w ogrodzie na pewno zakończy się sukcesem zalicza się m.in.:

• Kokoryczka wielokwiatowa (Polygonatum multiflorum) - najpopularniejszy gatunek z rodzaju kokoryczki, który jest bardzo mocno rozpowszechniony w Polsce. Bylina dorasta mniej więcej do 70 cm wysokości. Pośród eliptycznych liści w zielonym kolorze w okresie od maja do czerwca wyłaniają się białe kwiaty o dzwonkowatym kształcie. Kokoryczka wielokwiatowa znajduje głównie zastosowanie jako roślina okrywowa.
• Kokoryczka wonna (Polygonatum odoratum) - bylina dorastająca maksymalnie do 60 cm wysokości. Okres kwitnienia przypada od maja do czerwca. W tym czasie pojawiają się białe kwiaty o zielonkawych końcówkach. Po okresie kwitnienia roślina obsypana jest czarnymi jagodami.
• Kokoryczka wschodnia (Polygonatum orientale) - roślina dorastająca maksymalnie do 40 cm wysokości. Bylina świetnie sprawdza się głównie na skalniaki oraz rabaty ogrodowe. Okres kwitnienia przypada od czerwca do lipca. W tym czasie na pędach pojawiają się kremowe kwiaty, które mocno kontrastują z zielonymi liśćmi o lancetowatym kształcie.
• Kokoryczka niska (Polygonatum humile) - bylina, której okres kwitnienia przypada od kwietnia do czerwca. W tym czasie pojawiają się białe kwiaty o dzwonkowatym kształcie. Gatunek ten dorasta maksymalnie do 15 cm wysokości. Bylina znajduje swoje zastosowanie głównie na skalniakach.
• Kokoryczka okółkowa (Polygonatum verticillatum) - bylina dorastająca nawet do 100 cm wysokości. W odróżnieniu od innych gatunków, roślinę porastają podłużne i długie liście, które posiadają dość szorstkie obrzeża. W okresie od maja do czerwca pojawiają się drobne kwiaty o białym zabarwieniu.

Jeżeli interesują nas ciekawe odmiany kokoryczki, które możemy uprawiać w swoim ogrodzie, to na pewno do nich zalicza się:

• Kokoryczka Grace Baker - kwitnąca na przełomie czerwca i lipca. Wyróżnia się nie tylko białymi kwiatami, ale również zielonymi liśćmi z kremowymi przebarwieniami.
• Kokoryczka wonna Variegatum - odmiana, która kwitnie na przełomie maja i czerwca. Pojawiające się kwiaty wyróżniają się białym kolorem z zielonymi końcówkami kielichów. Liście o kształcie lancetowatym w kolorze ciemnozielonym wyróżniają się kremowymi obrzeżami.
• Kokoryczka wielokwiatowa ‘Flore Pleno’ - wyróżnia się dość dużymi kwiatami o jasnym zabarwieniu
• Kokoryczka wielokwiatowa ‘Pruhonice’ - odmiana dorastająca nawet do 70 cm wysokości. W okresie kwitnienia pojawiają się białe kwiaty o zielonych obrzeżach.
• Kokoryczka wonna ‘Ussurland Roundleaf’ - roślina dorastająca do około 70 cm wysokości. Okres kwitnienia przypada na maj. W tym czasie pojawiają się kwiaty dzwonkowate o kremowym zabarwieniu.
• Kokoryczka okółkowa ‘Rubrum’ - roślina, która dorasra do ok. 75 cm wysokości, posiada dekoracyjne nie tylko liście, ale i również kwiaty. Liście występują w odcieniu czerwieni, natomiast kwiaty cechują się różowym odcieniem.

Uprawa kokoryczki w ogrodzie - wymagania rośliny

Na szczęście uprawa kokoryczki nie powinna stanowić większego problemu ze względu na jej dość niewielkie wymagania. Wbrew pozorom jest to roślina, która najlepiej czuje się w półcieniu, nawet całkowicie zacienionym stanowisku. Sadzonki wystawione bezpośrednio na promienie słoneczne nie są w stanie prawidłowo się rozwijać, a nawet zaczynają po prostu zamierać. Dobrze jest, aby zadbać żyzne podłoże, które będzie umiarkowanie wilgotne.

Większość odmian kokoryczki doskonale znosi zimę. Jednak w niektórych przypadkach lub chłodniejszych regionów Polski, warto zadbać o odpowiednie okrycie rośliny. Byliny również posiadają niewielkie wymagania, jeżeli chodzi o dodatkowe nawożenie. Na pewno nie jest ono konieczne, jeżeli mamy do czynienia z dobrej jakości glebą. W innym przypadku warto zdecydować się na naturalny kompost.

Zastosowanie kokoryczki

Chociaż kokoryczka posiada szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie, a także w produkcji naturalnych kosmetyków, nie można zapominać, że cała roślina jest trująca. Dlatego jej spożycie może doprowadzić do objawów ze strony układu pokarmowego, a także może zaburzyć pracę serca. Dlatego jej uprawa powinna być dobrze przemyślana, jeżeli dostęp do ogrodu mają małe dzieci, a także zwierzęta.

Najcenniejszymi właściwościami wyróżnia się kokoryczka wonna, na bazie której przygotowuje się preparaty mające działanie wykrztuśne, a także antyseptyczne. Ponadto stosując leki na bazie kokoryczki, osoby cierpiące na wysokie ciśnienie krwi, a także podwyższony poziom glukozy, mogą liczyć na obniżenie tych parametrów. Należy pamiętać, że pozbycie się trujących związków kokoryczki wykonuje się przez kilkukrotną obróbkę termiczną, najlepiej podczas gotowania zawsze w świeżej wodzie. Przyjmuje się, że kłącza kokoryczki są bardzo podobne w smaku do szparagów.

Kokoryczka w ogrodzie. Zobacz, jakie wymagania posiada kokoryczka wielokwiatowa i wonna, w jaki sposób ją uprawiać, a także jakie posiada ona zastosowanie w ziołolecznictwie.

Kokoryczka może co nieco przypominać ci konwalie. Nic dziwnego, ma naprawdę podobną budowę – duże liście, przewieszające się pojedyncze łodygi ozdobione delikatnymi dzwoneczkami. Jest jednakże większa i niektórzy uważają, że prezentuje się bardziej zachwycająco. Dowiedz się, jak wygląda kokoryczka i na czym polega jej uprawa.

Kokoryczka w ogrodzie (Polygonatum Mill.) – przegląd gatunków

Kokoryczka – odmiany i gatunki

Kokoryczka to prawie 60 gatunków pochodzących z rodziny szparagowatych. Wcześniej uważano, że należy do roślin konwaliowatych lub muszopłochowatych i liliowatych, dlatego często pojawia się problem z rozpoznawaniem roślin i dopasowywaniem ich do konkretnej rodziny. Jednakże obecnie zalicza się kokoryczki do rodziny szparagowatych i jako taka ma dość specyficzne wymagania.

W polskiej florze występują tylko trzy gatunki: kokoryczka wielokwiatowa, która najczęściej pojawia się w uprawie, a także kokoryczka okółkowa i wonna. Są to rośliny o dość podobnym pokroju, które dobrze czują się w naszych warunkach klimatycznych. W uprawie pojawia się także kokoryczka olbrzymia, ale jej wymagania są dość wysokie i częściej obserwuje się ją w delikatniejszym klimacie.

Kokoryczki mają jedną wspólną cechę – są ozdobione drobnymi kwiatuszkami, które są trochę podobne do konwalii. Ich kształt przypomina białe dzwoneczki. Pojawiają się rozsiane na długich łodygach, co dodaje im uroku. Liście także wyrastają na pędach, nie wyrastają z ziemi jak na przykład w przypadku konwalii.

Najbardziej popularna kokoryczka wielokwiatowa

Mrozoodporna kokoryczka wielokwiatowa to bylina rosnąca dziko w cienistych lasach prawie całego kraju. Jednakże roślina nadaje się także do zastosowania w uprawie. Ma około 100 cm wysokości i przewieszające się łodygi. W dolnej części pędy są bezlistne, dopiero wyżej zaczynają się liście. Mają jajowato-eliptyczny kształt, zwężają się ku nasadzie. Liście mogą być trochę podobne w kształcie do tych, jakie ma trzykrotka, ale są zielone.

Dzięki płożącym się kłączom kokoryczka bardzo daleko się rozrasta. Ładnie wygląda na rabacie, na przykład obok kobiercowych roślin jak karmnik ościsty. Najpiękniejsza jest jednak w okresie kwitnienia – kwiaty rozwijają się od maja do czerwca, mają biały kolor i wyraźnie zazieleniają się przy szypułce. Po 3-5 pojawiają się w kątach liści, zwisają na dłuższych pędach. Jesienią mogą zmienić się w ciemne lub niebieskie owoce.

Ostrożnie z jagodami kokoryczki! Roślina jest trująca! Ma wygląd podobny do czarnych jagód, ale może być naprawdę niebezpieczna. Wszystkie odmiany kokoryczki są trujące, jednakże te wielokwiatowe są szczególnie niebezpieczne. Zjedzenie nawet pojedynczej jagody może powodować nudności, wymioty i biegunkę. W skrajnych przypadkach problemem mogą być zaburzenia pracy nerek i rytmu serca, co może prowadzić do śmierci. Trująca kokoryczka na szczęście owocuje dość późno, więc raczej nie powinno się pomylić ją z jagodą. W ogrodzie warto jednak chronić przed nią dzieci i zwierzęta domowe. Kłącza kokoryczki znajdowały zastosowanie w medycynie ludowej – robiono z nich środki lecznicze na bóle i stany zapalne stawów.

Kokoryczka – wymagania i zastosowanie

Kokoryczka – początek uprawy

Kokoryczkę można uprawiać na dwa sposoby – poprzez podział rozgałęzionych kłączy lub przez wysiewanie nasion wczesną jesienią. Ten pierwszy sposób wykonuje się wiosną, nasiona wysiewa się mniej więcej w sierpniu i nie trzeba długo czekać na kwiaty kokoryczki – w kolejnym sezonie już będą naprawdę piękne i rozwinięte. Cena nasion wynosi zaledwie 2-3 zł za opakowanie 2 g.

Kokoryczka rozmnażana przez podział kłączy szybko się przyjmuje. Można także zakupić sadzonki – ich cena nie przekracza kilku złotych. Należy uważać przy dobieraniu rozstawy – na 1 metrze kwadratowym powinno się zasadzić 4-6 roślin, inaczej będą posadzone zbyt gęsto..

Kokoryczka – wymagania siedliskowe

Nie można zapomnieć, że kokoryczka jest rośliną leśną. Dlatego najlepszym stanowiskiem dla niej będzie nieco zacienione. Gatunek dobrze rozwija się pod drzewami, a także w okolicy roślin cieniolubnych – paproci, żurawek i host. Dobrym towarzystwem dla kokoryczki jest trzykrotka i funkie o kwitnących pędach. Można sadzić ją na skalniakach i rabatach, ale dobrze sprawdza się także na brzegach zbiorników wodnych.

Kokoryczki, zwłaszcza wielokwiatowa, powinny mieć zapewnione odpowiednie podłoże. Musi być próchniczne i dobrze przepuszczalne. Warto wiedzieć, że roślina musi mieć zapewnione dość dużo wilgoci w glebie, więc warto zadbać o to, by ziemia miała dużą objętość wodną. Jednakże zastoiska wodne są dla niej naprawdę szkodliwe, warto więc zadbać o to, by otwór dla sadzonki wysypać warstwą drenażu. Podłoże przed sadzeniem lub wysiewem nasion warto wzbogacić o składniki odżywcze, na przykład poprzez wmieszanie niewielkiej ilości obornika lub kompostu. Kokoryczka rozwija się wyłącznie na glebie o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie.

Kokoryczka (Polygonatum Mill.) – pielęgnacja krok po kroku

Kokoryczka w uprawie – pielęgnacja

Pielęgnacja kokoryczki nie jest trudna. Jeśli zapewnisz jej odpowiednie podłoże, nie musisz nawet jej zasilać. Nawożenie jest konieczne wyłącznie na ziemiach mało zasobnych w składniki pokarmowe. W takim wypadku należy wzbogacić je organicznymi nawozami, najlepiej jeszcze przed sadzeniem w ogrodzie. Ważnym elementem pielęgnacji jest także podlewanie. Podłoże powinno być lekko wilgotne przez cały czas, dlatego należy nawadniać je dość intensywnie. Jednakże roślina dobrze poradzi sobie z krótkotrwałym przesuszeniem.

Ważnym elementem pielęgnacji kokoryczki jest zabieg ściółkowania. Wokół rośliny warto rozłożyć warstwę drobno zmielonej kory i trocin. Dzięki temu będzie o wiele mniej chwastów, co sprawi, że roślina będzie lepiej chroniona przed szkodnikami. Do tego ściółkowanie ogranicza parowanie wody, a to oznacza, że kokoryczka będzie miała ciągle wilgotne podłoże, co pozwala na ograniczenie podlewania. Korzenie rośliny rosną dość nisko pod podłożem, dlatego ściółkowanie chroni je przed promieniami słońca. Gatunek ma tendencje do rozrastania się, podobnie jak na przykład karmnik ościsty, warto regulować wielkość kęp.

Szkodniki kokoryczki – zwalczanie i prewencja

Kokoryczka jest dość odporna na działanie patogenów grzybowych i nie poddaje się im za szybko. Jednakże problemem w jej uprawie mogą być szkodniki. Liście rośliny są przysmakiem dla ślimaków i larwy owrzódki konwaliowej. Gąsienice szybko zjadają blaszki, szybko je niszcząc. Ten problem dotyczy zarówno gatunków rodzimych, jak i uprawnych, jak kokoryczka olbrzymia.

W przypadku tych szkodników trudno mówić o prewencji. Jedynym sposobem jest przerzedzanie kęp, by można było łatwo pielęgnować rośliny. W przypadku ataku szkodników stosuje się środki o działaniu kontaktowym.