Kompostownik

Kompostownik stanowi niezbędny element ogrodu. Nie tylko dostarcza darmowego, ekologicznego nawozu, lecz także pozwala nam za darmo utylizować odpady z ogrodu i niektóre odpadki domowe. Doradzimy jak samemu zbudować prosty, przydomowy kompostownik oraz gdzie go umieścić w ogrodzie lub na działce. Opiszemy optymalne wymiary kompostownika, aby nie był za duży ani za mały oraz jakiego rodzaju pojemnik najlepiej się nadaje.

Do czego służy kompost i jak go zrobić

Co to jest kompost

Prawidłowo wykonany kompost ma strukturę czarnej, żyznej ziemi. Stanowi on dobry, naturalny nawóz, który podsypujemy pod rośliny lub mieszamy z podłożem. Dzięki temu oszczędzamy wydatki na zakup nawozu w ogrodzie lub na działce i unikamy nawozów chemicznych. Kompostownik ma również tę zaletę, że pozwala wykorzystać resztki roślinne w ogrodzie, jak skoszona trawa, gałązki, opadłe liście, zwiędłe kwiaty czy też roślinne resztki z kuchni. Dzięki temu unikniemy problemów związanych z pozbywaniem się resztek z ogrodu i utylizacją śmieci.

Jakie zalety ma kompostownik:

• poprawia strukturę gleby, która staje się pulchna, przewiewna i wilgotna,
• wzbogaca glebę w próchnicę,
• zawiera łatwo przyswajalne składniki odżywcze i pierwiastki śladowe dla roślin,
• unikamy niebezpieczeństwa przenawożenia, gdyż składniki odżywcze z kompostu uwalniają się wolno,
• pobudza rozwój pożytecznych organizmów w glebie, która staje się zdrowsza dla roślin,
• wytwarza zdrowy ekosystem ogrodowy, który umożliwia rozkładanie chemicznych środków ochrony roślin oraz zwalcza bakterie i grzyby,
• ogranicza koszty usuwania śmieci z domu i ogrodu,
• dostarcza roślinom ekologiczny i wartościowy nawóz.

Jak powstaje dobry kompost

Jakie odpady możemy wykorzystać na kompost:

• odpadki z pielęgnacji ogrodu jak: trawa, gałązki, fragmenty roślin, opadłe owoce,
• chwasty bez nasion,
• roślinne resztki z kuchni: obierki i resztki warzyw,
• skorupki jaj,
• fusy z kawy, herbaty, ziół,
• popiół z kominka lub grilla,
• chusteczki higieniczne,
• pocięty, niezadrukowany papier i tektura.

Jakie odpadki nie nadają się na kompost:

• resztki zwierzęce czyli mięsa i kości czy też nabiał,
• odchody zwierzęce,
• chwasty z nasionami,
• pestki,
• chore rośliny,
• skórki owoców cytrusowych,
• gotowane odpady z kuchni,
• ragmentów kasztanowca, buku i dębu.

Odpady ogrodowe warto rozdrobnić w rozdrabniaczu lub pociąć sekatorem. Wtedy szybciej się rozłożą. Warto również mieszać różne rodzaje materiału, na przykład pocięte gałązki z zielonymi częściami roślin. Wówczas pryzma jest dobrze napowietrzona.

Odpady te tworzą ekologiczny nawóz w procesie naturalnej przemiany materii organicznej. Proces rozkładu trwa od kilku miesięcy do roku. Zapach kompostu powinien przypominać żyzną ziemię.

Jak zbudować i gdzie umieścić kompostownik przydomowy

Jak samemu zbudować prosty, przydomowy kompostownik

Aby zrobić prosty kompostownik wystarczy zrobić pryzmę lub wykopać dół w ziemi na działce lub w ogrodzie, w jego nie uczęszczanej i mniej widocznej części. Taki prosty kompostownik wystarczy okryć gałęziami. Kompostownik można założyć o każdej porze roku, jednak najlepszym okresem jest jesień.

Pojemnik na kompost czy też dół w ziemi nie może być za mały ani za duży. Zbyt duży szpeci ogród, zaś za mały nie pozwoli na wykorzystanie wszystkich odpadów. Wymiary kompostownika nie powinny przekraczać to 150 cm szerokości i 120 cm wysokości. Na dużej działce przydadzą się nawet dwa kompostowniki, gdzie w jednym kompost dojrzewa, a w drugim dopiero się tworzy.

Na spód kompostownika kładziemy gałęzie, które dają warstwę drenażu. Posypujemy je zakwaszonym torfem, a następnie kładziemy warstwę odpadków. Dobrze jest uzyskać trochę gotowego kompostu i domieszać, wówczas kompost przerobi się szybciej. W sklepach ogrodniczych można również zakupić szczepionki kompostu, które przyspieszają tworzenie się kompostu.

Gotowy kompostownik należy co jakiś czas przekopać i wymieszać, tak aby był on odpowiednio napowietrzony.

Jaki pojemnik na kompost będzie najlepszy

Kompostownik to po prostu skrzynia lub pojemnik bez dna, który stawia się bezpośrednio na gruncie. Samodzielnie można zrobić kompostownik drewniany z desek lub z metalowej siatki. Wystarczy umieścić w ziemi 4 listwy i przybić do nich poziomo deski. Kompostownik drewniany musi mieć prześwity, aby dochodziło powietrze oraz był odpowiedni odpływ wody, na przykład w czasie deszczu.

Wielu ogrodników zastanawia się czy wybrać kompostownik drewniany czy plastikowy. Oba mają wady i zalety. Kompostownik plastikowy uchodzi za bardziej estetyczny i mniej szpecący ogród. Jednak dla zwolenników ekologii ważny jest kompostownik z materiałów nadających się do recyclingu.

Zarówno kompostownik drewniany jak i plastikowy po paru latach tracą walory estetyczne. Kompostownik plastikowy lepiej utrzymuje temperaturę i kompost tworzy się szybciej. Natomiast w drewnianym chętniej bytują dżdżownice. Kompostownik drewniany jest tańszy, gdyż prostą skrzynię można kupić już od 50 zł. Natomiast ceny kompostowników plastikowych kształtują się od około 100 zł do około 350 zł.

Gdzie umieścić kompostownik przydomowy

Miejsce na kompostownik w ogrodzie lub na działce należy starannie wybrać, tak aby nie szpeciło działki i nie było nadmiernie nasłonecznione. Wybieramy miejsce zaciszne, osłonięte od słońca i wiatru, tak aby kompost nie wysychał. W czasie dużych upałów i suszy kompost warto polewać wodą. Podłoże pod pryzmą z kompostem powinno być przepuszczalne, tak aby dawało dostęp dżdżownicom i mikroorganizmom oraz pozwalało na odpływ nadmiaru wody.

Kompostownik nieco szpeci ogród, dlatego warto osłonić go na przykład żywopłotem. Musi być on jednak łatwo dostępny, aby bez trudu pobierać kompost. Warto obok kompostownika posadzić czarny bez, który go osłoni i przyspieszy rozkład kompostu.