Konwalia majowa

Konwalia majowa w ogrodzie - sadzenie, uprawa, pielęgnacja, wymagania

Jest niewielką wiosenną rośliną, wydzielającą rozkoszny i omdlewający zapach.  Trudno oprzeć się jej urokowi. Delikatne, śnieżnobiałe kwiaty w kształcie pięknie wykształconych dzwoneczków wychylają się z ciemnozielonych, mocnych i dużych liści o zaostrzonych końcach. Przestrzeń w ogrodzie, którą pokrywa pachnącym kobiercem, przyciąga uwagę i cieszy oko. Ujęta w bukiet na stole w jadalni nada elegancji każdemu posiłkowi. Oto bohaterka artykułu: konwalia majowa Convallaria majalis.

Jeśli interesują cię także inne kwiaty wiosenne, inspiracje zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Konwalia majowa (Convallaria majalis) – opis rośliny

Convallaria majalis jest wieloletnią byliną, należącą do rodziny roślin liliowatych Liliaceae. Konwalia jest kwiatem kwitnącym w maju. Kwiaty konwalii, w postaci białych dzwonków, wydzielają przyjemny, intensywny zapach. Zebrane są w grona, liczące nawet do 19 kwiatów. Konwalie zakwitają w maju oraz w czerwcu. Konwalia dwulistna posiada duże ciemnozielone liście, które w porze jesiennej obumierają. Charakterystyczną cechą rośliny jest występowanie podziemnych, czołgających się kłączy, podobnych do kłączy perzu. Z ich międzywęźli wyrastają korzenie, sięgające do 25 cm głębokości. Owoce pojawiają się rzadko. Niewielkie czerwone jagody zawierają żółtawe nasiona. Wszystkie części rośliny są trujące. Należy zachować ostrożność w czasie kontaktu z rośliną, bowiem konwalie trujące, po spożyciu mogą uszkodzić nerki i wątrobę, a także doprowadzić do groźnych problemów sercowych. Może zainteresuje cię także wiosenny kwiat narcyz?

Gdzie rosną konwalie?

Konwalie występują na terenie Europy, Ameryki Północnej oraz w zachodniej Azji. Na terenie Polski, na obszarach, gdzie rosną konwalie rzadziej, objęte są ochroną.

Konwalia leśna tworzy kolonie roślinne w lasach liściastych i mieszanych oraz na ich obrzeżach. Doskonale rozwija się w półcieniu, na glebach kwaśnych, których pH wynosi od 3 do 4. Gleba próchnicza i wilgotna, stanowiska pod drzewami oraz krzewami spełniają jej wymagania. Konwalia leśna źle znosi suszę. Jest za to odporna na niskie temperatury, wytrzymując nawet -20 stopni Celsjusza. Dziko rosnące konwalie znajdują się pod ochroną.

Konwalia majowa chętnie uprawiana jest w ogrodzie. Zagęszczenie jej kłączy i liści następuje dopiero po 3-4 latach. Pojawiające się wówczas kwiaty są szczególnie obfite.

Sadzenie konwalii w parkach i na skwerach umożliwia upiększenie przestrzeni publicznej piękną rośliną okrywową, której pielęgnacja nie przysparza żadnych trudności.

Uprawa konwalii - rozmnażanie

Sadzenie konwalii ma miejsce jesienią, najlepiej do połowy listopada. Konwalia majowa może być rozmnażana z nasion lub z kłączy. A może zainteresuje cię także sasanka w ogrodzie?

Konwalie z kłączy

Konwalie rozmnażamy z kłączy po zaschnięciu liści. Kłącze, podzielone na sadzonki, umieszcza się na stanowisku w grupach, po kilka sztuk, w odległości około 20 cm. Punkt wzrostu sadzonki powinien znajdować się tuż pod powierzchnią ziemi. Podłoże, na którym posadzimy konwalie, również musimy przygotować:

- starannie usuwamy wszystkie chwasty, bowiem pozostawienie ich wśród bylin uniemożliwi ich skuteczną eliminację,

- glebę powinna cechować luźna struktura oraz zaopatrzenie w próchnicę. Tam, gdzie rosną konwalie, odpowiednia jest ziemia o kwaśnym odczynie, chociaż konwalia majowa w ogrodzie dobrze przyjmie się również na glebie o pH 7,0-7,1.

- stosujemy nawóz o przedłużonym działaniu, co pozwoli na zasilanie roślin przez długi czas.

Po umieszczeniu każdej sadzonki w glebie, należy rowek zasypać ziemią i podlać. Po około 3-4 latach rośliny utworzą gęsty dywan. Konwalia majowa, w dobrych warunkach, rośnie szybko i już wiosną udekoruje naszą działkę.

W punktach ogrodniczych, na giełdach kwiatowych i w szkółkach dostępne są sadzonki w doniczce. Przystępna cena sprawia, że uprawa konwalii jest szeroko dostępna i bezproblemowa.

Konwalia majowa (Convallaria majalis) z nasion

Można samodzielnie zebrać nasiona. Tam, gdzie rosną konwalie, pojawiają się owoce, w postaci soczystej jagody, kryjącej nasiona. Zbiór przeprowadzamy rankiem, kiedy roślina nie jest wysuszona. Z owocu należy wydobyć nasionka, przepłukać i ułożyć w jednej warstwie, by dobrze wyschły. Zapakowane w papierowe torebki i przechowywane w suchym miejscu, posłużą do wysiania na wiosnę.

Wygodniej i bezpieczniej jest zaopatrzyć się w nasiona w sklepach ogrodniczych. Na etykietach klienci znajdą wszelkie informacje, dotyczące pochodzenia i wysiewu. Cena nasion jest przystępna. Sprawdź także cennik najpopularniejszych roślin.

Zimowa uprawa konwalii

Piękne kwiaty konwalii mogą upiększać przestrzeń mieszkania porą zimową. Zabieg pędzenia rośliny rozpoczyna się jesienią i przebiega w kilku etapach:

• Kiedy jesienią liście konwalii zaschną, kłącza rośliny wykopujemy. Pąki kwiatowe należy oczyścić i umieścić w doniczce.
• Roślinę w doniczce dołujemy w ogrodzie, by umożliwić jej okres spoczynku, przez około 3 - 4 miesiące. Na początku lutego konwalia w doniczce musi zostać wykopana i przeniesiona do mieszkania.
• Pielęgnacja sadzonki polega na podlewaniu rośliny, początkowo po osłoną, zapewniającą ciemność.
• Po wykiełkowaniu konwalii, na wysokość około 10 cm, roślinę w doniczce ustawiamy w jasnym pomieszczeni, dostarczając jej dużą dawkę światła.
• Kwiaty pojawią się po około 30 dniach, od przeniesienia rośliny do mieszkania.

Sadzenie konwalii różnych odmian

Kwiaty konwalii są wspaniałą ozdobą ogrodu. Pomimo niewielkich rozmiarów, urzekają zapachem i urodą. Do ciekawych odmian konwalii należą:

• konwalia majowa „Albostriata” – posiada na liściach pionowe paski, o żółtawym kolorze.
• konwalia „Plena” – jest odmianą, posiadającą wyjątkowo piękne i pełne kwiaty. Na piędzi mieści kilkanaście dzwonków. Wyróżnia ją także zgrabne ulistnienie. Oryginalnie komponuje się z innymi roślinami, np. z paprociami.
• konwalia „Prolficans” – posiada kwiaty o białym zabarwieniu, z płatkami wywiniętymi na zewnątrz dzwoneczka.
• konwalia „Rosea” – zwraca uwagę jasnoróżowo wybarwionymi dzwonkami, zwróconymi do dołu. Zadarniona powierzchnia przez różową konwalię sprawia nierzeczywiste, bajkowe wrażenie.
• konwalia „Hardwick Hall” – posiada duże kwiaty i ciemnozielone liście, o błękitnawym nalocie. Brzegi liści obwiedzione są kontrastowym, jasnozielonym lub kremowym wykończeniem.
• konwalia „Ośno” – odmiana zasługująca na uwagę, z powodu pochodzenia z Ośna Lubuskiego, nazywanego na przełomie XIX i XX wieku konwaliowym miastem. Uprawa konwalii w Ośnie pozwalała na zaopatrywanie w kwiaty całej Europy.
• konwalia dwulistna „Mary Brooks” – wyróżnia się złotawym odcieniem liści, na tle których pięknie prezentują się śnieżnobiałe kwiaty. Pęd, o długości około 20 cm, mieści 10 kwiatuszków. Odmiana świetnie sprawdza się jako roślina okrywowa.

Wszystkie odmiany konwalii są odporne na choroby i szkodniki. Pielęgnacja roślin nie sprawia żadnych trudności. Konwalia sprawdzi się na kwiat cięty. Bukiet z białych lub różowych konwalii jest wykorzystywany jako dodatek do weselnych kreacji. Delikatne kwiatuszki zdobią również komunijne wianki i sukienki. Cena konwalii majowej i jej odmian mieści się w przedziale od 6 zł do 25 zł.

Ziele konwalii – nie tylko na choroby

Herba Convallariae, czyli ziele konwalii stanowi cenny surowiec o właściwościach leczniczych. Konwalie trujące dostarczają zarówno kwiatostanów, jak i podwójnych liści, zebranych wraz z kwiatami lub przed ich kwitnieniem. Sadzenie konwalii na plantacjach umożliwia szerokie wykorzystanie roślin, w postaci świeżej lub wysuszonej.

Właściwości lecznicze

• Konwalia jest rośliną, wykorzystywaną do przyrządzenia leków nasercowych. Dzięki zawartości czynnych glikozydów, preparaty lecznicze pomagają w lekkich niedomaganiach serca, np. pod postacią kropli nasercowych.
• Leki z zawartością substancji z konwalii wpływają na zmniejszenie kołatania serca oraz spowolniają zbyt szybki puls, a także pomagają zwalczać choroby krążeniowe.
• Dzięki zastosowaniu leczniczych preparatów z konwalii, łatwiejsza jest pielęgnacja osób starszych, cierpiących na choroby geriatryczne.
• Leki z udziałem ziela konwalii działają uspokajająco. Polecane są kobietom w okresie menopauzy, pomagając w stabilizowaniu sfery emocjonalnej, a także pomagają w zwalczaniu nadciśnienia tętniczego.
• Zwiększenie intensywności pracy serca, skutkuje lepszym ukrwieniem mózgu. Osoba cierpiąca na migreny, mająca skłonność do omdleń i zaburzeń pamięci, dzięki zastosowaniu preparatów z konwalii, odczuwa poprawę zdrowia, a nawet ustąpienie choroby.
• Poprawa ukrwienia organizmu wpływa na efektywniejszą pracę mięśni, co powoduje ustępowanie dolegliwości reumatycznych.

Leków, które zawierają ziele konwalii, nie wolno zażywać samodzielnie, bez kontroli lekarza. Nie mogą być zażywane przez chorych na wątrobę, nerki oraz miażdżycę. Przedawkowanie prowadzi do zatrucia organizmu.

Moc zapachu kwiatu konwalii

• Olejki eteryczne o zapachu konwalii, zwane farnezolem, spełnią wymagania osób, poszukujących naturalnych afrodyzjaków. Silne oddziaływanie na zmysły z powodzeniem wpływa na wzmocnienie libido.
• Zapach konwalii obecny jest w wielu kosmetykach i perfumach, stanowiąc znak rozpoznawczy najsłynniejszych kreatorów mody. Wielbicieli charakterystycznego zapachu nie odstrasza nawet wysoka cena, jaką często przychodzi zapłacić za ulubiony kosmetyk.

Niebezpieczna Convallaria majalis

Konwalia ma niewielkie wymagania, dostarczając ludziom wspaniałych doznań przy niewielkim nakładzie pracy ogrodniczej. Jednak warto pamiętać, że cała roślina jest silnie trująca. Może zaszkodzić nawet wypicie wody, w której moczyły się konwaliowe łodyżki. Szczególnie należy zwrócić uwagę na dzieci bawiące się w pobliżu roślin.

Spożycie fragmentu konwalii może wywołać bardzo poważne dolegliwości. Zatrucie objawia się silną reakcją ze strony układu pokarmowego. Występują bóle żołądka, biegunki i wymioty, którym towarzyszyć może kołatanie serca i majaczenie. Zatrucie może prowadzić do zapaści. Przy pierwszych objawach należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Zatruciu mogą również ulec zwierzęta. Na toksyny obecne w konwalii odporne są lisy.

Kontakt z konwalią może spowodować uczulenie i zaczerwienienie skóry. Prace pielęgnacyjne warto wykonywać więc w ochronnych rękawicach. Jeśli tego nie zrobiliśmy, pamiętajmy o dokładnym umyciu dłoni po skończonej pracy.