Korzeń szczeci - opis, właściwości lecznicze, zastosowanie

Szczeć pospolita – kilka słów o gatunku

Szczeć pospolita Dipsacus fullonum to dwuletnia roślina, która pojawia się w Azji, Afryce i Europie. W Polsce można ją spotkać na łąkach, pastwiskach i nieużytkach, gdzie pojawia się dość regularnie i intensywnie. Roślina dorasta do 2 metrów wysokości i bardzo charakterystycznie się rozgałęzia – w pachwinach liści pojawiają się nowe pędy, które mają kolejne pędy ulistnione podłużnymi, ostro zakończonymi blaszkami. Liście pędowe mają ładne ząbki na brzegach. Szczeć ma także liście odziomkowe, które zbierają się w rozetę. Mają lancetowaty kształt i tępe zakończenie. Powierzchnia jest wyraźnie pomarszczona.

Spomiędzy liści odziomkowych pojawiają się ładne kwiaty. Są zebrane w kwiatostany w formie główki, trochę przypominające kwiaty czosnku ozdobnego. Najczęściej kwiatki mają biały kolor, są rurkowate i rozdzielają się na cztery fioletowe łatki. W okresie kwitnienia szczeć jest bardzo atrakcyjna. Co ciekawe, kwiaty rozwijają się stopniowo od środka, dopiero później te górne i dolne.

Szczeć pospolita jesienią wytwarza nasiona. Są one pokarmem dla wielu ptaków, w Polsce głównie dla szczygłów. Nasiona łatwo kiełkują, jeśli osypią się na ziemię, będą szybko się rozwijać, także zimą. Dlatego błyskawicznie pojawiają się nowe rośliny, więc nad populacją szczeci trzeba panować, na bieżąco usuwając nadmiar kwiatów.

Właściwości lecznicze szczeci pospolitej Dipsacus fullonum

Szczeć pospolita – działanie

Szczeć od dawna jest stosowana w tradycyjnej medycynie ludowej. Ma wiele właściwości prozdrowotnych i zbiera dobre opinie. Przede wszystkim docenia się jej działanie przeciwzapalne i oczyszczające organizm z toksyn. Rzadko stosuje się ziele szczeci, o wiele częściej wykorzystuje się korzeń. Ususzony i sproszkowany, sprawdza się do leczenia wielu różnych schorzeń, głównie jako dodatek do leczenia konwencjonalnego, podobnie jak na przykład anyż czy palma sabałowa.

Korzeń szczeci ma działanie bakteriostatyczne i przeciwzapalne. Działa lekko przeciwbólowo i chroni wątrobę. Ma także działanie moczopędne i napotne, pobudza trawienie podobnie jak anyż. Może pomóc w walce z przeziębieniem i grypą niczym nalewka z lipy. Stosuje się go także zewnętrznie na skórę, na przykład na dermatozy, czyraki, trądzik i liszaje. Doustnie używa się korzenia szczeci do leczenia artretyzmu, reumatyzmu, puchliny i żółtaczki. Najnowsze badania wykazały także, że może mieć znaczenie w leczeniu boreliozy, dlatego korzeń szczeci przyjmuje się także w okresie antybiotykoterapii i po zakończeniu leczenia zgodnie z założeniami medycyny konwencjonalnej. Nie są znane przeciwskazania do stosowania szczeci, ale ze względu na brak badań nie powinny stosować je kobiety w ciąży i karmiące piersią.

Korzeń szczeci Dipsacus fullonum– zastosowanie i dawkowanie

Korzeń szczeci pospolitej przyjmuje się na kilka sposobów. Najczęściej przygotowuje się z niego odwary i nalewki, które można spożywać lub stosować na skórę miejscowo. Sproszkowany kamień można także kupić w kapsułkach, które przyjmuje się 1-2 dziennie, popijając dużą ilością wody. Cena opakowania kapsułek to mniej więcej 30 zł za 100 sztuk.

Korzeń szczeci i ziele, czyli suszone liście można kupić także w sklepach zielarskich w formie suszu lub proszku. Cena opakowania 100 g to kilkanaście złotych. Z proszku robi się napary i nalewki z alkoholem. Odwar to 1 czubata łyżka na 1 szklankę wody. Całość gotuje się około 10 minut, następnie należy to przecedzić i wystudzić. Zalecana dawka to 2 porcje dziennie. Nalewka także nie jest trudna w przygotowaniu. 1 część sproszkowanego korzenia zalewa się 3 częściami wódki. Należy to odstawić na 2 tygodnie i od czasu do czasu wstrząsać. Nalewka ze szczeci nie należy do najsmaczniejszych, nie jest jak nalewka z lipy czy wiśni, jest gorzka i wyrazista, więc można wlewać ją do herbaty. Nalewka znajduje zastosowanie w czasie przeziębień i grypy. Wystarczy 1 łyżeczka dziennie, a przeciwwskazania do przyjmowania to okres zażywania antybiotyków. Jeśli szukasz innych roślin leczniczych tego typu, sprawdź także ten artykuł o zastosowaniu korzenia żywokostu.

Szczeć pospolita – uprawa krok po kroku

Szczeć pospolita – wymagania

Można stosować szczeć kupioną w sklepie zielarskim lub pobrać części z roślin uprawnych. W tym wypadku ziele, jak i korzenie możesz samodzielnie zbierać i preparować. Nie jest to jednak łatwe, ale warto spróbować uprawiać roślinę we własnym ogrodzie, zwłaszcza że ma niewielkie wymagania.

Szczeć uprawia się z nasion, roślina będzie się rozwijać w mieszance ziemi kompostowej, piasku i torfu. Wysiewa się ją w maju, a następnie rozsadza się na stałe miejsce w lipcu. Szczeć jest mało wymagająca, jeśli chodzi o stanowisko. Powinna mieć zapewniony dostęp do słońca, lubi umiarkowanie wilgotną glebę o odczynie obojętnym lub zasadowym. Będzie się rozwijała w podłożu każdego rodzaju, ale nadmiar wilgoci i zacienienie mogą być naprawdę szkodliwe.