Lilak

Czy piękny krzew ozdobny musi sprawiać trudności w uprawie i pielęgnacji? Otóż nie musi a najlepszym tego przykładem jest lilak pospolity. Nie ma wygórowanych wymagań stanowiskowych. Nie trzeba poświęcać mu wiele uwagi. Występuje w kilku odmianach, co tylko zwiększa możliwości aranżacyjne. W sprzedaży znajdują się też inne gatunki lilaka, opowiadamy o nich poniżej. Wyjaśniamy też jak sadzić i pielęgnować te dekoracyjne rośliny.

Lilak w ogrodzie – odmiany i gatunki

Lilak to rodzaj roślin z rodziny oliwkowatych, w jego skład wchodzi około 30 gatunków. W naturze porastają tereny wschodniej Azji, w szczególności Chin. Spotykane są też w południowo-wschodniej Europie. W naszym kraju sporą popularnością cieszy się lilak pospolity. Bywa zwany, bzem choć jest to błędne, bowiem nie jest spokrewniony z roślinami z rodziny sambucus. Lilak to rozłożysty krzew lub drzewko szczepione na pniu dorastający do 7 metrów wysokości. Jego pędy są wzniesione i silnie rozgałęzione. Wyrastają na nich ciemnozielone, jajowate lub szerokojajowate liście. Roślina zakwita w maju, wtedy pojawiają się pachnące, białe, różowe, niebieskie lub fioletowe kwiaty.

Kolor kwiatów zależy od odmiany. Jedną z ciekawszych jest lilak fioletowy, nazwa już sugeruje, jakimi barwami się odznacza. Jego kwiaty zbierają się w luźne i wydłużone wiechy. Dopełnieniem dekoracyjnego wyglądu są zielonkawe, sercowate liście. Lilak fioletowy należy sadzić na słonecznych lub półcienistych stanowiskach. Lubi ziemie próchniczne i wapienne. Kolejna popularną odmianą jest, dorastający do 4 metrów wysokości lilak biały. Jest bardzo odporny na zanieczyszczenia. Dlatego też spotyka się go w przestrzeni miejskiej. Kolejne odmiany reprezentujące pospolity bez lilak to „Andenken an Ludwik Spath”, „Marie Legraye”, „Primrose”, „Sensation”.

Warto też wymienić inne gatunki, w jakich występuje bez w ogrodzie. Jednym z nich jest biały lilak japoński. Przybiera formę wysokiego krzewu lub niewielkiego drzewa. Może dorastać do 5-8 metrów wysokości. Jego pachnące kwiaty pojawiają się na przełomie czerwca i lipca. Lilak japoński lubi słoneczne stanowiska i wilgotną, żyzną glebę. Podobne wymagania stanowiskowe wykazuje bez lilak Meyera. Jest gatunkiem karłowym, można go sadzić w niewielkich ogrodach. Kwitnie od maja do czerwca, obsypuje się fioletowymi, różowymi lub białymi kwiatami. Inne ciekawe okazy to lilak węgierski, wczesny i chiński.

Dekoracyjny bez w ogrodzie – sadzenie i wymagania

Jak już wspomnieliśmy, w naszym kraju popularnym gatunkiem jest lilak pospolity. W związku z tym sprawdzamy czy jego uprawa jest trudna. Pierwszą czynnością jest oczywiście sadzenie. Można wykonywać je wiosną oraz jesienią. Jednak optymalny termin to wczesna wiosna, przełom marca i kwietnia. Głębokość dołka, w którym znajdzie się roślina to dwukrotność wielkości bryły korzeniowej. Jeszcze przed sadzeniem, dołek należy wzbogacić warstwą nawozu organicznego. Najlepiej sprawdza się kompost. Wspomoże rozwój młodego lilaka. Gdy już znajdzie się w ziemi, roślinę trzeba podlać.

Ważne jest też by opisywany bez w ogrodzie umieścić na właściwym stanowisku. Przede wszystkim miejsce musi być nasłonecznione lub lekko zacienione. W całkowitym cieniu roślina kwitnie słabo lub wcale. W stosunku do gleby lilak jest tolerancyjny, poradzi sobie na różnych mieszankach. Mogą być nawet dość ubogie w składniki odżywcze. Jednakże najlepsze rezultaty przynosi uprawa na ziemiach żyznych, przepuszczalnych i próchnicznych. Ważne też by gleba była wilgotna, mimo tego, że roślina jest odporna na susze. Preferowany odczyn podłoża jest zasadowy lub obojętny.

Pierwszym z zabiegów pielęgnacyjnych jest podlewanie lilaka pospolitego. Młodym okazom należy regularnie dostarczać wodę. Tak by ziemia wokół nich była stale wilgotna. Nie może być jednak podmokła. Starsze krzewy podlewa się, gdy gleba nieco przeschnie. Warto też stosować ściółkowanie, które spowolni parowanie wody. Ten zabieg ma dodatkowe zastosowanie. Zmniejsza stopień zachwaszczenia stanowiska. Do ściółkowania najlepiej nadaje się słoma lub kora organiczna. Można ją kupić w każdym sklepie ogrodniczym.

Pozostałe zabiegi pielęgnacyjne

Lilak pospolity tak jak i inne odmiany potrzebuje dość obfitego nawożenia. Przeprowadza się je wiosną. Wtedy dostarcza się roślinie wieloskładnikowy nawóz mineralny. Najlepsze są mieszanki o zwiększonej zawartości fosforu. Natomiast w dalszej części sezonu wegetacyjnego stosuje się ściółkowanie kompostem lub obornikiem. Zanim przejdziemy do ostatniego zabiegu, wspomnimy, co nieco o rozmnażaniu krzewu. Wykonuje się je na trzy sposoby. Można pobierać z pędów półzdrewniałe sadzonki. Popularne jest też rozmnażanie z odrostów korzeniowych i szczepienie na pniu.

Na koniec pozostał ważny zabieg, jakim jest przycinanie lilaka. Pierwsze wykonuje się już na początku uprawy, jesienią. Skraca się wtedy pędy o połowę, to wpływa na zagęszczenie i wzmocnienie krzewu. W kolejnych latach regularnie usuwa się przekwitłe kwiatostany, to stymuluje rozwój kwiatów w kolejnym roku. Co 3-4 lata, po kwitnieniu trzeba przeprowadzać cięcie sanitarne i prześwietlające. Wszelkie słabe, zdeformowane czy zbyt gęste pędy należy usunąć. Trzeba przy tym pamiętać, że po gruntowny cięciu roślina może nie kwitnąć przez kolejne dwa lata.