Nazwa rośliny
Grzybienie białe (łac. Nymphaea alba) znana też jako lilia wodna, nenufar
Systematyka
grzybieniowate > grzybienie > grzybienie białe

Lilia wodna w oczku wodnym - jak je zasadzić i prawidłowo pielęgnować?

Zachwycające, kolorowe kwiaty pływające na powierzchni oczka wodnego… kto nie marzy o tym, by lilie wodne upiększały jego ogród? Te wyjątkowe rośliny wodne są niezwykle dekoracyjne. Okazuje się, że ich pielęgnacja i sadzenie nie są takie trudne, jak mogłoby się wydawać. Skuś się i zaproś te wyjątkowe kwiaty do swojego ogrodu.

Jeśli zainteresował cię ten temat, sprawdź także, jak zrobić własne oczko wodne w ogrodzie.

Lilie wodne, czyli grzybienie białe w ogrodzie

Lilia wodna (nymphaea alba) – opis gatunku

Lilia wodna to w zasadzie grzybień biały (nymphaea alba). Jej łacińska nazwa Numphaea alba wskazuje właśnie na biały kolor jej kwiatów, chociaż ostatnio pojawiły się najpiękniejsze kolorowe odmiany. Nazywana jest także nenufarem.

Są to rośliny wodne, które znaleźć można najczęściej w niewielkich naturalnych stawach i jeziorkach. Grzybienie białe występują niemal w całej Europie, zdobią jeziora nawet na znacznych wysokościach w górach. Lilie wodne wytwarzają owalne, płaskie liście o ciekawym kształcie palety malarskiej, które unoszą się na powierzchni wody. Mają zielony kolor i są z wierzchu pokryte woskiem, dlatego świetnie pływają. Liście rosną pojedynczo na długich łodygach, których długość jest zależna od głębokości zbiornika wodnego. Maksymalnie mogą mieć 2,5 metra.

Najciekawszą częścią rośliny jest oczywiście kwiat. Lilia wodna wytwarza kwiaty pływające, które także utrzymują się na powierzchni. Składają się z licznych płatków, które spiralnie osłaniają intensywnie żółtą wiązkę pręcików. Kwiaty nenufarów mogą mieć nawet 20 cm średnicy, chociaż w formie dzikiej zdarza się to niezwykle rzadko. Lilie wodne są dekoracyjne przez cały sezon. Kwitną wiosną, a kwiaty utrzymują się aż do października. Może zainteresują cię także kwiaty ogrodowe wieloletnie?

Lilia wodna – najpiękniejsze odmiany

W uprawie rzadko spotyka się lilie wodne podstawowego gatunku lub dzikie. Sięga się raczej po kultywary, które są o wiele bardziej dekoracyjne a przede wszystkim znacznie większe. Na rynku pojawiło się w ostatnim czasie ich bardzo dużo. Różnią się przede wszystkim kolorem kwiatów. Lilie wodne zasadniczo są białe, jednak pojawiają się także czerwone, purpurowe i różowe.

W Szwajcarii naturalnie pojawia się Nymphaea alba ‘Rubra’ o bordowych kwiatach, która posłużyła do stworzenia różowych odmian, takich jak ‘Rosea’ czy ‘Princess Elizabeth’. Ciekawie prezentują się także żółte kwiaty ‘Helwola’. Wiśniowoczerwoną barwę ma ‘James Brydon’, odmiana szczególnie polecana do małych oczek wodnych lub do sadzenia tuż przy brzegu. W ostatnim czasie furorę zrobił ‘Newton’, odmiana w odcieniu ceglanym, która każdego zauroczy swoją wyjątkowością. Do najbardziej klasycznych należą białe i kremowe nenufary odmian ‘Richardsoni’ lub ‘Alba’. Odmiany można spokojnie sadzić obok siebie, niezależnie od koloru.

Sadzenie lilii wodnych do oczka wodnego

Lilie wodne – wymagania

Sadzenie lilii wodnych należy przeprowadzić bardzo ostrożnie, dokładnie wybierając idealne miejsce dla nich. Nie wystarczą im oczka wodne, należy zapewnić roślinom odpowiednie warunki. Lilie wodne powinny znajdować się w nasłonecznionym stanowisku. Zwłaszcza kolorowe odmiany uprawne źle czują się w cieniu, chociaż ciemniejsze stanowisko służy podstawowemu gatunkowi.

Należy także bardzo ostrożnie wybrać podłoże. Sadzenie lilii wodnych przeprowadza się w specjalnych pojemnikach, które wypełnia się mieszanką gliny z piaskiem w proporcji mniej więcej 2:1. Za wszelką cenę unikaj podłoży zawierających w składzie torf lub standardową ziemię do kwiatów. Może to przyspieszyć powstawanie glonów, ponieważ torf jest dla nich wspaniałą pożywką. Ziemię należy przykryć także warstwą żwiru, zwłaszcza, jeśli w oczku wodnym znajdują się ryby, które lubią rozgrzebywać podłoże.

Sadzenie lilii wodnych krok po kroku

Te rośliny wodne mogą być uprawiane w zasadzie w każdym zbiorniku wodnym - i naturalnym, i sztucznym. Do oczka wodnego wkłada się je wsadzone do odpowiedniego kosza – wiklinowego lub zrobionego ze specjalistycznego tworzywa sztucznego. Pojemniki wykłada się specjalną tkaniną jutową lub innego rodzaju agrotkaniną, która dobrze znosi wodę. Dzięki temu podłoże się nie wysypuje i pozostaje na miejscu.

Sadzenie lilii wodnych rozpoczyna się od zrobienia wgłębień w podłożu. Zanurza się w nie cebulki roślin i przysypuje się je niewielką warstwą piasku i żwiru. Kłącza można przymocować drucikiem lub nitką do pojemnika, ponieważ może okazać się, że nieukorzenione cebule wypłyną na powierzchnię.

Po posadzeniu kosz należy zanurzyć na głębokość poniżej powierzchni wody. Głębokość ta może być różna. Początkowo wynosi około 20 cm, stopniowo się powiększa wraz ze wzrostem roślin. Pojemnik z liliami przestawia się, kiedy liście i kwiaty są wyżej, tak aby znajdowały się na powierzchni. Maksymalna głębokość jest uzależniona od konkretnej odmiany. Od samego początku kosz powinien być całkowicie zanurzony w wodzie. A może zainteresują cię także popularne przy oczkach skalniaki ogrodowe?

Pielęgnacja lilii wodnych

Pielęgnacja lilii wodnych – nawożenie w wodzie

W naturze te rośliny wodne wspaniale sobie radzą same, jednak w oczkach wodnych w ogrodzie mają mniej składników mineralnych. Z tego względu rośliny należy nawozić i to dość intensywnie, jeśli zależy nam na pięknie wybarwionych i licznych kwiatach.

Nawozić należy dwa-trzy razy w sezonie. Do tego celu używa się kuleczek lub pałeczek nawozowych, zawierających nawóz mineralny wysokiej jakości, który łatwo się rozpuszcza i przyswaja. Kuleczkę wpycha się wprost do kosza, w niedalekiej odległości od kłącza. Jest ona bezpieczna dla wody i żyjących w niej roślin i stworzeń, a jednocześnie świetnie zasila lilie i zwiększa ich kwitnienie.

Pielęgnacja lilii wodnych bazuje także na nawożeniu w czasie przesadzania lub rozmnażania. Za każdym razem, kiedy z wody wyciągasz pojemnik z roślinami, warto wymienić podłoże i uzupełnić je o niewielką ilość kompostu, pod warunkiem, że jest dobrze przefermentowany i ma odpowiednią strukturę.

Lilia wodna – rozmnażanie

Jak wszystkie rośliny cebulowe, lilie rozmnażają się z podziału kłaczy. Bardzo niewiele odmian zawiązuje nasiona, które i tak często trafiają pod wodę. Ponadto podział kłączy jest znacznie szybszym sposobem rozmnażania. Lilie wodne powinny być dzielone co 3-4 lata.

W tym czasie wydobywa się kosz z kłączami i ucina się łodygi na wysokości kilku centymetrów. Kłącza dzieli się na kilku lub kilkunastu centymetrowe odcinki ostrym nożem. Rana jest narażona na przenikanie patogenów grzybowych, więc należy ją odpowiednio zabezpieczyć. Miejsce cięcia smaruje się sproszkowanym węglem drzewnym. Rozmnażanie lilii wodnych najlepiej przeprowadzić wiosną.

Pielęgnacja lilii wodnych na zimę

Większość odmian lilii jest mrozoodporna i dobrze znosi polską zimę. Jednak nie wszystkie. Na wszelki wypadek odmiany ozdobne powinno się wyciągać z wody przed nadejściem przymrozków. Największe szanse na przetrwanie mają egzemplarze rosnące na znacznych głębokościach. Jeśli jednak oczko wodne jest płytkie i zamarza do dna, należy wyciągnąć pojemniki z kłączami. Z tego względu sadzenie roślin w koszach jest takie wygodne.

Cebule oczyszcza się z ziemi i osusza. Należy je przechowywać w pomieszczeniu przewiewnym, gdzie temperatura wynosi od 5 do 8 stopi Celsjusza. Można zagłębić je w wilgotnym torfie i od czasu do czasu odrobinkę podlewać, by podłoże było stale wilgotne. Jednak kłącza powinno się także sprawdzać i doglądać, czy na ich powierzchni nie rozwija się pleśń.

Jak widać, pielęgnacja lilii wodnych nie jest trudna. Wystarczy trochę wysiłku, a twój ogród uświetnią wyjątkowe kwiaty nenufarów.

Wygląd lilii wodnej

Pochodzenie:
Kaukaz, Europa, Bliski Wschód
Roczne przyrosty:
200 cm - 300 cm
Maksymalna wysokość:
200 cm - 300 cm
Maksymalna szerokość:
100 cm - 150 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok
Kłącze jest zagłębione w dnie zbiornika wodnego, osiąga długość do 3 m i średnicę do 5 cm. Z wierzchołków kłącza wyrastają ogonki liściowe i szypułki kwiatów o długości umożliwiającej pływanie na powierzchni liści i kwiatów.


Pokrój lilii wodnej:
rozłożysty, płaski
Cechy charakterystyczne:
pachnąca
przyciąga zwierzęta
ozdobne kwiaty, ozdobne liście
Kolor kwiatów:
biały
Wielkość i forma kwiatów:
pojedyncze
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
tarczowate
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla lilii wodnej

Termin sadzenia:
kwiecień, maj, czerwiec, lipiec
Rozstaw przy sadzeniu:
250 cm - 300 cm
Sposób rozmnażania:
podział kłącza
Dodatkowe informacje:
W oczkach wyłożonych folią grzybienie białe należy sadzić do dużych pojemników o objętości ok. 50-60 litrów. W zbiornikach naturalnych kłącza umieszcza się na dnie.


Stanowisko:
Gleba:
żyzna, gliniasto-piaszczysta
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
podmokłe
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Dogodne miejsca uprawy:
Nadaje się na:
Lilie wodne sprzyjają powstawaniu równowagi biologicznej w zbiornikach wodnych. Napowietrzają wodę, oczyszczają oraz ograniczają jej nagrzewanie.

Pielęgnacja lilii wodnej

Trudność uprawy:
średni
Poziom odporności:
dobra odporność
Typowe choroby:

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Rozrośnięte kłącza lilii wodnej można dzielić i przesadzać na nowe miejsca.
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz z dodatkiem azotu. Nawozić raz w miesiącu.
Najlepiej jest użyć specjalnych koreczków (pałeczek) nawozowych, które umieszcza się w bryle korzeniowej rośliny.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
ikona podziel się Przekaż dalej