Nazwa rośliny
Lipa szerokolistna (łac. Tilia platyphyllos) znana też jako lipa wielkolistna
Systematyka
ślazowate > lipa > lipa szerokolistna

Lipa szerokolistna - uprawa, pielęgnacja, wymagania, porady

Lipa szerokolistna, tak jak i ewodia, oset, czy też lipa drobnolistna, to roślina, którą możemy spotkać na terenie naszego kraju. Jednak zanim zajmiemy się uprawą lip wielkolistnych, drobnolistnych, ostów, czy ewodii, powinniśmy dowiedzieć się, jakie wymagania ma ta roślina, jak przebiega jej uprawa i pielęgnacja, ale również warto zapoznać się z opisem rośliny i jej występowaniem.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o drzewach liściastych.

Lipa szerokolistna - opis rośliny

Lipa szerokolistna - pochodzenie i występowanie

Lipa szerokolistna - Tilia platyphyllos, tak samo, jak i lipa drobnolistna - Tilia cordata, zalicza się do rodziny ślazowatych - Malvaceae. Rodzina ślazowatych znana jest również jako rodzina malwowatych. Do tej rodziny zaliczanych jest około 4225 gatunków, które rozdzielone są w 244 rodzajach.

Do ślazowatych zaliczane są zarówno krzewy, jak i drzewa i rośliny zielne, które są szeroko rozpowszechnione na kuli ziemskiej. Warto też wiedzieć, że występują one praktycznie we wszystkich strefach klimatycznych, natomiast większość gatunków naturalnie występuje w klimacie tropikalnym.

Przejdźmy jednak do rośliny, jaką jest lipa szerokolistna - Tilia platyphyllos, znana również jako lipa wielkolistna. Otóż drzewo to występuje naturalnie na terenie Turcji, a także i Europy. Występowanie lipy szerokolistnej sięga także do Polski. Z tym gatunkiem możemy spotkać się przede wszystkim na południu Polski. Pamiętajmy również o tym, że wielkolistna lipa jest znacznie rzadziej spotykana niż lipa drobnolistna. Drzewo to naturalnie występuje w lasach liściastych oraz w zaroślach. Możemy spotkać je na niżu i w niższych położeniach górskich, choć i tak wyżej niż lipa drobnolistna.

Tilia platyphyllos - opis wielkolistnego drzewa - jak wyglądają liście i kwiaty

Jeśli chcemy, by lipa szerokolistna, drobnolistna, ewodia, oset, czy też inna roślina znalazła się w naszym ogrodzie, powinniśmy wiedzieć, czym charakteryzuje się roślina, jak wygląda jej kwiat, liść, czy też pokrój. Zacznijmy więc od tego, że lipa wielkolistna to duże drzewo, którego wysokość sięga nawet do 40 m. Jej korona jest rozłożysta i gęsta. Ten gatunek lipy jest długowieczny i przy właściwej uprawie może dożyć nawet 1000 lat.

Charakterystycznym elementem są owłosione gałązki roczne, natomiast kora na pniu przybiera szarobrązowy kolor i jest popękana, choć mniej niż kora u lipy drobnolistnej. Liść tego gatunku jest duży i może dorosnąć do 7-12 cm długości. Warto też wiedzieć, że liście układają się na pędzie skrętolegle i mają one sercowato-jajowaty kształt. Ich obie strony są zielone, brzegi blaszki piłkowane, a wierzchołek liści jest spiczasty. Charakterystyczne dla lipy jest również to, że od spodniej strony liści, a czasami nawet i na wierzchu, pojawia się delikatne i miękkie owłosienie.

Kolejną częścią rośliny są jej kwiaty, które mogą wyrastać w pęczkach lub pojedynczo. Kwiaty są zwisające i wybarwiają się na jasnożółty kolor. Kwiaty lipy szerokolistnej wydzielają dość mocny, ale przyjemny zapach. Pamiętajmy o tym, że lipy to rośliny miododajne, dlatego w okresie kwitnienia, czyli od czerwca do lipca, pojawia się w jej okolicy bardzo dużo pszczół i owadów zapylających, co jest niestety niebezpieczne dla osób, które mają alergię na tego typu owady. Nie zapominajmy także o owocach, którymi są filcowato-owłosione orzechy z silnie zdrewniałą łupiną oraz ze skrzydełkiem. Co ciekawe, lipa szerokolistna tak jak i drobnolistna, to roślina wiatrosiewna. A może zainteresuje cię także ten artykuł z przepisem na nalewkę z lipy?

Lipa wielkolistna - uprawa

Tilia platyphyllos - jakie ma wymagania

Kiedy interesujemy się uprawą roślin, bez różnicy, czy są to lipy, brzozy, róże, czy też inne rośliny, powinniśmy zapoznać się z wymaganiami danego gatunku, a nawet i odmiany rośliny. Tylko w ten sposób możemy zapewnić lipie szerokolistnej odpowiednie miejsce do prawidłowego rozwoju.

Dodatkowo, jeśli sprostamy wszystkim wymaganiom, jakie ma roślina, będziemy w stanie zapobiec chorobom, które związane są ze źle dobranym podłożem, a także i stopniem nasłonecznienia. Dlatego też w pierwszej kolejności musimy zadbać o to, by lipa szerokolistna rosła na nasłonecznionym lub półcienistym stanowisku.

Kolejnym elementem jest dobór odpowiedniego podłoża. Otóż najlepsze dla rozwoju rośliny są żyzne, świeże, stale wilgotne, głębokie, a także zasobne w wapń gleby. Pamiętajmy także o tym, że jest to roślina, która źle znosi zasolenie gleby, upały i suszę, natomiast jest to drzewo dobrze znoszące cięcie, które wykazuje również odporność na mróz.

Lipa szerokolistna - jak przebiega uprawa tej rośliny

W momencie, gdy wiemy już, jakie wymagania ma lipa szerokolistna - Tilia platyphyllos, możemy przejść do tego, jak wygląda cała uprawa i jakie zabiegi pielęgnacyjne są konieczne w trakcie rozwoju drzewa. Zacznijmy więc od najważniejszego i pierwszej w kolejności czynności, z którą musimy się zmierzyć, a mowa tu o sadzeniu drzewa.

Musimy wiedzieć, że do zakupu przeznaczone są różne drzewka, a mianowicie takie, które od samego początku były sadzone w pojemnikach, ale także takie, które sprzedawane są z odkrytą bryłą korzeniową. Dlatego też powinniśmy wiedzieć, że istnieje różnica w ich sadzeniu. Otóż rośliny, które sprzedawane są w pojemnikach, możemy sadzić praktycznie przez cały okres wegetacji roślin, natomiast drzewka z odkrytą bryłą korzeniową powinno się sadzić na wiosnę lub na jesień.

Pamiętajmy też o tym, że uprawianie lipy w małych ogrodach nie jest zalecane, ponieważ zajmuje ona zbyt dużo miejsca, przez co w małych ogródkach przydomowych nie będzie mogła się prawidłowo rozwijać. Jeśli chodzi natomiast o zabiegi pielęgnacyjne, nie są one konieczne. Oczywiście nie zapominajmy o tym, by od razu po posadzeniu podlać drzewo obficie. Podlewanie jest bardzo istotne w pierwszym roku uprawy, zanim drzewo się przyjmie na nowym stanowisku. Poza tym lipa szerokolistna nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych, choć możemy ją przycinać, ponieważ dobrze to znosi.

Tilia platyphyllos - gdzie znajduje swoje zastosowanie

Jeśli interesujemy się drzewem, którym jest lipa szerokolistna, powinniśmy wiedzieć, że jest ona bardzo atrakcyjnym drzewem parkowym, które często stosowane jest do obsadzania alei. Dodatkowo może być ona sadzona w grupach, ale również wykorzystywana jest jako soliter. Poza tym, że lipa jest drzewem ozdobnym, znajduje ona swoje zastosowanie także w innych dziedzinach.

Warto wiedzieć, że lipa szerokolistna - Tilia platyphyllos, to również roślina lecznicza, której surowcem lekarskim jest kwiat lipy, który charakteryzuje się przyjemnym, delikatnym i aromatycznym zapachem. Surowiec zielarski z tego drzewa zawiera w sobie bardzo dużo substancji, które mają dobry wpływ na nasz organizm. Wykorzystywane są one między innymi przy przeziębieniach, ale mają one niewielkie właściwości uspokajające.

Koniecznie powinniśmy wspomnieć również o innych zastosowaniach, między innymi o tym, że lipa to roślina miododajna, dlatego często możemy zakupić miód lipowy. Co więcej, z drewna lipy wypala się węgiel drzewny, który stosowany jest w lecznictwie. Z kwiatów lipy można przygotować także herbatę, a z nasion wykonuje się jadalny olej. Z kolei z łyka można wytwarzać maty i plecionki. Lipa znajduje swoje zastosowanie również przy produkcji niektórych preparatów kosmetycznych. Dodatkowo miękkie drewno lipy wykorzystywane jest w rzeźbiarstwie.

Wygląd lipy szerokolistnej

Pochodzenie:
Europa Południowa, Europa Środkowa
Roczne przyrosty:
30 cm - 40 cm
Maksymalna wysokość:
3000 cm - 4000 cm
Maksymalna szerokość:
1800 cm - 2500 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
100 lat


Pokrój lipy szerokolistnej:
wyprostowany, rozłożysty, rozgałęziony, gęsty
Kolor kwiatów:
jasnożólty
Wielkość i forma kwiatów:
pojedyncze
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
sercowate
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla lipy szerokolistnej

Termin sadzenia:
marzec, kwiecień, październik, listopad
Rozstaw przy sadzeniu:
200 cm - 400 cm
Sposób rozmnażania:
nasiona, odrosty korzeniowe


Gleba:
przepuszczalna, próchniczna, żyzna, lekko wilgotna, świeża
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Nadaje się na:
soliter, nasadzenie grupowe, kompozycje, drzewo rodzinne

Pielęgnacja lipy szerokolistnej

Trudność uprawy:
średni
Poziom odporności:
dobra odporność
Typowe choroby:
Typowe szkodniki:
mszyce, przędziorki, śluzownica lipowa, rożkowiec lipowy

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy można przesadzać?
Lipa źle znosi przesadzanie, wymaga odpowiedniego obkopania bryły korzeniowej rok wcześniej.
Kiedy należy przycinać?
Dobrze znosi przycinanie.
Lipa dobrze znosi przycinanie i można formować jej koronę na różne sposoby, najlepiej we wrześniu. Starsze drzewa przycina się od października do marca.
Kiedy kwitnie?
Nawożenie
Nawóz kompost. Nawozić 2 razy w roku.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni.
Podlewanie jest konieczne w pierwszym roku, starsze drzewa należy podlewać w dłuższych okresach suszy.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
lecznicza
ikona podziel się Przekaż dalej