Lucerna

Lucerna - opis, uprawa, działanie, wykorzystanie, ciekawostki

Lucerna kojarzy się przede wszystkim z rośliną pastewną oraz z kiełkami lucerny, które dodajemy do sałatek. Każdy wie, że lucernę uprawia się gospodarczo na pasze. Ale czy można uprawiać lucernę w przydomowym ogródku? Czy można ją wykorzystać do celów leczniczych? Wyjaśniamy jakie zastosowanie lecznicze i prozdrowotne ma lucerna i w jakiej postaci można ją przyjmować. Doradzamy jak uprawiać lucernę w ogrodzie oraz w domu na kiełki.

Lucerna - gatunki, odmiany i zastosowanie

Lucerna - pochodzenie, gatunki i odmiany

Lucerna, roślina zielna z rodziny bobowatych, pochodzi z Persji i Azji Mniejszej, skąd w starożytności rozprzestrzeniła się w Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie i w Europie. Rośnie obecnie na całym świecie, jednak głównym miejscem jej występowania jest Afryka Północna oraz część Europy i Azji. W Polsce lucerna jest gatunkiem zadomowionym, uprawianym od dawna.

Lucerna jest zieloną byliną, przypominającą nieco koniczynę. Posiada trzylistkowe, wydłużone liście. Kwiat lucerny przyjmuje kolor fioletowy. Kwiatki są małe, zebrane w kwiatostany, zaś owoce przyjmują formę strąków. Lucerna kwitnie od maja do września. Jest rośliną samopylną, lecz do powstania nasion konieczne jest zapylenie przez inną roślinę tego samego gatunku. W Polsce lucerna jest rośliną uprawną, hodowaną głównie na pasze. Jednak roślina ta często dziczeje i rozsiewa się samoistnie, porastając zarośla, łąki i przydroża.

Zastosowanie lucerny - jako pasza dla zwierząt i do spożycia dla człowieka

Lucerna zawiera bardzo dużo białka, dlatego też uprawiana jest na paszę dla zwierząt. Sprawdza się w zielonkach, kiszonkach lub jako siano. Dodaje się ją do mieszanek paszowych dla zwierząt. Lucernę sieje się również dla poprawienia jakości gleby.

Od XX wieku lucerna zdobywa popularność jako roślina spożywcza, jako kiełki, które możemy kupić w każdym sklepie lub zrobić samodzielnie. Kiełki lucerny dodajemy do sałatek lub kanapek. Sama lucerna w postaci zielonej nie nadaje się do jedzenia dla człowieka, gdyż jest gorzka, słona i nieprzyjemna w smaku. Natomiast kiełki mają delikatny smak i nie zdominują smaku innych potraw. Kiełki można kupić w sklepie. Można również zakupić nasiona i przygotować kiełki samodzielnie. W domu kiełkujemy nasiona lucerny na różne sposoby, podobnie jak hodujemy rzeżuchę na święta. Kiełki lucerny należą do najłatwiejszych do uzyskania. Młode liście lucerny nadają się do sałatki, do zupy lub do sosów, natomiast kwiat lucerny sprawdzi się jako herbata.

Najpopularniejsze gatunki i odmiany lucerny uprawiane w Polsce to:

• lucerna siewna oraz jej odmiany plato, salsa, tango i eugenia,
• lucerna nerkowata,
• lucerna mieszańcowa,
• lucerna sierpowata.

Właściwości lecznicze lucerny - działanie i przeciwwskazania

Mało kto wie, że lucerna ma również liczne właściwości lecznicze. Sprawdza się szczególnie dla osób w starszym wieku, gdyż opóźnia procesy starzenia, poprawia odporność i oczyszcza organizm. Ma działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Poprawia pracę jelit, serca i układu nerwowego. Reguluje poziom cukru we krwi. Pomaga nawet w zasypianiu.

Ziele lucerny zawiera beta karoten, liczne witaminy i składniki mineralne. Lucerna ma działanie alkalizujące na organizm, dlatego też zmniejsza zakwaszenie organizmu. Zawarte w lucernie saponiny obniżają poziom złego cholesterolu. Flawonoidy lucerny mają działanie przeciwutleniające. Chlorofil odtruwa organizm.

Do celów leczniczych lucernę stosuje się sproszkowane ziele, korzenia i nasiona. Lucerna znalazła zastosowanie głównie w ludowej medycynie arabskiej, indyjskiej i chińskiej. W medycynie ludowej uważa się, że mocna herbata do picia wzmacnia organizm, łagodzi zaparcia i pobudza apetyt. Dlatego też, herbata z ziela lucerny może być pomocna dla osób z anoreksją. Herbata z lucerny może również korzystnie wpływać na mineralizację kości i zębów.

Lucerna zawiera substancje podobne do estrogenów. Dlatego też może pomagać w ciężkim przebiegu menopauzy. Udowodniono, że ekstrakt z liści lucerny pomaga przy uderzeniach gorąca i nocnych potach podczas menopauzy.

Jak przyjmować lucernę - preparaty, ziele, herbata i sok

Niestety właściwości lecznicze lucerny są jeszcze mało przebadane. Nauka współczesna udowodniła zastosowanie lucerny w obniżaniu złego cholesterolu. Obecnie ziele lucerny, sproszkowane nasiona i korzeń dostępne jest w postaci suplementów diety, w takich formach jak:

• kapsułki i tabletki,
• herbata,
• sproszkowane liście,
• sok lub napoje do picia.

Do picia możemy stosować lucernę w postaci herbaty, wyciągu lub soku. Sok z lucerny zalecany jest przy braku apetytu, na odporność, w celu oczyszczenia i alkalizowania organizmu. Pomaga również oczyścić krew.

Czy istnieją przeciwwskazania przed przyjmowaniem preparatów z lucerny?

Istnieją także przeciwwskazania do stosowania preparatów z lucerny. Należy się skonsultować z lekarzem, jeśli przyjmujemy leki zmniejszające krzepliwość krwi. Poza tym lucerna uważana jest za roślinę bezpieczną. Jednak długotrwałe przyjmowanie suplementów z nasion lucerny może wywołać wypadanie włosów, zapalenie stawów, stany zapalne lub rumień skóry.

Przyjmowanie preparatów z lucerny powinny także skonsultować z lekarzem osoby mające choroby o podłożu autoimmunologicznym, czy też hormonalnym, szczególnie związanych z estrogenami. Warto również wiedzieć, że preparatów z lucerny nie należy łączyć z niektórymi lekami, na przykład tabletkami antykoncepcyjnymi, immunosupresantami lub warfaryną.

Lucerna - uprawa w ogrodzie i wymagania uprawowe

Lucerna jest rośliną, która ma duże wymagania uprawowe. Wymaga jednak ciepłego i słonecznego stanowiska, gdyż w miejscu cienistym nie będzie dobrze rosnąć. Warto wiedzieć, że lucerna ma głęboki i duży system korzeniowy, dlatego też ziemię pod uprawę lucerny należy głęboko przekopać. Roślina ta wymaga podlania tylko w pierwszej fazie wzrostu. Potem sama zaopatruje się w wodę. Lucernę możemy uprawiać kilka lat i kilka razy do roku uzyskać plon. Aby roślina mogła wyrosnąć na drugi rok należy przynajmniej raz pozwolić rośline na wykształcenie kwiatów i nasion.

Wymagania uprawowe lucerny:

• miejsce nasłonecznione,
• ciepłe, łatwo nagrzewające się stanowisko,
• neutralny odczyn gleby,
• sucha, luźna, przepuszczalna gleba.

Lucerna jest uprawiana głównie jako pasza dla zwierząt. W ogrodzie znajduje zastosowanie jako roślina wzbogacająca glebę. Uprawa lucerny znacznie zwiększa plony następnych roślin, gdyż jej długi system korzeniowy spulchnia glebę. Lucerna działa w symbiozie z bakteriami i wzbogaca glebę w azot. Dlatego też sprawdza się jako przedplon. Stosuje się ją również w uprawach ekologicznych. Dlatego też uprawa gospodarcza lucerny jest zalecana.

Czy warto uprawiać lucernę w przydomowym ogrodzie? Zastosowanie lucerny w celach spożywczych ma niewielkie tradycje. Zdania są podzielone, co do tego czy lucernę można jeść. Niektórzy dodają młode liście lucerny w postaci świeżej do sałatek lub stosują je w formie ugotowanej. Najczęściej jednak stosuje się lucernę w postaci kiełków, które pozyskuje się w domu, najłatwiej w kiełkownicy.

Lucerna jest rośliną od wieków uprawianą na paszę dla zwierząt lub w celu wzbogacenia gleby. Jest to roślina wymagająca. Jednak najłatwiejsze i najlepsze zastosowanie lucerny w celach zdrowotnych, to kiełki, które można przygotować samodzielnie, w domu, używając kiełkownicę.

Lucerna to niezwykła roślina znana głównie jako składnik pasz dla zwierząt gospodarskich. Coraz częściej jednak zwraca się również uwagę na jej właściwości lecznicze oraz pozytywny wpływ na glebę, na której jest uprawiana. Uprawa lucerny wymaga wielu zabiegów pielęgnacyjnych, ale przynosi korzyści zarówno ziemi, w której była siana, jak i daje wysokobiałkową paszę, a odpowiednio przetworzona znalazła zastosowanie w medycynie.

Opis i charakterystyka lucerny

Lucerna – opis

Lucerna to roślina należąca do rodziny motylkowatych drobnonasiennych znana głównie z zastosowania jako paszy dla zwierząt, ale również z tego, że posiada niezwykłe właściwości lecznicze. Roślina ta jest uprawiana na szeroką skalę, ale czasem można ją również spotkać jako dziko zasiedlającą łąki, nieużytki i przydroża. Uprawa lucerny nie jest skomplikowana, a co ciekawe od 2010 r. za hodowlę niektórych jej gatunków można otrzymać dotację, stąd jest często wybieraną rośliną przez rolników.

Lucerna – charakterystyka

Lucerna to roślina jednoroczna, dwuletnia lub bylina z rodziny bobowatych. Szacuje się, że istnieje około 100 gatunków tej rośliny występujących na stepach Azji, Afryki i Europy. Odmiany zagraniczne tej rośliny posiadają lepszą jakość nasion, plenność oraz odporność na choroby, są za to bardziej wrażliwe na mróz. Najbardziej znana również w Polsce jest odmiana medicago sativa, lucerna siewna. Roślina ta charakteryzuje się silnie rozwiniętym systemem korzeniowym, który może wzrastać nawet do 3 - 5 m głębokości. Pęd główny zaś w zależności od gatunku może osiągać nawet 90 cm wysokości. Ponadto jest przy tym dobrze ulistwiony. Lucerna posiada długie łodygi oraz pędy boczne. To właśnie na nich wyrastają groniaste, wydłużone kwiatostany obsypane jasnoniebieskimi, fioletowymi lub fioletowo-niebieskimi kwiatami. Do niewątpliwych zalet tej rośliny należy jej zdolność wzbogacania gleby, na której rośnie w azot oraz poprawianie jej struktury. Dzieje się to dzięki symbiozie, w jakiej lucerna żyje z bakteriami brodawkowymi. Lucerna jest przy tym zimotrwała. Owoce tej rośliny to brunatne, skręcone strąki, w których znajduje się wiele drobnych, jasnobrązowych nasion.

Odmiany lucerny

W Polsce występują cztery główne odmiany lucerny:

• Lucerna siewna (medicago sativa) o prostych, wzniesionych i silnie rozgałęzionych łodygach sięgających 30-90 cm. Lucerna siewna ma podłużne, owalne liście, które charakteryzują się ząbkowanym, zaostrzonym szczytem oraz zebrane w groniasty kwiatostan fioletowe lub purpurowe kwiaty wielkości 8-12 mm. Korzenie medicago sativa są przy tym zdrewniałe i mocno wrastające w głąb ziemi (nawet do 9-10 m głębokości)
• Lucerna chmielowa (medicago lupulina), znana również jako lucerna nerkowata – ta odmiana należy do gatunków krótkotrwałych, ponieważ rośnie około 1-2 lata oraz charakteryzuje się niewielkimi wymaganiami siedliskowymi i pogodowymi. Lucerna nerkowata wytwarza płytki system korzeniowy, sięgający maksymalnie jeden metr. Jej łodygi rosną słabo rozgałęzione, mają tendencję do kładzenia się i są przy tym owłosione oraz długie do 30 cm. Trójlistkowe liście zaś ząbkowane w górnej części przybierają zwykle jajowaty kształt. Lucerna nerkowata kwitnie na żółto, a jej skręcone, strąkowe owoce są jednonasienne i mają zielono-żółtą barwę. Ponadto lucerna nerkowata posiada wysoką zawartość pokarmową i strawnościową, co czyni ją bardzo dobrą roślinę pastewną, jednak jej znaczenie w Polskiej uprawie jest niewielkie z powodu krótkiej żywotności oraz niewielkich plonów.
• Lucerna sierpowata (medicago falcata) – znana również pod nazwą dziecięlina posiada silnie rozgałęzione łodygi oraz położone lub stojące, owłosione pędy. Korzenie tej rośliny są przy tym palowe, długie i mocno rozgałęzione. Lucerna sierpowata charakteryzuje się również odwrotnie jajowatymi listkami, które posiadają niewielkie omszenie, a na szczycie są ząbkowane. Kwitnie natomiast na cytrynowo-żółto kwiatami zebranymi po 20-30 sztuk w jednym kwiatostanie. Owoce lucerny stanowią sierpowato wygięte strąki, w których znajdują się ciemnobrunatne nasiona. Lucerna sierpowata rośnie dość wolno, a jej plon jest stosunkowo niewielki, stąd należy do rzadko hodowlanych odmian tej rośliny w Polsce. Uprawa lucernyn sierpowatej najczęściej spotykana jest w rejonach o słabych glebach i gorszych warunkach klimatycznych, które nie stanowią przeszkody w rozwoju tego gatunku.
• Lucerna kolczastostrąkowa (medicago minima) – to kolejna odmiana należąca do gatunku bobowatych, posiadająca podnoszącą się lub leżącą łodygę osiągającą 5-25 cm długości. Lucerna kolczastostrąkowa ma owłosione, odwrotnie jajowate oraz ząbkowane na szczytach liście, składające się z trzech listków oraz żółte kwiaty rosnące od kwietnia do czerwca w główkowatych kwiatostanach. Charakterystyczne dla tego gatunku są owoce, które przybierają kształt ślimakowato skręconych strąków z rzędem haczykowatych kolców. Lucerna ta rośnie głównie w zaroślach i przydrożach oraz na wydmach czy pastwiskach. Co ciekawe ta odmiana lucerny umieszczona jest na polskiej liście gatunków bliskich zagrożenia.

Wśród bogatej flory naszego kraju można spotkać również inne, rzadziej występujące gatunki lucerny, jak np. lucerna pośrednia (Medicago ×varia Martyn) czy lucerna sztywna (Medicago rigidula) oraz wiele innych odmian.

Uprawa lucerny

Uprawa lucerny nie należy do zbyt skomplikowanych. W Polsce bardzo powszechna jest lucerna siewna, chociaż występują tu również inne gatunki. Wiele zależy od tego w jakim celu lucerna jest siana. Ogólna zasada jednak brzmi, że jeśli hoduje się lucernę na pasze roślinę tą można siać wczesną wiosną, a zatem najlepiej w kwietniu oraz w okresie letnim w lipcu. Zaleca się, aby na jednym miejscu uprawiać lucernę do 3-4 lat, a wcześniej odpowiednio przygotować podłoże pod uprawę. Co to znaczy? To znaczy przede wszystkim, że takie pole pod siew lucerny powinno być wcześniej odchwaszczone, zwapnowane już na jesieni oraz nawiezione fosforem i potasem, a także głęboko spulchnione.

Jak siać lucernę?

Nasiona lucerny powinny pochodzić z pewnych źródeł, które gwarantują dobrej jakości plony. Roślinę tą sieje się od drugiej dekady kwietnia do drugiej dekady maja lub też w okresie późniejszym, letnim. Wysiew letni wykonuje się zwykle wraz z innymi roślinami np. owsem, trawą, jęczmieniem. Ponadto bezpośrednio przed siewem nasiona lucerny powinny być zaprawione przeciw zagrażającym im chorobom za pomocą odpowiednich zapraw.

Wymagania lucerny

Lucerna, jak każda roślina posiada pewne specyficzne dla swojego gatunku wymagania, jeśli chodzi o jej uprawę. Roślina ta ma dość szczególne wymagania, jednak są one niezbędne do prawidłowego wzrostu i wydania dobrego plonu tej rośliny. Do najważniejszych wymagań hodowlanych zatem należy zadbanie o odpowiednie stanowisko oraz żyzną glebę, a także optymalną dla wzrostu lucerny temperaturę.

Na jakim stanowisku uprawiać lucernę?

Lucerna to roślina ciepłolubna, a zatem aby dobrze rosnąć potrzebuje wysokiej temperatury, plasującej się na poziomie 20°C. Dzięki wysokiej temperaturze i długim dniom lucerna daje obfite i szybkie przyrosty oraz wcześniej kwitnie. Wysokie mrozy oraz silne wiatry zimą powodują uszkodzenie rośliny i jej wysmalenie. Również przymrozki wiosenne występujące po wcześniejszym ociepleniu stanowią poważne zagrożenie dla lucerny. Stanowisko musi być zatem odpowiednio naświetlone oraz wcześniej nawożone, a przy tym dokładnie odchwaszczone. Dozwolona jest uprawa tej rośliny po rzepaku lub zbożach, jednakże gleba musi być zasobna w składniki pokarmowe oraz mieć odczyn obojętny.

Jaka gleba jest najodpowiedniejsza pod uprawę lucerny?

Lucerna najlepiej rośnie na podłożu średnio zwięzłym, zasobnym w składniki pokarmowe oraz odpowiednio napowietrzonym. Gleba powinna być przy tym odpowiednio wilgotna oraz posiadać pH 6,5 do 7,0. Uprawa lucerny w kwaśnej, torfowej, piaszczystej lub mocno zwięzłej ziemi, gdzie występują zastoiska lub wysoki poziom wód gruntowych przyniesie niewielkie lub zerowe plony.

Lucerna – właściwe nawożenie

Lucerna wymaga stosunkowo wysokiego nawożenia, zarówno takiego, które pozbędzie się potencjalnych chwastów (roślina ta jest bardzo wrażliwa na zachwaszczenie), a więc wapnowania pola, jak i mającego wzbogacić glebę w niezbędne składniki odżywcze, a zatem w fosfor i potas. Zaleca się zastosowanie minimum 20 kg fosforu oraz 70 kg potasu jesienią na glebie o średniej zasobności.

Zabiegi pielęgnacyjne lucerny

Pielęgnacja lucerny wymaga dość dużo pracy. Polega ona przede wszystkim na tym, aby odpowiednio przygotować glebę i stanowisko pod jej uprawę, później zaś dopilnować, aby nie wyrosły w niej chwasty, na które jest bardzo wrażliwa. Ponadto uprawiając lucernę w towarzystwie rośliny ochronnej, należy ją jak najwcześniej zebrać od razu uprzątając słomę, aby nie dopuścić do przerośnięcia lucerny i zabrania niezbędnego do jej wzrostu światła.

Lucerna hodowana wraz z rośliną ochronną w pierwszym roku daje jeden pokos zwany ściernianką, którą należy wykosić na początku kwitnienia. Przy koszeniu zarówno pierwszego jak i następnych plonów tej rośliny należy uważać, aby nie uszkodzić szyjki korzeniowej, która pozwala na ponowny odrost rośliny, dzięki temu, że jesienią powstają w niej zawiązki pączków, z których wiosną wyrastają nowe pędy. Ponadto zaleca się, aby w następnych latach użytkowania lucerny wykonywać 3-4 pokosy najlepiej w początkowej fazie kwitnienia co gwarantuje lepszą zimotrawałość oraz wysoki plon.

Właściwości lucerny

Lucerna to roślina, która posiada dość liczne i ważne właściwości. Dzięki temu jej zastosowanie sięga nie tylko pól rolników, ale również dziedziny medycznej. To z kolei sprawia, że rośnie zainteresowanie uprawą tej rośliny.

Właściwości uprawowe lucerny

Lucerna przede wszystkim uprawiana jest na paszę w postaci zielonki, kiszonki oraz suszu, które są wysoko wydajne oraz posiadają bardzo dużo białka. Ale to nie jedyny powód, dla którego na jej hodowle zdecydowało się wielu rolników. Otóż uprawa tej rośliny dodatkowo wpływa korzystnie w płodozmianie, zarówno na strukturę i właściwości fizykochemiczne gleby, jak również na jej żyzność oraz aktywność biologiczną żyjących w niej drobnoustrojów. Ponadto wykazano, że lucerna pomaga przemieszczać składniki pokarmowe z dolnych do górnych warstw gleby oraz wzbogaca ziemię w substancje organiczne. Niektóre źródła podają również, że już po drugim roku wegetacji lucerna pozostawia w 50 centymetrowej warstwie gleby około 135 kg azotu, 45 kg potasu, 35 kg fosforu i ponad 100 kg wapnia. Spowodowało to, że bardzo często uprawia się ją jako przedplon pod inne rośliny. Zawarte w lucernie składniki wpływają na nie korzystnie.

Lucerna – właściwości lecznicze

Właściwości lecznicze lucerny znane są i stosowane w medycynie ludowej od lat. Zarówno sok z lucerny, ziele lucerny, jak również kiełki lucerny posiadają liczne składniki i witaminy niezbędne w prawidłowym funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Do najważniejszych właściwości leczniczych lucerny zalicza się m.in.:

• Działanie moczopędne – dzięki tej właściwości lucerna stosowana jest w przypadku długotrwałych zaburzeń pęcherza i prostaty
• Pobudzenie apetytu – preparaty z lucerną pomagają przybrać na wadze.
• Wspiera leczenie wzdęć i wrzodów, poprawia mikroflorę jelit oraz ogranicza rozwój grzybów.
• Poprawia laktację.
• Działanie przeciwgorączkowe – preparaty z lucerną obniżają gorączkę.
• Działanie przeciwzapalne, które wynika z wysokiej zawartości witaminy A oraz chlotofilu.
• Obniża poziom cholesterolu, dzięki zawartym w niej saponinom.
• Zmniejsza bóle reumatyczne.
• Wspomaga układ odpornościowy pobudzając go do działania.
• Wzmacnia siły witalne u osób starszych.

Kiełki lucerny

Nasiona lucerny doskonale nadają się na kiełki lucerny, które jak wykazują badania naukowe, posiadają m.in. prowitaminy A, witaminy z grupy C, B, D, E i K oraz liczne sole mineralne, żelazo, wapń, potas i fosfor, a także sporo łatwo przyswajalnego białka oraz kwasów omega-3 i omega-6. Te wszystkie składniki powodują, że właściwości lecznicze kiełków lucerny są coraz powszechniej wykorzystywane. Co ważne każdy z nas może łatwo wyhodować kiełki lucerny w swoim domu. Nie wymaga to bowiem skomplikowanych czynności. Sprawdź także, co warto wiedzieć o uprawie miłorzębu japońskiego.

Sok z lucerny i ziele lucerny

Właściwości lecznicze posiada również sok z lucerny, który stosowany jest głównie, jako środek alkalizujący oraz oczyszczający, dzięki sporej zawartości chlorofilu. Wysoki poziom żelaza powoduje, że jest to także preparat stosowany, jako suplement diety osób cierpiących na anemię, a także substancja, której pozytywne działanie wpływa na utrzymanie prawidłowej flory bakteryjnej jelit itp.

Ziele lucerny również posiada liczne właściwości lecznicze. Jest to główny składnik wielu suplementów, alkoholi oraz naparów np. naparu o działaniu przeciwstresowym, ale nie tylko. Wodne i wodno-alkoholowe wyciągi z ziela posiadają właściwości moczopędne, napotne, przeciwobrzękowe oraz pobudzają trawienie i apetyt, a także obniżają cholesterol. Sproszkowane ziele lucerny zaleca się spożywać doustnie 3 razy dziennie po ok. 500-1000 mg, zaś nalewkę z lucerny można pić 2 razy dziennie po 5 ml.

Lucerna to niepozorna roślina, która jest chętnie uprawiana na polach. Na pierwszy rzut oka nie wyróżnia się niczym szczególnym. Dlaczego więc jest tak popularna? Są dwie odpowiedzi na to pytanie. Po pierwsze świetnie sprawdza się jako pasza dla zwierząt. Po drugie wykazuje znakomite właściwości lecznicze.

Lucerna – charakterystyka i zastosowanie

Lucerna to popularna roślina jednoroczna, dwuletnia lub bylina należąca do rodziny bobowatych. Znanych jest ponad 100 gatunków rosnących w Europie, Azji oraz Afryce. Jest chętnie uprawiana przez rolników z uwagi na liczne zastosowania. Dziko rośnie najczęściej na łąkach, nieużytkach rolnych oraz poboczach dróg.

Lucerna jest zazwyczaj wykorzystywana, jako pasza dla zwierząt. W tym celu przetwarza się ją na zielonkę, kiszonkę, susz lub siano. Nie jest to jednak jej jedynie zastosowanie. Ta bylina znana jest też z właściwości leczniczych pozytywnie wpływających na zdrowie człowieka.

W Polsce powszechnie uprawia się cztery podstawowe gatunki opisywanej rośliny. Największym uznaniem rolników cieszy się lucerna siewna. Poza nią na polach spotyka się też odmianę chmielową, sierpowatą oraz kolczastostrąkową.

Warto dodać, że nie tylko wymienione rodzaje lucerny spotyka się w naszym kraju. Warunki klimatyczne pozwalają też na uprawę innych odmian. Jest to przede wszystkim lucerna pośrednia oraz sztywna.

Lucerna siewna i jej uprawa

Lucerna siewna jest najczęściej wybieraną odmianą do zasiania na polu. Pochodzi prawdopodobnie z Azji choć nie jest to w pełni udokumentowane. Dorasta do 90 cm wysokości, jej łodyga przybiera szary kolor i silnie się rozgałęzia. Jej charakterystyczną cechą są też delikatne włoski.

Ta odmiana lucerny wytwarza trójlistkowe liście o jajowatym kształcie, które również są pokryte drobnym owłosieniem.

Lucerna siewna to roślina kwitnąca na fioletowo. Pojawiają się na niej niewielkie kwiaty tworzące długoszypułowe grona. Gdy już przekwitną ich miejsce zajmują owoce z ukrytymi wewnątrz nasionami. Owoce mają kolor brunatny a kształtem są zbliżone do strąków.

Lucerna to roślina posiadająca mocno rozwinięty system korzeniowy. Może wrastać w ziemię nawet na głębokość pięciu metrów. Warto też dodać, że jest to bylina zimotrwała i posiada zdolność wzbogacania gleby. Jest to możliwe dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi.

Uprawa lucerny siewnej nie sprawia większych trudności. Jeśli ma być przeznaczona na paszę dla zwierząt to sieje się ją wczesną wiosną. Drugim terminem jest lato a konkretnie lipiec. Przed siewem należy dobrze przygotować podłoże. Jeszcze jesienią warto rozrzucić na nim wapno. Pole powinno być też odchwaszczone i nawiezione wapnem oraz potasem. To zapewni zdrowie przyszłej uprawy.

Lucerna siewna nie powinna być uprawiana na jednym stanowisku dłużej niż cztery lata. Dodatkowo nie wolno jej sadzić po innych roślinach motylkowatych.

Lucerna siewna – sianie, wymagania, pielęgnacja

Jak już wiadomo lucernę najlepiej siać wiosną, od drugiej połowy kwietnia. Kolejny sprzyjający termin to lato. W tym drugim przypadku wysiew należy połączyć z innymi roślinami. Najlepiej gdy jest to jęczmień, owies lub trawa.

Niezależnie już od terminu siania, nasiona lucerny powinny zostać zaprawione przeciw chorobom. Służą do tego specjalne zaprawy sprzedawane w sklepach ogrodniczych lub rolniczych.

By uprawa lucerny się powiodła, bardzo ważna jest odpowiednia gleba. Ta roślina najbardziej lubi podłoża żyzne i bogate w próchnicę. Istotna jest też odpowiednia wilgotność oraz napowietrzenie. Optymalne pH dla rozwoju tej byliny jest zasadowe. Ziemie kwaśne, torfowe czy na przykład piaszczyste nie przyniosą spodziewanych plonów.

Podczas siania lucerny warto też zadbać o najlepsze stanowisko. Opisywana roślina wieloletnia bardzo lubi ciepło. Powinna więc rozwijać się w miejscach nasłonecznionych. Takich gdzie temperatura nie będzie spadać poniżej 20°C. Lucerna nie jest odporna na niskie temperatury. Mrozy połączone z wiatrami źle wpływają na jej zdrowie. Podobnie jak wiosenne przymrozki po wcześniejszych ociepleniach.

Oprócz zapewnienia optymalnego stanowiska, uprawa lucerny wymaga kilku zabiegów. Pielęgnacja lucerny potrzebuje sporych nakładów pracy. Podstawowym zabiegiem jest dobrze przeprowadzone nawożenie. Na polu należy więc zastosować fosfor oraz potas. To sprawi, że rośliny będą prawidłowo rosły i dodatkowo spadnie ryzyko rozwoju chwastów.

Jeżeli lucerna była uprawiana w towarzystwie rośliny ochronnej, trzeba ją wcześnie zebrać. Konieczne będzie też szybkie usunięcie słomy by nie blokowała dostępu światła.

Pielęgnacja polega też na właściwym ścinaniu. Podczas koszenia pierwszych czy też następnych plonów trzeba uważać by nie uszkodzić szyjki korzeniowej. To ona pozwala na odrost rośliny, jesienią powstają w niej zawiązki pączków. W kolejnych latach uprawy zaleca się wykonywanie czterech pokosów. Najlepiej by odbywały się we wczesnej fazie wzrostu. Powyższy opis doskonale pokazuje, że pielęgnacja lucerny nie jest zbyt skomplikowana.

Naturalny lek – właściwości lecznicze lucerny

Podstawowe zastosowanie lucerny jest bardzo dobrze znane. Tworzy się z niej paszę dla zwierząt, która jest bardzo bogata w białko. Nieco mniej znane są właściwości lecznicze tej byliny. Warto więc wiedzieć, że w medycynie ludowej jest wykorzystywana jako naturalny lek. Kiełki, sok z lucerny czy też ziele lucerny posiadają składniki pozytywnie wpływające na zdrowie człowieka.

Najważniejsze właściwości lecznicze lucerny to działanie przeciwgorączkowe i przeciw zapalne. Roślina jest moczopędna oraz obniża poziom cholesterolu. Łagodzi bóle reumatyczne i wspomaga układ odpornościowy. Kiełki lucerny są bogatym źródłem witamin A, B, C, D, E i K. Zawierają składniki mineralne takie jak wapń, potas, magnez, fosfor i żelazo. Poza kiełkami, występuje też sok z lucerny.

Sok z lucerny to bardzo dobry lek lub suplement diety. Zawiera dużo chlorofilu dzięki czemu sprawdza się w roli środka alkalizującego oraz oczyszczającego. Sok z lucerny ma też sporo żelaza, to sprawia, że jest polecany osobom cierpiącym na anemię. Dodatkowo wspomaga utrzymywanie flory bakteryjnej i reguluje pracę jelit. Ziele lucerny to kolejny, ciekawy lek. Wchodzi w skład wielu suplementów. Służy do przygotowywania naparu o uspokajającym działaniu.

Ziele lucerny a konkretnie wyciąg z niego wykazuje właściwości moczopędne i pobudza potliwość. Do tego pozytywnie wpływa na apetyt i trawienie, a także obniża cholesterol. Ziele lucerny najlepiej spożywać doustnie 3 razy dziennie po ok. 500-1000 mg.