Majeranek w doniczce i ogrodzie – uprawa, pielęgnacja, właściwości, zastosowanie w kuchni

Majeranek – opis, uprawa, zbiory

Opis majeranku

Origanum majorana, majorana majorana oraz majorana hortensis to synonimiczne określenia, jakimi opisywany jest majeranek ogrodowy = lebiodka majeranek. Zwyczajowe nazewnictwo obejmuje również określenia majoran i mariolka. Dziki majeranek to roślina wieloletnia, występująca obecnie jedynie w Turcji i na Cyprze. W polskich warunkach hodowla majeranku, ze względu na brak odporności na niskie temperatury, przebiega w cyklu jednorocznym.  Dziki majeranek i majeranek ogrodowy osiągają wysokość od 15 do 60 cm. Jego przybyszowe korzenie tworzą się w miejscach zetknięcia się łodygi z ziemią. Jasnozielone owalne listki wydzielają słodki aromat. Kwiaty majeranku przybierają białawą lub siną barwę. Nasiona znajdują się w wiązkach. Łodyga majeranku pokłada się lub delikatnie wznosi. Jest delikatnie owłosiona, zielona, z czerwonymi plamkami na całej długości. A może zainteresuje cię także bazylia w doniczce?

Uprawa majeranku w ogrodzie – jak hodować majeranek?

Uprawa majeranku najlepiej udaje się na glebach próchniczych, lekkich oraz na stanowiskach słonecznych. Jedynie odmiany o złocistych listkach lubią stanowiska zacienione w porze południowej. W marcu malutkie brązowe nasionka rozrzuca się w inspektach lub sieje w szklarniach do skrzynek. Lekko przykryte wilgotną ziemią kiełkują i w drugiej połowie maja sadzonki gotowe są do wysadzania na działce. Majeranek ogrodowy wydziela intensywny aromat, tym mocniejszy, im żyźniejsza jest gleba, na której rośnie. Pielęgnacja rośliny w ogrodzie polega na przerywaniu, jeśli sadzonki rosną zbyt gęsto lub rozsadzaniu ich co 45 cm.

Majeranek ogrodowy – kiedy ścinać i jak suszyć?

Kiedy ścinać zioła? Części naziemne majeranku najlepiej ścinać późnym latem, do początków jesieni, około 2-3 razy, na wysokość 5 cm. W każdej chwili można obrywać młode listki. Najlepszy zbiór notuje się przed pojawieniem się na roślince białawych kwiatków. Listki doskonale nadają się do wykorzystania w przetworach. Majeranek można suszyć i zamrażać. Suszenie listków i pędów kwiatów powinno odbywać się w temperaturze do + 35 stopni Celsjusza, jak najszybciej po zbiorze, co pozwoli zachować wszystkie właściwości lecznicze. Suszenie powinno przebiegać w przewiewnych i suchych miejscach – na strychu, w suszarkach do ziół lub w piekarniku, przy otwartych drzwiczkach. Cienką warstwę ziół rozkłada się na papierze, przekładając je w pierwszych dwóch dniach, by suszenie przebiegało równomiernie. Wysuszone rośliny trzeba rozkruszyć i przechowywać w szczelnych pojemnikach z ciemnego szkła, w miejscach zacienionych. Światło powoduje szybkie niszczenie ziół. Zebrane i wysuszone nadają się do użycia przez rok. Jeśli interesuje cię także uprawa lukrecji, porady znajdziesz w tym artykule.

Zastosowanie i właściwości majeranku

Aromatyczny majeranek ma wiele zastosowań:

- Majeranek w doniczce, uprawiany w kuchni, jest ziołem przyprawowym na wyciągnięcie dłoni. W wersji suszonej dodawany jest do zup – grochowej, fasolowej i do żurku, wzbogaca smak potraw mięsnych, a w połączeniu z czosnkiem służy do nacierania drobiu, na kilka godzin przed upieczeniem. Zaparzone liście majeranku umożliwią wypicie zdrowej herbaty. Tak wykorzystywane były już w średniowiecznej Polsce. Jeśli zostaną posiekane, staną się świetnym uzupełnieniem sałatek oraz sosów, podawanych do potraw rybnych. Łodyżki majeranku, ułożone na grillu obok pieczonych mięs, nadadzą im delikatnego aromatu.

- Hodowla majeranku wpłynie korzystnie na zdrowie, ponieważ zioło posiada bogate właściwości odżywcze. Listki rośliny są źródłem witamin C, A i K oraz minerałów, głównie żelaza. Zawierają również wapń, potas, cynk, magnez i miedź. Spożywając majeranek zyskujemy więc odporność organizmu na przeziębienia, opóźniamy procesy starzenia się, zyskujemy lepszą ostrość widzenia, czy poprawiamy wchłanianie żelaza. Jeśli interesują cię rośliny o pozytywnych właściwościach zdrowotnych, sprawdź także zebrane przez nas zioła i rośliny lecznicze.

- W medycynie majeranek bywa używany do leczenia:

• nieżytu żołądka i układu pokarmowego,
• zastępuje sól, pozwalając przyprawić w zdrowy sposób potrawy osób chorujących na schorzenia nefrologiczne,
• pomaga w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi,
• jest polecany osobom chorującym na cukrzycę typu 2.,
• korzystnie działa na choroby reumatyczne,
• kwitnące pędy, w postaci gorącego naparu, przeciwdziałają przeziębieniu i bólom głowy,
• ma również działanie uspokajające - pozwala przeciwdziałać zaburzeniom nerwowym,
• aromat olejku, którym spryskamy poduszkę, pozwali pozbyć się bezsenności.

- W gospodarstwie domowym sproszkowany majeranek dodawany jest do środków czyszczących meble. W ogrodzie kwiaty majeranku chętnie odwiedzane są przez pszczoły i motyle. Jeśli posadzimy majeranek w doniczce, uzyskamy pożyteczne zioło w warunkach domowych. A może interesuje cię także rozmaryn i jego uprawa?

Majeranek ogrodowy na działce

Doskonałym pomysłem jest hodowla majeranku na działce. Zioła nie zajmują wiele miejsca i nawet na niewielkiej przestrzeni warto założyć ogród ziołowy. Uprawa majeranku oraz innych ziół wymaga właściwego miejsca - osłoniętego od wiatru fragmentu działki, nasłonecznionego, znajdującego się w spokojnym otoczeniu, sprzyjającego relaksowi wśród aromatycznych roślin. Swobodne korzystanie z ziół będzie możliwe, jeśli uprawa majeranku zostanie przewidziana na grządkach oddalonych od ścieżki na odległość do 70 cm. Wijące się wzdłuż ziół ścieżki nadadzą zakątkowi romantycznego i efektownego charakteru. Kwitnące rośliny zwabią motyle i dostarczą nektaru pszczołom. Wspaniałym uzupełnieniem ziołowego ogrodu może stać się pojemnik na wodę, przy którym znajdą ochłodę ptaki. Ustawiona w pobliżu ławeczka będzie kusiła do chwili odpoczynku. Można przy niej ustawić ceramiczne naczynia z nasadzonymi ziołami. Majeranek w doniczce będzie łatwo dostępny i otoczy nas swoim niezwykłym, uzdrawiającym aromatem.

Jak hodować majeranek w domu?

Mieszkańcy miast nie zawsze mogą pozwolić sobie na posiadanie działki lub ogrodu. Kontakt z naturą jest rzadki, a korzystanie z dobroczynnego działania zieleni pozostaje w sferze marzeń. Uprawa majeranku oraz innych ziół możliwa jest w warunkach domowych. Szczęśliwi posiadacze balkonów mogą założyć maleńkie enklawy zieleni, wykorzystując każdy fragment przestrzeni. Na balkonie warto zainstalować półki, podwiesić doniczki przy suficie i na balkonowych barierkach, ustawić skrzynki balkonowe, a nawet estetyczne pojemniki na wodę. Zasadzone w nich rośliny odmienią każdy balkon. Pnącza na kratach utworzą ustronne miejsce odpoczynku, izolując od miejskiego gwaru. Na słonecznych balkonach rośliny szybko tracą wilgoć, więc trzeba pamiętać o częstym podlewaniu. Majeranek w doniczce dostarczy doskonałej przyprawy i zauroczy zapachem.

Jak uprawiać majeranek w domu?

Założenie ogródka ziołowego w domu przedłuża okres wegetacji ziół. W zaciszy domowym rośliny nie są narażone za zmiany w pogodzie. Właściwości majeranku są częściej doceniane, bowiem uprawa majeranku oraz innych roślin jest na wyciągnięcie dłoni. Majeranek w doniczce odświeża powietrze, uatrakcyjnia i wzbogaca smak potraw, zdobi mieszkanie.