Mak nagołodygowy (mak syberyjski) - pochodzenie, opis, pielęgnacja
Mak nagołodygowy, mak syberyjski, mak inslandzki ( Papaver nudicaule, Papaver miyabeianum) to wdzięczna północna bylina, sprawdzająca się na skalniakach, na bylinowych rabatkach, a nawet w uprawie pojemnikowej. Barwne delikatne i pachnące kwiaty pojawiają się w maju, zdobiąc ogrody do końca sierpnia. Przeczytaj, jakie wymagania uprawowe ma syberyjski mak i poznaj profesjonalne porady ogrodników.
Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o pięknych kwiatach.
Papaver miyabeianum – opis byliny
Mak nagołodygowy jest gatunkiem, rosnącym dziko w Azji, gdzie porasta miejsca dość suche i zasobne w wapń. Chętnie uprawiany jest w ogrodach, ze względu na duże ładne kwiaty oraz długi okres kwitnienia – od maja do końca sierpnia. W polskich warunkach klimatycznych mak islandzki jest dwuletnią byliną, kwitnącą w maju lub w czerwcu, w drugim roku po wysianiu. Roślina dorasta do około 50 cm wysokości. Z kępy niebieskawozielonych pierzastosiecznych liści wyrasta łodyga, pokryta włoskami. Na jej szczycie kwitnie pojedynczy – żółty lub biały - pachnący kwiat. Owocem jest wielonasienna makówka.
Uprawa byliny nie przedstawia problemów. Wymagania uprawowe dotyczą zapewnienia roślinom odpowiedniego miejsca w ogrodzie. Mak syberyjski preferuje stanowisko słoneczne lub lekko zacienione, o podłożu przepuszczalnym, żyznym i umiarkowanie wilgotnym, o obojętnym i zasadowym odczynie pH gleby. Należy ograniczyć podlewanie maków, bowiem dekoracyjne byliny nie tolerują mokrej ziemi.
Drobne nasiona na stałe stanowisko siejemy w maju lub w czerwcu. Starajmy się wysiewać je rzadko. Zbyt gęsto rosnące rośliny musimy przerywać, zapewniając im odpowiedni rozstaw, co około 15 cm, natomiast między rzędami zachowujemy odległość około 30 cm. Przeprowadzamy sadzenie roślin w niewielkich grupach, do 10 roślin. Na 1 m2 powinno przypadać 25 maków. Nasiona można pozyskać w sierpniu i we wrześniu. Mak nagołodygowy wytrzymuje spadek temperatury do -20 stopni Celsjusza, jednak w czasie zimy rośliny lekko okrywamy. Dekoracyjne byliny odporne są na choroby.
Mak syberyjski – efektowne barwne odmiany
Mak nagołodygowy ‘Spring Fever Yellow’ – należy do niskiej odmiany, której kępy dorastają do 10 cm wysokości. Złociście żółte kwiaty pojawiają się w kwietniu i w maju, na 10-cm pojedynczych łodygach. Sadzenie na nowe miejsce przeprowadza się od sierpnia do września. Uprawa maków udaje się w miejscach słonecznych, na glebach o obojętnym lub zasadowym odczynie pH. Rośliny dobrze rosną w piaszczystym podłożu. Do wymogów pielęgnacyjnych należy umiarkowane podlewanie roślin, bowiem maki nie tolerują zbyt mokrej gleby.
Mak syberyjski ‘Pacino’ – odmiana wyróżnia się kremowożółtymi pachnącymi kwiatami, w kształcie miseczek i niebieskawozielonymi liśćmi. Miododajne kwiaty wabią pszczoły. Mak osiąga około 30 cm wysokości. Roślina jest wytrzymała na spadki temperatur, więc może być uprawiana w chłodniejszych rejonach kraju. Wymagania uprawowe odmiany to słoneczne stanowisko, o przepuszczalnym, lekkim i suchym podłożu. ‘Pacino’ kwitnie od czerwca do końca sierpnia. Nasiona siejemy od czerwca do maja, natomiast sadzenie na nowe miejsce przeprowadzamy od maja do września.
Mak islandzki ‘Pulchinella Orange’ – tworzy urocze pomarańczowe kwiaty, które pięknie prezentują się na tle zielonych liści. Roślina osiąga około 40 cm wysokości. Odpowiednim miejscem dla odmiany jest słoneczne stanowisko oraz dość żyzna zdrenowana gleba. Podobnie jak inne odmiany, ‘Pulchnella Orange’ jest makiem odpornym na susze, preferującym oszczędne podlewanie.
Do ozdobnych odmian Papaver miyabeianum należą również maki o śnieżnobiałych kwiatach – ‘Pulchinella White’, wielobarwne mieszanki - ‘Aurora Borealis’ i ‘Champagne Bubbles’. Efektowną dekoracją ogrodu są maki o płatkach karminowoczerwonych – ‘Kardinal’ i ‘San Remo’, odmiana szkarłatna - ‘Konigscharlach’, a także łososioworóżowa – ‘Konigin Aleksandra’. Niektóre odmiany dorastają do 80 cm wysokości – np. ‘Kelmscott Giant’, a do uprawy pojemnikowej możemy śmiało zastosować odmiany karłowe – np. barwną mieszankę ‘Garden Gnoma’ osiągającą około 30 cm. wysokości. A może zainteresuje cię także ten artykuł o maczku kalifornijskim?
Mak islandzki – porady i ciekawostki
Niektóre odmiany Papaver nudicaule poleca się do dekorowania nie tylko ogrodów – sprawdzą się również na balkonach i tarasach. W doniczkach i skrzynkach balkonowych uprawiamy niskie odmiany. Letni balkon lub taras, udekorowany pachnącymi różnokolorowymi kwiatami, stanie się miejscem miłego i zdrowego wypoczynku. Warto zestawić barwne maki z innymi atrakcyjnymi roślinami, takimi, jak, np.:
- jednoroczna smagliczka nadmorska(Lobularia maritima) - nadaje się do zasadzenia w wysokich doniczkach, ale szczególnie pięknie prezentuje się w wiszących pojemnikach. Lobularia najlepiej kwitnie na słonecznym stanowisku, od czerwca do września. Jej barwne miododajne kwiaty pięknie komponują się z delikatnymi kwiatami maków syberyjskich.
- Petunia zwisająca, surfinia (Petunia x hybrida) - tworzy zwisające pędy, obsypane różnobarwnymi lejkowatymi kwiatami. Podobnie jak smagliczka nadmorska, petunia zwisająca najkorzystniej wygląda w wiszących koszach i w skrzynkach balkonowych.
Maki islandzkie można ścinać do wazonu, by cieszyły nasze oczy także poza ogrodem. Maki zawierają toksyczny mleczny sok, więc do ścinania kwiatów używajmy rękawic. Wypływający sok na powietrzu krzepnie, zatykając tkanki w miejscu cięcia i uniemożliwiając swobodne pobieranie wody. Zahamowanie wypływania soku uzyskamy, opalając rankę nad płomieniem świecy lub zanurzając koniec łodygi w gorącej wodzie. Zabezpieczone w ten sposób cięte kwiaty, przenosimy do wazonu z czystą letnią wodą.
Maki ścinamy wieczorem lub rankiem – w czasie najlepszej kondycji. Jeśli rośliny mają posłużyć do układania kompozycji, po zahamowaniu wydzielania się mlecznego soku, wstawiamy je do pojemnika z wodą i przenosimy do chłodnego miejsca. Gdy maki się schłodzą, po kilku godzinach, nadają się do układania bukietów i rozmaitych roślinnych dekoracji.