Mirt zwyczajny – uprawa, pielęgnacja, hodowla w doniczce i w ogrodzie
Mirt zwyczajny (myrtus communis) w warunkach naturalnych występuje na obszarze śródziemnomorskim, na terenie południowej Europy. Ma pokrój wonnego krzewu lub małego drzewka osiągającego 5 m wysokości, ale w naszych warunkach maksymalnie 1 m. Słynie z silnie pachnących kwiatów, liści i pędów. Warto też podkreślić, że mirt zwyczajny ma szerokie zastosowanie – jako przyprawa, olejek czy roślina ozdobna.
Jeśli interesują cię także inne najpopularniejsze rośliny ozdobne, inspiracje znajdziesz w tym artykule.
Mirt zwyczajny – ciekawostki i uprawa
Mirt zwyczajny – kilka słów o wyjątkowym krzewie
Mirt zwyczajny posiała białe kwiaty, które pojedynczo wyrastają z kątów liści. Nie jest także pozbawiony owoców, gdyż gałązki w okresie owocowania wieńczą czarno-niebieskie lub białawe jagody.
Co ciekawe, ma on też swoje miejsce w kulturze – w Biblii symbolizuje nieśmiertelność i zwycięstwo życia nad śmiercią oraz jest symbolem pokoju, radości i odnowy. Gałązki mirtowe zaś symbolizują miłość, wierność i piękno – w dawnej Grecji i Rzymie wieńce mirtowe zdobiły głowy panien młodych.
Mirt pospolity – wprowadzenie do uprawy w doniczce i w ogrodzie
Krzew ten lubi lekką, przewiewną i próchniczną glebę, o odczynie lekko kwaśnym lub kwaśnym. Na takim podłożu najlepiej rośnie. Jego uprawa nie pójdzie na marne, jeśli weźmiemy też pod uwagę to, że źle znosi podłoże wapienne. Na stanowisku tego rodzaju liście mirtu szybko jaśnieją i żółkną, a to w końcu dla ich walorów dekoracyjnych jest uprawiany. Ponadto mirt doniczkowy źle znosi przesadzanie. Sadzonki zaleca się więc wsadzić od razu do większych donic tak, aby nasza roślina doniczkowa mogła spokojnie się rozrastać. Mirt doniczkowy lubi dużo słońca – te rośliny doniczkowe preferują stanowiska nasłonecznione i ciepłe. Niestety ten kwiat doniczkowy źle znosi wszelkiego rodzaju przeciągi, dlatego należy chronić go przed przewiewami i szkodliwym wpływem wiatru.
Taki mirt ogrodowy w doniczce najlepiej ustawić w zacisznym miejscu: na dobrze osłoniętym balkonie lub cichej werandzie albo w tej części otwartego ogrodu, gdzie mamy pewność, iż nie ma przewiewów.
Jeśli chodzi o rozmnażanie, mirt zwyczajny rozmnażamy przez sadzonki lub wysiew nasion. Warto mieć świadomość, że rozmnażanie możemy przeprowadzić aż dwa razy do roku. Najlepszy ku temu czas to styczeń lub luty oraz druga część lata. Jak tego dokonujemy? Pobieramy sadzonki z wierzchołka naszej rośliny. Przycinamy pęd na wysokości ok. 3-5 cm. Następnie wsadzamy je do luźnej ziemi (najlepiej dodać do niej odrobinę piasku). Czas ukorzenienia się takiej sadzonki wynosi zazwyczaj około miesiąca. Dodajmy jeszcze, że jeśli mamy sadzonki, które nie są zbyt mocno zdrewniałe, możemy je włożyć do wody i tak oczekiwać wypuszczenia korzeni. Natomiast w przypadku wysiewu z nasion mirt zwyczajny może wzejść nawet po upływie pół roku.
Hodowla w doniczce oraz czy możliwa jest uprawa w ogrodzie?
Mirt zwyczajny - hodowla w doniczce
Jak uprawiac mirt pospolity w doniczce? Mirt to wiecznie zielony krzew ogrodowy lub małe drzewko ozdobne chętnie hodowane przez wielu ogrodników i wielbicieli zielonych roślin. Jego uprawa nie jest trudna, ale wymaga znajomości upodobań mirtu. Jako kwiat doniczkowy lubi słoneczne miejsce, toleruje też półcień. Mirt pospolity lubi świeże powietrze, więc warto go tak ustawić, aby znajdował się w pobliżu często otwieranego okna. W okresie letnim najlepiej umieścić mirt w ogrodzie, a przynajmniej wynieść do na balkon lub werandę. Jako roślina doniczkowa nie powinna znajdować się w pobliżu innych kwiatów i roślin, a to ze względu na fakt, że mirt zwyczajny hodowany w doniczce lubi mieć swoją przestrzeń. Podlewamy go regularnie, ale umiarkowanie, odwapnioną wodą. Lubi być też zraszany. Płynnymi nawozami pozbawionymi wapnia traktujemy go od marca do końca jesieni, zgodnie z zaleceniami producenta.
Mirty nie lubią częstego przesadzania, jeśli już do tego dochodzi, mirt pospolity umieszczamy na tej samej głębokości, co w starej donicy, w przeciwnym razie nam uschnie. Zabieg ten dotyczy najczęściej młodych okazów – tutaj trzeba je przesadzać co roku do większych donic – oraz tych mirtów, które pilnie potrzebuję większej powierzchni do dalszego rozrostu. Jeśli pielęgnacja jest prawidłowa, roślina zakwitnie nam w okresie od maja do lipca w postaci niedużych, białych, pierzastych i pachnących kwiatków. Zimą zaleca się ustawić go w pomieszczeniu o temperaturze ok. 5 stopni Celsjusza, by w tych warunkach roślina mogła przejść w okres spoczynku.
Uprawa w ogrodzie?
Mirt w ogrodzie to dobry pomysł dla tych wszystkich osób, które pragną wprowadzić trochę egzotyki do przestrzeni wokół domu. Niestety, w naszej strefie klimatycznej wprowadzenie tej rośliny do ogródka polega zazwyczaj na tym, że w okresie letnim wystawiamy kwiat doniczkowy do ogrodu.
Wysadzenie rośliny do gruntu ma szansę powodzenia, jednak wiecznie zielony krzew nie przetrwa w nim zimy. Lepiej zatem hodować go w pojemnikach, którymi można udekorować nie tylko tarasy i balkony, ale także skalniaki ogrodowe i ścieżki. W okresie kwitnienia uprzyjemni spędzanie czasu na świeżym powietrzu swoim wyjątkowym zapachem.
Mirt pospolity – pielęgnacja
Mirt doniczkowy w okresie letnim należy regularnie podlewać, ale umiarkowanie. Szczególnie dość obfitego podlewania wymagania w okresie kwitnienia – nie można dopuścić do przesuszenia jego korzeni. Najlepiej podlewać go wodą odwapnioną (to woda miękka, tzw. odstana), ponieważ źle znosi zawartość wapnia w podłożu. Bez problemu w tym celu możemy gromadzić np. deszczówkę. Mirt ogrodowy wymaga jedynie lekkiego nawożenia – latem powinno się go nawozić przynajmniej raz na tydzień. W tym celu stosujemy płynne nawozy, które w swoim składzie nie zawierają wapnia.
Pielęgnacja wymaga także zabiegu przycinania. Formuje się go po to, aby utrzymać atrakcyjny pokrój rośliny – gęstą i zwartą formę. Najlepiej robić to na wiosnę – usunąć wybujałe pędy, zbędne odrosty i ukształtować wybrany kształt, np. piramidy, kolumny, stożka czy drzewka. Trzeba powiedzieć, że mirt pospolity dość dobrze znosi ten zabieg – bez większych problemów przechodzi cięcia pędów i kształtowanie.
Od połowy grudnia do końca stycznia mirt doniczkowy przechodzi okres spoczynku. W tym czasie powinno przestawić się go do chłodnego, ale dobrze naświetlonego pomieszczenia. Dlaczego to tak ważne? Jeśli nie dopuścimy do dojrzewania nasion, mirt będzie silniejszy. Wstawiony do ciepłego, ale pozbawionego światła pomieszczenia zapewne zżółknie oraz padnie ofiarą szkodników.
Co do szkodników i chorób, trzeba uważać na brunatnoczerwone i purpurowe plamy na zewnętrznej stronie liści oraz ciemnoszarawy nalot na ich wewnętrznej części – to oznaka obecności tzw. chwaścika mirtowego, choroby grzybowej. Mirt zwyczajny podatny jest również na tarczniki i wełnowce.
Mirt zwyczajny – zastosowanie
Mirt jako przyprawa w kuchni
Myrtus communis uprawiany jest także w innych celach niż jako kwiat doniczkowy, ozdobna roślina doniczkowa czy jako mirt w ogrodzie. Wykorzystuje się go również do tworzenia przypraw. Owoce mirtu są jadalne i mają charakterystyczny korzenno-słodki smak. W czasach biblijnych wysuszone owoce wykorzystywano do mięs, używano go podobnie jak pieprzu.
Obecnie na obszarze śródziemnomorskim służy jako przyprawa do doprawiania deserów i słodkich przysmaków, a także stosuje się go do likierów. Również liście mirtu służą jako przyprawa. W przeciwieństwo do owoców mają ostro-gorzki smak. Wykorzystuje się je do doprawiania, m.in. farszów, pieczonych mięs czy sałatek. Warto też wspomnieć o tym, że Włosi mają w zwyczaju zawijać całe mięso gałązkami mirtu przed pieczeniem lub wędzeniem – w ten sposób nadają mu specyficzny, przyjemny aromat.
Napar i olejek mirtowy w kosmetyce i lecznictwie
Olejek mirtowy stosowany jest do aromatyzowania past do zębów, dodatków do kąpieli czy kosmetyków po goleniu. Na pewno słyszeliście w tym kontekście o tzw. „wodzie anielskiej”. Wytwarzano ją właśnie z kwiatów i owoców mirtu. Olejek mirtowy stosuje się przede wszystkim ze względu na jego wyjątkowy aromat. Co ciekawe, pochodząca z Polski, słynna Helena Rubinstein na bazie wody z destylatu liści i jagód mirtu wytwarzała swoje kultowe kosmetyki pielęgnacyjne do twarzy oraz kultowe perfumy.
Medycyna ludowa także korzysta z dobrodziejstw mirtu, któremu przypisuje się właściwości bakteriobójcze i rozkurczowe. Napar z liści wspomaga układ pokarmowy, wspiera leczenia stanów zapalnych górnych dróg oddechowych. Działa nie tylko od wewnątrz, ale także powierzchniowo – łagodzi podrażnienia i stany zapalne skóry oraz działa jako środek odkażający. Mało kto wie, że wywar z mirtu to także doskonały sposób na pozbycie się nieprzyjemnego zapachu z ust.
W ciepłych krajach mirt pospolity uprawia się jako roślinę gruntową – sadzonki dekorują ogród lub przydomową przestrzeń. Popularnością cieszy się przede wszystkim mirt cytrynowy. Aż żal, że w Polsce nie ma warunków do jego uprawy w ogrodzie.