Morwa biała

Morwa biała - właściwości lecznicze, uprawa w Polsce, pielęgnacja

Morwa biała jest znana głównie ze względu na swoje właściwości lecznicze. Z liści morwy robi się wyjątkową herbatkę, z którą są zaznajomieni wszyscy rozpoczynający odchudzanie. Na uwagę zasługują także owoce morwy białej. Nie trzeba jednak kupować tych wyjątkowych surowców w aptece ani sklepie ze zdrową żywnością. Znacznie lepiej będzie posadzić tę roślinę w ogrodzie. Dowiedz się, jak uprawiać morwę w Polsce i na czym polega jej pielęgnacja, a przede wszystkim, jakie ma właściwości lecznicze i co można z niej zrobić.

Jeśli szukasz firmy, która wykona aranżację ogrodu, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza uzyskasz dostęp do najlepszych ofert sprawdzonych fachowców.

Morus alba, czyli morwa biała i inne gatunki

Morwa biała - podstawowe informacje

Morwa biała (łac. Morus alba) to drzewo, które przywędrowało do nas aż z Chin. Uprawia się ją już na wszystkich kontynentach, głównie ze względu na jej jadalne owoce. Jest to roślina dość łatwa w uprawie i bardzo charakterystyczna. Od wielu lat cieszy się w Polsce dużym powodzeniem, a odpowiednio pielęgnowana może przetrwać w ogrodzie więcej niż 200 lat, zamieniając się w potężne, naprawdę ogromne drzewo.

Morwa biała osiąga najczęściej około 15 m wysokości. To drzewo o wyprostowanym pokroju i brązowej, trochę chropowatej korze, która zwraca uwagę. Drzewo wytwarza sok mleczny – to bardzo charakterystyczna cecha dla Morus alba. Liście morwy są miękkie w dotyku, mają jajowaty kształt i żywy, zielony kolor. Na pierwszy rzut oka wyglądają jak inne liście, jednak warto wiedzieć, że z liści morwy tworzy się wyjątkowe lecznicze preparaty, które są znane zarówno w medycynie naturalnej, jak i w farmakologii. Więcej roślin i ziół leczniczych zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Morwa biała w maju wytwarza drobne kwiaty, które nie mają większej wartości dekoracyjnej. Z kwiatów zawiązują się owoce – małe, białe niełupki, które osiągają dojrzałość latem. Z owoców morwy także robi się preparaty lecznicze. Po osiągnięciu dojrzałości, owoce spadają gęsto na ziemię. Można jeść je na surowo, jednak nie robi się tego zbyt często, ponieważ są niesmaczne. Inny gatunek – morwa czarna wyróżnia się właśnie smacznymi owocami, które mają bardzo podobną budowę, ale inne właściwości.

Morwa czarna i czerwona

Morwa czarna (morus nigra) jest zdecydowanie bardziej popularna w uprawie w Polsce niż morus alba. Dzieje się tak, ponieważ morwa czarna wyróżnia się przepięknym pokrojem, tworzy prawie regularne korony, więc morwa czarna była często wykorzystywana w parkach i przypałacowych kompleksach parkowych. Na dodatek owoce morwy białej nie są tak słodkie, jak morwy czarnej. Od dłuższego już czasu morwa czarna bywa uprawiana właśnie dla owoców, które wyglądem przypominają nieco jeżyny. Są słodkawe, po dojrzeniu mają czarny kolor, któremu morwa czarna zawdzięcza swoją nazwę. Dodatkowo morwa czarna dużo lepiej znosi nasze warunki atmosferyczne, więc często sadzi się ją w ogrodach nawet w chłodniejszych miejscach kraju.

Najmniej znanym gatunkiem od morwy czarnej jest morwa czerwona. Morwa czarna przy niej to ogromne drzewo, ponieważ ta wyróżnia się drobnym pokrojem. W naturalnych warunkach w Ameryce Południowej dorasta do 10 metrów, u nas nie ma nawet tylu. Morwa czerwona jest traktowana u nas bardziej jako roślina ozdobna, chociaż jej owoce mogę być bardzo smaczne. Z liści morwy czarnej czy czerwonej nie uzyskuje się żadnych leczniczych wywarów, jednak są one bardzo ciekawe. Morwa czerwona ma bardzo ozdobne liście, które nawet na jednym pędzie mogą różnić się między sobą wielkością, kształtem, rodzajem i rozmieszczeniem wcięć. Zarówno morwa czarna, jak i morwa czerwona wytwarzają owoce, które nadają się do przetworzenia . Często wykorzystuje się owoce morwy czarnej lub białej na konfitury i dżemy różnego rodzaju. Jeśli interesują cię właściwości lecznicze innych roślin, przeczytaj także artykuł: Leki prosto z ogrodu.

Sadzonki, czyli stanowisko i warunki uprawy

Morwa biała i morwa czarna - wymagania stanowiskowe

W zasadzie morwa biała ma takie same wymagania uprawne jak morwa czarna. Rośliny nie potrzebują szczególnie wyselekcjonowanego stanowiska, w zasadzie mogą rosnąć wszędzie, ale owoce morwy białej są najlepszej jakości w słońcu. W cieniu roślina owszem będzie się rozwijała, ale jej wzrost będzie słabszy, plonowanie znacznie gorsze. Jeżeli więc zamierzasz korzystać z owoców morwy, koniecznie znajdź dla niej jak najbardziej nasłonecznione stanowisko.

Najważniejszym warunkiem, który należy spełnić w czasie uprawy morwy białej, jest zapewnienie jej przepuszczalnego podłoża. Drzewo nie lubi zbyt mokrej gleby, więc wszystkie ciężkie i zbite odpadają. Natomiast świetnie czuje się w podłożu lekkim i przepuszczalnym, optymalnie także dość przewiewnym, nawet niekoniecznie żyznym. Morwa biała dobrze czuje się na glinie i piaskach. Optymalny poziom pH dla jej rozwoju to obojętny, jednak niewielkie odchylenia w stronę zasadową lub kwasową także nie robią jej żadnej większej różnicy.

Sadzonki morwy białej

Morwa biała najczęściej jest wystarczająco mrozoodporna, by znosić polską zimę, jednak w chłodniejszych częściach kraju może zdarzyć się, że będzie potrzebowała także dodatkowej ochrony. Zwłaszcza młode egzemplarze warto chronić przed porywistym zimowym wiatrem, najlepiej otoczyć ją agrowłókniną lub naturalnymi osłonami – w tym przypadku sprawdzają się na przykład osłony zrobione z tkaniny jutowej lub po prostu liście i gałęzie drzew iglastych. Nawet jeżeli zdarzy się, że drzewko trochę przemarznie, nie ma powodów do obaw. Bardzo szybko się regeneruje, wypuści nowe pędy i już w tym samym roku będzie owocować.

Sadzonki morwy białej kupuje się jesienią albo wiosną. Optymalnie, gdyby były balotowane – w ten sposób masz pewność, że roślina nie przerwała wegetacji, więc szybciej się przyjmie, co więcej jej korzenie będą w lepszej formie. Przed posadzeniem najlepiej jest wzmocnić glebę nawozem wieloskładnikowym albo kompostem. Bryłę korzeniową umieszcza się mniej więcej 5-10 cm głębiej, niż roślina była umieszczona do tej pory. Na początku wiotkie drzewko można palikować, ponieważ zanim korzenie się rozrosną, roślina może potrzebować wsparcia, zwłaszcza w czasie bardziej wietrznych dni. Jeśli zastanawia cię, ile kosztują sadzonki morwy, informacje znajdziesz w cenniku najpopularniejszych roślin ogrodowych.

Morwa biała – uprawa

Roślina ma naprawdę niewielkie wymagania uprawowe, dlatego jej pielęgnacja nie zajmuje zbyt wiele czasu. Jeżeli chcesz wykorzystywać owoce morwy białej lub tworzyć różne eliksiry z liści morwy, musisz jednak mieć na uwadze, że roślina może potrzebować nawożenia. Dzięki odpowiednim nawozom wieloskładnikowym liście morwy są większe, lepiej wybarwione a plonowanie znacznie większe. Nie musisz jednak robić tego zbyt często – wystarczy, że wiosną zasilisz drzewko kompostem lub uniwersalnym nawozem wieloskładnikowym do roślin ogrodowych.

Pielęgnacja morwy białej

Morwa biała - cięcie

Dodatkowo warto przeprowadzać zabieg cięcia regularnie, morwa biała bardzo dobrze go znosi. Dzięki temu roślina lepiej się krzewi, co jest istotne, jeśli chcesz z niej zrobić żywopłot – wymaga to trochę zachodu, ale naprawdę warto. Jeżeli jednak zamierzasz korzystać z owoców morwy, z których robi się bardzo wiele różnego rodzaju środków o wyjątkowych właściwościach, musisz wiedzieć, że zbyt duże cięcie może spowodować, że drzewko przestanie owocować. Jeżeli jednak owoce morwy białej nie mają dla ciebie większej wartości, możesz dowolnie kształtować roślinę i nadawać jej taki pokrój, jaki chcesz. Morwa powinna być przycinana co roku, a nawet, jeżeli wykorzystujesz ją jak żywopłot, dwa razy w sezonie. Szybko odbija, wytwarzając nowe pędy i zwiększając liczbę liści. Liście morwy są bardzo atrakcyjne, a gdy jest ich więcej, roślina zdecydowanie zwiększa swoją wartość dekoracyjną.

Większe konary i gałęzie morwy białej tnie się pod koniec sierpnia, ponieważ muszą mieć czas na regenerację przed nadejściem zimy. Drobne pędy i gałęzie można ciąć zarówno wiosną, jak i latem, ich utrata nie jest dla rośliny szczególnie dotkliwa, więc można skrócić je nawet w połowie długości.

Podlewanie i ochrona morwy białej

Morwa jest dość odporna na suszę, ale w ciepłe i upalne lata może wymagać delikatnego nawodnienia. Warto więc pamiętać o niej w czasie codziennego zraszania ogrodu latem. W innych przypadkach nie potrzebuje wody, wręcz przeciwnie – jej nadmiar może być powodem pojawienia się chorób grzybowych. Na nie najbardziej podatne są owoce morwy białej. Natomiast liście morwy są przysmakiem dla wielu szkodników, jednak najnowsze odmiany są na nie bardziej odporne. W Chinach liść morwy białej to podstawowy przysmak jedwabników.

Co zrobić z liści morwy białej?

Zastosowanie morwy białej

To, że liście morwy białej oraz suszone owoce są bogatym źródłem różnych dobroczynnych związków wiadomo od wieków. Obecnie niemal w każdym markecie można kupić środki z ich udziałem – herbata ekspresowa, susz i tabletki to tylko początek. Z liści morwy białej korzysta farmakologia i ziołolecznictwo, warto jednak wiedzieć, że samodzielnie można także przygotować niektóre specyfiki. Herbata z liści morwy to bardzo dobry produkt na odchudzanie. Liść morwy białej zbiera się w tym samym czasie co na przykład liście lipy. Należy suszyć je w słońcu lub przewiewnym pomieszczeniu, uważając jednak, by nie pojawiła się w nich pleśń, która może skutecznie zniszczyć cały wysiłek. Z liści morwy robi się wartościowy napar, taka herbata jest naprawdę bardzo smaczna, więc nie trzeba jej dosładzać.

Herbata z morwy białej to środek polecany przede wszystkim diabetykom. Pomaga utrzymać odpowiedni poziom cukru, ponieważ pobudza trzustkę do wydzielania insuliny. Dzięki niemu poziom cukru łatwiej jest trzymać w ryzach. Najnowsze badania wskazują także na to, że herbata z liści morwy ma bardzo duży wpływ na stężenie cholesterolu i w ogóle na gospodarkę tłuszczami w organizmie, dlatego czasami stosuje się tabletki z morwy w profilaktyce przeciwmiażdżycowej. Suszone owoce morwy białej to dobra przekąska.

Morwa i jej właściwości lecznicze

To jednak nie koniec, właściwości lecznicze, którymi wyróżnia się herbata z morwy białej, są zaskakujące. Wykazują one silne działanie przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne, świetnie radzą sobie z gronkowcem i różnymi bakteriami układu pokarmowego, które powodują biegunki i bóle brzucha.

Przeciwwskazania do spożywania morwy białej nie są liczne. Przed używaniem morwy należy skonsultować się z lekarzem w przypadku problemów z nerkami i tym podobne, jednak poza tym można swobodnie ją używać. Nie rozstrzygnięto jeszcze, czy przeciwwskazania dotyczą także osoby zmagające się z insulinoopornością, jest to jednak prawdopodobne, ponieważ morwa biała powoduje zwiększenie wydzielania insuliny. Jednocześnie przypisuje się, że wyciąg z morwy działa jako środek wpływający na regulację poziomu cukru krwi.

Środki na odchudzanie z owoców morwy białej

Owoce morwy białej często są wykorzystywane przy tworzeniu różnego rodzaju środków na odchudzanie. Tabletki z zawartością sproszkowanych owoców można spotkać coraz częściej, także jako suplementy diety. Owoce morwy białej także wyróżniają się właściwościami zdrowotnymi, jednak ich raczej nie przerabia się w domowych warunkach na środki suplementacji diety. Za to można je wykorzystać do zrobienia przetworów, soków czy konfitur, poza tym dobrze sprawdzają się jako dodatek do różnego rodzaju deserów, na przykład kremów lub galaretek. Ich kwaskowaty smak świetnie ożywi każdy mdły lub zbyt słodki deser.

Ostatnie badania wykazały, że owoce morwy białej są pełne przeciwutleniaczy, które usuwają z organizmu wolne rodniki, czyli mają działanie przeciwnowotworowy. Chociaż z tego względu warto je wprowadzić do swojej codziennej diety – są niskokaloryczne, więc można je swobodnie spożywać. Co więcej, zawierają także dużo pektyn, które mają na celu ochronę przewodu pokarmowego, poprawiają perystaltykę jelit, pomagają także w problemach z zaparciami. Owoce morwy białej można kupić także suszone i zjadać je w takiej formie przez cały rok. To wartościowe źródło pektyn, więc jeżeli masz problemy z układem trawiennym, suszone owoce morwy to najlepszy wybór dla ciebie.

Garbniki, które są w owocach morwy białej, także mają właściwości lecznicze. Do ich zadań należy kojenie i ściąganie błony śluzowej dwunastnicy i żołądka, dlatego można je jeść przy chorobach wrzodowych – przynoszą ulgę. Z zerwanych z własnego ogrodu owoców można także wyciskać sok, który poprawia wyniki krwi w przypadku niedokrwistości spowodowanych na przykład obfitymi krwawieniami. Co więcej, ostatnio okazało się, że owoce morwy białej powstrzymują proces starzenia się komórek, więc są skuteczną bronią w walce z czasem. Jeśli interesują cię inne rośliny z szerokim spektrum zastosowania prozdrowotnego, z tego artykułu dowiesz się więcej o rozmarynie.