Mszyce – opis, rodzaje, sposoby zwalczania i najlepsze preparaty

Mszyce bywają prawdziwą plagą ogrodów. Występują w licznych gatunkach i są różnorodne. Samice mszyc, pozbawione skrzydeł, wydają swoje potomstwo od wiosny do lata. Uskrzydlone samice mszyc pojawiające się wiosną mogą przenosić się w różne części ogrodu. Jesienią samce zapładniają samice, które składają jaja w korze drzew owocowych lub w wieloletnich roślinach. Wylęgające się na wiosnę żarłoczne larwy, pozbawiają rośliny substancji odżywczych i przenoszą groźne dla roślin wirusy. Poznaj domowe sposoby na mszyce.

Jeśli interesuje cię zwalczanie także innych szkodników w ogrodzie, wszelkie niezbędne informacje zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Sposób na mszyce, czyli zwalczanie mszyc w pigułce

Masowemu pojawieniu się mszyc Aphidomorpha oraz larw owadów sprzyjają warunki klimatyczne. Decydujące znaczenie dla aktywności tych drobnych ssących owadów z rzędu pluskwiaków ma sprzyjająca temperatura powietrza, wynosząca około 25 stopni Celsjusza. W czasie upałów zanika aktywność szkodników, a w temperaturze poniżej -6 stopni Celsjusza ich życie zamiera.

Różnorodność gatunkowa mszyc

Można zauważyć, że rośliny ogrodowe atakowane są przez różne gatunki mszyc. Na warzywach żeruje mszyca kapuściana, ziemniaczana, grochowa, marchwiowa, spotykamy mszyce na pomidorach i wielu innych roślinach warzywnych. Drzewa i krzewy owocowe atakuje mszyca zielona jabłoniowa, mszyca gruszowa, brzoskwiniowa, śliwowa, mączysta mszyca śliwowa, czereśniowa, porzeczkowa, malinowa, chmielowa, bawełnica korówka i inne. Rośliny ozdobne upodobały sobie mszyce różano-szczeciowe. Mszyce na różach powodują deformację roślin oraz zakłócenia w ich wzroście. Niebezpieczna dla świerków jest zielona mszyca świerkowa. Mszyce mogą zaatakować także rośliny doniczkowe w ogrodzie.

Naturalne zwalczanie mszyc

• Jeśli mszyce pojawią się na liściach w sposób nieliczny, można spłukać je silnym strumieniem wody.  Sprzymierzeńcami w zwalczaniu mszyc w ogrodzie są biedronki i chrząszcze, których obecność oznacza, że szkodniki zostaną zniszczone.
• Nasadzenie roślin, takich jak aksamitki, nagietki, nasturcje, maki oraz komosa biała spowoduje przyciąganie muchówek z podrodziny mszycznikowatych. Larwy tych owadów odżywiają się mszycami.
• Sąsiedztwo niektórych roślin działa na mszyce drażniąco i odstraszająco. Pomocnymi roślinami obronnymi, chroniącymi przed mszycami, jest sąsiedztwo lawendy oraz cząbru.
• Posadzenie czosnku i szczypiorku pod różami skutecznie odstraszy mszyce na różach.

Środek na mszyce - oprysk roślin

Ważne zagadnienie, czym pryskać mszyce wiąże się ze sposobem przygotowania odpowiedniego środka do opryskiwania:

• Zimny wyciąg – polega na przygotowaniu specyfiku ze świeżych lub suszonych roślin, zalanych zimną wodą. Polecane jest zastosowanie deszczówki i odstawienie wyciągu na czas od 24 godzin do 3 dni. Opryskujemy rośliny płynem nierozcieńczonym lub rozcieńczonym, w stosunku 1:1. Ważne, by wyciąg nie sfermentował.
• Odwar – świeże roślinymoczymy przez 24 godziny w wodzie, najlepiej w deszczówce. Gotujemy całość przez pół godziny, studzimy pod przykrywką i odcedzamy. Odwar rozcieńczamy w stosunku 1:10.
• Napar – liście i rozdrobnione inne części roślin zalewamy wrzącą wodą. Po ostudzeniu naparu, należy go rozcieńczyć, w stosunku 1:5 lub dla uzyskaniu słabszego preparatu – 1:10.

Naturalne sposoby na mszyce nie są trwałe. Szybko tracą swoje właściwości, więc należy je zużyć w ciągu paru dni. Odcedzonych roślin nie wyrzucamy. Sprawdzą się jako materia do ściółkowania lub składnik kompostu.

Domowe sposoby na mszyce

Oprysk na mszyce - „Rotenon” – skuteczny preparat na mszyce

Organiczne środki owadobójcze są mniej trwałe od środków chemicznych, jednak stosowanie wyciągów roślinnych może skutecznie wyeliminować szkodniki z ogrodu, nie narażając ludzi i zwierzęta na kontakt z toksycznymi substancjami.

Oprysk preparatem Derris Extender Rotenone, który jest wyciągiem z korzenia tropikalnej rośliny motylkowej Derris elliptica, pozwoli w bezpieczny sposób pozbyć się mszyc oraz innych szkodliwych owadów. Środek ulega szybkiemu rozkładowi. Może zaszkodzić rybom i żółwiom, dlatego nie stosujemy go w pobliżu oczek wodnych. Rotenon toskuteczny sposób na mszyce,zupełnie nieszkodliwy dla ludzi, zwierząt i ptaków. Sprawdź także zebrane przez nas ciekawostki ogrodnicze.

Czym pryskać mszyce?

Unikajmy stosowania chemicznych środków na jadalne rośliny. Owadobójczy preparat na mszyce można przygotować przy udziale ziół. Oprysk wywarem, sporządzonym z wyciągu z ziół, umożliwia zwalczanie mszyc, a takich sposobów na mszyce jest wiele.

Domowe sposoby na mszyce z wykorzystaniem ziół:

• liście bzu czarnego – należy zalać 200 g liści dwiema szklankami wody, po czym gotować 30 minut, nie zapominając o mieszaniu. Potem odwar studzimy i przecedzamy. Do szklanki wody dodajemy 1 łyżeczkę płynu do mycia naczyń. Mieszamy i dodajemy do wywaru. Preparat na mszyce jest gotowy. Dodatek płynu do naczyń spowoduje lepsze nawilżenie liści, zaatakowanych przez mszyce,
• liście rabarbaru oraz liście bazylii - to również dobry środek na mszyce. Odwar przygotowujemy tak samo, jak preparat na mszyce z liści bzu czarnego,
• środek na mszyce z czosnku – 200 g rozgniecionych ząbków czosnku należy rozmieszać z 10 l wody. Wyciąg z czosnku stosujemy bez rozcieńczania, po 24 godzinach. Odwar otrzymamy po zagotowaniu wyciągu,
• środek na mszyce z mniszka lekarskiego – około 0,5 kg liści należy zalać 10 l wody, po czym odstawiamy na kilka godzin. Tak otrzymany środek na mszyce stosujemy bez rozcieńczania.
• liście piołunu – stosujemy jako środek na mszyce w postaci dwukrotnego rozcieńczonego roztworu. Taki sposób na mszyce stosujemy tylko na starsze rośliny, z powodu toksycznych właściwości piołunu.
• aerozol owadobójczy ze złocienia dalmatyńskiego – 120 g sproszkowanych koszyczków złocienia dalmatyńskiego należy wymieszać z 2/3 szklanki denaturatu, po czym przelać roztwór do pojemnika z 60 l wody. Ten skuteczny środek na mszyce zawiera toksyczne składniki, pyretrynę i cynerynę, mogące zaszkodzić ludziom i zwierzętom. Oprysk na mszyce przeprowadzamy wieczorem, by nie zatruć pszczół. Preparat na mszyce działa paraliżująco na szkodniki. Szybko dezaktywuje się w słońcu. Zwalczanie mszyc należy przeprowadzać w rękawicach ochronnych, bowiem ten sposób na mszyce może wywołać reakcje alergiczne.
• pokrzywa jako środek na mszyce – stosowana jest jako zimny wyciąg z pokrzywy. 1 kg świeżych pędów pokrzywy należy zalać 10 l wody. Oprysk to sposób na mszyce przeprowadzany nierozcieńczonym preparatem.

Tradycyjne naturalne sposoby na mszyce

Skuteczna walka z mszycami domowymi jest możliwa, dzięki zastosowaniu środków, popularnych wśród kolejnych pokoleń ogrodników:

• roztwór z tytoniu – zarówno fajkowego, jak i do żucia. Namoczony w wodzie tytoń należy przecedzić i przeprowadzić oprysk na mszyce w czasie pochmurnego dnia.
• roztwór z tytoniu papierosowego – przez 24 godzinymoczymy dwie paczki papierosów w 3 l deszczówki. Do tak przygotowanego roztworu dodajemy 0,5 l płynu do mycia naczyń, 1 szklankę octu oraz 1 szklankę oleju jadalnego,
• roztwór z szarego mydła z denaturatem – oprysk na mszyce przeprowadzamy roztworem 20 g szarego mydła, z 2 łyżkami stołowymi denaturatu i 1 l wody. Po dokładnym rozmieszaniu uzyskamy skuteczny środek na mszyce.
• mleko na mszyce – jeśli mamy dostęp do krowiego mleka, możemy wypróbować ten sposób na mszyce naszych dziadków. Roztwór tworzy mleko na mszyce zmieszane z wodą, w stosunku 1:1.
• gnojówka z pokrzyw oraz płynny nawóz z glonów – zapewniają roślinom większą odporność, dzięki czemu walka z mszycami domowymi jest łatwiejsza,
• sproszkowane glony, popiół drzewny, mączka skalna – umożliwiają skuteczny oprysk na mszyce oraz opylanie roślin.

Zwalczanie mszyc – zdrowy i piękny ogród

Mszyce na pomidorach

Mszyce żerujące na tym smacznym i zdrowym warzywie, pojawiają się w maju i żerują przez cały okres owocowania. Wysysają z roślin soki, co powoduje słaby wzrost pomidorów, żółknięcie i deformację liści. Wydzielana przez mszyce spadź, zwana rosą miodową, wabi mrówki oraz jest przyczyną pojawienia się czarnych grzybów sadzakowych, powodujących ograniczenia w prawidłowej asymilacji roślin. Mszyce na pomidorach są roznosicielami groźnych chorób wirusowych. Najczęściej pomidory atakuje mszyca brzoskwiniowa, występująca w sadach. Może również zaatakować uprawę pomidorów jako mszyca ogórkowa. Z upraw szklarniowych wydostaje się na rośliny mszyca szklarniowa lub ziemniaczana.

Sposób na mszyce:

• unikanie uprawy pomidorów w sąsiedztwie upraw roślin miododajnych, przywabiających szkodniki,
• regularne odchwaszczanie uprawy pomidorów znacznie ograniczy rozwój szkodników, które żerują na chwastach,
• nawożenie gleby pod pomidory obornikiem, pozwala na wprowadzenie roztoczy i nicieni, odżywiających się szkodnikami,
• chronienie owadów, pająków i ptaków, które są sprzymierzeńcami w tępieniu szkodników.

Mszyca zielona jabłoniowa

Jest szczególnie niebezpiecznym szkodnikiem naszych sadów. Oprócz jabłoni żeruje również na gruszach, uszkadzając młode pędy, z których wysysa życiodajne soki. Zaatakowane młode liście i pędy nie wzrastają, ulegając deformacjom. Mszyce przenoszą z jednego drzewa na drugie choroby wirusowe. Domowe sposoby na mszyce to przede wszystkim obserwacja drzewa owocowego. Zimujące mszyce przyjmują postać dużych i dostrzegalnych gołym okiem błyszczących jaj. Młode pluskwiaki rozmnażają się bez zapłodnienia, z ogromną szybkością. Mszyce należy zwalczać przed początkiem wegetacji, zanim pojawią się pierwsze pąki oraz w czasie wegetacji. Oprysk roślin, natychmiast po zaobserwowaniu pierwszych osobników, to skuteczny sposób na mszyce.

Mszyca świerkowa

Mszyca świerkowa zielona jest uciążliwym szkodnikiem przydomowych ogrodów. Cały jej cykl rozwojowy związany jest z drzewem, najczęściej ze świerkiem kłującym.  Żeruje na spodniej części igieł, doprowadzając do ich żółknięcia i zamierania. Larwy wylęgają się z zimujących jaj w kwietniu, dając początek pozbawionym skrzydeł samicom. W sierpniu drzewo opanowują mszyce uskrzydlone, zdolne przenosić się na sąsiednie drzewa. Mszyce nie atakują młodych igieł, żerując na igłach starszych. Domowe sposoby na mszyce, prowadzące do ekologicznej eliminacji szkodnika, są trudne i mało skuteczne. Wczesną wiosną sprawdzi się zwalczanie szkodników środkami owadobójczymi. W pobliżu roślin warto nasadzić miętę, czosnek oraz cebulę, odstraszających mszyce. Obecne w otoczeniu świerków rośliny, na których chętnie bytują biedronki i złotooki, to również dobry sposób na ich eliminację.

Domowe sposoby na mszyce - mszyce na różach

Najczęściej na różach pojawiają się mszyce różano-szczeciowe, różano-rutewkowe i różano-trawowe. Żerują na spodach liści i pąkach kwiatów, wysysając ich soki, co prowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia rośliny. Mszyce roznoszą wirusy, a wydzielana przez nie spadź jest pożywką dla czarnego grzyba sadzakowego. Ochrona pięknych różanych rabatek polega na bacznej obserwacji i szybkiej reakcji, kiedy pojawią się pierwsze kolonie szkodników. Warto zadbać o obecność ogrodowych sprzymierzeńców w walce z mszycami – biedronek, pająków oraz ptaków. Domowe sposoby na mszyce żerujące na różach, to opryski środkami roślinnymi, samodzielnie przygotowanymi, ewentualnie zastosowanie gotowych biopreparatów. W otoczeniu rabatek różanych warto posadzić czosnek, szczypiorek, miętę lub lawendę, które odstraszają mszyce na różach.

Walka ze szkodnikami w ogrodach jest trudna. Biologiczne metody, stosowane w uprawie roślin, to najlepszy sposób zapobiegania chorobom i szkodnikom. Warto pamiętać, że szkodniki w ogrodzie zaatakują masowo te miejsca, w których znajdą najlepsze warunki rozwoju, czyli miejsca najsłabsze. Dbałość o glebę, dobre stanowiska, nasadzenia współrzędne i zrównoważone nawożenie, to sposoby na zdrowe rośliny i skuteczną walkę ze szkodnikami.

Literatura:

• Marie-Luise Kreuter, Ogród w zgodzie z naturą, 2003.
• Szczepan.A. Pieniążek, Sadownictwo, Warszawa 1988.
• Encyklopedia ogrodnictwa, Warszawa 1993.