Najbardziej popularne chwasty w ogrodach i sposoby ich zwalczania
Pod pojęciem chwastów, tak naprawdę nie zawsze rozumiemy rośliny, które są wyjątkowo szkodliwe dla naszych upraw, ponieważ mianem chwastów określamy również różne gatunki ziół, przypraw i innych roślin leczniczych. Dlatego jako chwasty rozumiemy wszystkie rośliny niepożądane, które wkraczają na teren naszych upraw, krzewów i drzew ozdobnych oraz trawników.
Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o chwastach w ogrodzie.
Chwasty rosnące w ogrodach
Chwasty – rodzaje
Popularne chwasty występujące w naszych ogrodach możemy poddać przynajmniej kilku klasyfikacjom. Do niej zalicza się między innymi podział chwastów ze względu na sposób rozmnażania. Pod tym względem wyróżnimy chwasty korzeniowe (skrzyp polny, perz), jak i również chwasty nasienne (chaber bławatek, gorczyca polna). Drugi podział będzie dotyczył ich żywotności. Tutaj wymienimy chwasty jednoroczne (bniec biały, bodziszek drobny), dwuletnie (barszcz zwyczajny) oraz wieloletnie (babka zwyczajna, babka lancetowata)
Kolejny podział obejmuje rośliny jednoliścienne oraz dwuliścienne:
- Chwasty jednoliścienne – wyróżniają się przede wszystkim tym, iż w zarodku znajduje się tylko jeden liścień. Dodatkowo roślina posiada pojedynczy okwiat, wyróżnić możemy działki kielicha, natomiast kwiaty nie posiadają płatków korony.
- Chwasty dwuliścienne – charakteryzują się obecnością dwóch liścieni w jednym zarodku. Okwiat jest podwójny z płatkami korony. Tutaj nie wyróżniamy działek kielicha. Czym wyróżnia się mniszek lekarski na tle chwastów? Jeśli jesteś ciekaw, sprawdź także ten artykuł o mleczu polnym i mniszku lekarskim.
Popularne chwasty
Możemy wymienić ponad 100 gatunków różnych chwastów, które spotykane są nie tylko w ogrodnictwie, ale również sadownictwie oraz polnych uprawach. Jednak wszystkie z nich wyróżniają się negatywnym akcentem, mianowicie zagłuszają i przeszkadzają naszym uprawo w prawidłowym rozwoju. Dlatego warto nauczyć się je rozróżniać, by jeszcze lepiej radzić sobie z ich obecnością w ogrodzie.
- Kąkol polny – są to chwasty ogrodowe dorastające do wysokości 1 metra. Okres kwitnienia przypada od czerwca do lipca. Wtedy kąkol polny wyróżnia się fioletowymi kwiatami w formie kielicha. Najczęściej tego typu chwasty rosnące w ogrodzie spotkamy na nasłonecznionych stanowiskach. Sprawdź także ten artykuł o kąkolu polnym.
- Chaber bławatek – jest dość popularną rośliną jednoroczną, którą najczęściej widzimy na obrzeżach pól. Chaber bławatek bardzo szybko ulega rozsianiu. Ponieważ nasiona są roznoszone nie tylko przez wiatr, ale również przez mrówki.
- Ostróżeczka polna – jest rośliną zaliczającą się do rodziny jaskrowatych. Ostróżeczka polna dorasta do wysokości 70 cm. Wyróżnia się niebieskimi kwiatami w formie grzbiecistych kielichów. Mimo iż ostróżeczki uznawane są za chwasty rosnące w ogrodzie, natomiast ta roślina posiada cenne właściwości lecznicze.
- Komosa biała – są to popularne chwasty jednoroczne, które najczęściej spotkamy na żyznych glebach, a także na półcienistych stanowiskach. Dorasta nawet do 100 cm wysokości. Okres kwitnienia przypada od czerwca do września.
- Wilczomlecz ogrodowy – jest to niewysoka roślina jednoroczna, dorastająca zaledwie do 20 cm wysokości. Te popularne chwasty najlepiej rozwijają się na podłożu bogatych w azot, a także glebach piaszczystych. Oprócz tego, że jest rośliną dość uciążliwą w uprawie, to dodatkowo uznaje się ją za trującą. Może doprowadzić do poparzenia skóry.
Chwasty rosnące w ogrodzie i ich szkodliwość
Zaskakujące jest to, że niektóre chwasty rosnące w ogrodzie w rzeczywistości wyróżniają się właściwościami leczniczymi. Dlatego pojawia się pytanie, dlaczego za wszelką cenę wyszukujemy środki do zwalczania chwastów, skoro teoretycznie z niektórych gatunków moglibyśmy czerpać wiele korzyści. Okazuje się, że ich obecność względem uprawianych przez nas owoców, warzyw, czy też roślin ozdobnych.
Zwalczanie chwastów w wielu przypadkach jest niezbędne, ponieważ ich obecność doprowadza do:
- Tłumienia wzrostu roślin uprawowych – chwasty rosnące w ogrodzie zabierają roślinom miejsce do swobodnego wzrostu, składniki odżywcze znajdujące się w glebie, a ich większa wysokość często doprowadza do mniejszego dostępu roślin uprawowych do promieni słonecznych.
- Pojawienia się niebezpiecznych alergenów - bardzo często pylenie chwastów doprowadza do podrażnień skóry oraz innych objawów związanych z alergią. Ponadto niektóre gatunki chwastów wykazują się właściwościami trującymi, dlatego są niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia człowieka.
- Rozprzestrzeniania się chorób i szkodników – jeżeli chwasty ogrodowe nie są systematycznie usuwane, to mogą one stać się przyczyną powstawania wielu chorób, szczególnie grzybowych oraz szkodników, które bardzo szybko atakują uprawiane przez nas rośliny, krzewy i drzewa.
- Pogorszenia walorów estetycznych – tym wyróżniają się przede wszystkim chwasty na trawniku, w ogrodach skalnych lub pod krzewami i drzewami ozdobnymi. A może zainteresuje cię także ten artykuł o miotle zbożowej?
Zwalczanie chwastów
Środki do zwalczania chwastów
Wyszukując środki do zwalczania chwastów, musimy pamiętać o tym, że nie ma jednego uniwersalnego sposobu działającego na wszystkie chwasty. Dlatego warto zapoznać się z ich dokładną specyfiką i umieć rozpoznawać poszczególne gatunki. Wtedy zwalczanie chwastów na pewno będzie efektywniejsze. Chociaż oczywiście należy jeszcze mieć na uwadze to, że niektóre środki, które są niezastąpione przy zwalczaniu chwastów, ostatecznie mogą okazać się również szkodliwe dla naszych roślin uprawowych.
Oto lista przykładowych środków do zwalczania chwastów wg konkretnych gatunków roślin:
- Bodziszek drobny – petoksamid, metazachlor, chlomazon
- Chaber bławatek - trubenuron metylowy, bentazon, chlorotoluron
- Fiołek polny - bidenoks, tifensulfuron metylowy, atrazyna
- Kąkol polny - bromoksynil z linuronem, bromoksynil z dikambą i MCPA
- Komosa biała - metobromuron, izoksaflutol, chlorydazon
- Perz właściwy - sulfosulfuron, cyklosydym, chizalafop
- Psianka czarna - bentazon, oksyfluorofen, triflusufluron
- Włośnica sina - nikosulfuron, cyklosydym, tembotrion
Wyrywacz do chwastów
Nie w każdej sytuacji zwalczanie chwastów przy pomocy środków chemicznych będzie możliwe. Dlatego często sięgamy po tradycyjne metody, czyli własnoręczne ich wyrywanie. Chwasty rosnące w ogrodzie możemy usuwać przy pomocy różnego rodzaju narzędzi. Do najpopularniejszych narzędzi zalicza się oczywiście motyka, motyka duńska, czy też widełki. W te sposób nie tylko zwalczanie chwastów jest jak najbardziej możliwe, ale jednocześnie przyczyniamy się do spulchniania gleby.
Ciekawym sposobem na popularne chwasty jest również specjalny odchwaszczacz. Jest to urządzenie proponowane przez firmę Fiskars, które posiada wymienne głowice dostosowane do konkretnych zadań. Innym narzędziem jest wyrywacz do chwastów. Dzięki niemu szybko i sprawnie usuniemy chwasty na trawniku, które są rozsiane po całej powierzchni. Do takich chwastów zaliczają się przede wszystkim mniszek lekarski, skrzyp polny, czy też oset. Chwasty na trawniku bardzo często wyróżniają się bardzo długimi i trudnymi do wyrwania korzeniami. Natomiast urządzenie, jakim jest wyrywacz do chwastów, pomaga usunąć roślinę z całym systemem korzeniowym.
Pozytywne znaczenie chwastów – czy to możliwe?
Najczęściej popularne chwasty kojarzą nam się z brakiem jakichkolwiek cennych właściwości. Okazuje się jednak, że są to często rośliny lecznicze lub wskaźnikowe. Chociaż zwalczanie chwastów oczywiście jest potrzebne, by dochodziło do prawidłowego rozwoju uprawowych roślin. Jednak warto zauważyć także pozytywne znaczenie chwastów. Mogą one być dla nas cenną informacją o stanie gleby. Ponadto niektóre chwasty ogrodowe posiadają cenne właściwości lecznicze.
Przykładem takich chwastów, z których możemy również czerpać korzyść, są:
- Chaber bławatek – rośnie na glebach umiarkowanie ubogich o odczynie obojętnym lub umiarkowanie kwaśnym, na nasłonecznionych stanowiskach. Dodatkowo wyróżnia się on właściwościami leczniczymi, szczególnie w leczeniu chorób oczu.
- Fiołek trójbarwny – porasta słoneczne stanowiska z podłożem ubogim lub lekko ubogim o odczynie umiarkowanie kwaśnym.
- Jasnota purpurowa – roślina rośnie na zasobnych glebach o odczynie zasadowym lub obojętnym
- Skrzyp polny – chwasty najczęściej porasta wilgotne i zasobne lub umiarkowanie ubogi podłoże o odczynie kwaśnym bądź obojętnym. Skrzyp polny wykorzystywany jest do pielęgnacji włosów i paznokci.