Nawozy sztuczne do ogrodu - rodzaje, ceny, najskuteczniejsze środki do różnych zastosowań

Co to są nawozy sztuczne?

Nawozy sztuczne to nic innego jak nawozy mineralne, które są chemicznymi związkami używanymi do zaspokojenia potrzeb pokarmowych roślin. Jest to szczególnie ważne, gdy uprawa prowadzona jest na nieodpowiednich lub mało zasobnych w składniki pokarmowe glebach. Niektóre nawozy mineralne to przetworzone surowce, a inne to związki syntetyczne, które produkowane są przez przemysł chemiczny. Jaki jest podział nawozów mineralnych?

Najważniejszą kwestią jest cel używania nawozów. Dlatego odpowiedzmy na pytanie, co jest celem nawozów sztucznych. Celem nawozów sztucznych jest wniesienie w głąb gleby składników, które są niezbędne do zaspokojenia pokarmowych potrzeb roślin. Istnieje jednak jeden wyjątkiem, a są nim nawozy wapniowe, które wykorzystywane są w celu nadania właściwego odczynu gleby.

Wartość nawozów zależy od tego, jaką zawartość procentową zajmuje czysty składnik pokarmowy. Wartość podawana jest zawsze na opakowaniach. Weźmy tu na przykład sztuczny nawóz azotowy, którego głównym składnikiem pokarmowym będzie azot. Im wyższa jest wartość tego składnika, tym lepszy jest nawóz. A może zainteresuje cię także ten artykuł o nawozach azotowych?

Rodzaje nawozów sztucznych

Podział nawozów sztucznych (czy też nawozów mineralnych) nie jest skomplikowany. Nawozy sztuczne można podzielić na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest podział ze względu na ilość makroelementów (makroskładników), a tu wyróżniamy nawozy jednoskładnikowe i wieloskładnikowe. Drugim podziałem jest podział nawozów ze względu na skład. Znajdują się tu nawozy fosforowe, azotowe, nawozy potasowe, wapniowe, magnezowe, mikronawozy oraz nawozy wieloskładnikowe. Zajmijmy się najpierw najbardziej popularnymi nawozami.

Sztuczne nawozy azotowe

Te nawozy sztuczne dzielą się na nawozy azotowe: saletrzane, amonowe, saletrzano- amonowe i amidowe. Ich zastosowanie jest bardzo popularne, ponieważ wpływają one na wzrost rośliny. Rośliny pobierają azot w nich zawarty poprzez systemy korzeniowe lub też liście i łodygi. Ceny nawozów sztucznych azotowych są różne i zależą od producentów. Zdecydowanie niższe ceny nawozów dostępne są przy kupnie przez internet.

Nawozy saletrzane zawierają azot w postaci NO₃^- i zaliczają się do nich saletry wapniowe, sodowe i potasowe. Rośliny bardzo łatwo przysposabiają sobie te nawozy, ponieważ bardzo łatwo się rozpuszczają. Po otwarciu muszą być jednak szybko wykorzystane i przechowywane w szczelnie zamkniętych warunkach. Saletra wapniowa jest w postaci białych granulek i swoje zastosowanie znajduje w ogrodnictwie, natomiast saletra sodowa ma postać drobnokrystaliczną, a potasowa nadaje się do upraw pod osłonami.

Nawozy amonowe mają azot w postaci NH₄⁺ i dzielą się na siarczan amonowy i wodę amoniakalną. Siarczan amonowy ma 20% azotu i 24% siarki. Jego kolor jest biały lub kremowy. Bardzo dobrze rozpuszcza się w glebie, natomiast można go używać tylko na glebach zasadowych lub obojętnych, bo zakwasza podłoże. Woda amonialna ma 20,5% azotu i używana jest przedsiewnie. Ceny tej wody są najtańsze z nawozów azotowych.

Sztuczny nawóz azotowy saletrzano- amonowy jest w postaci saletry amonowej lub saletrzaku. Saletra amonowa ma aż 34% azotu i jest w postaci białych, granulek, łatwo rozpuszczalnych w wodzie. Ceny nawozów sztucznych tego rodzaju są bardzo niskie. Saletrzaki mają 25% azotu i 30% CaCO₃. Są to jasnoszare granule wykorzystywane jako nawóz uniwersalny. Najwięcej azotu posiadają nawozy amidowe, bo aż 46%.

Nawozy potasowe

Te nawozy sztuczne produkowane są z soli potasowych i są nawozami, które bardzo dobrze rozpuszczają się w wodzie. Potas wykorzystywany jest przez rośliny w najwyższym stopniu, a mianowicie około 80-90%. Pełni on funkcję katalizatora w procesie fotosyntezy. Bardzo ważne jest nawożenie potasem, bo jego brak powoduje zahamowanie wzrostu i zamieranie brzegów starszych liści połączone z brązowieniem, dlatego ważne, by zwrócić uwagę na składniki nawozów sztucznych. Sprawdź także ten artykuł o nawozach potasowych.

Istnieją 2 rodzaje nawozów sztucznych potasowych. Są nimi nawozy chlorkowe i siarczanowe. Nawozy chlorkowe to kainity, które działają negatywnie na rośliny i są nieprzydatne oraz sole potasowe w formie drobnokrystalicznej, które używane są przedsiewnie. Zawierają one od 40-60% potasu w postaci K₂O.

Nawozy siarczanowe stosowane są pod roślinami, które wykazują wrażliwość na nadmiar chloru w glebie, np. róże i różne warzywa. Wyróżnia się tu siarczan potasowy i kalimagnezję. Siarczan potasowy ma 50% K₂O i jest białego koloru. Wykorzystywany jest w uprawie pod osłonami i powoduje niewielkie zasolenie gleby. Kalimagnezja ma 26-29% K₂O i stosowana jest przedsiewnie na glebach ubogich w magnez.

Mniej używane nawozy sztuczne

Nawozy sztuczne fosforowe

Nawozy fosforowe to nawozy jednoskładnikowe, które używane są rzadziej dlatego, że fosfor wykorzystywany jest przez rośliny tylko w 40%, co nie znaczy, że nie pełni ważnej funkcji. Ceny nawozów sztucznych fosforowych są różne i zależą też od tego, czy są one rozpuszczalne w wodzie (superfosfaty), czy też w słabych kwasach organicznych (mączka fosforytowa i mączka kostna). Pamiętajmy, że ceny zależą głównie od producentów.

Superfosfaty zawierają fosfor w postaci Ca(H₂PO₄). Mogą być one w postaci granulatu lub w formie pylistej, dlatego wyróżnia się tutaj superfosfat pojedynczy pylisty (dla roślin o krótkiej wegetacji i na glebach obojętnych lub kwaśnych), superfosfat pojedynczy granulowany (nawóz przedsiewny), superfosfat potrójny granulowany (uniwersalny przedsiewny nawóz do roślin ogrodniczych) i superfosfat potrójny granulowany borowany (do warzyw).

Mączka fosforytowa nie jest higroskopijna i słabo rozpuszcza się w glebie. Używana jest przedsiewnie na glebach kwaśnych przy uprawie roślin o długim okresie wegetacji. Jej działanie jest powolne. Mączka kostna wytworzona jest z kości zwierząt i również jest nawozem wolno działającym wykorzystywanym na glebach kwaśnych, ale łatwiej się przystosowuje niż fosforytowa. Sprawdź także ten artykuł o nawozach fosforowych.

Inne nawozy sztuczne

Inne nawozy sztuczne nie są tak często wykorzystywane, jak sztuczny nawóz azotowy. Ceny nawozów sztucznych wieloskładnikowych są wyższe od ceny nawozów jednoskładnikowych, ponieważ ich produkcja wiąże się z wyższymi kosztami. Zacznijmy jednak od tego, jakie składniki nawozów sztucznych i rodzaje nawozów sztucznych są dostępne poza wyżej wymienionymi.

Nawozy magnezowe dostępne są pod postacią siarczanu magnezowego i zawierają 16% tego składnika. Są one białe w postaci krystalicznej. Ich rozpuszczalność w wodzie jest dobra, a podawane są doglebowo lub dolistnie przy uprawach roślin ozdobnych i warzyw pod osłonami.

Nawozy wapniowe służą do odkwaszenia gleby i poprawy jej właściwości. Nawozy wapniowe dzielą się na węglanowe- posiadające CaCO₃ oraz tlenkowe z CaO. Węglanowe nawozy mają wolniejsze działanie i stosowane są na gleby lekkie, a tlenkowe używamy na cięższych glebach. Nawozy te stosuje się co 4 lata.