Nektarynka - uprawa w ogrodzie, odmiany, choroby
Nektarynka Prunus persica z rodziny różowatych, jest gładką, pozbawioną omszenia odmianą brzoskwini. Ceniona jest za smaczny i soczysty miąższ, łatwo oddzielający się od pestki. Bywa dodawana do deserów, spożywana na surowo i wykorzystywana do przygotowania przetworów. Nektarynka w Polsce znajduje wielu nabywców, ze względu na swoje właściwości smakowe, odżywcze i zdrowotne. Uprawa nektarynek wymaga łagodnego klimatu, dlatego delikatne drzewo Prunus persica oraz popularne odmiany hoduje się w zachodniej części naszego kraju. Sadzenie nektarynki udaje się w ogrodach i w uprawie pojemnikowej – na tarasach i balkonach.
Jeśli szukasz więcej inspiracji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o drzewkach owocowych
Nektarynka w Polsce – wymagania uprawowe
Drzewo Prunus persica w naszym ogrodzie
Drzewo osiąga 6-8 m wysokości. W kwietniu nektarynka obsypana jest efektownymi różowymi kwiatami, wrażliwymi na niskie temperatury. Błyszczące ząbkowane liście pojawiają się nieco później. Charakterystyczną cechą rośliny jest ciemna spękana kora, u podłoża sprawiająca wrażenie czarnej. Nektarynka owocuje od lipca do października, jednak zbiór owoców przeprowadza się najczęściej w lipcu i w sierpniu, gdy nektarynki są najsmaczniejsze. Owoc wyróżnia się gładką, żółtopomarańczową skórką z czerwonym rumieńcem. Dość duża pestka otoczona jest smacznym soczystym miąższem, od którego łatwo odchodzi.
Sadzenie nektarynki udaje się w zachodnich rejonach Polski, na stanowiskach osłoniętych od zimnych powiewów wiatru – najlepiej na południowej stronie ogrodu. Wiosenne przymrozki są przyczyną uszkodzenia delikatnych kwiatów. Nektarynka, podobnie jak brzoskwinia, preferuje gleby ciepłe i przepuszczalne. Dobrze rośnie w podłożu umiarkowanie wilgotnym, próchnicznym, zasilanym kompostem. Pielęgnacja drzewek owocowych polega na ich przycinaniu. Cięcie nektaryny pobudzi roślinę do obfitego owocowania. Najlepiej zabieg przeprowadzić przed kwitnieniem, kiedy dobrze widoczne są pędy, z wyraźnymi pąkami kwiatowymi. Usuwamy słabe pędy bez pąków kwiatowych i zbytnio zagęszczające koronę.
Nektarynka w ogrodzie a możliwe choroby
Nektarynka atakowana jest przez choroby grzybowe:
- monilioza – tobrunatna zgnilizna drzew pestkowych, która powoduje gnicie owoców przed ich zbiorem. Porażone owoce opadają lub w postaci tzw. mumii – wysychają i pozostają na gałęziach. Na wiosnę mumie są źródłem nowych infekcji, stanowiąc pożywkę dla zarodników grzybów, wywołujących chorobę. Atakowane są kwiaty i pędy. Walka z dolegliwością polega na systematycznym usuwaniu zaatakowanych owoców oraz na stosowaniu odpowiednich oprysków środkami grzybobójczymi,
- kędzierzawość liści – jest częstą chorobą grzybową brzoskwiń i nektaryn. Liście ulegają zniekształceniu, deformują się, przebarwiają i opadają. Walka z chorobą polega na wykonaniu odpowiedniego oprysku preparatami grzybobójczymi. A może zainteresuje cię także ten artykuł o sadzeniu i uprawie moreli w ogrodzie?
Sadzenie nektarynki - skuteczne sposoby
Drzewka owocowe najbezpieczniej kupić w szkółce i w sprawdzonych centrach ogrodniczych. Sadzenie nektarynki z gołym korzeniem przeprowadzamy wiosną, na zacisznym słonecznym stanowisku. Drzewo dobrze będzie także rosło przy ciepłej południowej ścianie budynku. Zakupiona nektarynka w doniczce może być sadzona wiosną i latem. Nektarynka należy do roślin samopylnych, nie wymaga zapylaczy. Warto obok sadzonej odmiany zasadzić inną, by uzyskać bogatsze plony.
Stanowisko odchwaszczamy. Roślinę sadzimy w obszernym dołku, który swobodnie pomieści wyprostowane korzenie. Po zasypaniu dołka, ziemię ubijamy i kształtujemy rodzaj misy, która ułatwi utrzymanie wody podczas podlewania. Młode drzewka obficie podlewamy. Latem, w czasie upalnej pogody, drzewka należy nawadniać wcześnie rano i wieczorem. Dostateczne podlewanie, około 2 razy w tygodniu, jest warunkiem uzyskania dorodnych i soczystych owoców.
Jak uprawiać te drzewa owocowe? Możliwa jest uprawa nektarynek z pestki. Hodowla drzewka usatysfakcjonuje cierpliwych ogrodników. Nektarynka z pestki zacznie owocować po 3-4 latach wzrostu. Nektarynka w doniczce, wyhodowana z pestki, będzie przez dłuższy czas jedynie oryginalnym ozdobnym drzewkiem. Do samodzielnej uprawy nadają się tylko pestki rodzimych i bardzo dojrzałych nektarynek. Te, pozyskane z importowanych owoców, nie wykiełkują, bowiem nektarynki, przygotowane do długotrwałego transportu, zbierane są zbyt wcześnie. Pestki dokładnie czyścimy z miąższu i lekko suszymy. Przed zasadzeniem należy poddać je stratyfikacji. Umieszczone w wilgotnym piasku, na wiosnę zaczną kiełkować. Nektarynka z pestki najprawdopodobniej powtórzy cechy mateczne. Sprawdź także ten artykuł o polecanych drzewach owocowych do ogrodu.
Nektarynka w Polsce – popularne odmiany drzew owocowych
Nektaryna ‘Fantasia’ jest rozłożystym drzewem owocowym, dorastającym do 5 m wysokości. Wyróżnia się średnią odpornością na niskie temperatury, a także odpornością na groźną chorobę grzybową, jaką jest kędzierzawość liści. Uprawa nektarynek udaje się na słonecznych stanowiskach, w umiarkowanie wilgotnym próchnicznym i piaszczystym podłożu, o pH lekko kwaśnym do zasadowego. W kwietniu i w maju drzewo zdobią różowe kwiaty. Owocowanie przypada na koniec sierpnia i wrzesień. Nektaryna ‘Fantasia’ wytwarza duże owoce z gładką i lśniącą skórką, o pomarańczowożółtym zabarwieniu, z czerwonym rumieńcem. Smaczny, kwaskowo-słodki miąższ, bardzo dobrze odchodzi od pestki. Owoce wykorzystywane są do bezpośredniego spożycia, nadają się także do przetworzenia. Wiosenne cięcie nektaryny zapewni drzewu obfite owocowanie.
Nektaryna ‘Harco’ należy doodmiany odpornej na mróz, dlatego uprawa nektarynek możliwa jest we wschodnich rejonach, za wyjątkiem Suwalszczyzny. Różowe kwiaty, które obficie pokrywają drzewo w kwietniu, są dość odporne na wiosenne przymrozki. W sierpniu pojawiają się smaczne owoce, pokryte żółtą gładką skórką, z purpurowym rumieńcem. Miąższ bez trudu oddziela się od pestki. Nektaryna ‘Harco’ dorasta do 5 m wysokości. Jest rośliną szybko rosnącą. Dobrze rozwija się na słonecznym stanowisku, o podłożu umiarkowanie wilgotnym, lekko kwaśnym do zasadowego. Preferuje gleby gliniaste, próchniczne i przeciętne ogrodowe.
Nektaryna ‘Harblaze’ wyróżnia się dużymi owocami, pokrytymi żółto-czerwoną gładką skórką. Ceniona jest za bardzo smaczny i soczysty miąższ, łatwo oddzielający się od pestki. Jest odmianą plenną, więc wymaga przycinania zawiązków. Ozdobą drzewa są duże różowe kwiaty, pojawiające się w kwietniu. Owoce zbiera się od połowy sierpnia. Nektarynka w Polsce uprawiana jest w zachodnich rejonach oraz w środkowej części kraju – wytrzymuje niskie temperatury do -20 stopni Celsjusza. Drzewka sadzimy wiosną, w słonecznych i zacisznych miejscach, na glebach o odczynie pH lekko kwaśnym do zasadowego. Nektarynka w doniczce może zostać posadzona latem. Drzewo odmiany ‘Harblaze’ dorasta do 5 m wysokości.
Uprawa nektarynek – właściwości i zastosowanie
Nektarynka w Polsce ceniona jest za wyjątkowy smak i właściwości zdrowotne. Owoce zawierają witaminy A, B1 i B2, C oraz E. Obecność beta-karotenu korzystnie oddziałuje na kondycję skóry, chroni przed promieniowaniem UV i nadaje cerze ładny zdrowy koloryt. Spożywanie owoców, które zawierają luteinę i zeaksantynę, wpływa na poprawę widzenia. Jedząc nektarynki, wspomagamy przemianę materii i chronimy organizm przed chorobami układu krwionośnego. Prunus perlica bogata jest w składniki mineralne, między innymi zawiera magnez, potas, wapń i żelazo. Nektarynki dostarczają zaledwie 44 kalorie w 100 g, co docenią osoby walczące z nadwagą.
Smaczne i soczyste nektarynki chętnie spożywane są na surowo. Są także częstym składnikiem deserów, sałatek owocowych, lodów i nadzienia ciast. Przetworzone owoce służą do wyrobu dżemów, konfitur i galaretek. Otrzymujemy z nich likiery i soki. Suszone nektarynki mogą stać się atrakcyjną przekąską. Syrop z nektaryn jest wspaniałym sposobem do wykorzystania zdrowych i smacznych owoców w okresie jesienno-zimowym.
Przepis na syrop z nektarynek:
Składniki: około 2,5-3 kg owoców i 1 kg cukru na 2 litry wody.
Przygotowanie: owoce umyć, usunąć pestkę i pokroić na plastry. Wodę z cukrem zagotować i zalać nią ułożone w słoikach nektarynki. Zakręcić słoiki i pasteryzować je we wrzącej wodzie przez 10-15 minut.
Wykorzystanie: np. do ciast, deserów, lodów oraz jako dodatek do jogurtów lub sałatek.