Oczeret - opis, gatunki, występowanie, uprawa i ciekawostki

Oczeret (Schoenoplectus) to rośliną wodną należącą do rodziny ciborowatych

W naszym kraju najpopularniejszy jest oczeret jeziorny, jednak na całym świecie istnieje aż 77 odmian tej rośliny. W Polsce najpopularniejszą nazwą, jaką przyjęło się określać tę roślinę, jest sitowie. Oczeret to roślina, którą możemy podzielić na część podwodną, do której zalicza się część kłącza i korzenie przybyszowe i na część nadwodna, do której należy pozostała część łodygi, liście, kwiaty i owoce.

W zależności od miejsca, w którym roślina występuję, może osiągać nawet 4 metry wysokości. Jednak są odmiany, które z powodzeniem można użyć w mniejszych oczkach wodnych, uzyskując ciekawe i oryginalne kompozycje.

Z uwagi na swoje spore rozmiary, często stanowi naturalną barierę, która wydziela bardziej tajemniczą część obszaru przy jeziorze lub stawie. Pozostawiona sama sobie z łatwością może obrosnąć cały brzeg, tworząc naturalne szuwary, dlatego w małych zbiornikach należy zadbać o jego odpowiednie zabezpieczenie.

Oczeret jeziorny - występowanie i uprawa

Sitowie, bo tak najczęściej nazywany jest oczeret, to roślina niezbyt wymagająca. Zdecydowanie najlepiej rośnie na podmokłych terenach, radzi sobie z głębokością sięgająca nawet 2 metrów, oczywiście możliwości zależne są od odmiany. W wyjątkowych warunkach, jeśli podłoże jest stale wilgotne, można go spotkać poza zbiornikiem wodnym, jednak najlepiej czuje się w środowisku wodnym, w którym jego gęste korzenie porastają zbiornik.

Oczerety nie są trudne w uprawie. Nie trzeba o nie szczególnie dbać, wystarczy im tylko zbiornik wodny, który będą mogły obrosnąć. W małych oczkach wodnych oczerety powinny być sadzone w donicy i dopiero później powinny być umieszczane w zbiorniku, tak aby nie rozprzestrzeniały się, zagłuszając inne gatunki roślin, które mogłyby sobie nie poradzić w jego konkurencji. Doniczka z rośliną powinna zostać obciążona, tak aby pozostawała na dnie. Sitowie można również sadzić w specjalnych kieszeniach jednak i one powinny być odpowiednio obciążone, a korzenie nie powinny być na powierzchni wody. Najlepiej sadzić go w mieszance ziemi z piaskiem, gdyż w tak przygotowanym podłożu rośnie najlepiej.

Schoenoplectus w okresie zimowym nie wymaga specjalnych zabiegów. Może pozostawać w zbiorniku wodnym, nawet gdy woda całkowicie zamarza. Wiosną wystarczy przyciąć część wystająca nad wodą i poczekać, aż sitowie odrośnie. Wybierając miejsce dla tej rośliny, należy pamiętać, że lubi ona jedynie stojącą wodę i nie sprawdzi się jako roślina, porastając brzeg strumyka, czy rzeki. Może również nie poradzić sobie w pobliżu mocnych pomp wodnych, często montowanych w stawach w celu oczyszczenia wody. Nie straszne mu jednak duże nasłonecznienie. Poradzi sobie zarówno w częściowym cieniu, jak i w bezpośrednim kontakcie z promieniami słonecznymi, które mogą być problematyczne dla innych roślin.

Sporym atutem oczeretu w małych oczkach wodnych jest to, że roślina ta wspaniale natlenia i oczyszcza wodę. Oczywiście nie eliminuje to konieczności używania preparatów do oczyszczania, jednak warto wziąć go pod uwagę, planując roślinność w tym obszarze. Jest to również szczególnie ważna informacja dla osób, które w swoich zbiornikach posiadają nie tylko rośliny, ale również ryby i chcą wykorzystywać naturalne sposoby oczyszczania wody, sadząc rośliny ozdobne i rezygnując z używania dostępnej chemii. Sprawdź także ten artykuł na temat polecanych roślin wodnych do oczka wodnego.

Gatunki występujące w Polsce i ciekawostki

Najbardziej znanymi w Polsce odmianami oczeretu są: oczeret amerykański, oczeret jeziorny, oczeret Kalmusa, oczeret sztyletowaty, oczeret Tabernemontana. Choć w naszym kraju, najczęściej rośnie dziko, tworząc niezwykle ciekawe zestawienie z roślinami takimi jak pałka szerokolistna i innymi okazami lubiącymi podmokłe tereny, to coraz częściej pojawia się on w prywatnych ogrodach. Oczerety wraz z inną roślinnością rosnącą w naturalnych warunkach, często są schronieniem dla różnego rodzaju ptaków i zwierząt, które w szuwarach składają swoje jaja. W ogrodach prywatnych można stworzyć z niego wspaniałą i ozdobną kolekcję, zaopatrując się w dostępne gatunki. Niestety nie wszystkie odmiany będą dostępne do zakupu.

Choć oczeret amerykański, jak sama nazwa wskazuje, został zawleczony z Ameryki, z której sprowadzone zostały również inne znane rośliny, takie jak lubiane przez Polaków jabłonie idared, to jednak nie miał on tyle szczęścia i najzwyczajniej nie przetrwał na naszym terenie. Oczeret rósł do niedawna na kilku stanowiskach na Pomorzu. Niestety obecnie prawdopodobnie wyginął na tych stanowiskach. Charakterystyczna dla tej odmiany jest trójkanciasta łodyga osiągająca 1 m wysokości. W Ameryce rośnie na podmokłych łąkach i szuwarach. Aktualnie nie jest możliwy jego zakup stacjonarny ani internetowy.

Równie ciekawą odmianą jest oczeret sztyletowaty. Swoją nazwę zawdzięcza ostro zakończonej trójkanciastej łodydze, która wyglądem przypomina sztylet. Do wysokości kwiatostanu praktycznie różni się od innych gatunków, jednak powyżej kwiatu, oczeret ma praktycznie poziomo położoną łodygę, która jest niemal prostopadła do reszty rośliny. Osiąga 1 m wysokości, a najlepiej rośnie w niezbyt głębokiej wodzie i na terenie podmokłym. Można go spotkać w pobliżu trującej rośliny, jaką jest szczwół plamisty. Choć to dość popularny chwast, należy zachować w jego otoczeniu szczególną ostrożność i pod żadnym pozorem nie spożywać, żadnych z jego części.