Męczennica błękitna

Passiflora (męczennica) - kwiat męki pańskiej - uprawa, pielęgnacja, porady

Passiflora jest to rodzaj roślin, które są często sadzone w ogrodach. Przed zakupem nasion oraz sadzonek powinniśmy dowiedzieć się, jak wygląda uprawa tego pnącza, a przede wszystkim, jakie warunki musimy zapewnić oraz jak wygląda pielęgnacja i zimowanie. Zobaczmy więc, co powinniśmy wiedzieć o uprawie tego kwiatu.

Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach pnących.

Passiflora - charakterystyka rośliny

Męczennica, czyli z łaciny Passiflora, jest to kwiat, należący do rodziny męczennicowatych - Passifloraceae. Mówiąc o męczennicy, bardzo często spotkamy się z nazwą kwiat męki pańskiej, która również określa tę roślinę. Nazwa ta pochodzi od tego, że łacińskie słowo passio oznacza cierpienie, a flos to w tłumaczeniu na język polski “kwiat”. Nazwa gatunkowa roślin powstała w XVIII wieku, a została nadana przez misjonarzy. Kierowali się oni symboliką. Według nich 5 pylników oznaczało 5 ran zadanych Jezusowi, trójdzielne ramię to 3 gwoździe wbite w jego ciało, a szyja słupka nawiązywała do ramion krzyża. Dodatkowo 5 płatków oraz 5 działek kielicha miało nawiązywać do 10 apostołów, a postrzępiony przykoronek męczennicy symbolizował koronę cierniową.

Rośliny te naturalnie występują w podzwrotnikowych obszarach obu Ameryk oraz w strefie międzyzwrotnikowej. Obecnie prowadzona jest uprawa niektórych gatunków w różnych ciepłych regionach świata. Warto wiedzieć, że sam rodzaj obejmuje aż 513 gatunków, z których niektóre wytwarzają liście przypominające jaja motyli, aby te nie składały na nich jaj.

Kwiaty męki pańskiej to zielne lub zdrewniałe pnącza, a rzadziej krzewy, drzewa i byliny. Rośliny te mogą się między sobą różnić, ponieważ niektóre z nich są wiecznie zielone, inne zrzucają swoje liście na zimę, mogą, ale nie muszą mieć wąsów czepnych, a dodatkowo mogą być rozgałęzione albo proste. Ich liście są naprzemianległe, złożone albo pojedyncze o całobrzegich lub ząbkowanych liściach. To pnącze, krzew, bylina albo drzewo wytwarza owoce w postaci jagód, a bardzo rzadko w postaci torebek, w których są nasiona. Męczennica pnąca znana jest także z obupłciowych kwiatów, które rosną pojedynczo, albo zebrane są w pary. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie bluszczu zimozielonego?

Męczennica - jak wygląda jej uprawa?

Męczennice pnące są to rośliny ozdobne, które możemy spotkać w oranżeriach oraz kolekcjach tworzonych przez pasjonatów. Rzadko jednak spotykamy ją w ogrodzie, zwłaszcza gdy nie jest to dość ciepła strefa. Jeśli miejsce w ogrodzie spełnia wszystkie wymagania, Passiflora może być wtedy posadzona. Powinniśmy wiedzieć, że około 20 gatunków z rodzaju ma jadalne, a dokładnie 5 z nich jest sadzonych właśnie z tego powodu. Nie zapominajmy także o właściwościach uspokajających i przeciwskurczowych, które znajdują się w liściach, ale też o tym, że młode owoce wielu gatunków mogą spowodować śmiertelne zatrucia.

W trakcie uprawy bardzo istotne jest zapewnienie odpowiednich wymagań dotyczących stanowiska, a dokładniej tego, aby było ono nasłonecznione i ciepłe, a gleba powinna składać się z mieszanki ziemi darniowej, piasku, ziemi liściowej oraz torfu, które będą wymieszane w równych ilościach.

Kwiat ten może być rozmnażany na kilka sposobów. Pierwszym z nich jest rozmnażanie przez nasiona, lecz nie jest to zalecane, ponieważ rośliny mogą wyrastać wtedy dużo słabsze. Drugim sposobem jest rozmnażanie poprzez sadzonki pędowe. Do tego rozmnażania wykorzystuje się półzdrewniałe pędy, mające minimum 3 liście. Ważne jest, aby obciąć im wąsy czepne i trzymać w temperaturze 25-30^oC. Ostatni już sposób na to, by rozmnożyć te pnącze lub krzew to podział bryły korzeniowej, którą po wykopaniu należy rozdzielić na kilka mniejszych, zwracający przy tym uwagę na to, by każda z nich miała zdrowe korzenie. Sprawdź także ten artykuł o uprawie milina amerykańskiego.

Co się tyczy pielęgnacji, z pewnością najważniejszą czynnością jest przycinanie wykonywane pod koniec okresu spoczynku. Wtedy skracamy pędy mniej więcej o 1/3 długości. Pielęgnacja to także pilnowanie, by poszczególne pędy nie oplątywały się wzajemnie, ponieważ może to bardzo osłabić ten kwiat męki pańskiej. Nie zapominajmy też o zimowaniu rośliny. Ważne jest to, aby zimowanie przeprowadzać w domu w dość ciepłym miejscu.

Kwiat passiflora - znane gatunki

Męczennica pnąca powinna być dobrana odpowiednio do naszych wymogów. Nie zapominajmy, że istnieje naprawdę bardzo dużo gatunków, dlatego warto poznać chociaż niektóre, najważniejsze i najbardziej popularne z nich, aby nasz wybór nie był aż tak skomplikowany.

Pierwszym i chyba najbardziej popularnym gatunkiem jest męczennica błękitna - Passiflora caerulea, zwana także jako modra. Męczennice błękitne są krzewiastymi pnączami, które w naturalnych warunkach dorastają nawet do około 10 m długości, natomiast w Polsce osiągają  około 3 m. Liście Passiflora caerulea są szerokosercowate i 5-7 klapowe. Męczennica błękitna, jak sama nazwa wskazuje, ma niebieskie kwiaty, które często wpadają w odcienie fioletu. Wyrastają one pojedynczo w kątach liści. Owocem rośliny jest charakterystyczna dla rodzaju jagoda o dużych rozmiarach i bardzo soczystym miąższu. Passiflora caerulea jest sadzona jako roślina ozdobna, szklarniowa i doniczkowa.

Kolejnym gatunkiem jest miesięcznica cielista - Passiflora incarnata, będąca wieloletnim pnączem zielnym, a jej długość także wynosi około 10 m w naturalnych warunkach, lecz w naszym klimacie jest ona zdecydowanie mniejszych rozmiarów. Liście tej męczennicy są 3-klapowe, a w trakcie dojrzewania z barwy zielonej przebarwiają się na żółtą. Z kątów liści wyrastają wąsy czepne, a także pachnące, pojedyncze, białe lub łososioworóżowe kwiaty, dorastające do 3-5 cm średnicy. Bardzo często na ich płatkach występują paski w innej barwie niż płatki. Owocami są dosyć duże jagody o okrągłym lub bardziej owalnym kształcie, wewnątrz których ukrywa się wiele nasion. Męczennica cielista stosowana jest jako roślina lecznicza, jadalna, ozdobna, ale też psychoaktywna. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie bluszczu pospolitego?

Męczennica groniasta - Passiflora racemosa to kolejny gatunek, charakteryzujący się zdrewniałymi, nagimi i twardymi lianami oraz skórzastymi, 3-klapowymi, całobrzegimi, sercowatymi u nasady liśćmi, dorastającymi do 6-13 cm długości, których wierzchołek jest ostry. Kwiaty tych roślin są czerwone, a owoce podłużne. Bardzo podobnym gatunkiem jest męczennica wawrzynolistna - Passiflora laurfolia, której liście osiągają takie same wymiary, ale są delikatnie skórzaste, eliptyczne i zaokrąglone u podstawy. Kwiaty występują tutaj w zielonkawych, niebiesko-purpurowych lub czerwonych barwach, a owoce w postaci jagód są podłużne.

Inne znane odmiany to męczennica miękka - Passiflora mollissima o różowych kwiatach, dorastająca do 20 m długości, męczennica jadalna, której długość sięga około 15 m, a kwiaty są fioletowe lub białawe, a także męczennica olbrzymia - Passiflora quadrangularis, charakteryzująca się 40 m długości, wielkimi jagodami oraz czerwonymi kwiatami.

Męczennica - Passiflora to rodzaj bardzo różnorodnych roślin, które możemy uprawiać w swoim domu. Nie zapominajmy, że każda męczennica jest inna i należy zapoznać się z jej kryteriami dotyczącymi stanowiska i uprawy. Nasiona oraz sadzonki męczennicy dostępne są w sklepach ogrodniczych i internetowych. Sprawdź także ten artykuł o uprawie hortensji pnącej.