Pelargonia bluszczolistna

Pelargonia kaskadowa - porady dotyczące uprawy i pielęgnacji

Tak lubiane przez nas odmiany pelargonii, zwisające latem kaskadami z okien i balkonów, to mieszańce gatunków oraz form bluszczolistnych, rabatowych i zwisających. Odmiany kaskadowe wyróżnia zwisła forma, dzięki której rośliny pięknie prezentują się w ozdobnych wiszących koszach oraz innych pojemnikach.

Jeśli interesują cię szczegółowe informacje na temat odmian, uprawy i pielęgnacji pelargonii, niezbędne porady znajdziesz w tym miejscu.

Pelargonia kaskadowa (pelargonium peltatum)

Dlaczego pelargonia kaskadowa?

Najkrócej rzecz ujmując, pelargonia kaskadowa (pelargonium peltatum) to pelargonia o zwisającej formie, układającej się w atrakcyjne kaskady kwiatów. Efekt kaskad z pelargonii bluszczolistnych uzyskuje się, sadząc te popularne kwiaty na balkon w zwisającej donicy lub koszu.

Postać kaskady wprowadzili po raz pierwszy Japończycy dla chryzantem. Jak ważny był to wynalazek świadczy fakt, że przez długi czas trzymali to wydarzenie w tajemnicy przed światem. W 1926 roku japoński uczeń, praktykujący w Ogrodach Botanicznych Kew w Anglii, zdradził sekret kaskad. Od tego czasu chryzantemy kaskadowe pojawiły się też w Anglii i we Francji. Niektóre kaskady liczyły nawet po pięć tysięcy kwiatów, a ich długość przekraczała cztery metry. Składały się z pędu głównego, prowadzonego w taki sposób, by lekko opadał na bok donicy. Wyrastały z niego liczne odrosty boczne, na których kwiaty rozwijały się równocześnie, a formowanie kaskad odbywało się poprzez stopniowe ich uszczykiwanie.

Do pelargonii kaskadowych zalicza się kwiaty balkonowe z serii happy face i tornado. Zwisające pelargonie bluszczolistne happy face odznaczają się średnią siłą wzrostu, ale kwitną dość wcześnie dużymi pojedynczymi kwiatami. Do grupy tej należy pelargonia amethyst, purple-red, scarlet, velvet red i face mex. Także odmiany z serii tornado kwitną wcześnie i obficie. Serię tę reprezentuje między innymi pelargonia orchid, bicolour duet, carmine, cherry red, fuchsia, lilac, pink, white i rose. Do zwisających pelargonii bluszczolistnych należy też seria decora, złożona między innymi z czerwonych i różowych odmian rosa, rot i lila. Zwisające ciemnozielone liście z białokremowym brzegiem ma odmiana białych pelargonii bluszczolistnych elegante o półpełnych kwiatach. Pelargonia kaskadowa elegante ładnie wygląda w wiszącym koszu. Do zwisających pelargonii bluszczolistnych zalicza się także odmiany: hederinum, princes of balcon, king of balcon, super rose i roi des balcons lilas.

Pelargonie kaskadowe - kwiaty na balkon i nie tylko

Kaskady pelargonii bluszczolistnych

Pelargonie to rośliny występujące w stanie naturalnym w Afryce Południowej, głównie w suchych i słonecznych miejscach Przylądka Dobrej Nadziei. Rodzaj ten obejmuje około dwustu trzydziestu gatunków, głównie zimozielonych bylin, półkrzewów, sukulentów i krzewów. W Europie zagościły pelargonie w wieku XVIII, początkowo jako rośliny sadzone w ogrodzie. Już w pierwszych dziesięcioleciach XVIII wieku rozpoczęto prace nad krzyżowaniem gatunków. Powstały wówczas mieszańce, które później posłużyły do hodowli. Główne gatunki to pelargonie rabatowe, stojące i pasiaste. Początkowo rośliny te były rozmnażane z nasion lub sadzonek przywożonych z Afryki.

Pelargonie bluszczolistne to dziś niezwykle popularne kwiaty balkonowe, odznaczające się bogatą kolorystyką. Ponieważ ich pięcioklapowe liście przypominają ulistnienie bluszczu, nadano roślinom nazwę pelargonii bluszczolistnych (pelargoniom peltatum). Pelargonia bluszczolistna ma zwisające cienkie pędy, a jej nieco skórzaste zielone liście ładnie błyszczą. Gatunek ten ma kwiaty pojedyncze, rzadziej pełne, w różnych barwach. Ze względu na małe wymagania pelargonie bluszczolistne to idealne kwiaty na balkon.

Pelargonie bluszczolistne to rośliny o płożących lub zwisających pędach. Odmiany tego gatunku dzieli się na silnie rosnące, o drobnych oraz półkarłowe, o pełnych kwiatach. Kwiaty pelargonii bluszczolistnych zebrane są w luźne kolorowe baldachy. Pierwsze pelargonie bluszczolistne miały bardzo długie pędy, które łatwo ulegały złamaniom. W wyniku intensywnych prac hodowlanych pojawiły się mocno rozkrzewione pelargonie bluszczolistne o krótszych pędach i bardziej zwartym pokroju.

W obrębie pelargonii bluszczolistnych powstała podgrupa cascade o pojedynczych kwiatach, które same opadają. Nazwano je więc pelargoniami samoczyszczącymi. Długie zwisające pędy ma na przykład pelargonia samoczyszcząca lachs-cascade-compact, która silnie się rozrasta i kwitnie obficie. A może zainteresuje cię także pelargonia angielska?

Pelargonia na balkonie

Pelargonie to dziś najważniejsze kwiaty na balkon. Pod względem popularności może z nimi konkurować jedynie fuksja oraz petunia, surfinia i begonia, które dołączyły do balkonowej elity nieco później niż fuksja. Fuksja lubi jednak miejsca półcieniste, a nawet całkiem ocienione.

Pelargonie sadzi się często w pojemnikach w towarzystwie plektrantusów, zielistek strinberga lub kocanek, które mają podobne wymagania. Łączy się też pelargonie z uczepem, ale to zintegrowanie nie jest dobrze postrzegane przez ekspertów od roślin. Tak zwany złoty deszcz ma bowiem odmienne zapotrzebowania. Jest to roślina wilgocio- i cieniolubna i do tego jeszcze bardzo zachłanna. Rozrasta się w szybkim tempie, zabierając pelargoniom miejsce w skrzynce. Można poskromić uczep jedynie przez systematyczne przycinanie.

Sadząc pelargonie, wypełniamy pojemnik do połowy ziemią odpowiednią dla tego gatunku albo ziemią uniwersalną. Dalsza pielęgnacja pelargonii polega głównie na podlewaniu i nawożeniu oraz obrywaniu przekwitłych kwiatostanów. Po posadzeniu lekko zraszamy ziemię i ustawiamy pojemnik na balkonie. Pelargonie, podobnie jak pozostałe kwiaty na balkon, mogą rosną pojedynczo albo w grupie, w towarzystwie innych roślin o podobnych wymaganiach siedliskowych i gustownie dobranej fakturze. Ładnie wyglądają balustrady spowite w pelargoniach jednej tylko odmiany lub w takim samym kolorze. Można też łączyć pelargonie w różnych barwach, a nawet różne gatunki, na przykład pelargonie rabatowe z grupą pelargonii bluszczolistnych. Pelargoniom mogą też towarzyszyć takie kwiaty balkonowe jak surfinia, petunia, bakopa, niecierpek, nemezja, fuksja, goździk chiński, kocanka itd. Zwisające kaskadą pelargonie bluszczolistne ładnie zagrają z roślinami o zwisłych pędach: begonią bulwiastą, bluszczykiem kurdybankiem lub barwinkiem.

Pielęgnacja pelargonii

Własna pelargonia, czyli sami robimy sadzonki pelargonii

Jak wygląda uprawa pelargonii krok po kroku? Pelargonie rozmnaża się zazwyczaj z sadzonek (ale także, np. z nasion pelargonii bluszczolistnej), ponieważ w naszym klimacie nie zawiązują one nasion. Nasiona możemy jednak nabyć choćby przez Internet. Dobrze jest je wysiać w grudniu lub styczniu, wówczas na wiosnę będziemy mieć sadzonki pelargonii gotowe do posadzenia w ogrodzie lub na balkonie.

Nasiona wysiewamy w podłożu złożonym z ziemi inspektowej, torfu i piasku. Na wierzch sypiemy warstwę piasku i układamy na niej nasiona w rzędach co trzy - cztery centymetry. Przysypujemy je około trzymilimetrową warstwą ziemi i okrywamy folią lub szkłem. Gdy po trzech, czterech lub pięciu dniach trzymania w temperaturze nieco powyżej 20^oC nasiona wykiełkują, zdejmujemy nakrycie. Już tygodniowe siewki możemy pikować do doniczek z ziemią kompostową albo mieszanką torfu i ziemi liściowej. Siewki powinny rosnąć w temperaturze podobnej jak przy kiełkowaniu. Kiedy roślina wykształci właściwe liście, sadzonki pelargonii wytrzymają w nocy obniżenie temperatury do kilkunastu stopni. Sadzonki pelargonii powinny od tego czasu stać na nasłonecznionym parapecie. Rośliny podlewamy umiarkowanie, nie dopuszczając do wysuszenia albo zalania wodą. Po 15 maja można wynieść pelargonie na balkon lub posadzić w ogrodzie.

Najbardziej właściwym terminem na pobieranie sadzonek jest początek marca, kiedy kończy się zimowanie pelargonii. Rozmnażając pelargonie wegetatywnie, wybieramy pędy zdrowe, dobrze ulistnione i najlepiej lekko zdrewniałe, z trzema, czterema liśćmi. Usuwamy przylistki z międzywęźli i końce zanurzamy w preparacie ukorzeniającym. Roślinki sadzimy w doniczce z piaskiem albo z mieszaniną torfu i piasku. Po posadzeniu podlewamy i przykrywamy słoikiem. Po dwóch tygodniach trzymania w ciepłym, ale niezbyt nasłonecznionym miejscu, otrzymamy ukorzenione sadzonki pelargonii. Możemy je wówczas przesadzić do większych doniczek z ziemią przeznaczoną do pelargonii. Gdy miną kolejne dwa tygodnie, sadzonki pelargonii lekko dokarmiamy nawozem. Kiedy rośliny się rozrosną, warto przesadzić je do skrzynek lub większych doniczek i tak trzymać do momentu wysadzenia na balkon. Pelargonie mogą rosnąć na balkonie zarówno słabo, jak i mocno nasłonecznionym. A może zainteresuje cię także geranium (anginowiec), czyli pelargonia pachnąca?

Pelargonia - zabiegi pielęgnacyjne

Pielęgnacja pelargonii nie wymaga specjalnych czynności, gdyż są to kwiaty balkonowe z natury odporne na choroby. Trzeba jednak pamiętać o systematycznym ich podlewaniu i nawożeniu. Pelargonie dobrze znoszą lekkie przesuszenie, natomiast są mniej odporne na nadmiar wody. Odżywiamy pelargonie doglebowo lub dolistnie. Warto już na etapie sadzenia zmieszać ziemię z nawozem długo działającym lub użyć pałeczek. Możemy też zastosować opcję systematycznego dokarmiania i nawozić rośliny przez cały sezon wegetacyjny. Dobrze jest wybrać nawóz tylko do pelargonii albo uniwersalny, wspomagający również inne kwiaty na balkon. Dokarmianie należy stosować regularnie i w dawkach określonych przez producentów.

Pielęgnacja pelargonii nie kończy się wraz z odejściem lata, bowiem jeszcze długo te kwiaty balkonowe zdobią nasze otoczenie. Trzeba je tylko chronić przed wrześniowymi przymrozkami, okrywając na noc. Kiedy przyjdą jesienne deszcze albo zapowiada się duże ochłodzenie, warto przenieść pelargonie do domu. Skracamy je wówczas o 1/3, a odcięte pędy przeznaczamy na sadzonki. Wnosząc do pomieszczenia dokładnie czyścimy rośliny z żółknących liści i przekwitłych kwiatostanów. Najlepiej przechowywać je w jasnym pomieszczeniu, w temperaturze od 5 do 8^oC i zimą podlewać umiarkowanie oraz niezbyt często. Zimowanie pelargonii trwa do marca.

Pelargonie to bardzo lubiane kwiaty balkonowe.Rośliny te potrzebują dużo słońca i ciepła i są odporne nawet na lekkie przesuszenie. Zimą przechodzą w stan spoczynku, by latem odzyskać pełnię formy. Pelargonie łatwo się też rozmnaża. Większość to mieszańce międzygatunkowe powstałe w wyniku zabiegów hodowlanych. Właśnie w taki sposób powstała pelargonia kaskadowa, wywodząca swoją bardzo atrakcyjną formę z połączenia pelargonii bluszczolistnych, rabatowych i zwisających.

Literatura:

1. Donaldson S., McHoy P., Rośliny ozdobne w pojemnikach w domu i ogrodzie. Wielki przewodnik. Warszawa 2000.
2. Goller K., Pelargonie inaczej. „Działkowiec” 2015 nr 7, s. 9.
3. Goller K., Żelazne damy balkonów. „Działkowiec” 2012 nr 5, s. 32-33.
4. Kozłowska E., Pelargonie. Na balkony, tarasy, do ogrodu. Warszawa 2006.
5. Lipińska U., Oczarowały mnie pelargonie. „Przepis na Ogród” 2016 nr 8, s. 10-13.
6. Pocket L., Jak uzyskiwać kwiatowe kaskady. „Działkowiec” 1966 nr 9, s. 131-132.
7. Rośliny ozdobne. Podręcznik dla zasadniczej szkoły zawodowej. Warszawa 1986.
8. Szczęsna D., Królowa balkonu. „Mam Ogród” 2015 nr 7, s. 12-13.
9. Szczęsna D. Taras pełen kwiatów. „Mam Ogród” 2014 nr 2, s. 52-53.
10. Śmigielska M., Niezawodne pelargonie. „Działkowiec” 2017 nr 6, s. 16-17.