Perz - zwalczanie popularnego chwastu w ogrodzie

Perz właściwy (elymus repens) – charakterystyka rośliny, rozmnażanie, zwalczanie

Opis perzu

Elymus repens, czyli perz właściwy, perz pospolity, nazywany również perzem pełzającym, jest jednym z najpopularniejszych chwastów, występujących w Polsce. Roślina rośnie na wszystkich rodzajach gleby, wytrzymując niekorzystne warunki atmosferyczne i środowiskowe. Bywa szczególnie kłopotliwą rośliną w ogrodach, rozrastając się na ścieżkach i grządkach. Perz pospolity jest trudny do usunięcia, zarówno w sposób mechaniczny, jak i przy pomocy herbicydów. Tworzy silne rozłogi, które posiadają ogromną zdolność regeneracyjną w ciągu całego okresu wegetacji. Kłącza perzu właściwego atakuje rdza źdźbłowa - pasożyt, wywołujący chorobę grzybową zbóż. A może zainteresuje cię także skrzyp polny?

Perz właściwy (elymus repens) – rozmnażanie

Ta wieloletnia trawa rozmnaża się w sposób wegetatywny. Jej podziemne, długie rozłogi posiadają krótkie międzywęźla, z łuskowatymi listkami. Z każdego węzła wyrastają długie korzenie przybyszowe oraz nadziemny pęd, dorastający nawet do 1,5 m wysokości. Każdy z pędów wytwarza krótki kłos, na który składają się 4 - 5 kwiatowe kłoski, płasko umieszczone po obu stronach środka kłosa. Kłoski ujęte są w dwie plewy, a kwiaty w dwie plewki, otulające dojrzałe żółtawe owoce, tzw. ziarniaki. Perz należy do roślin wiatropylnych. Kłącze perzu, błyszczące, o żółtawym lub żółtawobrązowym zabarwieniu, jest niezwykle żywotne, zdolne do regeneracji nawet z niewielkiej pozostawionej części.

Zwalczanie perzu

Zwalczanie chwastów w ogrodzie lub pozbycie się z pola jest przedsięwzięciem niezwykle trudnym. Pozytywne rezultaty można osiągnąć, stosując kompleksowe zwalczanie perzu. Do najważniejszych zasad, zapobiegających zachwaszczeniu, należą następujące czynności:

• Na małych powierzchniach pojawiający się perz właściwy można sukcesywnie usuwać ręcznie.
• Przed wysianiem roślin w sposób rzutowy, należy dokładnie sprawdzić czystość nasion. Dojrzałe ziarniaki zanieczyszczają ziarno przeznaczone na siew.
• Przed zastosowaniem nawozu organicznego, należy upewnić się, że kompost nie zawiera chwastów.
• Skuteczną eliminację zapewni mechaniczne lub chemiczne zniszczenie rozłogów.
• Perz i inne chwasty zasypujemy torfem lub ściółką organiczną, między grządkami rozścielamy czarną folię.
• Podejmujemy uprawę roślin, które szybko wytworzą gęste runo, zduszające perz pospolity.
• Zastosowanie środków chemicznych, w postaci oprysku nalistnego, umożliwia skuteczne zwalczanie perzu. Sprawdź także w tym artykule, co warto wiedzieć o popularnym chwaście, czyli fiołku polnym.

Jak działają herbicydy?

Środek chemiczny stosowany jest na chwast w sposób nalistny. Substancja wnika w kłącze perzu, dociera do korzeni, w wyniku czego roślina obumiera. Działanie herbicydów jest szybkie. Po upływie tygodnia liście zaczynają żółknąć. Perz pospolity w ogrodzie zostanie całkowicie unicestwiony po upływie około trzech tygodni. Zanim ogrodnik przystąpi do oprysku chwastów, powinien zapoznać się z instrukcją użycia. Nie wolno dopuścić, by środki chemiczne trafiły na liście roślin uprawnych. Zwalczanie perzu najbezpieczniej przeprowadzić w czasie ciepłej i bezwietrznej aury, przy wzroście perzu na wysokość przynajmniej 10 cm.

Zwalczanie perzu

Zwalczanie perzu w trawniku

Pojawiający się na trawniku chwast nie toleruje przycinania. Zwalczanie perzu w trawniku umożliwi niskie i regularne koszenie trawy. Wzrost perzu zostanie osłabiony, bowiem roślina będzie zmuszona do ciągłego wytwarzania części nadziemnych. Opryskiwanie herbicydami dolistnymi doprowadzi do obumierania chwastów. Po wiosennym oprysku, następny można przeprowadzić po około 2. miesiącach.

Jak skutecznie pozbyć się perzu z roślin uprawnych?

Dokuczliwy chwast może zaatakować uprawy, pojawiając się w zbożach, w truskawkach, w łubinie, czy w kukurydzy - w Zea mays.

• Chwast atakuje pola, szybko rozprzestrzeniając się i zabierając zbożom składniki pokarmowe, wodę i światło. Skuteczna eliminacja perzu w zbożach możliwa jest poprzez zastosowanie odpowiedniego preparatu chemicznego.
• Przy uprawie truskawek, na niewielkich przestrzeniach, perz w truskawkach usuwamy wyłącznie ręcznie. W przypadku dużych upraw, przed sadzeniem truskawek, należy wykorzystać herbicydy dolistne. Bezpieczne posadzenie truskawek będzie możliwe dopiero po upływie około 1,5 miesiąca. A może zainteresuje cię także lulek czarny?
• Łubin jest wartościową rośliną strączkową, charakteryzująca się podatnością na zachwaszczenie. Problemem jest niedostateczna oferta środków chwastobójczych. Perz w łubinie usuwa się mechanicznie, po siewie, przy użyciu brony lub opielacza. Chemiczne usuwanie perzu możliwe jest poprzez zastosowanie desykantów, zawierających jon dikwatu, działającego tylko na te części roślin, które zostały poddane działaniu preparatu. Zbiór łubinu możliwy jest po upływie około 10 dni od oprysku.
• Perz w kukurydzy usuwa się, poprzez zastosowanie herbicydów doglebowych i dolistnych. Przed ich użyciem należy zapoznać się z instrukcją. Na glebach lżejszych zmniejsza się dawkę środka doglebowego, na glebach cięższych – zwiększa. Skuteczność zwalczania perzu w Zea mays wzmacnia zastosowanie adiuwantów, dodawanych do herbicydów dolistnych.

Właściwości lecznicze perzu

Właściwości lecznicze posiada kłącze perzu. Cenne jest jego działanie moczopędne, przeczyszczające i odtruwające. Korzyści zdrowotne odniosą także osoby chorujące na cukrzycę. Perz zbiera się na wiosnę lub jesienią. Kłącze należy dokładnie umyć i poddać suszeniu. Wysuszone kłącza zostają oczyszczone z korzeni i pokrojone na niewielkie, 1 cm części.

• Napar z perzu i żółtej prymulki pomaga w oczyszczeniu krwi i wydaleniu szkodliwych produktów przemiany materii. Zaleca się wypijanie przez dłuższy czas 1-2 szklanek naparu.
• W zatruciach pokarmowych oraz przy zażywaniu antybiotyków zalecane jest sporządzenie naparu z 2 łyżek kłączy perzu, zalanych 2 szklankami gorącej wody. Po gotowaniu naparu przez około 15 minut, należy go przecedzić i przelać do termosu. Napar pije się po posiłkach, 2-3 razy dziennie, po ½ - 1 szklanki.