Pietruszka naciowa

Pietruszka naciowa - opis, uprawa, zimowanie, wykorzystanie w kuchni

Pietruszka naciowa (Petroselinum hortense), podobnie jak cebula cukrowa (Allum cepa) jest lubianą i najczęściej stosowaną przyprawą. Natka pietruszki dodawana jest do zup, wzbogaca smak sałatek i surówek. Trudno sobie wyobrazić wygląd wielu potraw bez dodatku zielonej natki. Liście pietruszki bogate są w witaminy C, A oraz żelazo. Zawarty w nich lotny olejek, apiol, ma działanie antyseptyczne. Właściwie przechowywana pietruszka dostarcza zdrowej natki w zimie i na wiosnę. Roślina może być uprawiana w ogrodzie oraz w doniczce. Poznaj odmiany pietruszki naciowej oraz dowiedz się, jak wygląda jej uprawa.

Jeśli szukasz więcej porad i informacji, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o warzywach.

Odmiany pietruszki naciowej zalecane do uprawy - przykłady

Pietruszka naciowa ‘Mooscrause’ – tworzy okazałe i gęste karbowane liście, o wyrazistym smaku i aromacie. Jest rośliną dwuletnią – w pierwszym roku pojawiają się soczyście zielone liście, a w roku drugim łodygi, zakończone kwiatami. Rozgałęziony cienki i zdrewniały korzeń, podobnie jak u innych odmian pietruszki naciowej, nie jest wykorzystywany do celów kulinarnych. Roślina dorasta do około 25 cm wysokości. Nasiona pietruszki wysiewamy na wiosnę – od marca do maja, w rozstawie 30 cm x 10 cm. Natkę pozyskujemy do października. Pietruszka karbowana ‘Mooscrause’ zachowuje świeżą barwę liści przez całą zimę. Dekoracyjna odmiana podkreśla atrakcyjny wygląd serwowanych potraw, jednocześnie oddziałując  korzystnie na nasze zdrowie.

Pietruszka naciowa ‘Astra’ – to ozdobna karbowana pietruszka. Zachowuje zieloną nać przez cały rok. Nasiona można siać od końca kwietnia do drugiej połowy lipca, w rozstawie 40 cm x 12 cm. Liście pozyskujemy  od maja do października. Pietruszka szybko odrasta, więc zbiór liści można powtarzać co 8 - 10 tygodni. Odmiana wyróżnia się intensywnym zapachem i wyrazistym smakiem. Dobrze znosi spadki temperatury. Pietruszkę naciową możemy uprawiać na terenie całego kraju. Do celów kulinarnych używamy natki świeżej, a także mrożonej i suszonej.

Pietruszka naciowa ‘Festival 68’ - wyróżnia się gładkimi głęboko powcinanymi i liśćmi, o soczyście zielonym kolorze i błyszczącej blaszce. Dekoracyjna natka pietruszki, bogata w witaminy, spożywana jest na surowo, jako dodatek do zup, potraw mięsnych i warzywnych. Natka odrasta, więc zbiór liści trwa od maja do października. Wysiew nasion w gruncie przeprowadza się w rzędach, co 30 cm. Podobnie jak inne odmiany, pietruszka naciowa ‘Festival 68’ dobrze znosi niskie temperatury.

Pietruszka naciowa, przy łagodnej bezmroźnej zimie, może być uprawiana jako roślina wieloletnia.

Jak uprawiać i pielęgnować pietruszkę naciową?

Uprawa pietruszki naciowej udaje się na terenie całego kraju. To roślina dwuletnia lub wieloletnia bylina, jeśli jej rozwojowi będzie sprzyjać łagodna aura. Najczęściej uprawiana jest na potrzeby własne, w gródkach przydomowych oraz w doniczce, na okiennym parapecie. Korzeń pietruszki naciowej, twardy i cienki, nie jest wykorzystywany do celów spożywczych. Roślina wymaga jasnego stanowiska o żyznej i umiarkowanie wilgotnej glebie, o obojętnym odczynie pH. W czasie suszy często ją podlewamy.

Uwaga! Pietruszka nie toleruje świeżego obornika. Sadzenie roślin w ogrodzie przeprowadza się w drugim roku po zastosowaniu obornika.

Wysiew nasion przeprowadzamy wprost do gruntu:

• wczesną wiosną – zbiór naci pietruszki będzie możliwy latem i jesienią,
• w lipcu – pietruszka dobrze znosi zimowanie. Liście zbieramy na wiosnę.

Naciowe odmiany odporne są na spadki temperatury, znosząc zimowanie bez okrycia do minus 9 stopni Celsjusza. Przykrycie roślin liśćmi lub słomą zabezpieczy je przed silniejszym mrozem. Pietruszkę naciową możemy siać w lutym, na rozsadę, co umożliwia uzyskanie wczesnego zbioru. Nasiona umieszczamy w pojemnikach, po około 4 sztuki w doniczce, o średnicy 4 cm. Rozsada może być sadzona w ogrodzie w kwietniu. Właściwe jest sadzenie na 1 m2 około 20 roślin. Rozsada dobrze znosi przesadzanie. Natkę pietruszki zbieramy od czerwca do października, systematycznie obrywając listki, poczynając zawsze od liści zewnętrznych. Sprawdź także ten artykuł na temat uprawy pietruszki w ogrodzie.

Wykorzystanie natki pietruszki – w kuchni, w kosmetyce i w medycynie

Zastosowanie pietruszki naciowej w kuchni

Natka pietruszki jest poliwitamiowa i polimineralna. Ma wyjątkowo dużo witaminy C – 128 – 193 mg w 100 g. Dla porównania cebula cukrowa, warzywo cenione za swoje właściwości zdrowotne, zawiera 7,4 mg witaminy C w 100 g. Natka jest źródłem witaminy A - odpowiedzialnej, między innymi, za dobre widzenie, a także źródłem potasu, wapnia, magnezu i żelaza. Dzięki zawartości błonnika pokarmowego ułatwia trawienie pokarmów. Jest składnikiem wielu potraw, odpowiednich dla osób dbających o ładną sylwetkę – zawiera 49 kcal/100 g naci.

Liście pietruszki nadają się do wykorzystania w stanie świeżym, do suszenia, blanszowania oraz do zamrażania. Drobno posiekaną natkę możemy dodać do sałatek i surówek, posypać nią kanapki, potrawy z ziemniaków i jajek. Jest smacznym dodatkiem do sosów. Ważne, by świeże listki dodawać bezpośrednio przed podaniem potrawy, bowiem gotowane, tracą kolor, zapach i witaminy. Ozdobna natka pietruszki służy do garnirowania dań.

Zielona pietruszka doskonale usuwa nieprzyjemne zapachy. Jeśli zamierzamy upiec kurczaka lub kaczkę, warto mięso natrzeć posiekaną natką lub pęczek zielonej pietruszki umieścić we wnętrzu ptaka i dopiero wówczas zawinąć, np. w folię aluminiową i upiec. Świeże i suszone liście pietruszki komponują się smakowo i kolorystycznie z warzywami, owocami morza, grzybami oraz z mięsem i z rybami. Możemy łączyć zioła, uzyskując aromatyczne i zdrowe mieszanki, np. pietruszki z bazylią, majerankiem i tymiankiem.

Zielona pietruszka w kosmetyce i medycynie

Natka pietruszki wykorzystywana jest w kosmetyce. Przygotowana z jej udziałem maseczka, odżywi skórę i poprawi jej wygląd. Polecana jest dla osób o cerze wrażliwej, pragnących pozbyć się piegów oraz innych przebarwień. W sprzedaży, w drogerii, można nabyć gotowe preparaty, zawierające ekstrakt z pietruszki. Upiększającą maseczkę możemy przygotować w domu. Natkę zmiękczamy, poprzez namoczenie jej w ciepłej wodzie, a następnie bardzo drobno siekamy lub miażdżymy. Do tak przygotowanej bazy możemy dodać twaróg lub miód i sok z cytryny. Całość mieszamy na jednolitą papkę i nakładamy na twarz, na 15 – 30 minut. Po tym czasie maseczkę zmywamy letnią wodą i wklepujemy odżywczy krem.

Sok ze świeżej pietruszki jest dobrym sposobem na pozbycie się skutków ukłucia przez owady. Świeżą natkę pietruszki rozcieramy i sokiem smarujemy ukłute swędzące miejsce. Antyseptyczny olejek apiol pomaga w szybkiej neutralizacji jadu insektów.

Żucie świeżych zielonych listków odświeża oddech.

Pietruszka naciowa ma właściwości zdrowotne:

• spożywanie zielonych liści pietruszki ma dobroczynny wpływ na trawienie - pobudza wydzielanie śliny oraz soków żołądkowych,
• działa moczopędnie – pomaga pozbyć się obrzęków oraz nagromadzonych w organizmie toksyn,
• spożywanie świeżej natki ma działanie krwiotwórcze, pomaga pozbyć się anemii,
• łagodzi bóle menstruacyjne,
• korzystnie działa na wzrok,
• zielonej natce przypisuje się jej działanie antynowotworowe.

Spożywanie znacznych ilości naci nie jest wskazane przy dolegliwościach nefrologicznych.