Piołun - roślina o szerokim zastosowaniu - oto, jak ją wykorzystać!

Artemisia absinthium, czyli bylica piołun

Bylica piołun (artemisia absinthium) to oficjalna nazwa ziela, które powszechnie rośnie w niektórych rejonach Polski. Jest to jedna z niewielu roślin, która tak intensywnie zdominowała cały świat. Naturalnie porasta łąki Europy, Azji i Afryki, został zawleczony także do Ameryki. W każdym z tych zakątków bylica piołun jest wykorzystywana jako ważna roślina zielarska, której właściwości lecznicze wykorzystuje się do tej pory. Obecnie można spotkać także plantacje piołunu, które są przeznaczone zarówno dla przemysłu zielarskiego i farmakologicznego, jak  i gorzelniczego.

Jak wygląda bylica piołun?

Piołun bylica (artemisia absinthium) ma bardzo charakterystyczny pokrój, trudno nie rozpoznać go na łącze. Jest to dość wysoka roślina, która tworzy kępy – rozmnaża się wegetatywnie, tworząc bardzo wiele rozetek liściowych ułożonych jedna obok drugiej. Później wyrastają z nich drewniejące łodygi kwiatostanowe, które od lipca do września pokryte są drobnymi koszyczkami kwiatów. Kwiatostan ma ok. 2-4 mm średnice, jest żółty i ma kulisty kształt. Piołun wytwarza koszyczki o tendencji do zwieszania się, składające się wyłącznie z kwiatów rurkowatych. Jeśli interesuje cię także jeżówka purpurowa o leczniczych właściwościach, przeczytaj ten artykuł.

Na uwagę zasługują także liście piołunu, które mają ciekawy, lekko szary kolor. Są obustronnie owłosione. Liście odziomkowe, tworzące rozetę i liście łodygowe różnią się między sobą kształtem. Te pierwsze są osadzone na ogonkach, dość duże i mają pierzastosieczną blaszkę. Lancetowate liście łodygowe w ogóle ich nie przypominają, są proste i całobrzegie.

Wykorzystanie piołunu

Ziele piołunu, wykorzystywane do tworzenia nalewek i leczniczych specyfików, stanowią liście odziomkowe. Czasami wykorzystuje się także kwitnące szczyty pędów. Do produkcji używa się rozdrobnionych elementów o wysokim stopniu wysuszenia, które jednak nie stracą jeszcze swojego olejku eterycznego. Piołun, oględnie mówiąc, nie ma zbyt przyjemnego zapachu, który utrzymuje się w roślinie nawet po wysuszeniu.

Właściwości piołunu

Lecznicze właściwości piołunu są bardzo szerokie. Ta niewielka, niepozornie wyglądająca roślina kryje w sobie prawdziwą skarbnicę substancji goryczkowych, które nie tylko mają wpływ na smak liści, ale także mają właściwości lecznicze. Są to takie substancje jak absyntyna, artabsyna i anabsyntyna. Dodatkowo piołun zawiera także olejki eteryczne w dużych ilościach – ich zawartość przekracza 2%. Dobroczynne właściwości piołunu wynikają także z tego, że roślina jest bogata w witaminę C i soli mineralnych. Dobry dla przewodu pokarmowego jest przede wszystkim napar z piołunu parzony pod przykryciem.

Piołun jest wykorzystywany w ziołolecznictwie przede wszystkim ze względu na swoje właściwości bakteriobójcze. Dawniej wykorzystywany był piołun na pasożyty, i to nie tylko te pokarmowe, ale także na pasożyty zbiorów, czyli różnego rodzaju owady i myszy – to właśnie olejki eteryczne zawarte w tej roślinie mają silne działanie odstraszające. Bylica piołun ma działanie oczyszczające i żółciopędne, więc najczęściej używa się go w problemach z układem trawiennym. Niektórzy uważają, że właściwości piołunu sprawiają, że roślina może być wykorzystywana w mieszankach ziół przeznaczonych do leczenia problemów z układem moczowym.

Piołun – zastosowanie w ziołolecznictwie

Właściwości piołunu na trawienie

Zastosowanie piołunu w ziołolecznictwie jest bardzo szerokie. Najczęściej ziele piołunu wchodzi w skład mieszanek ziół przeznaczonych do leczenia chorób układu trawiennego. Łączy się go między innymi z melisą, miętą i dziurawcem, wtedy świetnie oczyszcza i wzmacnia wątrobę, reguluje pracę jelit i przyspiesza trawienie. Oczywiście działa piołun na pasożyty, więc w przypadku podejrzenia, że to właśnie one są przyczyną problemów z żołądkiem, herbatka z ziela na pewno pomoże. Jego specyficzny smak poprawia apetyt, więc czasami dodaje się go do herbatek podawanych ludziom starszym lub chorującym na różne dolegliwości, które zaburzają poczucie łaknienia.

Piołun a menstruacja

Bylica piołun w Polsce czasami była nazywana „zielem panieńskim”, dlatego, że miała wpływ na regulowanie menstruacji. W tym celu używa się bardzo delikatnego naparu z ziela piołunu. Przestudzony napar można stosować także zewnętrznie, nakłada się go na skórę w przypadku pojawienia się świerzbu i innych tego rodzaju problemów dermatologicznych.

Dawkowanie piołunu

Piołun jest absolutnie bezpieczny, pod warunkiem jednak, że nie spożywa się go w nadmiarze. Część składników ma działanie toksyczne, więc należy bardzo dokładnie przestrzegać dawkowania. Oczywiście mieszanki piołunu lub różnego rodzaju specyfiki na jego bazie można zrobić także samodzielnie. Piołun nadaje się do uprawy w ogrodzie, jego ziele można zbierać także na łąkach. Najlepszym momentem do pobierania surowca jest maj. Liście powinny być dobrze wysuszone, rozdrabnia się je już po wysuszeniu. Do niektórych przepisów używa się całych kwiatostanów, które zbiera się w lipcu i sierpniu i które także należy dobrze wysuszyć przed wykorzystaniem. Jeśli interesuje cię także uprawa krwawnika pospolitego, przeczytaj ten artykuł.

Nalewka na piołunie – najlepsze przepisy

Nalewka na piołunie to jeden z tych specyfików, które możesz przygotować samodzielnie. Odpowiednio przygotowana jest fantastycznym specyfikiem w czasie leczenia chorób i zaburzeń układu pokarmowego. W niewielkich ilościach używa się go w przypadku niestrawności, bólu żołądka lub problemów z wątrobą. Nalewka na piołunie jest dość gorzka i oczywiście taka najlepiej działa na problemy układu trawiennego, jednak z powodzeniem możesz wykonać ją w wersji słodkiej.