Piwonia chińska - pielęgnacja, uprawa, odmiany, cena
Paeonia lactiflora zyskała w Chinach rangę kwiatu narodowego. Hodowcy europejscy i amerykańscy prawdopodobnie pozazdrościli Chińczykom tak pięknego symbolu i w XIX wieku rozpoczęli własne uprawy, tworząc coraz to inne i bardziej atrakcyjne odmiany piwonii chińskiej. Uzyskanie nowych krzyżówek okazało się trudne, ponieważ piwonia chińska uprawiana z siewek zakwita dopiero po kilku latach, a swoje najpiękniejsze oblicze pokazuje jeszcze później. Cierpliwość hodowców jednak opłaciła się i od tego czasu liczne odmiany piwonii chińskiej weszły szturmem do ogrodów świata.
Jeśli planujesz zakładanie ogrodu i szukasz firmy, która wykona dla ciebie aranżację, skorzystaj z usługi Szukaj Wykonawcy, dostępnej na stronie Kalkulatory Budowlane. Po wypełnieniu krótkiego formularza otrzymasz oferty od najlepszych wykonawców z twojej okolicy.
Pachnący spektakl na przełomie maja i czerwca, czyli piwonia chińska w pełni kwitnienia
Pochodzi z Chin, zapewne dlatego nazywa się piwonia chińska, ale rośnie też w stanie naturalnym w Korei, Japonii i na Syberii. Kwiatami peonii obsypane są w maju albo na przełomie maja i czerwca stepy północno-wschodnich Chin. Uprawa piwonii chińskiej datuje się od dwóch i pół tysiąca lat temu. Chińczycy hodowali piwonie dla ich leczniczych właściwości, a także dla urody kwiatów. Do Europy dotarła roślina dopiero w wieku XVIII, ale intensywna uprawa piwonii chińskiej przypada na pierwszą połowę XIX wieku. Piwonia chińska jest popularna również w Polsce. Ponieważ cena kłączy piwonii jest dość przystępna, ambicją każdego ogrodnika jest mieć w ogrodzie choć jedną taką roślinę. Dlatego w maju i czerwcu albo na przełomie maja i czerwca króluje piwonia na rabatach w całym kraju, rozsiewając swój nieodparty urok. Zanim nasze rodzime drzewa liściaste zdominują soczystą zielenią świat przyrody, piwonia peonia zdąży rozmiękczyć niejedno serce. Jeśli szukasz równie urokliwych kwiatów na balkon, w tym artykule znajdziesz szereg inspiracji.
Piwonia chińska (paeonia lactiflora) uprawiana jest głównie w postaci mieszańcowych form półpełnych lub pełnych. Rozrasta się w formie krzewu dorastającego do metra wysokości, który zamiera na zimę. W uprawie znajdują się odmiany piwonii chińskiej różniące się barwą kwiatów, ich budową, wysokością rośliny i porą kwitnienia. W zależności od odmiany, piwonia chińska ma białe, różowe i czerwone kwiaty o średnicy około dwudziestu centymetrów. Najatrakcyjniej drzewa krzewy prezentują się, gdy tło dla nich stanowią trawy ozdobne, tawuła japońska czy oczko wodne. Małe kwiaty w uprawie idealnie nadają się do uprawy w ogrodach (radzej w domu) także jako kwiaty doniczkowe
Kwiaty półpełne ma różowa piwonia chińska sea shell. Piękna jest też biała piwonia chińska odmiany festiva maxima, z delikatną plamką czerwieni pośrodku. Kwiaty pełne ma karminowoczerwona odmiana felix crousse, natomiast pełne ciemnoczerwone - kansas. Jasnoróżowe, ładnie pachnące kwiaty pełne ma z kolei peonia sarah bernhardt. Na biało zakwita peonia pełna festiva maxima. Podobnie jak zróżnicowana jest feeria barw i form piwonii chińskich dostępnych w handlu, różna jest też ich cena. Najwyższa cena na rynku dotyczy zazwyczaj nowości, natomiast cena najniższa obejmuje rośliny w promocji lub wyprzedaży.
Odmiany piwonii popularne w Polsce
Odmiany paeonia lactiflora w uprawie polskiej to między innymi ewelina, władysława, jadwiga, hania, ursynów i krystyna. Odmiana ewelina ma kwiaty z jednym okółkiem płatków. Płatki są barwy słomkowej z wiśniowo-perłowym nalotem albo żółte z karminowym nalotem. Odmiana ta kwitnie długo i nadaje się do bukietu. Wiśniowo-amarantowa półpełna jest odmiana ursyn niemcewicz. Średniej wielkości bladoróżowe kwiaty półpełne paeonia lactiflora z brzegami jasno-kremowymi ma władysława. Jadwiga kwitnie późno i ma półpełne jasno-wiśniowe płatki. Kwitnie bardzo obficie i przeznaczona jest na kwiat cięty.
Hania rośnie szybko i może wylegać, dlatego w okresie kwitnienia trzeba ją podeprzeć. Kwiaty piwonii odmiany hania mają wrzosowo-amarantowy kolor z wiśniowym nalotem. Hania kwitnie późno i obficie. Nadaje się na bukiety. Dobrze się krzewi również ursynów i w trakcie kwitnienia wymaga podpór. Kwiaty ma pełne, kuliste, wiśniowo-wrzosowe. Kwitnie późno i obficie, nadaje się na kwiat cięty.
Silnym wzrostem charakteryzuje się też odmiana krystyna. Ma średniej wielkości, pełne wiśniowo-amarantowe, ładnie pachnące kwiaty z jaśniejszymi brzegami. Kwitnie dość późno i przeznaczona jest na kwiat cięty. Cena odmian polskich jest zazwyczaj nieco niższa niż egzemplarzy z zagranicy, dlatego warto nastawić się na krajowe, sprawdzone w uprawie piwonie.
Jeśli planujesz zagospodarowanie przestrzeni w swoim ogrodzie i szukasz florystycznych inspiracji, przeczytaj także artykuł o różach ogrodowych, gdzie znajdziesz informacje o odmianach i uprawie.
Odmiany piwonii chińskiej
Kwiat piwonii chińskiej, a dokładniej jego budowa, zadecydował o przynależności odmian tej rośliny do kilku grup. Grupa pierwsza to piwonia pojedyncza, złożona z pięciu do ośmiu płatków otaczających bardzo liczne pręciki i słupki. Jest delikatna i przypomina polne róże - na przykład biała peonia whittlei major. Piwonia chińska o pojedynczych kwiatach długo zachowuje ładny wygląd, a jej łodygi nie pokładają się po deszczu. Pojedyncze, białe lub kremowe kwiaty z żółtym środkiem mają odmiany piwonii chińskiej krinkled white.
Drugą grupę tworzy piwonia japońska. Kwiat piwonii japońskiej jest pojedynczy, ze zwiniętymi w środku płatkami pręcikowymi, wybarwionymi inaczej niż płatki na obrzeżach. Do odmian polskich z tej grupy należy kremowo-żółta ewelina, wiśniowa ursyn niemcewicz i różowa władysława.
Grupa trzecia to piwonia anemonowa. Kwiat piwonii anemonowej ma płatki osadzone w kilku rzędach i kulisty środek, wypełniony szerokimi płatkami pręcikowymi. Kwiaty anemonowe w kolorze karminowym ma piwonia chińska red charm. Z odmian polskich wyróżniają się intensywnie wiśniowe - perłowo-wiśniowa peonia barbara i wiśniowo-amarantowa peonia profesor wójcicki. Barbara ma kwiat typu anemonowego średniej wielkości. Przeznaczona jest na kwiat cięty. Profesor wójcicki charakteryzuje się rozpierzchłym pokrojem. Jest to peonia pięknie pachnąca, o nieregularnych płatkach. Nadaje się do bukietu. Różowe pachnące kwiaty ma peonia anemonowa raspberry sundae. polskie odmiany w tej grupie to także jasno-wiśniowa jadwiga.
Czwartą i ostatnią grupę stanową piwonie pełne o silnie wypełnionych kwiatach. Kwiaty pełne mają na przykład odmiany piwonii chińskiej - różowa edulis superba i biała, duża i pełna, wyhodowana w 1851 roku festiva maxima. Z polskich odmian na uwagę zasługują pełne odmiany piwonii chińskiej - różowo-amarantowa hania, amarantowa krystyna i wiśniowowrzosowa ursynów.
Uprawa piwonii chińskiej jest dla wielu działkowców źródłem prawdziwej przyjemności. Najładniej wyglądają te urocze krzewy posadzone w dużej grupie. Można je rozmieścić także pojedynczo w wyeksponowanych miejscach, w których będąc w pełni kwitnienia, pokażą swoje niepowtarzalne piękno. Prezentują się piwonie dobrze na tle iglastych krzewów, roślin o wiecznie zielonych liściach i nierozrastających się bylin lub krzewów o niskim pokroju. Ładnym tłem są dla piwonii chińskich niektóre drzewa liściaste.
Uprawa piwonii chińskiej
Jak w przypadku innych gatunków piwonii, przesadzanie peonii chińskich powinno odbywać się bardzo rzadko. Zabieg ten wpływa bowiem negatywnie na rozrost i kwitnienie. Uprawa piwonii chińskiej wymaga więc rozsądnego wyboru miejsce sadzenia, uwzględniającego wymagania rośliny. Piwonia peonia chińska lubi stanowiska zaciszne, słoneczne lub półcienie. Rośnie dobrze w glebie próchnicznej, przepuszczalnej i żyznej. Młode rośliny wymagają w pierwszych latach po posadzeniu okrycia na zimę.
Paeonia lactiflora powinna być dzielona i sadzona w ogrodzie w ostatnich dniach sierpnia lub na początku września, gdy wyraźnie widoczne są odnawiające się pączki, wytworzone u nasady pędów. Pędy przycinamy wówczas dziesięć - piętnaście centymetrów nad ziemią. Wykopujemy ostrożnie karpy, oczyszczamy je z ziemi i pozostawiamy do następnego dnia w cieniu, by ładnie obeschły. Przesuszone korzenie są mniej łamliwe. Nazajutrz delikatnie je dzielimy, rozłamując ręką lub większe rozcinając nożem. Po takim przygotowaniu sadzi się piwonie w ogrodzie na stałe miejsce. W uprawie na glebach lekkich doły pod sadzonki powinny być dobrze zaprawione kompostem lub rozłożonym obornikiem, z dodatkiem nawozów mineralnych.
Cena pojedynczej sadzonki piwonii chińskiej to zazwyczaj kilkanaście złotych. Jeśli więc dysponujemy niewielką ilością krzewów, warto pokusić się o przygotowanie własnych sadzonek, tzw. sadzonek jednooczkowych. Oddzielone części sadzimy w inspekcie lub na starannie przygotowanej grządce, przykrywając na zimę słomą, torfem lub włókniną. Pąki powinny znajdować się dwa, trzy centymetry nad ziemią. Po dwóch latach uprawy mamy gotowe do sadzenia roślinki.
Dobrze pielęgnowane piwonie chińskie rzadko ulegają chorobom i szkodnikom, ale w przeciwnym wypadku przyczyną zamierania pąków piwonii mogą być choroby grzybowe, na przykład szara pleśń, która atakuje roślinę przy chłodnym i wilgotnym lecie. Rośliny porażone szarą pleśnią brunatnieją i zamierają. Powstawaniu szarej pleśni sprzyja też zalewanie pąków i liści w trakcie podlewania. Poznajemy chorobę po pylistym nalocie i sklejaniu się płatków kwiatowych. Jeśli na liściach są brunatne plamy, oznacza to, że rozwinęły się choroby grzybowe w postaci grzyba z gatunku septaria peoniae i cladosporium. Porażone liście należy spalić. Poważną chorobą jest też rdza piwonii oraz brunatna pleśń. Uprawa piwonii chińskiej wymaga więc, by z chwilą pojawienia się pierwszych objawów chorobowych, opryskać roślinę. Również przenawożenie azotem obniża odporność roślin i powoduje choroby grzybowe. Piwonia nie lubi związków azotowych, za to potrzebne są dla jej rozwoju związki fosforowe i potasowe.
Wygląd piwonii chińskiej
Sadzenie i stanowisko dla piwonii chińskiej
Pielęgnacja piwonii chińskiej
Terminy
I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kiedy można sadzić? | ||||||||||||
Kiedy można przesadzać? | ||||||||||||
Piwonia jest bardzo wrażliwa na przesadzanie. W odróżnieniu od wielu innych bylin, może rosnąć w jednym miejscu przez wiele lat. | ||||||||||||
Kiedy kwitnie? | ||||||||||||
Nawożenie | ||||||||||||
Nawóz
wieloskładnikowy,
fosforowo-potasowy,
kompost.
Nawozić raz w miesiącu. Nadmiar nawozu azotowego może zaszkodzić piwonii. |
||||||||||||
Podlewanie | ||||||||||||
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj co 3 dni. Gleba nie powinna przesychać. |
||||||||||||
Jesienią ścina się liście, aby zapobiegać rozprzestrzeniania się chorób grzybowych. |