Pokrzyk wilcza jagoda - rozpoznanie, objawy zatrucia i sposoby na radzenie sobie z nimi

Pokrzyk wilcza jagoda – rozpoznanie

Pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna) – charakterystyka

Pokrzyk wilcza jagoda to bardzo powszechna i charakterystyczna roślina. Przypadkowe zjedzenie jej owoców jest spowodowane tym, że są one podobne do jagód – małe, ciemnofioletowe lub czarne jagódki. Pojawiają się dość licznie na szypułkach ułożonych w rozgałęzieniach i kątach liściowych. Owoce mogą mieć różny rozmiar – od całkiem drobnych do dużych, wielkości wiśni.

Wilcza jagoda to roślina o ciekawym pokroju. Jest niska – ma zaledwie około 50 cm. Składa się z trzech głównych, wzniesionych pędów, na które rozgałęzia się główny pień. Każdy pęd zdobią jajowate, ostro zakończone liście. Czasami są bardzo duże, najczęściej jednak mają około 12 cm długości.

Roślina w czasie kwitnienia jest dość atrakcyjna. Kwiaty mają kształt małych, omszonych dzwoneczków. Im wyżej na pędach, tym inny mają kolor – od brunatnego do ciemnofioletowego. Wczesną jesienią z kwiatów tworzą się trujące jagody. Sprawdź także ten artykuł o roślinach trujących w Polsce.

Pokrzyk wilcza jagoda – występowanie

Pokrzyk wilcza jagoda to bardzo powszechnie pojawiająca się roślina w lasach, na rowach, porębach i nieużytkach. Szybko się rozmnaża i charakteryzuje się także szybkim wzrostem. Najczęściej można spotkać ją na stanowiskach wilgotnych, zasobnych i żyznych. Jest to także roślina azotolubna, która rośnie wyłącznie na glebach bardzo obfitujących w azot.

Wilcze jagody bardzo rzadko pojawiają się w ogrodach warzywnych czy przydomowych podwórkach. To się raczej nie zdarza, raczej krzewy rosną w miejscach oddalonych od siedzib. Zdarzają się jednak na pastwiskach i mogą być niebezpieczne dla wypasających się zwierząt.

Zatrucie wilczą jagodą

Trujące jagody – działanie

Już sama nazwa zwyczajowa pokrzyku – wilcza jagoda – wskazuje na to, że jest to roślina trująca. Wokół niej narosło bardzo wiele wierzeń i mitów. Miała być trucizną dla wilków, magicznym środkiem ułatwiającym wiedźmom latanie na miotłach i sposobem na piękno – stąd drugi człon jej łacińskiej nazwy – bella donna oznacza po prostu piękną kobietę. Jej sok miał rozszerzać źrenice, co podobno dodawało kobietom uroku. W tym celu preparaty z wilczej jagody stosowały już Rzymianki. Niektórzy uważają, że nie ma większego wpływu na zdrowie, a jedynie powoduje halucynacje, ale prawda jest taka, że działanie wilczej jagody jest bardzo szkodliwe.

Za śmiertelną dawkę przyjmuje się 15-20 jagód dla dorosłego, 3-4 dla dziecka. Spożycie mniejszej ilości może grozić problemami zdrowotnymi, ale wiele osób zażywa owoce wilczej jagody ponieważ mają działanie zbliżone do grzybów halucynogennych. Zatrucie wilczą jagodą jest jednak naprawdę niebezpieczne. Najbardziej szkodliwe są owoce wilczej jagody, ale w zasadzie każda część rośliny zawiera toksyczne składniki, między innymi atropinę. A może zainteresuje cię także ten artykuł o rączniku pospolitym?

Jest to silnie rozkurczająca substancja, która w dużych ilościach może doprowadzić do zablokowania mięśni gładkich. Wpływa także na układ nerwowy, poraża zakończenie połączeń nerwowych, więc może doprowadzić do zaburzeń widzenia i funkcjonowania całego organizmu.

Objawy zatrucia wilczą jagodą

Pierwsze objawy zatrucia po spożyciu wilczej jagody to euforyczne wizje. Pojawiają się już po 10 minutach od zjedzenia owoców i nieco dłużej od zjedzenia liści. Jeśli dawka była niewielka, prawdopodobnie nic dalej nie będzie się działo, jeśli jednak zostało zjedzone więcej owoców, atropina zacznie działać na mięśnie i układ nerwowy.

Zatrucie wilcza jagodą obawia się pobudzeniem, gadatliwością i rozszerzeniem źrenic. Kolejny krok to uporczywe uczucie suchości w ustach, przyspieszenie oddechu. Po kilkudziesięciu minutach pojawiają się wymioty, zaczerwienienie na twarzy i wysoka gorączka. W końcu może to doprowadzić do zaburzeń wzroku i słuchu. W przypadku bardzo ciężkiego zatrucia kolejne objawy to drgawki, problemy z oddychaniem a w końcu śpiączka atropinowa, która w krótkim czasie może doprowadzić do śmierci.

Wilcza jagoda (Atropa belladonna) – leczenie po zatruciu

Ze względu na bardzo niebezpieczne skutki spożycia wilczej jagody, leczenie należy zacząć natychmiast. Niezwłocznie należy wezwać pogotowie, a następnie sprowokować wymioty u pacjenta. Od razu trzeba także podać mu bardzo mocną, czarną herbatę – jest udowodnione, że napar herbaciany osłabia działanie trucizny i być może dzięki niemu zatruta osoba doczeka do przyjazdu lekarza bez kolejnych objawów. Sprawdź także ten artykuł o śnieguliczce białej.

Zamiennie z herbatą można poić chorego wodą z węglem lekarskim. Należy także zmniejszać gorączkę. Słowem – trzeba robić wszystko, by nie dopuścić do pojawienia się drgawek i śpiączki. Lekarze podają choremu leki przywracające prawidłowe działanie mięśni i rozpoczną płukanie żołądka, by odtruć organizm.

Zastosowanie wilczej jagody

Wilcza jagoda dla urody

Dawniej pokrzyk wilcza jagoda był uznawany za skuteczny środek na poprawę urody. Jego działanie doceniano już w starożytności – powodował, że rozszerzały się źrenice, na twarzy pojawiał się rumieniec, a oczy były lśniące i piękne. Właśnie z tego względu wilcza jagoda, znana często pod nazwą belladonna, pojawiła się w kulturze i sztuce.

W Polsce czasami stosowano wilcze jagody w tym samym celu. Ze względu jednak na właściwości toksyczne, belladonna została wycofana z produkcji kosmetyków. Znajduje jednak nadal zastosowanie w medycynie.