Pomarańcza bergamotka - uprawa, pielęgnacja, zastosowanie, właściwości

Owoc, kwiat i liść bergamotki – właściwości aromatycznego drzewa

Pomarańcza bergamotka jest krzyżówką pomarańczy gorzkiej Citrus aurantium oraz cytryny zwyczajnej Citrus lemon lub, według najnowszego stanowiska naukowców, limetki Citrus aurantifolia. Drzewka pomarańczowe, dorastające do 5 m wysokości, uprawiane są we włoskiej Kalabrii. Zwracają uwagę szeroką koroną i kolczastymi gałązkami. Zimozielone mięsiste i błyszczące liście, na oskrzydlonych ogonkach, są lekko ząbkowane i mają podłużny kształt. Na wiosnę bergamotka kwitnie, tworząc niewielkie pachnące białe kwiaty, ujęte w baldachy. Kwaśny owoc, w postaci gruszkowatej jagody, o długości około 8 cm, wybarwia się na żółto i żółtozielono. Zbiór bergamotek następuje w porze zimowej.

Owoce, liście i kwiaty pomarańczy bergamotki zawierają olejki eteryczne, o szerokim zastosowaniu:

• olejek bergamotowy do herbaty, nadaje wspaniały aromat i smak naparowi Earl Grey. Uzyskiwany jest ze skórki pomarańczy. Zdrowa i wzmacniająca jest czarna herbata z dodatkiem naturalnego olejku – dodatek sztucznego aromatu nie spełnia swojego zadania,
• olejek neroli, którego źródłem jest kwiat pomarańczy, to popularny składnik perfum,
• pachnący olejek wykorzystuje aromaterapia, bowiem ma działanie antydepresyjne i pomaga na bezsenność.

Owoce bergamotki podkreślają smak słodkich wypieków, owocowych przetworów oraz nalewek. Po zdrowe owoce, bogate w witaminy A, C, B oraz w składniki mineralne, powinny sięgać osoby, walczące z wysokim cholesterolem i wysokim poziomem cukru we krwi. Zawarte w miąższu owoców polifenole, skutecznie przyczyniają się do obniżenia stężenia frakcji cholesterolu LDL, wzrostu korzystnego cholesterolu HDL, a także zmniejszenia stężenia trójglicerydów. Lecznicze właściwości bergamotki potwierdzają naukowe badania. Ostrożność w korzystaniu z preparatów z bergamotką muszą zachować osoby, cierpiące na jaskrę. A może zainteresuje cię także ten artykuł o uprawie legerstemii indyjskiej?

Jak wygląda uprawa i pielęgnacja bergamotki?

W polskich warunkach klimatycznych nie jest możliwa uprawa pomarańczowych drzewek w sadach i w ogrodach. Jednak ogrodnicy-pasjonaci hodują egzotyczne drzewka w oranżeriach i w szklarniach, a nawet w pomieszczeniach mieszkalnych, jako efektowne rośliny doniczkowe. Latem, pachnące drzewka mogą ozdabiać balkony i tarasy, umożliwiając zdrowy wypoczynek.

Pomarańcza bergamotka preferuje jasne i ciepłe stanowisko, z dostępem do światła przez około 8 godzin dziennie. Roślina dobrze rośnie w temperaturze otoczenia od 20 stopni Celsjusza do 30 stopni Celsjusza. Zimą może przebywać w pomieszczeniu chłodniejszym, o temperaturze około 15 stopni Celsjusza.

Pielęgnacja bergamotki polega na zapewnieniu roślinie stale umiarkowanie wilgotnego podłoża. Warto zastosować drenaż na dnie doniczki, co umożliwi odprowadzanie nadmiaru wody. Przelanie drzewka pomarańczowego może doprowadzić do gnicia korzeni. Pomarańcza bergamotka wrażliwa jest na przeciągi, więc należy ustawić donice w osłoniętym i zacisznym miejscu.

Nie tylko pomarańcze – pysznogłówka bergamotka oraz gruszka bergamotka

Pysznogłówka szkarłatna Monarda didyma - to zimotrwała bylina, chętnie uprawiana w przydomowych ogrodach. Bywa nazywana bergamotką, ze względu na zapach, podobny do aromatu pomarańczy bergamotki. Uprawa roślin udaje się w wilgotnej żyznej glebie, dlatego wykorzystywane są do obsadzania oczek wodnych. Wspaniale prezentują się w ogrodach ziołowych. Ozdobą byliny są ciemnoczerwone kwiaty, kwitnące od lipca do września, dekorując omszone łodygi, dorastające do 100 cm wysokości.

Bylina jest jadalna. Liście można parzyć, uzyskując aromatyczne napar. Świeże listki, dodane do herbaty, nadają jej aromat Earl Greya. Mogą aromatyzować także wina i lemoniadę. Inne zastosowanie pachnących listków:

• Mogą stanowić oryginalny dodatek do sałatek oraz podkreślać smak mięsa, zwłaszcza wieprzowiny.
• Liście są dodatkiem do przetworów – dżemów, galaretek i mleka bergamotowego, które przygotowuje się, poprzez zalanie wrzącym mlekiem 1 łyżki suszonych całych liści lub 3 łyżek rozdrobnionego suszu. Po zaparzeniu i odcedzeniu, mleko można podawać.