Poplon ozimy – które rośliny najlepiej wybrać i jak wysiewać?

Korzyści wynikające z siewu poplonu

Poplony to doskonała odpowiedź na coraz powszechniejsze uproszczenia w uprawie i specjalizację produkcji, które powodują, że rezygnuje się z poprawnego zmianowania. Obecnie w uprawach dominują zboża, kukurydza oraz rzepak. Z drugiej strony, praktycznie zaprzestano uprawy roślin bobowatych. Skutkiem tego jest stopniowa degradacja gleb na skutek utraty struktury i zmian fizykochemicznych. W zdegradowanych, zakwaszonych glebach lepsze warunki do rozwoju mają grzyby patogeniczne, które atakują uprawy.

Z kolei poplony to doskonały sposób na przerwanie monotonii monokultur i metoda na ochronę powierzchni gleby w okresach, kiedy uprawy nie są prowadzone. Dzięki temu pola pozostają bez okrywy roślinnej zdecydowanie krócej. Pozostawiony na polu poplon chroni glebę przed erozją wietrzną i wodną, a ponadto stanowi źródło materii organicznej, pozwalając ograniczyć stosowanie obornika, co jest szczególnie wskazane w regionach z deficytem tego nawozu naturalnego. Ogranicza także powierzchniowy spływ wody i wydłuża okres zalegania śniegu na polach, dzięki czemu więcej wody wsiąka w glebę. Poplony ograniczają też straty składników mineralnych z gleby, a niektóre z nich, np. łubin biały, przyczyniają się do ponownego uwalniania ich nierozpuszczalnych w wodzie form np. fosforu. Ponadto niektóre poplony, w szczególności rośliny bobowate, same są źródłem azotu dla gleby, dzięki czemu ograniczają stosowanie nawozów azotowych. Z kolei inne rośliny okrywowe, dzięki swoim właściwościom antybiotycznym, powalają na ograniczenie glebowych populacji grzybów patogenicznych czy szkodliwych nicieni. Więcej informacji na temat roślin odpowiednich do wykorzystania jako poplon można znaleźć na stronie Syngenta.pl.

Jakie rośliny wybiera się na poplon?

Jako poplon można stosować różne rośliny, jednak większość z nich przed zimą obumrze, pozostawiając na powierzchni gleby ochronną warstwę mulczu. Nieliczne z nich, takie jak żyto i pszenżyto ozime, czy wyka kosmata, są w stanie przetrwać bez szkody typową polską zimę, zapewniając aktywną ochronę gleby przez cały okres niekorzystnych warunków pogodowych. Poplony powinny mieć nieduże wymagania pokarmowe, tak by ograniczyć dodatkowe nawożenia, a ich wzrost musi być na tyle szybki, by te gatunki, które przed zimą należy przyorać, mogły wydać odpowiednio duży plon biomasy. Zwłaszcza że w świetle przepisów ostateczny termin wysiewu poplonów to koniec września.

Co wysiać na poplon?

Poplony należy dobrać do gleby, na której będą uprawiane. Na glebach lekkich i średnich dobrze sprawdzi się żyto ozime (około 100 kg nasion na ha) i wyka ozima (40 kg nasion na ha), a na glebach żyznych - rzepak i rzepik ozimy (4-5 kg nasion na ha). Warto te gatunki skosić na wiosnę i rozdrobnić przed przeoraniem.

Rośliny wysiewa się na pole, które zostało odpowiednio uprawione: wykonano wstępną podorywkę, mającą na celu zlikwidowanie samosiewów, następnie (po ponownym wykiełkowaniu chwastów) uprawia się glebę na głębokość do 20 cm i dopiero wtedy wysiewa nasiona poplonu na głębokość zalecaną dla danego gatunku: 1,5-3 cm dla nasion drobnych i 4-5 cm dla nasion grubszych. Wybierając gatunek, trzeba pamiętać o pokrewieństwie botanicznym roślin uprawnych z poplonami, by uniknąć potencjalnego przenoszenia chorób.

Wybór dobrego poplonu to korzyść zarówno dla gleby, jak i dla posianych po nim roślin. Z tego powodu warto corocznie korzystać z dobrodziejstw jakie poplon daje. Na stronie Syngenta.pl  znajduje się ponadto szereg przydatnych informacji na temat utrzymania upraw w dobrej formie.