Poziomka pospolita

Uprawa poziomek w ogrodzie: sadzenie, wymagania i pielęgnacja

Poziomka to drobny i słodki owoc, który możemy spotkać w lesie. Jednak poziomka ze względu na swoje właściwości i bezproblemową uprawę, może znaleźć się w każdym ogrodzie. Jakie wymagania ma poziomka i jak powinna wyglądać jej uprawa, aby cieszyła oko i podniebienie w letnie dni? Przyjrzyjmy się bliżej temu czerwonemu owocowi.

Więcej inspiracji na drzewa i krzewy owocowe do ogrodu zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Poziomki w ogrodzie – uprawa poziomek, sadzenie i choroby poziomek

Sadzenie poziomki

Poziomki to rozłożyste byliny, które w naturze porastają obrzeża lasów. Krzaczki poziomki osiągają około 30 centymetrów wysokości. Poziomka ma ząbkowane liście oraz białe drobne kwiatki, które z czasem przeistaczają się w czerwone owoce. Często jest uprawiana w domowych ogrodach ze względu na małe wymogi.

Poziomka pospolita w jednym miejscu pozostaje kilka lat. Dlatego trzeba jej wcześniej wybrać miejsce i odpowiednio przygotować glebę, aby poziomki w ogrodzie mogły intensywnie owocować. Sadzenie poziomki powinno odbywać się na glebie odchwaszczonej, a podłoże należy zasilić kompostem lub obornikiem. Podczas sadzenia poziomki w ogrodzie warto zapewnić jej odpowiednią odległość. Sadzonki powinny być oddalone od siebie przynajmniej o 30 centymetrów. Sadzenie powinno się odbywać na taką samą głębokość, na jakiej rosły dotychczas w naszej uprawie lub w doniczce. 

Poziomki mają różny sposób wzrostu i rozmnażania. Z tego względu wyróżniamy poziomki bezrozłogowe i te, które wytwarzają rozłogi. Poziomka bezrozłogowa może być rozmnażana z nasion, które wysiewa się pod koniec zimy w pomieszczeniu. Następnie sadzonki wysadzamy na przygotowane stanowisko w okresie maja lub czerwca. Jednak najbardziej skuteczne jest sadzenie do gruntu poziomek, które są ogólnodostępne w sklepach ogrodniczych i mają już ukształtowane sadzonki. Najlepszym okresem na sadzenie takich poziomek jest kwiecień. W pierwszym roku po posadzeniu poziomki rozstają się. W następnym powinny już intensywnie kwitnąć i owocować. A może zainteresuje cię także uprawa malin?

Uprawa poziomek

Jak sadzić i jak uprawiać poziomki? Zarówno uprawa poziomek, jak i sadzenie poziomek w ogrodzie nie należą do najtrudniejszych zadań. Poziomka jest niezwykle łatwa w uprawie. Uprawa poziomek powinna przebiegać na stanowiskach ciepłych i słonecznych lub lekko zacienionych. Poziomka poradzi sobie również w cieniu, ale wtedy jej owoce nie będą intensywnie czerwone i słodkie. Lekko zacienione miejsce będzie dla niej najbardziej korzystne i przełoży się na mniejszą utratę wody.

Poziomki w ogrodzie lubią glebę lekką, dobrze przepuszczalną, żyzną i kwaśną. Nie preferują natomiast podłoża gliniastego i piaszczystego. W okresie letnim trzeba je systematycznie podlewać, ponieważ posiadają płytki system korzeniowy.

Uprawa poziomek wymaga odchwaszczania. Dobrym rozwiązaniem na ograniczenie chwastów, a tym samym zatrzymanie odpowiedniej wilgotności, jest wykorzystanie agrowłókniny. Można również wykonać ściółkowanie przy użyciu słomy.

Poziomka swoją wegetację rozpoczyna już w kwietniu. Natomiast w maju pojawiają się na roślinie pierwsze kwiaty. Na przełomie maja i czerwca można obserwować pojawiające się na gałązkach owoce. Owocowanie poziomek utrzymuje się do pierwszych przymrozków.

Uprawa poziomek może również być wykonywana z własnych nasion. Wystarczy owoc poziomki zostawić na słońcu, żeby wyschnął. Wtedy łatwo wykruszymy z niego nasiona. Sprawdź także nasz artykuł: Sadzenie i uprawa truskawek krok po kroku.

Choroby poziomek

Poziomki w ogrodzie są narażone na podobne szkodniki i choroby jak truskawki. Dlatego nie powinny być sadzone na ich miejscu. Patogeny chorobotwórcze mogę przetrzymać zimę w podłożu i zrazić sadzonki poziomki. 

Szkodniki najczęściej atakujące poziomki to roztocz truskawkowy, korzeniak szkodliwy lub opuchlaki. Mogą one wysysać soki z liści i kwiatów, jak również niszczyć korzenie roślin, które w efekcie usychają. W momencie pojawienia się szkodników należy zastosować opryski.

Poziomka może być również zaatakowana przez choroby grzybowe jak np. szara pleśń, która szczególnie poraża liście i kwiaty. Aby jej zapobiec należy ograniczyć nawożenie azotowe, a chore części rośliny usuwać na bieżąco. Warto też wykonać opryski. Inną chorobą jest mączniak prawdziwy, który przeważnie atakuje liście. Roślinę można opryskać preparatami zawierającymi siarkę.

Poziomki są również atakowane przez choroby wirusowe. Należą do nich cętkowana plamistość liści lub marszczyca liści. Choroby te mogą przełożyć się na spadek plonów. Chore rośliny najlepiej spalić. Jeśli interesuje cię także uprawa porzeczek, porady znajdziesz w tym artykule.

Odmiany i gatunki – poziomka pospolita i poziomka biała

Poziomka pospolita

W naturalnym środowisku możemy wyróżnić trzy główne gatunki poziomki. Jest to poziomka pospolita, poziomka twardawa i wysoka. Kiedyś uprawa poziomek stanowiła pewien problem, gdyż gatunki te krótko owocowały. Problemowa była również ich pielęgnacja, ponieważ poziomki wydawały liczne pędy rozłogowe. Obecnie liczne odmiany poziomki nie przysparzają problemów w uprawie. Jednoczesny okres kwitnienia i owocowania jest zdecydowanie dłuższy. Mają też większe owoce i mniejsze rozłogi. Jednak odmiany poziomki ogrodowej niestety nie posiadają tak słodkiego smaku, jak poziomki leśne.

Poziomka pospolita naturalnie występuje prawie w całej Europie, Azji i Ameryce Północnej. Można ją spotkać w lasach i na ich obrzeżach. Poziomka pospolita wytwarza cienkie i długie rozłogi. Jej ogrodowe odmiany nie posiadają rozłogów. Sam krzaczek osiąga od 10 do 30 centymetrów wysokości. Liście z góry są ciemnozielone, natomiast od spodu szare. Na łodygach zwykle wyrasta do 10 białych kwiatów, które zapylane są przez owady.

Poziomka pospolita preferuje gleby żyzne i wilgotne. Występuje w górach do wysokości około 1700 metrów n.p.m.

W medycynie naturalnej owoce poziomki pospolitej wykorzystywane są na wzmocnienie organizmu. Korzeń poziomki pospolitej stosuje się na biegunkę, natomiast wywarem z liści można płukać obolałe gardło. Napar z liści poziomki pospolitej zalecany jest też przy miażdżycy naczyń krwionośnych lub nadciśnieniu. A może zainteresuje cię także agrest w ogrodzie?

Poziomka biała

Ogólnie w uprawach, jak również w stanie naturalnym przeważają poziomki, które wytwarzają czerwone owoce. Jednak istnieją odmiany, które posiadają owoce w kolorze białym. Poziomka biała ponoć była uprawiana już w XVI wieku przez angielskich arystokratów. Poziomka biała „Albofructa” to odmiana, której owoce są bardzo słodkie. Osiąga ona około 30 centymetrów wysokości, tworząc zwarte kępy. Występują u niej też liczne rozłogi, które pozwalają na jej rozrost. Owoce poziomki białej sa bardzo smaczne.

Owoce poziomki białej pojawiają się już w czerwcu i utrzymują się nawet do października. Tak samo jak poziomka pospolita, ta poziomka lubi glebę próchniczą, żyzną i wilgotną. Można ją sadzić na rabatach między innymi roślinami, jak również w doniczkach.

Istnieje też odmiana białej poziomki alpejskiej, która jest zimozielona i nie wypuszcza rozłóg. Może być uprawiana w półcieniu i jest odporna na wysokie mrozy. Jednak w polskich warunkach trudno pozyskać jej nasiona, ze względu na rzadkie występowanie.

Ciekawostki o poziomkach

Owoc poziomki najlepiej smakuje zaraz po zerwaniu. Posiada w swoim składzie dużo witamin, szczególnie witaminy C, jak również sole mineralne i kwasy organiczne. Poza tym jego walory smakowe i wspaniały aromat są wręcz niezastąpione. Zarówno owoc poziomki jak również jej liście mogą być mrożone.

Owoce poziomki znalazły zastosowanie w kuchni. Wytwarza się z nich marmolady lub kompoty. Liście natomiast zawierają flawonoidy i olejki eteryczne. Działają one moczopędnie, a także wzmacniająco. Można je stosować w problemach z nerkami lub układem moczowym.

Owoce poziomki znajdują zastosowanie również w kosmetyce. Są bazą maseczek przeznaczonych szczególnie do cery tłustej.

Poziomki w ogrodzie to nie tylko owoce, które wspaniale smakują, ale również mogą stać się piękną dekoracją ogrodu. Warto wiedzieć, że po około 3-4 latach produkcja owoców poziomki maleje i rośliny te trzeba wymieniać na nowe.