Rabarbar

Rabarbar wielu osobom kojarzy się ze smakiem dzieciństwa. Przywodzi na myśl zdrowy, smaczny kompot lub ogonki liściowe maczane w cukrze i jedzone na surowo. Co zrobić by nie ograniczać się wyłącznie do wspomnień? Najlepszym rozwiązaniem jest uprawa tej rośliny we własnym ogrodzie. Opisujemy, zatem jej wymagania uprawowe i sposoby pielęgnacji. Sprawdzamy też, jakie ma właściwości zdrowotne oraz zastosowania w kuchni.

Charakterystyka i właściwości rabarbaru

Rabarbar, znany też pod nazwą rzewień, to rodzaj wieloletnich roślin zaliczanych do rodziny rdestowatych. Ta liczna grupa obejmuje około 60 gatunków. Opisywane byliny, w zależności od odmiany, osiągają 1,5-3 metry wysokości. Ich naturalnym środowiskiem są umiarkowane i subtropikalne obszary Azji. Rośliny najczęściej rozwijają się na górskich łąkach oraz skalistych podłożach. Wiele odmian jest uprawianych w różnych zakątkach świata, jako rośliny ozdobne i lekarskie. Najpopularniejsze z nich to rabarbar dłoniasty, rabarbar kędzierzawy, rabarbar lekarski i rabarbar ogrodowy.

Rabarbar jest warzywem, choć w USA jest uznawany za owoc. Ma charakterystyczne duże liście rozwijające się na grubych ogonkach liściowych. To właśnie one są spożywane i to w nich kryją się cenne składniki odżywcze. Trzeba, bowiem wiedzieć, że opisywana bylina jest źródłem witaminy A, C, E, K oraz B6. Dostarcza do ludzkiego organizmu minerały takie jak wapń, potas, żelazo, magnez, fosfor, sód i cynk. Ogonki liściowe rabarbaru zawierają też kwas foliowy, błonnik i kwasy tłuszczowe nasycone. Rabarbar jedzony w rozsądnych ilościach okazuje się, więc bardzo zdrowy.

Za nami witaminy i minerały, czas, więc na właściwości rabarbaru. Najpierw jednak trzeba dodać, że nadmierne spożywanie rabarbaru może skutkować pewnymi problemami. Takimi jak wypłukiwanie wapnia z organizmu. Jeśli chodzi o pozytywy to cierpki smak tego warzywa niesie ze sobą działanie przeciwzapalne i przeczyszczające. Jedzenie ogonków liściowych reguluje procesy trawienne i łagodzi problemy ze wzdęciami. Może też wspomagać leczenie przerostu prostaty. Pieczony rabarbar jest źródłem rapontygeniny. Ten polifenol zmniejsza tempo podziału komórek nowotworowych. Ma też właściwości przeciwzapalne i antyalergiczne.

Uprawa rabarbaru w ogrodzie

W przydomowych uprawach najczęściej pojawia się rabarbar ogrodowy. Nie jest to roślina zbyt wymagająca. Wykazuje odporność na niskie temperatury, sięgające nawet -10°C. Preferuje stanowiska nasłonecznione, lecz poradzi sobie też w zacienieniu. Rabarbar najbardziej lubi ziemie żyzne i próchniczne o lekko kwaśnym lub obojętnym odczynie. Co ważne wyrośnie też na glebach uboższych w składniki odżywcze. Ważne by podłoże nie było stale podmokłe. Opisywane warzywo potrzebuje sporo wody, lecz nie lubi w niej stale przebywać. Rabarbar sadzi się w glebie uprzednio nawiezionej kompostem lub obornikiem.

Rabarbar można sadzić wiosną lub jesienią, choć najlepszym terminem jest koniec września i początek października. Pomiędzy sadzonkami pozostawia się przynajmniej metr odstępu. Pąki nie mogą znajdować się głębiej niż 3-5 cm. Po posadzeniu, rośliny trzeba obficie podlać i przysypać obornikiem. W pielęgnacji bardzo ważne jest podlewanie, szczególnie w okresie od maja do sierpnia. Brak wody sprawi, że ogonki liściowe będą włókniste i mało soczyste. Tymczasem nadmiar może doprowadzić do gnicia karp.

Kolejnym ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest nawożenie rabarbaru. Przynajmniej sześć razy w okresie wegetacji roślinie podaje się azot. W okresie zbiorów ten związek dostarcza się, co dwa tygodnie. Warto też stosować nawozy organiczne takie jak obornik lub kompost. Ważną czynnością jest regularne odchwaszczanie. Zalecane jest też usuwanie pędów kwiatostanów osłabiających roślinę. Rabarbar rozmnaża się wegetatywnie poprzez podział karp. To w zasadzie tyle, jeśli chodzi o uprawę. Teraz należy opisać dania i przetwory z rabarbaru.

Ciekawe i smaczne przetwory z rabarbaru

Rabarbar jest łatwy w uprawie i wykazuje cenne właściwości zdrowotne. Ma też szerokie zastosowanie kulinarne. Jednym z najpopularniejszych przetworów jest kompot z rabarbaru. Do jego stworzenia wykorzystuje się same ogonki liściowe lub też łączy się je z innymi owocami. Niezależnie od wersji, kompot z rabarbaru zawsze przygotowuje się w bardzo prosty sposób. Wystarczy oczyścić i pokroić składniki a następnie włożyć je do garnka. 

Następnie zalewa się je wodą, gotuje do wrzenia, dosypuje cukier i gotuje przez 15 minut. Kompot najlepiej pić już po wystygnięciu. Tymczasem sok, kolejny popularny przetwór, można wlać do słoików i zakonserwować na zimę. To samo warto zrobić z dżemem z rabarbaru.

Bardzo smacznym dodatkiem do kawy jest ciasto z rabarbarem. Występuje w różnych wersjach. Jedną z prostszych do wykonania jest placek drożdżowy. Kolejną propozycją wartą przygotowania jest biszkopt. W zasadzie ciasto z rabarbarem przybiera najróżniejsze formy. Opisywana roślina jest też stosowana do robienia win i nalewek. Czy to wyczerpuje listę zastosowań kulinarnych? Nie, bowiem z rabarbaru przygotowuje się zupę i sałatkę. Dopuszczalne jest też eksperymentowanie i łączenia rabarbaru z mięsem, rybami, sosami czy gulaszami.