Rośliny oczyszczające powietrze – 12 najlepszych gatunków

Czy kwiaty faktycznie mogą pomóc w walce z zanieczyszczeniami powietrza?

Smog, a także, kurz, kosmetyki i detergenty, klimatyzacja, pyłki, roztocza, sierść zwierząt czy dym papierosowy, a także tlenek węgla pogarszają jakość powietrza w mieszkaniu, prowadząc do uczucia zmęczenia, alergii, astmy, podrażnień układu oddechowego, zaburzeń układu nerwowego, a nawet do chorób nowotworowych. Jak się okazuje, obecność roślin doniczkowych oczyszczających powietrze usuwa toksyny, neutralizuje metale ciężkie, zmniejsza działanie alergenów, nawilża powietrze oraz pochłania dwutlenek węgla, a także wpływa na produkcje tlenu.

Badania naukowców z NASA potwierdzają, że rośliny są naturalnym filtrem. Udowodnili to oni, poszukując sposobów na oczyszczanie powietrza w statkach kosmicznych i stacjach orbitalnych. Okazuje się, że kwiaty doniczkowe oczyszczające powietrze nie tylko zdobią mieszkanie, lecz także potrafią neutralizować szkodliwe związki, a niektóre gatunki roślin są pod tym względem skuteczniejsze niż inne.

Z badań wynika, że rośliny oczyszczające powietrze w domu neutralizują metale ciężkie takie jak ołów, miedź, kadm czy cynk oraz dwutlenek węgla. Ponadto odfiltrowują one groźne lotne związki organiczne, do których należą:

• formaldehyd – środek konserwujący znajdujący się w mydłach, kremach, dezodorantach działający szkodliwie na układ oddechowy i odpornościowy oraz skórę,
• benzen – rakotwórczy związek chemiczny, pojawiający się w klejach czy farbach,
• ksylen — również powodująca raka substancja obecna w środkach do konserwacji drewna i lakierach,
• amoniak — wywołujący zaburzenia oddechowe, bóle głowy, obrzęki płuc,
• toluen — rozpuszczalnik farb i lakierów.

Jeden z pracowników NASA, B. C. Wolverton, kontynuował badania nad zdolnością roślin do redukcji zanieczyszczeń. W 2006 r. skonstruował on filtr roślinno-powietrzny w postaci rośliny przetrzymywanej w przyczepie zatrutej formaldehydem. Testy wykazały, iż poziom zanieczyszczenia obniżył się z 0,18 ppm do 0,03 ppm.

Z kolei Stanley J. Kays z Uniwersytetu w Georgii, w 2009 r. udowodnił, że niektóre rośliny oczyszczają powietrze, poprawiają samopoczucie, obniżają poziom stresu, a nawet zwiększają produktywność. Według jego badań walce usuwaniem benzenu, toluenu, trichloroetenu, oktanu i alfa-pinenu najlepiej dawały sobie radę asparagus gęstokwiatowy, bluszcz pospolity, hemigraphis alternata i hoja.

Choć wspomniane rośliny nie są w stanie zastąpić oczyszczacza powietrza, z pewnością warto trzymać je w mieszkaniu jako dodatkową ochronę i ozdobę. Należy też pamiętać, że za oczyszczanie odpowiadają przede wszystkim korzenie roślin, stąd powinny one być ustawione tak, aby powietrze łatwo docierało do korzeni.

Istotna jest również ilość roślin oraz wielkość pomieszczenia, albowiem dla skutecznego usuwania toksyn w każdym pokoju powinno ich być co najmniej kilka kwiatów oczyszczających powietrze.

Rośliny oczyszczające powietrze – 12 gatunków, które sprawdzi się w Twoim domu

W 1989 r. NASA, opublikowała w raporcie „Interior Landscape Plants for Indoor Air Pollution Abatement" listę 18 gatunków najlepiej usuwających zanieczyszczenia. Znalazły się na niej m.in. aglaonema, bluszcz pospolity, draceny, dypsis lutescens, epipremnum złociste, nefrolepis, rapis wyniosły, sansewieria gwinejska, skrzydłokwiat oraz zielistka Sternberga.

1. Skrzydłokwiat

Posiada duże dekoracyjne liście i podobne do żagli kwiatostany. Skrzydłokwiaty lubią lekko zacienione miejsca i dobrze rosną w temperaturze pokojowej, jeżeli są często zraszane, zawsze letnią wodą. Skrzydłokwiat to roślina, która oczyszcza powietrze z różnych lotnych związków organicznych, zwłaszcza benzenu i acetonu.

2. Nefrolepis

Nefroleptis to najpopularniejsza domowa paproć. Jest również kwiatem filtrującym powietrze. Powinna ona stać w niewielkiej odległości od okna, lubi bowiem światło rozproszone. Podlewać ją trzeba regularnie, aby jej korzenie nie przeschły. Paproć pochłania znaczną część unoszącego się formaldehydu.

3. Rapis wyniosły

Rapis odpowiednio pielęgnowany wyrasta do imponujących rozmiarów. Jedną z substancji, jaką pochłania, jest amoniak.

4. Bluszcz pospolity

Bluszcz nie potrzebuje zbyt wiele słońca, nie ma więc problemów ze znalezieniem dla niego miejsca. Można ozdabiać nim mury domów i ogrody oraz przenieść go do wnętrz. Ma on bardzo pozytywny wpływ na otoczenie — absorbuje bowiem formaldehyd.

5. Dracena

To popularna i odporna roślina doniczkowa, która potrafi wyrosnąć nawet na wysokość 2 metrów. Lubi miejsce jasne lub oświetlone rozproszonym światłem. Jej podłoże powinno być stale lekko wilgotne, a doniczka musi posiadać drenaż, gdyż draceny nie lubią moczyć korzeni w wodzie. Dracena oczyszcza powietrza z gazów uwalnianych przez ksylen, trójchloroetylen i formaldehyd.

6. Palma kencja

Kencja jest rośliną mało wymagająca, w domowych warunkach dorasta ona nawet do wysokości 2,5 m. Podłoże, w którym ją trzymamy, powinno być dobrze przepuszczalne i bogate w próchnicę o obojętnym pH. Lubi ona miejsca słoneczne, ale dobrze się także czuje w rozproszonym świetle. Kencja nie toleruje przeciągów oraz zalegającej w doniczce wody.

7. Sansewieria

Sansewieria to jedna z najłatwiejszych w utrzymaniu roślin, choć w naszym klimacie niezwykle rzadko wydaje ona kwiaty. Nie wymaga częstego podlewania i dobrze znosi okresy długiej suszy. Oczyszcza ona powietrze z benzenu i formaldehydu.

8. Begonia

Begonia to także kwiat oczyszczający powietrze. Jest ona jednak dość wymagająca w uprawie — lubi stanowiska ciepłe i nasłonecznione, wymaga też odpowiedniego nawożenia i podlewania. Poza pięknymi kwiatostanami, daje nam ona powietrze oczyszczonym z benzenu, a także oparów toulenu.

9. Zielistka Sternerba

Zielistka Sternerba to roślina rosnąca szybko i osiągająca rozmiary nawet do 45 cm szerokości i wysokości. Nie znosi ona przelewania, natomiast lubi jasne, choć nie zbyt słoneczne miejsca, Jej liście pochłaniają wiele substancji, a przede wszystkim -formaldehyd i benzen.

10. Aglaonema

Aglaonema jest mało wymagającą rośliną o wyjątkowo atrakcyjnie prezentujących się liściach. Pochodzi z lasów tropikalnych, ale dobrze funkcjonuje jako roślina doniczkowa. Usuwa ksyleny i formaldehyd. Lubi ciepłe, ale nie bezpośrednio nasłonecznione miejsca, temperaturę pokojową i odpowiednią wilgotność podłoża oraz powietrza.

11. Epipremnum złociste — scindapsus

To atrakcyjne pnącze dorasta do około metra. Jest bardzo tolerancyjne, może rosnąć i w słońcu, i w półcieniu, ale nie lubi zbytniej wilgoci. Wystarcza jej uniwersalna ziemia dla roślin doniczkowych. Sprawdza się w walce z formaldehydem, benzenem i tlenkiem węgla.

12. Chameodora

Chameodora wytworna również należy do palm. Potrzebuje ona zacienionego lub półzacienionego miejsca oraz odpowiedniej ilości wody. Nie lubi zbyt obfitego podlewania, ale uwielbia zraszanie, Chameodora ogranicza w powietrzu obecność formaldehydu, ksylenu i amoniaku, benzenu i tlenku węgla.

W których pomieszczeniach najlepiej ustawić kwiaty oczyszczające powietrze?

Rośliny doniczkowe oczyszczające powietrze nadają się do każdego pomieszczania, zarówno do sypialni, salonu, jak i łazienki. Dobrze ustawiać je w pomieszczeniach, w których dużo przebywamy lub pracujemy. Rośliny oczyszczające powietrze do sypialni zapewnią nam z kolei lepszy sen. Trzeba jednak zwracać uwagę na ich wymagania świetlne i dopasować je do właściwych warunków,

Czy rośliny oczyszczające powietrze są łatwe w uprawie?

Pielęgnacja roślin doniczkowych oczyszczających powietrze przeważnie jest łatwa, gdyż większość z nich nie wymaga zbyt wysublimowanych warunków. Wyjątkiem jest begonia, która wymaga bardziej skomplikowanej pielęgnacji.

Warto jednak poznać wymagania co do światła i podlewania kwiatów oczyszczających powietrze, aby spełnić ich potrzeby, ponieważ aby kwiaty doniczkowe oczyszczające powietrze dobrze spełniały swoją funkcję, muszą być zdrowe i zadbane. Tutaj przeczytasz więcej o pielęgnacji roślin doniczkowych.

Czy wszystkie kwiaty oczyszczające powietrze są bezpieczne dla zwierząt domowych?

Niektóre rośliny oczyszczające powietrze mogą okazać się niebezpieczne dla dzieci i zwierząt domowych. Zawsze bowiem może się zdarzyć, że któreś będzie chciało spróbować ich liści albo owoców. Najlepiej więc kwiaty oczyszczające powietrze w domu umieszczać poza zasięgiem łapek i pyszczków zwierzątek. Szczególnie skrzydłokwiat może okazać się trujący dla wielu naszych przyjaciół.

Mocno toksyczny sok posiadają również niektóre części aglaonemy. Podrażnia ona śluzówkę i może nawet nawet uszkadzać układ nerwowy oraz zaburzać pracę serca. Z kolei objawy zatrucia begonią obejmują podrażnienie pyska i przełyku, intensywne ślinienie się, trudności z połykaniem i wymioty, natomiast epipremium wytwarza szczawian wapnia, który jest trujący zarówno dla ludzi, jak i zwierząt.

Niebezpieczne są również dracena, sansewieria i bluszcz. Nie należy obawiać się jednak toksycznego wpływu palm. Bezpieczne są więc zarówno kencja, rapis, jak i chameodora, a oprócz nich zielistka i paproć.