Nazwa rośliny
Rokietta siewna (łac. Eruca vesicaria subsp. sativa) znana też jako rukola
Systematyka
kapustowate > rokietta > rokietta siewna

Rukola (rokietta siewna) w ogrodzie – uprawa, zastosowanie, właściwości

Rukola (Eruca vesicaria) znana była już w starożytnym Rzymie. Obecnie króluje na stołach we Włoszech i Hiszpanii. Rukola naturalnie rośnie w rejonach basenu Morza Śródziemnego. Coraz częściej pojawia się na naszych stołach, szczególnie jako dodatek do sałatek. Poznajmy bliżej tę niepozorną roślinkę, której liście posiadają zbawienny wpływ na nasze zdrowie.

Jeśli interesuje cię uprawa warzyw, szukasz porad, jak założyć ogródek warzywny i jakie rośliny do niego wybrać, inspiracje zebraliśmy dla ciebie w tym miejscu.

Rukola i jej właściwości lecznicze

Rukola - popularna roślina na wielu kontynentach

Oficjalna nazwa rukoli to rokietta siewna. To zielone warzywo liściaste pochodzące z rodziny kapustowatych. Jest rośliną niezwykle popularną w rejonach Morza Śródziemnego, Morza Czarnego, a także w Azji i Afryce. Na naszym kontynencie europejskim najbardziej doceniana jest przez Hiszpanów i Włochów. Rukola była również ceniona przez starożytnych Rzymian, którzy uprawiali ją nie tylko dla liści, ale również nasion, które posiadają olejki eteryczne.

W Polsce rukola również zyskuje coraz większą popularność. Powodzeniem cieszy się szczególnie u wegan i wegetarian. 

Ta roślina z rodziny kapustowatych posiada delikatne, zielone listki o pikantnym i bardzo wyrazistym smaku. Można je spożywać na surowo, jak również pod wieloma innymi postaciami. Bardzo dobrze komponuje się również z innymi warzywami.

Rokietta siewna – jej niezwykłe właściwości lecznicze

Właściwości lecznicze rukoli są wręcz nieocenione. Jej lekkostrawne i niskokaloryczne liście wzmacniają organizm i zwiększają odporność. Potrafią zapobiegać anemii. Rokietta siewna wszechstronnie wspiera procesy trawienne poprzez wytwarzanie żółci. Leczy nieżyty i wrzody żołądka zwalczając nadkwaśność. Pomaga również osobom, które mają problem ze zgagą, bólami brzucha, a także wzdęciami. Rokietta siewna zapobiega również otyłości i świetnie oczyszcza organizm z toksyn. Jeśli interesuje cię także uprawa kapusty i szukasz porad na ten temat, przeczytaj ten artykuł.

Właściwości lecznicze rukoli przez zawarty w niej cynk wzmacnia system immunologiczny. Dzięki temu podnosi system odpornościowy, jak również zapobiega zakażeniom. Natomiast aminokwasy siarkowe zawarte w liściach działają antywirusowo i bakteriobójczo. Włączenie rokietty siewnej do codziennego menu pozwoli na odtrucie organizmu i wzmocnienie odporności.

Rokietta siewna w swoim składzie zawiera sporo potasu, który wspiera regulację czynności nerek, wydzielanie insuliny, a także bierze udział w przekształcaniu glukozy w glikogen.

Zawartość przeciwutleniacza kwasu alfa-liponowego obniża poziom glukozy we krwi. Zwiększa tym samym wrażliwość na insulinę, co niezwykle ważne jest dla pacjentów z cukrzycą.

Właściwości lecznicze rukoli są tak wszechstronne, że nawet znalazły zastosowanie w leczeniu nowotworów. Zawarte w rukoli glukozynole działają antynowotworowo na narządy wewnętrzne - jelito grube, płuca czy trzustkę. Rukola w swoim składzie posiada sulforafan, który blokuje działanie enzymu HDAC. Dzięki temu potrafi zahamować rozwój czerniaka lub nowotworu przełyku.

Rokietta siewna posiada też sporą zawartość różnych witamin, w tym witaminy C. Odpowiada ona za podniesienie odporności, a także pozytywnie działa na skórę. Siewna rukola zawiera w swoim składzie chlorofil, który posiada właściwości detoksykujące. Wysoka zawartość witaminy A w liściach rukoli jest istotna dla lepszego widzenia.

Rukola w swoim składzie zawiera witaminę K, która zwiększa przyswajanie wapnia, jednocześnie ograniczając jego wydalanie z organizmu. Regularne spożywanie rokietty siennej poprawia stan kości. Zmniejsza tym samym ryzyko złamań, a także osteoporozy. Rukola w swoim składzie zawiera również azotany, które dotleniają mięśnie przy wysiłku fizycznym. Dzięki temu zwiększa wytrzymałość, poprawia wydolność układu oddechowego, jak również krążenia. Będzie idealnym dodatkiem do każdego dania dla sportowca. Jeśli interesuje cię także sadzenie i uprawa truskawek, przeczytaj ten artykuł.

Zastosowanie rukoli i jej wartości odżywcze

Rukola jest rośliną niezwykle niskokaloryczną. W 100 gramach jej liści znajduje się tylko około 25 kcal. Jej wartości odżywcze przewyższają niejedno warzywo. Jest zdecydowanie zdrowsza niż np. tradycyjna sałata lodowa czy masłowa. Posiada niewielką ilość węglowodanów i znikomą ilość tłuszczu.

W jej składzie znajdziemy witaminy, których gama jest naprawdę szeroka.  Rukola to bogactwo witamin z grypy B, witaminę K, A i C, które wzmacniają organizm i regenerują komórki. Rukola kryje w sobie również inne składniki odżywcze, jak wysokowartościowe aminokwasy siarkowe i chlorofil. Obfituje w kwas foliowy i karotenoidy, w których występuje luteina i zeaksantyna. Te dwa związki zapobiegają zaćmie i zwyrodnieniu plamki żółtej w oku. Eruca vesicaria to również bogactwo białek, błonnika, a także węglowodanów. Błonnik pokarmowy ułatwia trawienie potraw ciężkostrawnych. Dlatego warto dodać rukolę do mięs i tłustych posiłków. Rokietta siewna jest również świetnym źródłem wapnia, żelaza i magnezu. Jej liście zawierają go kilkakrotnie więcej niż liście sałaty. Z kolei objawy przeziębienia zwalcza dobrze w tym artykule znajdziesz porady, jak go uprawiać.

Rukola znalazła szerokie zastosowanie w kuchni, szczególnie śródziemnomorskiej. Posiada charakterystyczny, gorzkawy smak. Dzięki temu świetnie nadaje się do potraw mdłych lub o łagodnym smaku jak awokado, jaja lub twarogu. Świetnie współgra z pizzą, makaronami czy risotto. Można spożywać ją na surowo, ale również w formie gotowanej czy smażonej. Doskonale komponuje się z pomidorami, rzodkiewką i szczypiorkiem. Można ją doprawić octem balsamicznym i wymieszać ze świeżymi ziołami tworząc wyjątkową sałatkę. Rukola w diecie to samo zdrowie.

Rukola posiada sporą zawartość wody i niepowtarzalny aromat. Dzięki temu świetnie sprawdza się w gorące dni. Dania i sałatki z jej dodatkiem sprawiają wrażenie bardziej orzeźwiających. Ze względu na swój aromat i specyficzny smak, stosowana jest również do produkcji musztard. Bardzo często ze względu na swój wygląd rukola pełni często funkcje dekoracyjne.

Uprawa rukoli i jej pielęgnacja

Rukola i jej wymagania glebowe

Gotową rukolę możemy nabyć w celofanowych opakowaniach w każdym markecie lub większym sklepie. Jednak rukola uprawiana w domowych warunkach jest zdecydowanie bardziej aromatyczna.

Rukola osiąga wysokość około 30 centymetrów w porze zbiorów. Powinna być wysiewana wczesną wiosną lub jesienią. Liście rukoli można zbierać w momencie wypuszczenia przez roślinę łodygi kwiatostanowej. Jeśli chcemy, aby liście posiadały intensywniejszy smak, zbieramy te najstarsze. Łodyga kwiatostanowa na swoim szczycie ma drobne białe kwiaty i osiąga od 60 do nawet 90 centymetrów wysokości. Okres kwitnienia oznacza, że sezon się na nią kończy.

Rukola jest rośliną, która szybko rośnie. W ogrodzie możemy ją posadzić w słonecznym miejscu wczesną wiosną lub późnym latem, w zależności od tego, kiedy chcemy uzyskać zbiory. Bardzo dobrze radzi też sobie w warunkach domowych w donice. Już po kilku dniach od wysiewu możemy zaobserwować jej wzrost.

Rukola wymaga dosyć żyznej gleby. Przed jej posadzeniem glebę powinno się użyźnić kompostem, a następnie stosować nawóz, który będzie stopniowo uwalniał składniki odżywcze. Pamiętajmy, że sadzonki rukoli powinny być od siebie oddalone o około 30 centymetrów. Podczas zbioru rukoli należy pamiętać, że zbieramy tylko liście zewnętrzne. Można też liście ścinać i pozostawić rukolę, aby mogła odrosnąć. Przekłada się to na większą wydajność w jej produkcji przed okresem kwitnienia. A może zainteresują cię także warzywa ciepłolubne?

Pielęgnacja rukoli w ogrodzie

Rukola jest rośliną jednoroczną i wyjątkowo lubi chłodne pory roku, czyli początek wiosny lub jesień. Nawadnianie rukoli powinno odbywać się wtedy, kiedy ziemia przeschnie, ale nie nadmiernie. Zbyt suche podłoże może przyczynić się do bardzo gorzkiego posmaku liści. Aby mieć ciągły dostęp do świeżych liści o łagodniejszym smaku, rukolę można sadzić co kilka tygodni.

Rukola jest rośliną raczej odporną na szkodniki. Jednak zdarza się, że jest atakowana przez owady, które dziurawią liście. Żeby ochronić roślinę możemy zastosować włókninę, którą przykryjemy roślinę zabezpieczając ją tym samym przed owadami.
Od dawna zarówno telewizja jak i prasa informują o pozytywnym działaniu warzyw zielonych. Rukola (rokietta siewna) to jedno z takich warzyw, które jest nie tylko smaczne, ale przede wszystkim zdrowe. Niespotykane właściwości lecznicze i wyjątkowa wartość odżywcza sprawia, że powinna ona znaleźć się jak najszybciej na każdym stole.

Wygląd rukoli

Pochodzenie:
obszar śródziemnomorski
Roczne przyrosty:
15 cm - 50 cm
Maksymalna wysokość:
15 cm - 50 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok


Pokrój rukoli:
kępiasty
Cechy charakterystyczne:
pachnąca
spożywcze, przyprawowe
Kolor kwiatów:
kremowy
Wielkość i forma kwiatów:
kwiatostan
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
podzielone
Kolor liścia:
ciemnnozielone

Sadzenie i stanowisko dla rukoli

Termin sadzenia:
marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień
Rozstaw przy sadzeniu:
30 cm - 45 cm
Sposób rozmnażania:
nasiona, rozsada
Dodatkowe informacje:
Siew w rzędach co 15-20 cm.


Stanowisko:
Gleba:
przepuszczalna, żyzna
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
wilgotne


Dogodne miejsca uprawy:
Nadaje się na:
rabaty

Pielęgnacja rukoli

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
dobra odporność

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
Nawóz kompost. Nawozić 1 raz w roku.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj codziennie.
W czasie suszy liście rukoli stają się gorzkie.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
Typ pożytku:
liście
Termin zbiorów:
czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik
ikona podziel się Przekaż dalej