Nazwa rośliny
Rumianek pospolity (łac. Matricaria chamomilla)
Systematyka
astrowate > rumianek > rumianek pospolity

Rumianek pospolity – opis, zastosowanie, właściwości lecznicze

Każdy doskonale wie, jak wygląda rumianek pospolity. Złote oczka w otoczeniu białych płatków, mienią się już na przełomie maja i czerwca. Znane są jako kwiaty rosnące w naszych ogrodach, na obrzeżach pól oraz łąkach.

Jeśli szukasz więcej informacji, sprawdź także zebrane tutaj artykuły o ziołach i roślinach leczniczych.

Rumianek pospolity - co warto wiedzieć?

Rumianek leczniczy – opis

Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla) jest kwiatem zaliczającym się do rodziny astrowatych. Opis rośliny wydaje się być zbędny, ponieważ z łatwością można rozróżnić rumianek od pozostałych kwiatów polnych. Jednak warto przytoczyć pewne dane. Wysokość rośliny wynosi od 50 do 80 cm. Wszystko za sprawą długiej, ciemnozielonej łodygi, z której rozrastają się koszyczki kwiatowe.

Pierzaste, cieniutkie listki rosną poniżej kwiatostanów. Kwiaty natomiast wyróżniają się żółtym środkiem składającym się z rurkowatych słupków. Dookoła wyrastają białe płatki, które naturalnie odginają się ku dołowi. Co ciekawe, rumianek po przekwitnięciu owocuje. Jednak owoc jest naprawdę niewielki, ponieważ wynosi ok. 0,1 mm długości.

Rumianek pospolity – występowanie

Występowanie rumianku pospolitego jest wyjątkowo obszerne. Ponieważ można go spotkać w większości krajów Europejskich. Jednocześnie w środowisku naturalnym występuje także w Azji Mniejszej, Indiach, a także na Kaukazie. Obecnie rumianek pospolity znany jest również w Australii oraz w całej Ameryce Północnej. A może zainteresuje cię także ten artykuł o skrzypie polnym?

W jakich warunkach możemy najczęściej spotkać rumianek leczniczy? Jest to roślina, która świetnie dostosowuje się do większości warunków. Można spotkać ją na podłożu gliniastym, jak i również piaszczystych. Najczęściej kępy roślin znajdziemy na obrzeżach upraw, dróg oraz różnego rodzaju siedlisk. Przy uprawach, przez rolników uznawana jest jako chwast.

Zastosowanie rumianku pospolitego - roślina lecznicza

Co leczy rumianek zwyczajny?

Właściwości lecznicze rumianku są nieocenione. Dodatkowo zastosowanie rumianku pospolitego jest bardzo bezpieczne, dlatego w ziołolecznictwie może być również przez dzieci. Właściwości zdrowotne rośliny uwidaczniają się przede wszystkim w działaniu przeciwzapalnym oraz przeciwbakteryjnym. Rumianek świetnie radzi sobie również z objawowym leczeniem alergii. Szczególnie jeżeli mamy do czynienia z różnego rodzaju wysypkami skórnymi. Działanie lecznicze opiera się także na rozkurczowych właściwościach, a także w leczeniu różnych dolegliwości żołądkowych. Jakie jeszcze są właściwości rumianku?

Matricaria chamomilla działa doskonale również w obszarze zapaleń dziąseł, jamy ustnej, a także gardła. Szczególnie płukanki z rumianku zalecane są, gdy chorujemy na anginę. Okłady z rumianku posiadają właściwości lecznicze względem zapalenia spojówek, rogówki oraz tęczówki. Zastosowanie rumianku pospolitego znajduje się również w przypadku poparzeń, ran oraz owrzodzeń. Regularne okłady powodują nie tylko odkażanie zranionych miejsc, ale również przyspieszają gojenie ran. Działa także w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej oraz znajduje zastosowanie w kosmetyce. Sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o roślinach leczniczych.

Już jak wcześniej wspomniano, właściwości lecznicze rumianku, stosuje się przy różnego rodzaju niestrawnościach, problemach żołądkowych oraz schorzeniach układu trawiennego. Rumianek zwyczajny jest bogaty w spiroeter, flawonoidy, a także pochodne kumaryny. Pierwszy składnik wpływa korzystnie na zahamowanie występowania stanów zapalnych (w przypadku stanów zapalnych jamy ustnej należy stosować płukanki). Natomiast dwa pozostałe odpowiedzialne są za działanie rozkurczowe, przez co mijają nam dolegliwości związane z bólem jelit, wątroby oraz woreczka żółciowego.

Właściwości lecznicze rumianku – wykaz preparatów

Wydobywając wszelkie właściwości lecznicze, możemy spotkać się z herbatkami, naparami, a także okładami z rumianków. W tym celu oczywiście wykorzystuje się koszyczki kwiatowe. Herbata ma działanie wewnętrze, chociaż również świetnie sprawdzi się jako przygotowanie naparu do zastosowania zewnętrznego. Działanie lecznicze w postaci płukanek i okładów należy stosować z rozwagą, ponieważ rumianek zwyczajny u osób z bardzo wrażliwą skórą może wywołać reakcje uczuleniowe.

Zastosowanie rumianku pospolitego znajdziemy również w kosmetyce. Najczęściej spotykane preparaty to szampony, mydełka, płyny do kąpieli, kremy, czy też olejki. Wyciąg z rumianku zawarty w kremach i maściach wpływa korzystnie szczególnie na suchą skórę. Kosmetyki takie doskonale nawilżają skórę i zapobiegają występowaniu różnych podrażnień. Zaleca się korzystanie z rumiankowych szamponów, które przywracają włosom blask oraz uczucie miękkości. Ziele rumianku spotykane jest także w pastach do zębów, dzięki którym można poczuć prawdziwą świeżość, a także dbać profilaktycznie o doskonałą kondycję dziąseł.

Wyciąg z rumianku jest częstym składnikiem wyrobów medycznych. Szczególnie wśród maści na oparzenia, przeciwzapalnych, a także płukanek antybakteryjnych. Zastosowanie rumianku pospolitego znajduje również w chorobach grzybicznych. Okłady z rumianku niwelują stany grzybiczne, a także zapobiegają dalszemu rozwojowi tej nieprzyjemnej dolegliwości. A może zainteresuje cię także ten artykuł o zastosowaniu dziurawca?

Właściwości zdrowotne rumianku

Jak i kiedy zbierać ziele rumianku?

Wiedząc, co leczy rumianek, a także jak szerokie posiada on zastosowanie, warto zadbać o samodzielne zbiory tej rośliny. Jednak właściwości lecznicze będą najlepsze, gdy rumianek pospolity będzie zbierany w odpowiednim czasie. Przede wszystkim najlepsze zbiory będą w połowie czerwca. Herbata będzie najlepsza, gdy zbierzemy kwiatostany w słoneczny dzień. Roślina musi rosnąć koniecznie z dala od ruchliwych dróg, a także najlepiej pól uprawnych, ponieważ wtedy niestety w dużej mierze są narażone na liczne opryski.

Zbiory rumianku pospolitego powinny odbywać się jak najwcześniej rano. Pozwólmy jednak, by rosa wyschła, ponieważ zbieranie mokrych koszyczków kwiatowych może doprowadzić do ich zgnicia. Dobrze jest przycinać kwiatostany nożyczkami lub nożem. Następnie swoje zbiory gromadzić w przewiewnym wiklinowym koszu. Taki opis powinien być bardzo pomocny dla osób zainteresowanych własnymi wyrobami ziołowymi.

Własne wyroby lecznicze z rumianku

Mając na uwadze, że zastosowanie rumianku pospolitego jest wyjątkowo szerokie, a także pomocne przy różnorodnych schorzeniach, warto pokusić się na produkcję własnych wyrobów leczniczych oraz kosmetycznych. Pierwszym krokiem przy obróbce rumianku, jest jego suszenie. Najlepiej jest je suszyć na pergaminie, na którym wyłożymy rozdzielone kwiaty. Warto nasze zbiory przykryć gazą, dzięki czemu owady nie będą miały do rumianku dostępu. Kwiatów nie należy suszyć bezpośrednio na słońcu, ale w zacienionym i przewiewnym miejscu. Po około tygodniu kwiaty powinny być dokładnie wysuszone.

Jak przechowywać suszony rumianek? Najlepiej sprawdzą się do tego szklane pojemniki bądź kartoniki. Po roku suszone rośliny są już niezdatne do użycia, ponieważ tracą swoje cenne właściwości. Opis tego, do czego mogą przydać nam się suszone kwiaty, jest naprawdę szeroki. Zalewając rumianek wrzątkiem i zaparzając go przez kilka minut, uzyskamy herbatę do picia lub napar przeznaczony do płukania. Mając na uwadze, co leczy rumianek, możemy spróbować kąpieli z suszonymi kwiatkami. Wydzielane olejki eteryczne korzystnie wpłynie na różne podrażnienia i choroby skórne.

Napar z rumianku można wykorzystać także do przygotowania inhalacji. Nie tylko w przypadku uporczywego kataru oraz zapalenia zatok, ale również w ramach pielęgnacyjnej kuracji dla naszej cery. Innym sposobem na przygotowanie domowego preparatu, jest wykonanie nalewki. Napar z rumianku mieszamy w odpowiedniej proporcji ze spirytusem. Taka nalewka świetnie radzi sobie z dolegliwościami trawiennymi, zgagą, a także nieprawidłową pracą jelit. Można wykonać samodzielnie szampony oraz płukanki do włosów. Nie ma także większego problemu z samodzielną produkcją innych kosmetyków. Tutaj na uwagę zasługują mydełka, do których dodajemy suszone kwiaty lub olejki eteryczne z rumianku.

Ciekawą propozycją jest również tonik do twarzy o działaniu odświeżającym oraz rozjaśniającym. Na pewno taki tonik będzie o wiele lepszy od innych kosmetyków, w składzie których znajdziemy różne związki chemiczne. Podstawowa receptura jest niezwykle prosta do przygotowania. Ponieważ na szklankę destylowanej lub przegotowanej wody, należy wsypać 10 gramów suszonego rumianku. Jest to idealne rozwiązanie dla osób borykającej się z różnymi podrażnieniami skórnymi, a w szczególności z trądzikiem. Innym przepisem jest wymieszanie dwóch szklanek mleka z dwiema garściami suszonego rumianku. Oczywiście do tego celu wykorzystujemy ciepłe mleko, a całość zaparzamy przez około 20 minut. Po wystudzeniu powinniśmy przemywać skórę takim preparatem dwa razy dziennie.

Wygląd rumianku pospolitego

Pochodzenie:
Kaukaz, Azja Mniejsza, Indie, Europa, Ural
Roczne przyrosty:
15 cm - 50 cm
Maksymalna wysokość:
15 cm - 50 cm
Maksymalna szerokość:
10 cm - 40 cm
Po ilu latach osiąga docelowe rozmiary:
1 rok


Pokrój rumianku pospolitego:
wyprostowany, kępiasty, rozgałęziony, luźny
Cechy charakterystyczne:
Kolor kwiatów:
biały, żółty
Wielkość i forma kwiatów:
koszyczkowate
Rodzaj ulistnienia:
Kształt liścia:
złożone
Kolor liścia:
zielone

Sadzenie i stanowisko dla rumianku pospolitego

Termin sadzenia:
kwiecień, wrzesień, październik
Rozstaw przy sadzeniu:
10 cm - 40 cm
Sposób rozmnażania:
nasiona
Dodatkowe informacje:
Nasiona rumianku wysiewa się bezpośrednio do gruntu bez przykrycia.


Stanowisko:
Gleba:
przeciętna ogrodowa, przepuszczalna, lekka, piaszczysta
Odczyn pH gleby:
Wilgotność podłoża:
umiarkowane
Rumianek pospolity ma niewielkie wymagania glebowe, nie lubi tylko gleb gliniastych i podmokłych.
Strefa mrozoodporności:
bardzo odporna na mróz, odporność poniżej -27 °C


Nadaje się na:
nasadzenie grupowe, rabaty, kompozycje

Pielęgnacja rumianku pospolitego

Trudność uprawy:
łatwy
Poziom odporności:
dobra odporność
Typowe szkodniki:
mszyce, olibrus rumiankowy, chowacz rumiankowy

Terminy

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXII
Kiedy można sadzić?
Kiedy kwitnie?
Terminy zbiorów
Nawożenie
Nawóz organiczny. Nawozić raz w tygodniu.
Podlewanie
Umiarkowane zapotrzebowanie na wodę. Podlewaj raz w tygodniu.
Rumianek dobrze znosi suszę, podlewanie jest potrzebne tylko w dłuższych okresach bez deszczu.

Zastosowanie w kuchni

Przydatność do spożycia:
lecznicza
Typ pożytku:
kwiaty
Termin zbiorów:
maj, czerwiec, lipiec
ikona podziel się Przekaż dalej